Finanse Menedżerskie
Literatura : red Szyszko L. Szczepański J, Finanse przedsiębiorstwa PWE
Bien: Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa
Wykład 1-2
Podstawowe wiadomości z zakresu zarządzania finansami firmy i analizy finansowej
Dr. Andrzej Koza
aakoza@gmail.com tel kom. 606 12 93 66
Konsultacje: środa 10 - 11:30 pokój 99
zaliczenie na ocenę. z 3 cz. równorzędnie ocenianych - średnia
cześć wykładowa, cześć ćwiczeniowa dr. Koza. Część lab. dr. Kurek = średnia (każda ocena musi być pozytywna)
egzaminy na ostatnich zajęciach
Analiza finansowa - pojecie podstawowe
grec analizus - rozum. Analiza przeciwieństwem syntezy. Metod badania naukowego, zw przyczynowo skutkowych. Wychwycimy szczegóły są to makro i mikroekonomiczne elementy - zasięg.
Analiza - oznacza rozbiór tj rozłożenie pewnej całości na części składowe i rozpatrywanie każdej z nich z osobna, dokonywane w procesie poznania i działalności praktycznej
Analiza ekonomiczna - metoda naukowego badania zjawisk i procesów ekonomicznych w drodze rozkładania ich na elementy składowe i analizy występujących miedzy nimi zależności lub wykrywaniu w badanym obiekcie składników, których dokładniejsze poznanie umożliwi bardziej szczegółowe zbadanie samego zjawiska
Przedmiotem analizy ekonomicznej - są to zjawiska i procesy gosp we wszystkich sferach działalności przeds, wyst zarówno w jego obrębie jak i otoczeniu. Ujmowane są one w związkach i zależnościach ze zjawiskami i procesami technicznymi, a także społecznymi istniejącymi w przedsiębiorstwie.
Analiza ekonomiczna
analiza techni. - ekonom |
analiza finansowa |
|
analiza wyniku finansowego |
|
|
|
|
|
|
|
|
Analiza finansowa jako metoda badawcza stanowiąca jeden z dwóch głównych nurtów analizy ekonomicznej dotyczy tych sfer działalności przedsiębiorstwa jego funkcjonowania które w naturalny sposób, są wyrażane miernikiem pieniężnym, Proces badawczy w analizie finansowej polega na podziale badanego zjawiska finansowego na drobne fragmenty, elementy, mechanizmy, w celu wychwycenia zaistniałych pomiędzy nimi zależności czego efektem jest lepsze poznanie badanego zjawiska finansowego .
Analiza humanistyczno-ekonomiczna dotyczy tych sfer działania i funkcjonowanie przedsiębiorstwa, które nie są w naturalny sposób wyrażane pieniężnie.
Przykładem analizy techn.-ekonom. jest analiza fluktuacji zatrudnienia.
Analiza wydajności pracy mierzona np. liczba produktów wyprodukowanych w przeliczeniu na jednego pracownika bezpośrednio produkcyjnego.
Zakres i przedmiot analizy finansowej
Analiza finansowa znajduje się w centrum następujących zakresów:
Zakres podmiotowy:
przeds. jako całość
samodzielne jednostki wewn. Przedsiębiorstw
Zakres czasowy:
działalność przeszła bieżąca i przyszła
Zakres przestrzenny:
rozw. Systemowe
uwarunkowania rynkowe,
konkurenci,
pozycja przedsiębiorstwa na rynku
Zakres przedmiotowy:
przychody, koszty, wynik finansowy,
efektywność,
płynność finansowe, majątek,
kapitały, sytuacja finansowa
Analiza finansowa w praktyce jest ona prowadzona jako analiza zjawisk, które zostały zrealizowane w przeszłości, nazywana jest analiza ex post. Nazywana również analizą retrospektywną. Również z punktu widzenia kryterium czasowego prowadzona jest analiza bieżąca. Dot. ona zjawisk, które właśnie zachodzą w firmie, nazywana jest często analizą operatywną, bądź operacyjną. Najczęściej stosuje się analizę bieżącą. Z punktu widzenia kryterium czasowego możne być przyszłość i zdarzenia przyszłe najczęściej ujęte w postaci planów i projekcji finansowych i nazywane są analizami prospektywnymi lub ex ante.
Z punktu widzenia zakresu przedmiotowego badan analiza finansowa prowadzona jest w następujących obszarach: jako analiza sytuacji majątkowej firmy, jako analiza sytuacji kapitałowej firmy, jako analiza efektywności działania i w tym obszarze w następujących dziedzinach : rentowność, sprawność działania, płynność finansowa, wypłacalność. Również przedmiotem badania może być sfera przychodów, kosztów, oraz sposobu generowania gotówki i jej wydatkowania.
Wstępna analiza bilansu obejmuje
analiza pozioma czyli badanie dynamiki sumy bilansowej oraz ważniejszych pozycji aktywów i pasywów
analiza pionowa czyli badanie struktury aktywów i pasywów oraz wewnętrznej struktury wybranych pozycji bilansowych
analiza pionowo-pozioma, sprowadzająca się do badania struktury kapitalowo-majątkowej.
W aktywa wchodzą składniki majątkowe.
Pasywa - kapitały własne są własnością firma nie podlegają zwrotowi w najbliższym czasie.
kapitał pochodzący z wyniku finansowego oraz np udziałów
kapitały zobowiązania i rezerwy - formy finansowania
Kryterium rosnącej wymagalności - od krotko (do 1 roku, np 3 m-ce) do długoterminowych (powyżej 1 roku)
Rachunek zysków i strat zawiera przychody z rożnych obszarów działalności firmy, koszty operacyjne, straty nadzwyczajne (nie są one kosztami) zyski nadzwyczajne (nie są przychodami)
wynik operacyjny, brutto, netto,
Sprawozdanie finansowe - rachunek przepływów pieniężnych - odzwierciedla źródła pochodzenia gotówki w przeds.
Rodzaje analizy finansowej:
wstępna analiza sprawozdań finansowych
pogłębiona analiza sprawozdań finansowych - analiza wskaźnikowa
gr. I Aktywa środki trwale Inwestycje powyżej 1 roku
|
Kapitał i fundusze założycielski
|
Środki obrotowe |
Zobowiązania i rezerwy |
Analiza pozioma sprawozdań finansowych służy ustaleniu zachodzących relacji w przypadku bilansu kapitalowo-majatkowych relacji w przypadku rachunku zysków i strat relacji miedzy przychodami i kosztami a w przypadku ratunku przepływów pieniężnych relacji pomiędzy zwiększeniem a zmniejszeniem stanów produktowych . To dot. Sytuacji analizy w ujęciu statycznym ( poziomej)
ujecie statyczne - 31.12- i 1.1 zamykanie i otwieranie nowego bilansu . Nie uwzględniamy błędów czasowych Bilans to stan aktywów i źródeł finansowania.
Analiza dynamiczna zmienność zjawiska w czasie
W ujęciu dynamicznym analiza pozioma przebiega jako analiza dynamiki sfer finansowych i majątkowych tj badanie dynamiki przychodów, kosztów, wyniku finansowego jak również badanie dynamiki aktywów ogółem, aktywów trwałych, obrotowych,, badanie dynamiki kapitałów a zwłaszcza kapitałów własnych - zobowiązań i rezerw.. W przypadku analizy dynamiki zjawisk stosuje się miary dynamiki a w szczególności wskaźnik dynamiki o podstawie stałej i zmiennej oraz przyrostu: absolutnego i względnego.
Analiza dynamiki narzędzia
1.Wskaźnik dynamiki o podstawie stałej
wskaźniki dynamiki
Wn/Wo*100%
Wn dane z okresu badanego
Wo dane z okresu bazowego
2 Wskaźnik dynamiki o podstawie zmiennej
Wn/ Wn-1 * 100%
gdzie Wn dane z okresu badanego Wn-1 dane z okresu poprzedzając okres badany
Przyrost absolutny
PA = Xt-Xt-1
Nt dane z okresu badanego
Xt-1 dane z okresu bazowego
4 Przyrost względny (tempo zmian
Pw = /xt-Xt-1/ Xt
gdzie Xt dane z okresu badanego
Xt-1 dane z okresu bazowego
Przykład interpretacji miary dynamiki:
W latach 2006-2008 zysk netto zwiększył się o 30 jednostek co stanowiło przyrost procentowy na poziomie 30% W efekcie zysk netto w roku 2008 stanowił 130% zysku netto z roku 2006.
W przypadku analizy poziomej w układzie dynamicznym dla pełnego obrazu należało stosować wszystkie miary dynamiki tj. Wskaźnik dynamiki jak i przyrosty absolutny i względny.
Analiza pionowa
Analiza pionowa sprawozdań finansowych służy do ustalenia wzajemnych relacji zachodzących pomiędzy grupami i podgrupami aktywów a nawet poszczególnymi pozycjami aktywów, grupami i poszczególnymi grupami kapitałów a nawet poszczególnymi pozycjami kapitałów, pasywów.
W przypadku rachunku zysków i strat analiza pionowa prowadzona jest głownie jako analiza struktury przychodów i analiza struktury kosztów.
Np badanie aktywów stały i aktywów obrotowych
Analiza pionowa (struktury aktywów)
Nazwa wskaźnika |
Konstrukcja wskaźnika |
1.odział aktywów trwałych w aktywach ogółem |
Aktywa trwale/aktywa ogółem x 100% |
2. udział rzeczowych aktywów trwałych w aktywach ogółem |
Rzeczowe składniki aktywów trw./aktywa ogółem x 100% |
3, udział wartości niematerialnych i prawnych w aktywach ogółem |
Niem składniki aktywów trw./aktywa golem x 100% |
4.Udział aktywów obrotowych w aktywach ogółem |
Aktywa obrotowe / aktywa ogółem x 100 % |
5. Udział zapasów w aktywach ogółem |
Zapasy ogółem / aktywa ogółem x 100% |
6.Udział należności w aktywach ogółem |
Należności / aktywa ogółem x 100 % |
7.Udział środków pieniężnych w aktywach ogółem |
Środki pieniężne /aktywa ogółem x 100% |
8. Udział krótkoterminowych papierów wartościowych w aktywach ogółem |
Krótkoterminowe pap wart. / aktywa ogółem x 100% |
W ramach analizy pionowej w przypadku bilansu przebieg działań analitycznych może mieć charakter bardzo ogólny i polegać na porównaniu tylko samych grup aktywów np. Aktywa trwale w stosunku do aktywów obrotowych bądź udział aktywów trwałych w sumie aktywów. Oprócz tego mogą być prowadzone bardzo szczegółowe badanie wówczas będzie się wykorzystywać bardzo szczegółowe informacje i np. W przypadku badania struktury aktywów może to być udział rzeczowych aktywów trwałych w sumie aktywów lub tez udział rzeczowych aktywów trwałych w sumie aktywów trwałych.
Prowadząc analizę pionowa rachunku zysków i strat wykorzystuje się głownie do tego celu wskaźnik struktury. Podstawowym problemem jest brak sumy poszczególnych grup tj brak sumy przychodów i brak sumy kosztów
Wynik finansowy: relacja finalna przychodów i kosztów. Jest to szersze pojecie jak zysk - nadwyżka przychodów nad kosztami
Analiza pionowa (struktury rachunku zysków i strat - wersja porównawcza)
Poziomy tworzenia wyniku finansowego:
A. Działalność podstawowa
1 przychody netto ze sprzedażny
2.Koszty działalności operacyjnej
B. Pozostała działalność operacyjna
1 pozostałe przychody operacyjne
2 pozostałe koszty operacyjne
C. Zysk / Strata na działalności operacyjne A+B
D Działalność finansowania
1 przychody finansowe
2 koszty finansowe, w tym odsetki
E Zdarzenia nadzwyczajne
1 zyski nadzwyczajne
2 straty nadzwyczajne
F Zysk strata brutto C+D+E
G Obowiązkowe obciążenie zysku / straty brutto
1 Podatek dochodowy
Pozostałe obciążenia
H. Zysk / strata netto (F-G)
Tworzenie struktury przychodów będzie przebiegało w następujący sposób
1. należy zsumować wszystkie główne podgrupy przychodów tj przychody netto ze sprzedaży + pozostałe przychody operacyjne + przychody finansowe. Należy pamiętać ze zyski nadzwyczajne nie są przychodami i nie powinny współtworzyć
struktury przychodów.