*Przedstawiciele: T.Pilch, I.Leparczyk, S.Kawula, E.Marynowicz-Hetka, A.Radziewicz-Winnicki A.Kelm, Z.Dąbrowski, Muszyński Heliodor, A.Kamiński, H.Sęk,Z.Jaworska
* Podstawowy element pedagogiki społecznej to relacja człowiek ↔ środowisko ma charakter dialektyczny.
* Elementy wpływu środowiska na człowieka: relacje→życie człowieka→rozwój.
*3-wymiary rozwoju człowieka:
bio-socjo-kulturalny.
Bio-rozwój biologiczny,
Socjo-socjalizacja, wzrastanie
Kulturalny-kultura, co sobą reprezentuje
*Wpływ środowiska na życie, rozwój edukację człowieka: człowiek to potencjał kreatywności, twórczości, człowiek aktywny, tworzący, moc osobowości.
*Środowisko-
wymiar przyrodniczy, geograficzny, społeczny, życie społeczne relacja z drugim człowiekiem, współpraca dialog,
*Pedagogika społeczna to dyscyplina aktywna koncentruje się na kształtowaniu, przekształcaniu środowiska wychowawczego, opiekuńczo-wychowawczego.
Pedagog.społ. zajmuje się przekształcaniem, środowiska własnymi siłami z udziałem społeczności lokalnej.
*Działy edukacji nie szkolnej:
-paraelna edukacja-równoległa-obok szkoły kluby sportowe domowe przedszkola ośrodki dla dzieci i młodzieży.
-edukacja permanentna-poszkolna-ciągła stała
-eduk.nieszkolna: równoległa
-eduk.opiekuńczo socjalna-opieka pedagog. wsparcie społeczne, pomoc.
*Metodologia badań środowiskowych:
-edukacja międzykulturowa, wielokulturowa, regionalna.
*Praca społeczna zajmuje się rozpoznawaniem warunków w których zachodzi potrzeba ratownictwa, pomocy i zabezpieczenia potrzeb ludzkich.
*Praca socjalna: obejmuje sprawy bytowe, materialne dot. potrzeb społeczno kulturalnych człowieka, wspomaganie rozwoju jednostki i grup społecznych, wyrównywanie braków biologicznych, społecznych kulturowych ludzi.
*Podstawowe pojęcia działalności opiekuńczo- socjalnej
Pomoc-pomocniczość, wsparcie, ratownictwo, wolontariat, stowarzyszenia, placówki i instytucje opieki i pomocy.
*Problemy społeczne:
-bezrobocie, ubóstwo, bezdomność, uzależnienia, sieroctwo społeczne.
*Bezrobocie: to zjawisko społeczne polegające na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów.
*Bezrobotny osoba niezatrudniona, nie prowadzącą działalności gospodarczej i nie wykonującą innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia
*Zjawisko bezrobocia: zasięg warunkowania, stopień natężenia, charakter
*Wskaźniki bezrobocia: poziom bezrobocia-to liczba bezrobotnych, stopa bezrobocia-procent bezrobocia wśród aktywnych zawodowo
*Rodzaje bezrobocia: przymusowe, dobrowolne ,jawne, ukryte, ze względu na płeć, wiek, ze względu na środowisko-miejskie, wiejskie, aglomeracje
*Przyczyny bezrobocia: recesja-zastój, nowe technologie, niedopasowanie kwalifikacji, zmiany w organizacji pracy, postęp technologiczny, wysoki koszt pracy, upadek gospodarczy, korupcja.
*Bezrobocie wywołuje: frustracje, choroby serca, lęk o przyszłość, rozwody, patologie społeczne, rozbicie rodziny, niedożywienie, kompleks niższości, alkoholizm, samobójstwa, zaburzenia osobowości. stan osamotnienia.
*Ubóstwo-Bieda : to brak dostatecznych środków materialnych dla zaspokojenia potrzeb jednostki, w szczególności w zakresie jedzenia, schronienia, ubrania, transportu oraz podstawowych potrzeb kulturalnych i społecznych.
*Deprywacja: stan psychiczno-somatyczny organizmu, brak zaspokojenia potrzeb.-społecznych, kulturalnych, politycznych.
*Człowiek ubogi-to człowiek który nie ma pieniędzy, ubrania jest chory środki i zasoby materialne są tak ograniczone że eliminują go z minimalnego udziału w życiu.
*Rodzaje ubóstwa:
-absolutne, względne, subiektywne, ustawowe.
*3 Teorie ubóstwa:
- Skażonych charakterów, ograniczonych możliwości, Wielkiego Brata
*Bezdomność-problem społeczny to stan braku własnego mieszkania, niezaspokojenie podstawowych potrzeb. B. niesie patologie, przestępczość, choroby, zerwanie więzi społecznych, marginalizację
*2 grupy bezdomnych: z przymusu, konieczności ,wbrew ich woli
Z wyboru: funkcjonują wg. swoich form, odrzucają normy społeczne.
*Bezdomność na czas trwania:
-tymczasowa, krótkotrwała, długotrwała
*Grupowanie bezdomności:
-wielkomiejska, miejska, wiejska
*Przyczyny bezdomności:
-społeczne -patologie, rozwód choroby,alkoholizm,narkomania,przemoc,prostytucja,choroby,kalectwo
-psychiczne- utrata pamięci, fobie uzależnienie od alkoholu,
-prawne- brak stałego zameldowania, eksmisje, zadłużenia
-ekonomiczne- niskie zarobki, utrata pracy, wzrost kosztów utrzymania
-wydarzenia losowe- pożar, powódź, wichura, wybuchy, zanieczyszczenia środowiska
*Opieka międzyludzka-to ciągły i bezinteresowny proces zaspokajania potrzeb podopiecznego przez opiekuna. To zaspokajanie oparte jest na odpowiedzialności opiekuna.za podopiecznego (dziecko,osoba starsza, chora która nie jest w stanie sobie poradzić w podstawowych potrzebach)
*Opieka: dawanie oparcia, wsparcia, zaspokajanie potrzeb których jednostka nie umie, nie może lub nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić, żeby zachować równowagę biologiczną i psychiczną, przeżyć, zachować zdrowie, jakość życia, zapewnić prawidłowy rozwój. To konieczna aktywność podmiotu (opiekuna) wobec zależnego od niego przedmiotu podopiecznego
O.-to działanie jednostki, grupy,instytucji,opiekun bierze odpowiedzialność za podopiecznego.
Podmiot→opiekun
Przedmiot→podopieczny
*Formy zaspokajania opieki: to działanie jednostki instytucji, grupy społecznej. Opieka przejawia się w czynności-podopieczny ma poczucie bliskości, bezpieczeństwa osobę bliską-rodzica, siostrę, brata
*Pomoc: jest doraźna trwająca jakiś czas okazjonalna to działanie altruistyczne wsparcie człowieka .który znalazł się w trudnej sytuacji praca podejmowana dla dobra drugiej osoby. Podmiot wykonujący działania dla drugiej osoby to: grupa społeczna, instytucje-pogotowie, straż.
Stworzenie warunków do rozwoju., ukierunkowanie naprowadzenie. To realne podejmowanie wysiłku dla dobra drugiej osoby to poświęcenie swojego czasu, zasobów materialnych. Pomoc to działanie altruistyczne-bezinteresowna troska o dobro innych. Pomagający nie bierze odpowiedz.za osobę której pomaga. Pomagać można tym którzy chcą sami sobie pomóc .
*Działania pomocowe:
Przezwyciężenie trudnej sytuacji, niedopuszczenie do pojawienia się sytuacji problemowej, podniesienie standardu warunków życia drugiego człowieka.
*Wsparcie społeczne: to pomoc jednostce w sytuacjach trudnych,problemowych oferowane przez osoby znaczące. Wsparcie społeczne jest określane jako obiektywnie istniejąca i dostępna sieć społeczna, która wyróżnia się od innych tym, że poprzez fakt istnienia więzi, kontaktów społecznych, przynależności, pełni funkcję pomocną wobec osób znajdujących się w trudnych sytuacjach życiowych. Wsparc. ma charakter naturalny to działanie altruistyczne.
Cele wsparcia: rozwiązanie problemu, realizacja zamierzonego celu, nie dopuścić do powstania sytuacji problemowej, odróżnić wsparcie od pomocy.
*Rodzaje wsparcia:
- wsp. emocjonalne -uspakajające, podtrzymujące, okazywanie troski
- w .informacyjne- wymiana informacji, wiedzy
-w. instrumentalne-instruktaż postępowania, zdobywania informacji
-w .materialne- pomoc rzeczowa, finansowa działanie na rzecz osoby potrzebującej
- doradztwo i poradnictwo-prawne, medyczne, socjalne ,psychologiczne
-w. duchowe- religijne kiedy inne rodzaje nie wystarczają.
*Sieć społeczna: stałe powiązania człowieka z innymi ludźmi (rodzina, krewni, przyjaciele, sąsiedzi koledzy, znajomi).Charakteryzuje się wzajemnością, wielkością spójnością, stabilnością. intensywnością, trwałością
*System Więzi międzyludzkich: wymiana informacji, relacje międzyludzkie grupa ludzi z którymi jesteśmy w bliskich relacjach. Mają charakter emocjonalno-społeczny.
*Cechy relacji sieci: intensywność częstość i trwałość kontaktów, stopień bliskości, rodzaj dokonywanej wymiany.
*Układy wsparcia: Typologia -człowiek-człowiek, człowiek -grupa społeczna, człowiek instytucja
Wsparcie łączy się z wartościami takimi jak: idea współpracy, mała ojczyzna, podmiotowość człowieka.
Granica między pomocą a wsparciem jest zatarta zazębia się. Przez wsparcie rozumie się specyficzny rodzaj pomocy, relacje międzyludzkie.
Subiektywizm kierowanie się w działaniu i ocenie faktów, zjawisk wyłącznie osobistymi względami własnym sposobem widzenia-stronniczość
Obiektywizm ocena i przedstawianie czegoś w sposób zgodny ze stanem faktycznym niezależnie od własnych opinii, uczuć czy interesów
*Punkt widzenia ped.społecznej spojrzenie na dany problem, rzeczywistość. To co nas otacza
*Rzeczywistość wychowawcza-to wszystko to w czym człowiek żyje.
* Sprzężenie zwrotne: działanie człowieka na środowisko, a środowiska na człowieka.
*Działanie społeczne: przechodzenie do akcji czynności podejmowane przez osobę która ma pomóc człowiekowi aby mógł sam sobie pomóc naprowadzić go.
*Cechy widzenia w ped.społ:
-integratywność- scalanie z grupą, integracja
-dynamika-dopasowanie się do danego środowiska
-kompensacja- wyrównywanie braków, zastąpienie
-profilaktyka- lepiej zapobiegać niż leczyć
*Stawanie się człowieka : człowiek tworzy się staje rozwija przez całe życie fizyczne i biologiczne kulturowe wchodzi w grupy społeczne
*Relacyjna koncepcja człowieka: żyć w zgodzie z samym sobą człowiek działa na środowisko a środowisko na człowieka to sprzężenie zwrotne. Polega na budowaniu relacji
*Koncepcja wychowania : Przekształcanie środowiska rozwój przez całe życie:
-wzrost -biologiczny rozwój
-wzrastanie - w grupy społeczne, kręgi kultury, przez to człowiek rozwija się społecznie
-wprowadzanie- w kręgi kulturowe wspieranie rozwoju bio-socjo-kulturalny człowiek w 3 sferach.
*Globalizacja- to zjawisko społeczno-polityczno-ekonomiczne. G. wpływa na społeczeństwo styl życia, wzorce, potrzeby społeczeństw. To zespół procesów które tworzą jeden wspólny świat . To ogół procesów prowadzących do współzależności i integracji państw, społeczeństw, gospodarki, kultur efektem jest tworzenie jednego świata światowego społeczeństwa
*Stratyfikacja- to uwarstwienie, podział społeczny (warstwy, klasy, grupy) różniące się między sobą pod względem dochodu, prestiżu, wieku, klasyfikacji, wykształcenia.
Mierzona dostępnością do 5 zasobów społecznych:
-władza, pieniądze, prestiż, wykształcenie, zdrowie
Stratyfikacja-oznacza że każde społeczeństwo ma pewien system rang pewne warstwy stoją wyżej a inne niżej.
*Restryfikacja: to pogłębianie się nierówności między szczeblami drabiny społecznej
Nierówności społeczne są potrzebne aby aktywizować się.
*Pomoc: wsparcie człowieka stworzenie warunków do rozwoju, ukierunkowanie, naprowadzenie -zamierzone działanie.