Bohaterowie tragiczni w literaturze Polskiej i Współczesnej


Bohaterowie tragiczni w literaturze Polskiej i Współczesnej.

Literatura od najdawniejszych czasów poruszała problemy najważniejsze w życiu człowieka, stąd obecna w niej jest problematyka ludzkiego tragizmu, już od zarania udokumentowanego piśmiennictwa. Podejście do tej tematyki zmienia się w raz z rozwojem świata, historii i cywilizacji. Szczególnie zmiany widzimy między epoką antyczną a współczesną. W okresie średniowiecza i romantyzmu tragizm dotyczył przeważnie jednej osoby, był to tragizm jednostkowy. W okresie współczesnym, tragizm dotyczy ogółu społeczeństwa, tragizm ten jest uzależniony od wielu zjawisk, sytuacji w systemie totalitarnym. Pierwszą godną do przedstawienia postacią tragiczną jest bohaterka Sofoklesa o imieniu Antygona, jest córką Edypa. Bohaterka stanęła przed dramatycznym wyborem, który z góry skazuje ją na pewną śmierć. Kierując się miłością do brata i prawami Boskimi przeciwstawiła się prawom ludzkim ustanowionym przez Kreona władcę Koryntu. Kreon zabronił dokonania pochówku jednego z braci Antygony Polinejksa, gdyż uznał go za zdrajcę, który doprowadził do najazdu wrogów Teb na Korynt. Kazał pozostawić jego ciało psom i sępom na pożarcie. Natomiast drugiego jej brata kazał pochować z honorami. Antygona nie mogła pogodzić się z zakazem władcy, postanowiła pochować brata. Wiedziała że musi przeciwstawić się zakazowi Kreona by dusza brata mogła zaznać spokoju, jednocześnie posiadała świadomość, iż niebawem w Hadesie czekać ją będzie wdzięczność zmarłego brata. Swą postawą skazała się na śmierć, która to nie zapoczątkowała żadnych zmian na świecie. Jej śmierć pociągnęła za sobą kolejną śmierć, a mianowicie jej ukochanego Hajmona czyli syna władcy, ta natomiast pociąga za sobą śmierć matki. Tragizm Antygony nie jest wyłącznie jej osobistą sprawą, klęskę tu ponosi również Kreon, który swymi rządami doprowadził do utraty najbliższych mu osób. Uważał iż Bóg powinien odwrócić się od zdrajcy. Był przede wszystkim władcą, miał swoje racje, nie przystało mu ukazywać swoich słabości. Wydał surowe prawo według którego bohater ma być uczczony, a zdrajca potępiony, nie chce zmieniać postanowienia w obawie że zostanie posądzony o uprzywilejowane traktowanie rodziny królewskiej. Trudno w tym przypadku mówić o miłości czy nienawiści, lecz pewne jest iż powyższe postacie są postaciami tragicznymi.

Adam Mickiewicz nasz polski wieszcz w utworze pt ,,Konrad Wallenrod” ukazał mężczyznę, który stoi przed tragicznym wyborem. Pomiędzy miłością do ojczyzny a miłością do swej żony. Bohater rezygnuje z ukochanej Aldony oraz szczęścia rodzinnego dla ratowania ojczyzny wszak ,,nie zaznał miłości w domu, gdyż nie było go w ojczyźnie”. Nie mógł pogodzić się z faktem że Krzyżacy zajmują coraz to większe tereny ziemskie. Chcąc położyć kres poczynaniom wroga, użył podstępu, złamał zasady rycerskie gdyż nie walczył twarzą w twarz z przeciwnikiem lecz zadał mu cios w plecy. Zdemaskowany chcąc uniknąć kary zakonu popełnia samobójstwo, jego samobójstwo pociąga za sobą śmierć Aldony. Konrad ukazał nam jak można pokonać pod stokroć silniejszego od siebie wroga.

Pragnę przedstawić kolejną postać tragiczną jaką jest Kordian -Juliusza Słowackiego. Bohater podobnie jak Konrad postawił sobie określony cel, był nim mord dokonany na carze rosyjskim. Lecz ten poniósł klęskę. Jego plan nie znalazł poparcia, nawet wśród najbliższych, działał w pojedynkę. Otóż późnym wieczorem zakradł się pod komnatę cara by zrealizować swe zamiary, lecz gdy był krok od popełnienia czynu ogarnął go strach, zasłabł. Został schwytany i postawiony przed plutonem egzekucyjnym. Mimo, iż przez plac defilad biegnie adiutant z aktem łaski, poeta nie daje nam się przekonać czy nie doszły morderca zostaje ocalony. Tragizm Kordiana polegał na tym że postawił sobie cel który przewyższał jego zadania, bohater Słowackiego przeliczył swoje siły.

Jak prędzej wspomniałem tragizm współczesny dotyczy ogółu społeczności. Powołując się na Medaliony powieściopisarki Zofii Naukowskiej działaczki w Pen Clubie w towarzystwie opieki nad więźniami. Widzimy portret ludzi, którzy pozbawieni są ludzkiego traktowania, żyją w ciągłej niepewności, nie ustającym bólu i strachu. Bohaterowie Naukowskiej zamykani byli w pomieszczeniach z głodnymi szczurami, wielokrotnie musieli jadać trupie mięso. Wielokrotnie przeprowadzano na nich badania. Owego czasu pewien gdańszczanin, ędący asystentem profesora Szponera był pełen podziwu dla Niemców którzy jak twierdził ,,potrafili robić coś z niczego”. Autorka ukazała nam niszczenie człowieczeństwa w obozach Hitlerowskich. Świat Łagru Sowieckiego przedstawił nam Grudziński, który sam zaznał wiele bólu i cierpienia. Ukazał ludzi w psychice których powstawały pewne luki, coś na kształt tępoty i ułomności a to wszystko po to uchronić się od bólu lub głodu. Kluczową postacią utworu jest Kostyliew, który nie chcąc służyć sowietom w obozie podpalał sobie rękę, ta nigdy się nie goiła. W późniejszym czasie oparzony wrzątkiem zmarł, w ten sposób odzyskał wolność.

Moim zdaniem bohaterów tragicznych również przedstawił nam Tadeusz Borowski w utworze pt ,,Pożegnanie z Marią” jest nimi społeczeństwo pewnego miasta, w którym ludzie byli pozbawieni normalności. Nie posiadali żadnych środków do życia, często sytuacja ich zmuszała to tego by posuwać się do kłamstwa czy oszustwa. A to wszystko po to by przeżyć.

W roku około 197.. Tadeusz Kownicki ukazuje nam idealistę lat siedemdziesiątych, którego cechują okulary i beznadziejność.



Wyszukiwarka