AZOTAN(V) SODU, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ


1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI

Nazwa produktu: Azotan(V) sodu

Wzór konstytucyjny: NaNO3

Wzór sumaryczny: NnaO3

Producent:

Dostawca:

Użytkownik:

Telefon awaryjny: (042) 631 47 24 (informacja toksykologiczna w Polsce)

2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH

Składnik stwarzający zagrożenie:

Nazwa chemiczna

% wag.

Numer

CAS

Numer

UE

Symbole ostrzegawcze

Symbole zagrożenia

azotan(V) sodu

> 99%

7631-99-4

231-554-3

O, Xn

8-22-36

3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻENIA

Substancja niebezpieczna w myśl dyrektywy 1999/45/EEG.

Zagrożenie pożarowe: Substancja stała o właściwościach utleniających. Mieszaniny pary z powietrzem są wybuchowe. W temperaturze powyżej 400oC ulega rozkładowi z wydzieleniem tlenu. Odizolować od substancji palnych i redukujących - np. glinu, tlenku glinu, magnezu, cyrkonu, bezwodników (octowy, maleinowy, ftalowy i in.).

Zagrożenie toksykologiczne: Azotan(V) sodu działa utleniająco na hemoglobinę, powodując powstanie methemoglobiny i nitrozohemoglobiny. Działa drażniąco na oczy, skórę, drogi oddechowe, przewód pokarmowy.

Zagrożenie ekotoksykologiczne: Azotan(V) sodu działa szkodliwie toksycznie na organizmy wodne i lądowe.

4. PIERWSZA POMOC

Uwaga: W pierwszej kolejności należy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skażonego azotanem(V) sodu środowiska.

Zatrucie inhalacyjne:

1.

Ułożyć poszkodowaną osobę w pozycji leżącej.

2.

W przypadku wystąpienia takiej potrzeby - wykonać sztuczne oddychanie i zapewnić pomoc lekarską.

Zatrucie doustne:

1.

W razie zatrucia doustnego, w pierwszej kolejności przepłukać usta i dać do wypicia dużą ilość wody.

2.

W przypadku konieczności odtransportować do szpitala.

Skażenie oczu:

1.

Przemyć skażone oczy większą ilością letniej wody przez 15 minut, przy wywiniętych powiekach (usunąć przedtem szkła kontaktowe). Następnie zapewnić pomoc okulisty.

Skażenie skóry:

1.

Zdjąć skażone ubranie. Oczyścić mechanicznie skażoną skórę, przemyć dużą ilością wody, a następnie wodą z łagodnym mydłem. Zasięgnąć porady okulisty, gdy nie mija podrażnienie skóry.

5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU

Szczególne zagrożenia:

Substancja stała o właściwościach utleniających. W temperaturze powyżej 400oC ulega rozkładowi z wydzieleniem tlenu. Wchodzi w reakcje wybuchowe z substancjami palnymi i redukującymi - np. glinem, tlenkiem glinu, magnezem, cyrkonem, bezwodnikami (octowym, maleinowym, ftalowym i in.).

Środki gaśnicze:

  • gaśnice CO2,

  • gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC lub BC,

  • gaśnice pianowe,

  • gaśnice płynowe z dodatkowym wodnym roztworem środka.

Zalecenia szczegółowe:

Mały pożar gasić gaśnicą śniegową (CO2) lub proszkową (ABC albo BC), duży pożar gasić pianą lub rozproszonymi prądami wody.

Sprzęt ochronny strażaków:

W przypadku występowania większych koncentracji par i pyłów stosować aparaty izolujące drogi oddechowe.

Uwaga dodatkowa:

Zagrożone opakowania chłodzić rozproszoną wodą.

6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA

Zalecenia ogólne:

W przypadku wydostania się większej ilości azotanu(V) sodu do środowiska, w postaci roztworu lub w postaci stałej, skażony teren należy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W razie potrzeby wezwać ekipy ratownicze.

Środki ochrony osobistej:

Unikać kontaktu z pyłami i parami. Stosować robocze ubrania ochronne, rękawice ochronne, okulary ochronne w szczelnej obudowie, a w przypadku pylenia - ochrony dróg oddechowych. Należy pamiętać o ograniczonym czasie działania ochronnego filtrów cząsteczkowych (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2).

Zalecenia szczegółowe:

Usunąć źródło zapłonu (ugasić otwarty ogień, ogłosić zakaz palenia i używania narzędzi iskrzących). Rozsypaną substancję zebrać do szczelnych worków z tworzywa sztucznego. Zebraną ciecz odpompować do szczelnych pojemników, małe ilości rozlanej cieczy przysypać niepalnym materiałem chłonnym, zebrać, skierować do ewentualnego zagospodarowania lub zniszczenia. Pozostałości spłukać wodą.

Zabezpieczenie środowiska:

W przypadku skażenia wód powiadomić odpowiednie władze

Metody utylizacji:

Azotan(V) sodu może być zagospodarowany rolniczo, zgodnie z wymogami obowiązującego prawa.

7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I MAGAZYNOWANIE

Zapobieganie zatruciom:

Podczas stosowania nie jeść, nie pić, nie zażywać leków, unikać kontaktów z roztworami, unikać wdychania pyłów, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzież i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanych pomieszczeniach. Przechowywać w zamknięciu, poza zasięgiem dzieci.

Zapobieganie pożarom/wybuchom:

Wyeliminować źródła zapłonu - nie wykonywać prac z otwartym ogniem, nie palić, nie używać narzędzi iskrzących i odzieży z tkanin podatnych na elektryzację, chronić pojemniki przed ciepłem i nagrzaniem, instalować urządzenia elektryczne w wykonaniu przeciwwybuchowym. Unikać kontaktów z palnymi i redukującymi substancjami.

Magazynowanie:

W oryginalnych, właściwie oznakowanych opakowaniach, w magazynie materiałów utleniających wyposażonym w instalację wentylacyjną, na twardym podłożu. Unikać kontaktów z palnymi i redukującymi substancjami, np. glinem, tlenkiem glinu, magnezem, cyrkonem, bezwodnikami (octowym, maleinowym, ftalowym i in.). Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400.

Metody postępowania z odpadami:

Za odpad można uznać azotan(V) sodu, który w żadnej postaci nie nadaje się do technicznego zagospodarowania. Może być wykorzystany rolniczo.

8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Rozwiązania techniczne: Wentylacja i instalacja elektryczna w wykonaniu przeciwwybuchowym.

Najwyższe dopuszczalne stężenia w środowisku pracy:

Nazwa chemiczna

NDS (mg/m3)

NDSCh (mg/m3)

Azotan(V) sodu - pył

10

-

Ochrony osobiste:

Drogi oddechowe:

Maska ochronna przeciwpyłowa. Aparat oddechowy w przypadku dużych koncentracji pyłu. Filtr przeciwpyłowy P1 (ograniczony czas działania).

Ręce:

Rękawice ochronne robocze.

Oczy:

Okulary ochronne w szczelnej obudowie.

Skóra i ciało:

Ubrania ochronne robocze.

Inne informacje:

Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z azotanem sodu. Nie wdychać pyłów, par i aerozoli. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy dokładnie wymyć powierzchnię ciała. Nie jeść, nie pić podczas pracy. Natychmiast usuwać zanieczyszczenia (rozlewy roztworów, rozsypy substancji stałej).

Metody oceny narażenia w środowisku pracy

Metody oceny narażenia opierają się na laboratoryjnym oznaczaniu zawartości pyłów w powietrzu oraz oznaczaniu tlenków azotu NOx.

PN-86/Z-04050.01 - Ochrona czystości powietrza. Przyrządy i zestawy do pobierania próbek. Postanowienia ogólne.

PN-89/Z-04008.07 - Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Postanowienia ogólne. Zasady pobierania próbek w środowisku pracy i interpretacja wyników.

9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

9.1

Masa cząsteczkowa: 84,99 g/mol

9.2

Postać fizyczna, barwa, zapach: W warunkach normalnych azotan sodu jest krystalicznym ciałem stałym, białym, z odcieniem szarym lub kremowym. Silnie higroskopijny - wilgotnieje na powietrzu. Minerał.

9.3

Gęstość: 2,26 g/cm3

9.4

Gęstość usypowa: ok. 1200 kg/m3

9.5

Temperatura topnienia: 309oC

9.6

Temperatura rozkładu: Powyżej 320oC

9.7

Temperatura zapłonu: Nie dotyczy

9.8

Temperatura samozapłonu: Nie dotyczy

9.9

Rozpuszczalność w wodzie: 880 g/l (w 20oC). Rozpuszczalność szybko wzrasta wraz ze wzrostem temperatury.

9.10

Wartość pH (50 g/l H2O/20oC): 5,5-7,5

9.11

Inne: Azotan(V) sodu wydobywany jest jako kopalina lub otrzymywany syntetycznie (z sody i tlenku azotu lub z soli kuchennej i kwasu azotowego). Stosowany jest jako nawóz sztuczny, do wyrobu zapałek, do produkcji materiałów wybuchowych, w metalurgii niklu, w produkcji szkła, jako utleniacz stałych paliw rakietowych, odczynnik w chemii analitycznej, w pirotechnice, do produkcji leków, barwników, emalii.

10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ

Reaktywność i stabilność:

Azotan(V) sodu wchodzi w reakcje z substancjami organicznymi, palnymi i redukującymi. Działa korodująco na brąz, cynę, mosiądz i ołów. Silny utleniacz. W zetknięciu z substancjami palnymi grozi wybuchem.

Właściwości korozyjne:

Ujawniają się w podwyższonych temperaturach.

Inne:

W przypadku podgrzania powyżej 400oC mogą wydzielać się toksyczne produkty rozkładu.

11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Drogi narażenia:

Oczy tak

Skóra tak

Spożycie tak

Wdychanie tak

Działanie miejscowe (skóra, oczy, błony śluzowe):

Wdychanie: Ból w klatce piersiowej, zaczerwienienie twarzy i powłok skórnych, zawroty głowy, sinica.

Kontakt ze skórą: Może wystąpić podrażnienie, zaczerwienienie i wysuszenie skóry. Mogą pojawić się reakcje uczuleniowe.

Kontakt z oczami: Może wystąpić podrażnienie, pieczenie, zaczerwienienie i łzawienie.

Spożycie: Ból brzucha, zaczerwienienie twarzy i powłok skórnych, zawroty głowy, sinica.

Dane toksykologiczne:

LD50 (doustnie, szczur) = 1267 mg/kg,

LD50 (zwierzęta zimnokrwiste) = 500 mg/kg.

Skutki zdrowotne narażenia ostrego:

Objawy zatruć ostrych występują stosunkowo szybko, ponieważ już po 30 minutach pojawia się ból brzucha, zaczerwienienie twarzy i powłok skórnych, zawroty głowy, sinica będąca objawem wystąpienia methemoglobinemii, duszności, spadek ciśnienia krwi, aż do wystąpienia zapaści.

Skutki zdrowotne narażenia przewlekłego:

W zatruciach przewlekłych występują takie objawy jak w zatruciu ostrym, jednakże w znacznie mniejszym nasileniu.

Powikłania:

Podrażnienia błon śluzowych oczu i dróg oddechowych, bóle i zawroty głowy, podniecenie lub ospałość, niewydolność układu pokarmowego, wątroby i nerek. U niektórych osób może zostać zaobserwowany spadek czerwonych krwinek (nawet do 2 500 000).

Przeliczeniowa doustna dawka śmiertelna: ok. 4 g dla osoby dorosłej.

12. INFORMACJE EKOLOGICZNE

Azotan(V) sodu jest rozkładalny lub przyswajalny w środowisku naturalnym, dlatego stosowany jest m.in. jako nawóz sztuczny, dostarczający azotu. W środowisku wodnym większe koncentracje są zagrożeniem dla ryb.

13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI

Metody unieszkodliwiania:

Azotan(V) sodu unieszkodliwiany jest wówczas, gdy nie może zostać w żadnej postaci zagospodarowany. Rozkład następuje na drodze chemicznej, we wskazanych przez władze ochrony środowiska instalacjach, w zgodności z wymogami prawa krajowego i lokalnego.

Opakowania po azotanie(V) sodu, które nie mogą zostać oczyszczone, są magazynowane tak, jak sam produkt.

14. INFORMACJE O TRANSPORCIE

14.1

Numer ONZ:

1498

14.2

Klasa ADR/RID:

5.1

14.3

Grupa pakowania:

III

14.4

Numer rozpoznawczy zagrożenia:

50

14.5

IMDG-Code:

5.1/III UN 1498

14.6

Symbole niebezpieczeństwa (R):

8-22-36

14.7

Symbole bezpieczeństwa (S):

2-22-24-41

14.8

Nalepka ostrzegawcze

wg ADR/RID Nr 5.1:

0x01 graphic

15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH

Kartę wykonano zgodnie z:

Na etykietach należy umieścić następujące informacje:

0x08 graphic
Symbole ostrzegawcze na opakowaniu jednostkowym:

0x08 graphic

Napis ostrzegawczy na opakowaniu jednostkowym:

„Substancja utleniająca, szkodliwa.”

Symbole zagrożenia

R 8

Kontakt z materiałami zapalnymi może spowodować pożar.

R 22

Działa szkodliwie po połknięciu.

R 36

Działa drażniąco na oczy.

Symbole bezpieczeństwa

S 2

Chronić przed dziećmi.

S 22

Nie wdychać pyłu.

S 24

Unikać zanieczyszczenia skóry.

S 41

Nie wdychać dymów powstających w wyniku pożaru lub wybuchu.

16. INNE INFORMACJE

  1. Chemiczne określenie produktu:

Azotan(V) sodu

16.2 Znaczenie symboli:

O

Materiał utleniający.

Numer rozpoznawczy zagrożenia

50

Materiał utleniający (wzmagający palenie).

Znaczenie oznaczeń transportowych

Klasa RID/ADR: 5.1-III

Materiał utleniający - mniej niebezpieczny.

Nr ONZ: 1498

Azotan sodowy.

Uwaga: Użytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacje zawarte w powyższej karcie stanowią opis wymogów bezpieczeństwa użytkowania substancji. Użytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do konkretnych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy użytkownika. Karta charakterystyki nie może być traktowana jako gwarancja właściwości substancji.

* * * * *

Zgodnie z rozporządzeniem MZ z dnia 3 lipca 2002 r., PN-ISO 11014-1 i Dyrektywą 91/155/EEC

KARTA CHARAKTERYSTYKI

NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI

Wydanie: I

Data wydania: 20.10.02

Strona/stron 7/7

Nazwa:

AZOTAN(V) SODU

Azotan(V) sodu


Wyszukiwarka