Znaczenie pojęć(walenrodyzm, Szkoła, Język polski, Wypracowania


Znaczenie pojęć

   Wallenrodyzm - postawa człowieka, który aby osiągnąć wyższy cel, sięga po środki nie-etyczne - zdradę i podstęp. Przeżywa konflikt - musi wybierać między nakazami honoru, chrześcijańską moralnością a obowiązkiem walki. Poświęca życie, własne szczęście dla dobra narodu. Bohater osiąga cel, jednak ponosi klęskę jako człowiek. Kreator bohatera użył „kostiumu historycznego" - Konrad Wallenrod ukazuje tragizm Polaków - czy zgadzać na wierność zaborcom, czy dokonać spisku; rewolucji. Pieśń wajdeloty Halbana wyraża chęć walki - „Z tej pieśni wstanie mściciel naszych kości".
   Poemat „Konrad Wallenrod" rozpoczyna napad Krzyżaków na Litwę i porwanie pięciolet-niego chłopca. Zakon nadał mu imię Walter von Stadion Alf. Wychowywany był w duchu ry-cerskim przez mistrza krzyżackiego Winrycha. Litewski wajdelota Halban uświadomił chłop-cu jego pochodzenie; obudził miłość do ojczyzny i pragnienie zemsty. Po potyczce Krzyżaków z Litwinami, Alf wraz z Halbanem przeszli na stronę rodaków, dostali się na dwór Kiejstuta. Walter zakochał się z wzajemnością w jego córce Aldonie, lecz „szczęścia w domu nie zaznał, bo go nie było w ojczyźnie". Powrócił z Halbanem do Krzyżaków. Jako giermek hrabiego Konrada Wallenroda wyruszył do Palestyny. Hrabia zginął w niejasnych okolicznościach. Alf schronił się w Hiszpanii. Zdobył tam żołnierską sławę (jako Wallenrod) w bitwach z Maura-mi. Został wybrany przez Zakon na mistrza. Zamierzeniem  Konrada było wewnętrzne znisz-czenie państwa krzyżackiego. Wyznaczał surowe kary za łamanie ślubów, nakazywał modli-twę, pokuty. W dniu św. Jerzego, podczas uczty, Halban przypomniał mu jego misję. Popro-wadził atak na Litwinów, kierując Krzyżaków tak, by ponieśli klęskę. Konrad prosił Aldonę by uciekła z nim na Litwę. Został zdemaskowany jako zabójca prawdziwego Konrada. Boha-ter dokonał samobójstwa, z rozpaczy umierała jego żona.
   Bajronizm - bohater otoczony jest tajemnicą, człowiek wielkiego umysłu i serca, mści się na wrogu. Zemsta jednak nie koi rozpaczy - rodzi kolejne rozterki. Bohater ucieka w samotność, potwierdzając niepowtarzalną wielkość uczuć. Byron stworzył wzorzec romantycznego poety - indywidualisty skłóconego z otoczeniem, samotnie walczącego o prawa jednostki do wolności. Wykreował model romantycznej miłości - namiętnej, jednej na całe życie, nieszczęśliwej, tra-gicznie zakończonej.
   Wydarzenia „Giaura" toczą się W Grecji w końcu XVIII w. W tureckim haremie basza Has-san miał niewolnicę gruzińską, Leilę. Kochała ona jednak Wenecjanina, Giaura. Hassan do-wiedział się o zdradzie i nakazał utopić niewolnicę w zawiązanym worku. Giaur postanowił pomścić śmierć ukochanej. Basza wyruszył w podróż po nową żonę. Orszak został zaatako-wany przez zbójców na czele z Giaurem - Hassan zginął. Bohater spędził dalsze życie w klasztorze. Został wierny jedynej miłości.
   Werteryzm - typ postawy bohatera przeżywającego rozterki filozoficzne, emocjonalne i etyczne, zwane bólem świata. Postawę cechuje pesymizm, melancholia, osamotnienie. Bohater nie może zrealizować ideałów i własnej osobowości. Doznaje zawodu w miłości - popełnia samobójstwo. Werteryzm to również moda na strój - niebieski frak, żółta kamizelka oraz biała sukienka z różowymi kokardami, sposób bycia - wybujała uczuciowość, patrzenie na rzeczy-wistość przez pryzmat poezji, zachwyt naturą, bunt przeciw arystokracji.
    Akcja powieści epistolarnej „Cierpienia młodego Wertera" toczy się w II poł. XVIII w. w Niemczech. Młody Werter przyjechał do małego miasteczka, by załatwić sprawy spadkowe matki. W wolnych chwilach kontemplował z przyrodą. Poznał książęcego komisarza, który zaprosił go do leśniczówki. Tam poznał Lottę - urzekł go widok dziewczyny karmiącej młod-sze rodzeństwo. Kolejne dni zrodziły uczucie do Lotta. Ona jednak planowała zaręczyny z Albertem. Werter postanowił wyjechać do innego miasta, pracować w poselstwie. Po kilku miesiącach dowiedział się o ślubie. Stwierdził, iż jego miłość do Lotta nie wygasła. Powrócił do miasteczka i spotykał się z nią. Czuł żal, cierpienie, popadł w depresję. Podobne uczucia targały Henrykiem - również nieszczęśliwie zakochanym w Lotcie. Werter wysyła pożegnalne listy do przyjaciela Wilhelma i do Lotty.
   Reneizm - postawa wykreowana przez Rene Chateaubriand'a, symbolizująca „chorobę wie-ku". Bohater jest wrażliwy, nie potrafi znaleźć sensu istnienia - analogia do cech młodego Kordiana.
   Winkelriedyzm - bohater dynamiczny - słaby, znudzony, ból istnienia; wędrowiec, szuka celu życia, poznaje świat; spiskowiec. Sens istnienia widzi w samotnym poświęceniu dla oj-czyzny, wyzwoleniu narodów spod władzy absolutnej. Kordian formułuje hasło: „Polska Win-kelriedem narodów". (Winkelried - szwajcarski bohater z XIV w.) W odróżnieniu od Wallen-roda, nie potrafi złamać etyki rycerskiej. Jest chwiejny, przerażony myślą zabójstwa, naiwny - wierzy, że wraz ze śmiercią cara Polska odzyska wolność.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Rewolucja i jej znaczenie w twórczości Z. Krasińskiego, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Znaczenie pojęć, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Świat pojęć i zainteresowań człowieka średiowiecza, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Świat pojęć i zainteresowań człowieka średiowiecza, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Przesłanie PANA TADEUSZA, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Dlaczego bohaterowie tragedii Sofoklesa poneśli klęskę, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Dwoskość poezji J.A.Morsztyna, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Twórczość Kazimierza Przerwy -Tetmajera, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Odzwierciedlenie poglądów w publicystyce, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Gatunki jako wyraz zmian świadomości estetycznej, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Nowelki i hasła pozytywistyczne, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Asceta i rycerz, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Kochanowski treny(miłość) oraz Obraz wsi, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Typy dramaów młodopolskich, Szkoła, Język polski, Wypracowania
charakterystyka doktora Judyma, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Czego oczekuje współczesny czytelnik oraz WCHODZISZ W DOROSŁ, Szkoła, Język polski, Wypracowania
LALKA-LUDZIE BEZDOMNI-różne sposoby naracji, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Informacja o Janie Kasprowiczu. wizerunek wsi w sonetach Z C, Szkoła, Język polski, Wypracowania

więcej podobnych podstron