Mięśnie głowy

Mięśnie wyrazowe:

A. mięśnie sklepienia czaszki (m. naczaszny)

• m. potyliczno-czołowy (ma dwa brzuśce potyliczny i czołowy)

• m. skroniowo-ciemieniowy

• czepiec ścięgnisty - jest to wspólne ścięgno dla ww. mięśni

B. mięśnie otoczenia szpary powiek

• m. okrężny oka (3 części: oczodołowa, powiekowa i łzowa)

• m. marszczący brwi

• m. podłużny

C. mięśnie otocznia szpary ust.

• m. szeroki szyi

• m. obniżacz wargi dolnej

• m. obniżacz kata ust.

• m. bródkowy

• m. śmiechowy

• m. jarzmowy większy

• m. jarzmowy mniejszy

• m. dźwigacz wargi górnej i skrzydełka nosa

• m. dźwigacz wargi górnej

• m. dźwigacz kata ust.

• m. policzkowy

• m. okrężny ust

D. mięśnie otoczenia nozdrzy

• m. nosowy

• m. obniżacz przegrody nosa

E mięśnie małżowiny usznej

• m. uszny przedni

• m. uszny górny

• m. uszny tylny.

Mięśnie szyi

- wyróżniamy trzy grupy: powierzchowną, środkową (wszystkie związane z kości gnykową) i głęboką

I. GRUPA POWIERZCHOWNA

• m. szeroki szyi (platysma) - położony jest w okolicy przedniej i bocznej tuż pod skórą
  Pp: tkanka podskórna okolicy podobojczykowej na wysokości II / III żebra
  Pk: cz. boczna - na powięzi przyuszniczej i żwaczowej twarzy,
  cz. przyśrodkowa- kąt ust, łączy się z włóknami m. obniżacza wargi dolnej i m. obniżacza kąta ust - żuchwa, od guzka bródkowego do poziomu pierwszego zęba trzonowego.
  F: unosi skórę szyi z podłoża wraz tkanką podskórną dzięki czemu zmniejsza ciśnienie powietrza na ż. szyjną wewn., biegnącą pod mięśniem.- kąty ust. Pociąga ku dołowi i bocznie nadając twarzy wyraz strachu, gniewu.
  N: g. szyi n. twarzowego (r. colli), która zespala się z g. górną n. poprzecznego szyi ze splotu szyjnego (ale korzysta tylko z jego drogi).

• mostkowo-obojczykowo-sutkowy (m. sterno-cleido-mastoideus - m. SCM)
  Pp: głowa przyśrodkowa -powierzchnia przednia rękojeści mostka, przykrywając częściowo staw most-kowo-obojczykowy,głowa boczna powierzchnia górna końca mostkowego obojczyka miedzy obu głowami znajduje się niewielka trójkątna szczelina - dół nadobojczykowy mniejszy.
  Pk: wyrostek sutkowaty kości skroniowej i boczna część kresy karkowej górnej
  F: gdy klatka piersiowa jest ustalona- jednostronnie-zgina głowę ku bokowi i odwraca głowę w stronę przeciwległą, unosząc twarz ku górze - obustronnie zgina głowę do tyłu unosząc twarz ku górze i wzmaga lordozę szyjną - przy ustalonym i wyprostowanym kręgosłupie w odc. szyjnym dz. obustron-nie pociąga głowę do przodu (np. podnoszenie głowy u leżącego) unosi głowę, gdy głowa jest usta-lona unosi mostek jest więc pomocniczym mięśniem wdechowym.
  N: g. zewn. n. XI -dodatkowego i gg. splotu szyjnego

II. GRUPA ŚRODKOWA
A. MM. PODGNYKOWE w liczbie 4, tworzą dwie warstwy
powierzchowna - m. mostkowo-gnykowy i m. łopatkowo-gnykowy
głęboka - m. mostkowo-tarczowy i m. tarczowo-gnykowy.

• m. mostkowo-gnykowy (m. sternohyoideus)
  Pp: powierzchnia tylna rękojeści mostka, stawu mostkowo-obojczykowego końca mostkowego oboj-czyka.
  Pk: trzon kości gnykowej przyśrodkowo od m. łopatkowo-gnykowego.

• m. łopatkowo-gnykowy ( m. omohyoideus)
  w części środkowej ma on ścięgno pośrednie które dzieli mięśień na brzusiec dolny i górny
  Pp: część boczna górnego brzegu łopatki i więzadło poprzeczne łopatki sięgając do podstawy wyrost-ka kruczego łopatki (venter inferior)
  Pk: trzon kości gnykowej ku bokowi od przyczepu m. mostkowo-gnykowego ( venter superior)

• m. mostkowo-tarczowy (m. sternothyroideus)
  Pp: pow. tylna rękojeści mostka i chrząstki I żebra, poniżej przyczepu m. 1
  Pk: kresa skośna chrząstki tarczowatej krtani

• m. tarczowo-gnykowy (m. thyreohyoideus)
  Pp: kresa skośna chrząstki tarczowatej
  Pk: trzon i rogi większe k. gnykowej do tyłu od przyczepu mm. 1 i 2
  F: wspólnie ich funkcja polega na ustalaniu kości gnykowej, staje się ona wtedy punktem podpory w pracy mm języka lub przy obniżaniu żuchwy

B. MM. NADGNYKOWE ( mm suprahyoidei)

• m. dwubrzuścowy (m. digastricus) - zbudowany jest z dwóch brzuśców połączonych ścięgnem po-średnim
  Pp: rozpoczyna się brzuścem tylnym na wcięciu sutkowym k. skroniowej, biegnie ku przodowi do k gnykowej, przechodzi w ścięgno pośrednie, które przyczepia się do k. gnykowej pętlą ścięgnistą. Brzusiec przedni rozpoczyna się ścięgnem pośrednim i kierując się do przodu i ku górze przyczepia się do
  Pk: dołka dwubrzuścowego żuchwy
  F: przy ustalonej k. gnykowej opuszcza żuchwę ,przy ustalonej żuchwie podnosi kość gnykową
  N: n. żuchwowo-gnykowy od V3 - brzusiec przedni
  gałąź n twarzowego - brzusiec tylny

• m. rylcowo-gnykowy (m. stylohyoideus)
  Pp: wyrostek rylcowaty kości skroniowej
  Pk: trzon, rogi większe k gnykowej
  F: pociąga k. gnykową ku górze i ku tyłowi
  N jak brzusiec tylny m. dwubrzuścowego

• m. żuchwowo -gnykowy (m. mylohyoideus)
  Pp: kresa żuchwowo-gnykowa żuchwy
  Pk: szew łącznotkankowy biegnący od spojenia żuchwy do k gnykowej
  F: przy ustalonej k gnykowej opuszcza żuchwę, przy ustalonej żuchwie unosi k. gnykową i napina dno jamy ustnej unosząc język
  N: jak brzuśca przedniego m. dwubrzuścowego

• m. bródkowo-gnykowy (m. geniohyoideus)
  Pp: kolec bródkowy żuchwy
  Pk: powierzchnia przednia trzonu k. gnykowej
  F: unosi k gnykową, opuszcza żuchwę unosi język w pierwszej fazie połykania
  N: włókna splotu szyjnego drogą n. XII (ew. też n. XII)

III GRUPA GŁĘBOKA
- wszystkie mm tej grupy mają przyczepy początkowe na kręgosłupie
- wyróżnia się dwie podgrupy: boczna obejmuje mm pochyłe dochodzące do żeber, przyśrodkowa leży do przodu od kręgosłupa i łączy się tylko z kręgami

MM. POCHYŁE (mm scaleni)

• m. pochyły przedni ( m. scalenus ant.)
  Pp: rozpoczyna się trzema pasmami od guzków przednich wyrostków poprzecznych 3-6 kręgu szyjnego
  Pk: guzek m. pochyłego przedniego na I żebrze

• m. pochyły środkowy (m. scalenus med.)
  Pp: 6-7 pasmami od brzegu bocznego bruzdy n rdzeniowego wyr poprzecznych 1-6 kręgu szyjnego
  Pk: na I żebrze do tyłu od bruzdy t podobojczykowej

• m. pochyły tylny (m. scalenus post.)
  Pp: 2-3 pasmami od guzków tylnych wyr poprzecznych kręgów C5, C6 i C7
  Pk: pow. zewn. II żebra

• m. pochyły najmniejszy (m. scalenus minimus)
  Pp: 1, 2 pasma od wyrostków poprzecznych C6 i C7
  Pk: zewn. powierzchnia II żebra
  F: działając jednostronnie pochylają kręgosłup w odcinku szyjnym do boku, działając obustronnie zgina-ją go do przodu, gdy kręgosłup jest ustalony dźwigają I i II żebro ku górze są więc silnymi mm po-mocniczymi wdechowymi, szczególnie przy przegiętej do tyłu głowie i szyi.
  N: bezpośrednie gg splotu szyjnego i ramiennego

---