Zadanie 1:
1. Zilustruj przykładami wszystkie omówione na wykładzie sposoby detrywializacji standardów semantycznych (poza trybami komunikacyjnymi) - ocena 0-6 pkt.
(1 pkt. za każdy przykład detrywailizacji.
Polecenie 1.
SPOSOBY DETRYWIALIZACJI:
Detrywializacja przez ukonkretnienie
Detrywializacja przez aktualizację
Detrywializacja przez kontaminację standardów semantycznych
Ad. 1) Detrywializacja przez ukonkretnienie
Przykład 1
Schemat standardu: PĘDZIĆ [KTOŚ, COŚ]
Standard semantyczny: PĘDZIĆ[ KTOŚ: człowiek ; COŚ (1): pojazd (samochód, autobus,tramwaj), (2): zwierzę ( gepard, puma, lampart)
Standard zdetrywializowany przez ukonkretnienie: PĘDZIĆ[ KTOŚ: Magda ; COŚ: pojazd ( czterokołowy, dwukołowy, szynowy), zwierzę: dzikie ( gepard, puma, lampart)
Komunikat: Magda pędzi samochodem.
MIEĆ SILNIK [SAMOCHODY]
Dalsza specyfikacja: Samochody mają silnik.
Magda pędzi samochodem z dobrym silnikiem.
Przykład 2
Schemat standardu: ZBIERAC [KTOŚ, COŚ]
Standard semantyczny: ZBIERAĆ[ KTOŚ: człowiek; COŚ: (1): przedmioty( znaczki, naklejki), (2): owoce ( truskawki, jabłka)
Komunikat:
Olek zbiera truskawki.
BYĆ CZEROWNYM [TRUSKAWKI]
Olek zbiera czerwone truskawki.
Ad.2) Detrywializacja przez aktualizację
Przykład 1
Standard semantyczny: PIĆ MLEKO [KOTY] Cechą kotów jest to, że piją mleko.
Detrywializacja: Koty piją mleko w mieszkaniu.
ACT-LOC: GDZIE: w mieszkaniu {PIĆ MLEKO[KOTY]}
Koty zawsze piją mleko w mieszkaniu.
ACT-FREQ: JAK CZĘSTO: zawsze{PIĆ MLEKO[KOTY]}
Wieczorem koty piły mleko w mieszkaniu.
ACT-TEMP: KIEDY: wieczorem {PIĆ MLEKO[KOTY]}
Koty pół godziny piły mleko w mieszkaniu.
ACT-DUR: JAK DŁUGO: pół godziny {PIĆ MLEKO[KOTY]}
Przykład 2
Standard semantyczny: BIEGAĆ [PSY]. Cechą wszystkich psów jest to, że biegają.
Detrywializacja: Psy biegają na podwórku.
ACT-LOC: GDZIE: na podwórku {BIEGAC[PSY]}
Psy codziennie biegają na podwórku.
ACT-FREQ: JAK CZĘSTO: codziennie {BIEGAĆ[PSY]}
Rano psy biegają na podwórku.
ACT-TEMP: KIEDY: rano {BIEGAC[PSY]}
Psy godzinę biegały po podwórku.
ACT-DUR: JAK DŁUGO: godzinę {BIEGAĆ[PSY]}
Ad.3) Detrywializacja przez kontaminację standardów semantycznych
Przykład 1
Ola śpiewa w kinie
BYĆ W KINIE[OLA]-> BYĆ W KINIE[KTOŚ]-> SPIEWAĆ[KTOŚ]
ŚPIEWAĆ[OLA]
BYĆ W KINIE[KTOŚ]-> OGLĄDAĆ[KTOŚ]
ŚPIEWAĆ[KTOŚ]-> NIE OGLĄDAC FILMU/ZACHOWYWAĆ SIĘ GŁOŚNO.
Ola łamie zasady dotyczące zachowania się w kinie.
Przykład 2
Marek rozmawia na wykładzie.
BYĆ NA WYKŁADZIE[MAREK]
ROZMAWIAĆ[MAREK]
BYĆ NA WYKŁADZIE[KTOŚ]->SŁUCHAĆ[KTOŚ]
ROZMAWIAC[KTOŚ]->RELAKSOWAC SIĘ[KTOS]
Marek łamie zasady związane z tym jak należy zachować się na wykładzie.
WYPOWIEDZENIA POKREWNE KOMUNIKACYJNIE:
Zjadłam jabłko.
Obrałam jabłko.
Pokroiłam jabłko.
Kupiłam jabłko.
Umyłam jabłko.
Komunikaty te przedstawiają określony element rzeczywistości, a ich forma powoduje,iż odbiorca odnosi je do pojedynczych obrazów ideacyjnych.
Zadanie 2
2. Zilustruj przykładami detrywializację przez zastosowanie trybów komunikacyjnych:
2.1 . metafora/porównanie : chudy jak szczapa - bardzo chudy
Epitet: brzydkie kaczątko- nieładne
zwrot metaforyczny: czysty jak łza-niewinny
metafora właściwa: czas to pieniądz- nie ma czasu do stracenia
2.2 personifikacja: Gdy leżał wznak jako wiła/
Śmierć do niego przemówiła(…)
animizacja: morze ryczy
wegetabilizacja: dziecko dojrzewa
reifikacja: głupi jak but
abstraktywizacja: prostokątne biurko, śpiewające ryby