Archetyp pracownika socjalnego.

Mit o Prometeuszu.

Mitologia dostarczała wzorców.

Świadoma refleksja mad człowiekiem, jego miejscem w świecie przyrody, społeczeństwie. Wyprzedzała powstanie filozofii. Jej terenem stała się mitologia, która z braku wykształcenia stała się w pełni abstrakcyjnego sposobu myślenia przez idealne postaci i ich dzieje dawała wyraz wyobrażeniom stanowiącym formę przednaukowego poznania.

Mity w tym aspekcie stanowiły wyraz wiedzy wypowiadanej w języku poetyckim z braku języka filozoficznego.

Mity stanowią niezwykle ciekawe źródło poznania wiedzy starożytnej, będących nie tylko przedmiotem wiary lecz i drogowskazem w działaniu. Bogowie stanowili wzór postępowania.

Prometeusz - jedna z najpiękniejszych postaci mitologii greckiej. Symbol postaci, która cierpiała z miłości do ludzi.

Sam zaś Prometeusz ukazuje się nam jako pierwszy filantrop, uważany również za archetyp pracownika socjalnego.

Znaczenie mitu prometejskiego

1.wybieganie myśleniem w przyszłość

• szeroki zasięg pomocy (objęcie filantropią wszystkich ludzi , całą ludzkość)

• przekraczanie granic własnej wspólnoty

2. niesienie pomocy przez przekazywanie ludziom wiedzy i wskazywanie kierunków działania

3. przykład bezinteresownego poświęcenia się dla człowieka włącznie ze złożeniem ofiary z samego siebie w imię największej wartości - miłość bliźniego.

Kronos - (syn Uranosa i Gai) na prośbę matki odebrał swojemu ojcu władzę (okaleczył go sierpem). Jego żoną była Rea, miał z nią sześcioro dzieci. Połykał swoje nowonarodzone dzieci. Żona za szóstym razem podała mu kamień. Ocalałe dziecko to Zeus.

Złoty wiek Kronosa - był czasem, gdzie z otchłani wyłonił się świat, niebo, ziemia, góry i doliny, źródła i gaje oliwne. Dla zrodzonego człowieka był to okres szczęśliwości, idealny wzór egzystencji.

Idea prometeizmu i złotego wieku wyznaczyły na wiele wieków dwa wątki myślenia o działaniu społecznym:

1. poświęcenie się dla ludzi

2. stworzenie idealnej rzeczywistości społecznej

pierwszy kreujący działacza społecznego, drugi stawiający mu najwyższy cel.

ELEMENTY OKREŚLAJĄCE SKUTECZNOŚĆ DZIAŁANIA PRACOWNIKA SOCJALNEGO

1. Sposób odnoszenia się do klienta.

2. Dyspozycje osobowe.

3. Zakres posiadanej wiedzy i umiejętności ściśle związany z działalnością zawodową.

Poza tymi trzema elementami możemy dodatkowo określić cechy charakteryzujące dobrego pomagającego. Dotyczą one jego:

1. Samoświadomości - w tym samoświadomości własnych ograniczeń. Pracownik socjalny zna siebie oraz ma potrzebę autorozwoju.

2. Zainteresowania innymi ludźmi.

3. Indywidualnej ideologii, polegającej na wierze, że chce pomagać innym i że inni chcą pomóc samym sobie.

4. Zdolność do korzystania i oceny metod i technik pomagania.

5. Utrzymania dynamicznej równowagi pomiędzy nauczaniem dyrektywnym, kiedy pracownik socjalny mówi klientowi co i jak ma robić a kształtowaniem postaw i zachowań klienta.

Predyspozycje osobowościowe (cechy osobowościowe)

• Dyspozycje o charakterze osobowościowym stanowią bardzo ważny rys sylwetki profesjonalisty od pomagania.

• Należy wyodrębnić takie cechy jak:

• Ciepło i empatia

• Szacunek i pozytywne spojrzenie na klienta

• Elastyczność i tolerancja

• Możliwość bycia konkretnym i jasnego określenia się w kontaktach z klientami

• Autentyczność i dar przekazywania podopiecznemu poczucia bezpieczeństwa, tworzące odpowiedni klimat dla uświadomienia sobie przez podopiecznego swojej sytuacji a także przyczyn jakie doprowadziły go do problemów z którymi się boryka

• Radość życia akceptacja zmiany, świadomość, że każdy człowiek musi radzić sobie z problemami

• Brak konformizmu, twórczość, otwartość umysłu

• Pragnienie powiększania u ludzi swobody wyboru i kontroli nad własnym życiem

• Odwaga mówienia klientom o ich realnych problemach, odwaga podejmowania ryzyka, niepowodzenia w realizacjach pracy socjalnej oraz radzenia sobie z nieprzewidywalnymi sytuacjami

• Wrażliwość na uczucia wątpliwości i lęki klienta oraz wzruszenie emocjonalne

• Odwaga zetknięcia się z krytyką i oskarżeniem

Archetyp pracownika socjalnego wiąże się z byciem spolegliwym. Opiekunem spolegliwym jest człowiek na którego można zawsze i bezwzględnie liczyć. Człowiek taki nie zawiedzie nawet w sytuacji zagrożenia lub poważnego niebezpieczeństwa. Z reguły pieczołowicie spełnia swoje obowiązki wobec innych; służy im własnym doświadczeniem, radą, opieką; można znaleźć w nim oparcie i pociechę w codziennych i nieprzewidzianych okolicznościach. Jest to zatem człowiek godny zaufania i szacunku, zasługujący w pełni na miano człowieka porządnego i zacnego. Jest nim każdy, kto spełnia minimum niezbędne warunków uznania moralnego i nie kultywuje w sobie motywacji nienawistnej względem kogokolwiek ani nie pozwala na czyny podyktowane przez taką motywację. Należy zwrócić uwagę na fakt, że część pracowników chce zrezygnować z pracy ze względów organizacyjno-finansowych lub z braku osiągnięć w pracy. Wielu pracowników socjalnych nosi się z zamiarem zmiany zawodu z powodu poczucia bezradności wobec niedostatku i ludzkich nieszczęść oraz stresu i obciążenia obowiązkami w związku z wykonywaną profesją jak także z powodu poczucia posiadania nieodpowiedniego merytorycznie przygotowania zawodowego i jak i niemożności wykorzystania w pracy posiadanych przez siebie kwalifikacji. Wszystkie te okoliczności, powodujące powstanie zamiaru zmiany zawodu, łączy przeświadczenie pracowników o niskim prestiżu zawodu.

---