KONSPEKT ZAJĘĆ PRZEPROWADZONYCH METODAMI AKTYWIZUJACYMI W KLASIE III
Temat kręgu: Zima wokół nas.
Temat dnia: Urządzamy wyprawę na Grenlandię.
Cele. Uczeń:
samodzielnie zdobywa informacje o Arktyce, wyprawach badawczych i znanych polarnikach, przedstawia je innym w postaci spójnej wypowiedzi ustnej,
współpracuje twórczo w zespole, planuje podróż do Arktyki, określa jej cel,
organizuje i przeprowadza zabawę tematyczną zgodnie z wcześniej ustalonym projektem i planem,
przedstawia poznane wiadomości o zwierzętach Arktyki w formie wywiadu z bohaterem,
czyta utwory poetyckie płynnie, wyraziście, z naturalną intonacja,
bawi się zgodnie, twórczo wykorzystuje w zabawie zdobyte wiadomości.
Metody: czynna - drama.
Formy pracy: grupowa, zbiorowa.
Środki dydaktyczno-wychowawcze: materiały o odkryciach i wyprawach badawczych do Arktyki, ilustracje zwierząt Arktyki, książki, encyklopedie o zwierzętach północy, arkusze papieru, papier kolorowy, kredki, flamastry, zaszyfrowane wiadomości, konturowa mapa Arktyki, płyta CD z muzyką Vangelisa „Voices”, podręcznik.
Przebieg zajęć:
Przywitanie, podanie celów zajęć.
Podział uczniów na cztery grupy. Dzieci siadają w kręgu. Każde wymienia kolejną nazwę pory roku. Dzieci, które wypowiedziały „zima” tworzą pierwszą grupę, „wiosna” - drugą grupę, „lato” - trzecią, a „jesień” - czwartą grupę. Poszczególne grupy otrzymują zaszyfrowaną wiadomość od Anaruka. Odczytują ją.
Przygotowanie grup do wyprawy na Grenlandię. Każda grupa wymyśla swój rozpoznawczy okrzyk - hasło. Następnie prezentuje okrzyk kolegom.
Wywiad ze zwierzętami zamieszkującymi Arktykę.
Uczniowie siedząc w kręgu wymieniają nazwy zwierząt zamieszkujących biegun północny.
W środku kręgu nauczyciel układa barwne ilustracje zwierząt, ale obrazkiem do dołu, tak, by dzieci ich nie widziały.
Uczniowie z pierwszego zespołu wybierają spośród leżących ilustracji jedną. Podobnie postępują pozostałe zespoły.
Uczniowie z poszczególnych grup przygotowują się do wywiadu ze zwierzęciem. Szukają informacji o tym, gdzie żyje, co lubi jeść, jak zdobywa pożywienie itp. Sami określają swoje role: zastanawiają się, kto będzie dziennikarzem, a kto foką, moresem, niedźwiedziem polarnym czy reniferem. Uczniowie przypominają sobie wiadomości z poprzednich zajęć i korzystają z książek, encyklopedii, przewodników zgromadzonych w klasie.
Po przygotowaniu każdy zespół prezentuje wywiad. Uczeń, grający rolę zwierzęcia siada na środku sali na krześle, a jego koledzy - dziennikarze - w rzędzie na przeciwko niego. Na sygnał nauczyciela rozpoczynają wywiad.
Dziennikarze na kartkach zapisują odpowiedzi na swoje pytania. Po skończeniu wywiadu przypinają magnesami do tablicy ilustrację zwierzęcia oraz karteczki z informacjami. Podobnie postępują pozostałe zespoły.
Podsumowując ćwiczenie dramowe uczniowie spośród ilustracji zwierząt zamieszkujących oba koła podbiegunowe wybierają tylko te, które zamieszkują Arktykę i przyklejają je na konturowej mapie Arktyki.
Nauczyciel nawiązuje do przeczytanej przez uczniów lektury „Anaruk, chłopiec z Grenlandii”.
Jak żyją ludzie na Grenlandii?
Czy się zajmują w czasie zimy, a czym podczas lata?
Jakie są wierzenia i zwyczaje Eskimosów?
Głośne czytanie kolejnych zwrotek wiersza przez wybranych uczniów.
Dokąd wybierała się bohaterka wiersza?
Czy jej zamiar był możliwy do zrealizowania? Dlaczego?
Wyszukiwanie informacji o odkryciach i wyprawach badawczych do Arktyki - praca w grupach.
Nauczyciel przypomina dzieciom, że bohaterka wiersza nie dotarła na biegun. Nie miała odpowiedniego ubioru, ekwipunku i środka transportu. Nie znała drogi. My wiemy, gdzie leży Arktyka, kto ją zamieszkuje, jakie warunki tam panują. A skąd?
Uczniowie próbują odpowiedzieć na postawione pytanie.
Nauczyciel opowiada:
Badania naukowe mają w Arktyce długą tradycje. Nawet niektóre najwcześniejsze ekspedycje miały cele naukowe. Jednym z nich były próby ustalenia położenia północnego bieguna magnetycznego.
(biegun magnetyczny - punkt na powierzchni Ziemi, w którym wektor całkowitego natężenia pola magnetycznego jest prostopadły do płaszczyzny poziomej).
Każda grupa otrzymuje materiały zawierające informacje o odkryciach i wyprawach badawczych na Arktykę (załącznik 1). Uczniowie wyszukują najważniejsze daty wypraw polarnych na biegun północny.
Prezentowanie uzyskanych informacji przez każdą grupę.
Zabawa „Wyprawa na górski szczyt”.
Nauczyciel opowiada krótką historyjkę, włącza muzykę Vangelisa. Dzieci stoją swobodnie w klasie i ilustrują ruchem opowieść nauczyciela.
Wyobraźcie sobie, że jesteście na Grenlandii. Czeka was wyprawa na szczyt lodowca... Za Anarukiem stąpacie ostrożnie po śniegu. Idziecie wolno, delikatnie stawiacie stopy, mijacie kry... Jesteście obok wysokiej góry lodowej. Rozglądacie się uważnie, patrzycie na jej szczyt, stajecie na palcach, wspinacie się po lodowej ścianie... ręce wysoko, nogi dostawiamy i znowu ręce chwytają coraz wyżej lodową ścianę. Patrzycie w dół... Jesteście bardzo wysoko... przestraszyliście się... Wreszcie dotarliście na szczyt! Stajecie uśmiechnięci, rozglądacie się. Wasz oddech jest spokojny i miarowy. Jak wspaniale jest wdrapać się tak wysoko! Jesteście jak ptaki. Wydaje się, że możecie za chwile pofrunąć... rozkładacie ręce i stojąc na szczycie, udajecie lot ptaków. Nagle... w dali dostrzegacie białe plamy. To niedźwiedzie polarne. Z uwagą obserwujecie ich zachowanie. Jak miło, jak przyjemnie jest na tym szczycie! Głośno się śmiejecie, zadowoleni ze swojego wyczynu.
Nauczyciel prosi, aby chętni uczniowie opowiedzieli, co czuli w czasie „wspinaczki” i po dotarciu na „szczyt lodowca”.
Cała grupa, klaszcząc i tupiąc, wybija rytm swojej wspinaczki (najpierw szybko, potem coraz wolniej).
Budowanie zaufania do grupy - splatanie rąk i wspólne zejście z góry - dostawianie nogi do nogi z jednoczesnym szukaniem wspólnego rytmu.
Ćwiczenie dotykowe - dzieci stają w parach, otrzepują się nawzajem „ze śniegu” po zejściu z góry.
Planowanie wspólnej wyprawy na Grenlandię.
Każda grupa otrzymuje instrukcję (załącznik 2).
Przygotowanie wyprawy zgodnie z planem.
Wykonanie plakatów na arkuszach papieru - praca w grupach.
Każda grupa wykonuje plakat przedstawiający krajobraz oraz mieszkańców Arktyki.
Podsumowanie zajęć. Rozmowa w kręgu:
Czy łatwo jest żyć ludziom i zwierzętom w warunkach wiecznej zimy? Dlaczego?
Co gwarantuje powodzenie podczas wyprawy na biegun?
Konspekt opracowała
Joanna Kułaga
nauczycielka PSP w Maziarni