Sprawozdanie nr 7 (ćw. 18)
Oznaczanie cukrów prostych metodą natronową
Z punktu żywnościowego wyróżnia się sacharydy dostępne i niedostępne dla organizmu człowieka, to do tych ostatnich zalicza się błonnik pokarmowy i polisacharydy nie skrobiowe. W celu oznaczenia zawartości sacharydów dostępnych dla organizmów, obecnych produktach żywnościowych stosuje się wiele metod: densymetryczne, refraktometryczne, polarymetryczne, enzymatyczne, chemiczne, chromatograficzne i absorpcyjne. Metody absorpcyjne opierają się na pomiarze absorbancji związków barwnych, powstających w wyniku reakcji chemicznych sacharydów (najczęściej monosacharydów) z różnymi odczynnikami chemicznymi. Do oznaczania sacharydów redukujących, tzn. zawierających wolną grupę karboksylową (ketonową lub aldehydową) używany jest kwas pikrynowy, antron lub kwas 3,5-dinitrosalicylowy. Absorbancja określa ilość promieniowania zaabsorbowanego. Służy do ilościowego pomiaru intensywności pochłaniania światła. I tak, jeśli wiązkę światła przepuścimy przez warstwę roztworu substancji pochłaniającej światło to po przejściu natężenia wiązki spadnie do wartości natężenia światła po przejściu przez roztwór. Metoda wyznaczania krzywej wzorcowej polega na tym, że przy użyciu roztworu oznaczonych substancji ustala się zależność między absorbancją, a stężenie tych r-rów. Następnie powyższą zależność przedstawia się graficznie oddając na osi odciętych stężenie, a na osi rzędnych odpowiadające tym stężeniom wartości absorpcji: otrzymuje się krzywą wzorcową, która jest linią prostą, przechodzącą przez początek układu współrzędnych. Wyróżnia się dwie metody pomiarów absorpcjometrycznych - fotokolorymetryczną i spektrofotometryczną. Obie metody oparte są na istniejącej proporcjonalnej zależności miedzy pochłanianiem promieniowania i stężeniem absorbującej substancji. Metody kolorymetryczne polegają na porównaniu natężenia barwy r-ru substancji badanej z barwą r-ru wzorcowego; (tzn. zawierającego znaną ilość badanego związku). Metody spektrofotometryczne pozwalają określić nie tylko stężenia absorpcyjnych roztworów, lecz można też określić ich skład, trwałość i charakterystykę optyczną.
WYKONANIE ĆWICZENIA:
Próba właściwa Rozdrobniłem warzywo - por, odważyłem 1,011 g, przeniosłem ilościowo do moździerza, dodałem piasku i roztarłem. Przygotowaną w ten sposób próbę przeniosłem ilościowo do kolby miarowej (500 cm3) dodałem 1 cm3 r-ru Carreza I, wymieszałem i dodałem następnie 1 cm3 r-ru Carreza II, wymieszałem, po5 minutach dopełniłem do kreski wodą destylowaną i odstawiłem na 15 minut. Po upływie tego czasu przesączyłem roztwór do suchej kolby stożkowej (250 cm3) Pobrałem 2 cm3 przesączu przeniosłem do oznaczonej probówki.
Krzywa wzorcowa:
* roztwór podstawowy:
Odważyłem 0,105 g sacharozy, przeniosłem ilościowo do kolby miarowej (100 cm3), rozpuściłem w 30 cm3 wody destylowanej, po czym uzupełniłem wodą do kreski i dokładnie wymieszałem. Następnie do 6 suchych, ponumerowanych kolb miarowych (100 cm3), odmierzyłem kolejno 1, 2, 4, 6, 8, 10 cm3 r-ru podstawowego i uzupełniłem wodą do kreski, a także mieszałem. Później pobrałem z każdej kolby po 2 cm3 r-ru sacharozy i wprowadziłem do 6 przygotowanych próbek.
* próba odniesienia:
Do oznaczonej próbki wlałem 2 cm3 wody destylowanej. Po napełnieniu biurety roztworem antronu do każdej próbki dodałem 4 cm3 tego r-ru, wymieszałem i wstawiłem na 10 minut do wrzącej łaźni wodnej. Po 10 minutach, wstawiłem do zimnej wody na 20 minut, po czym zmierzyłem ekstynkcje na kolorymetrze używając filtru o przepuszczalności 610 - 620nm
WYNIKI:
Numer probówki |
Ekstynkcja |
Stężenie mg lub mg/100 cm3 |
1 |
0,17 |
1,05 |
2 |
0,28 |
2,1 |
3 |
0,54 |
4,2 |
4 |
0,76 |
6,3 |
5 |
0,90 |
8,4 |
6 |
0,99 |
10,5 |
Próba badana |
0,79 |
6,4 |
Obliczam stężenia poszczególnych prób krzywej wzorcowej:
masa naważki sacharozy - 0,105
0,105 g sacharozy - 100 cm3
X g sacharozy - 1 cm3
X = 1,05 * 10-3 = 1,05 mg sacharozy → 1,05 mg/100 cm3
Analogicznie przeprowadzam obliczenia dla kolejnych prób i uzyskuję:
2 cm3 → 2,1 mg 2,1 mg/100 cm3
4 cm3 → 4,2 mg stąd stężenie 4,2 mg/100 cm3
6 cm3 → 6,3 mg →→→→→ 6,3 mg/100 cm3
8 cm3 → 8,4 mg 8,4 mg/100 cm3
10 cm3 → 10,5 mg 10,5 mg/100 cm3
Ekstynkcja badanej próbki wynosi 0,79 → z wykresu odczytuję odpowiadające tej wartości stężenia, wynosi ono 6,4 mg/100 cm3
Obliczam zawartość sacharozy w 500 cm3 roztworu:
6,4 mg - 100 cm3
X mg - 500 cm3
X = 32 mg
Obliczam zawartość sacharozy w 100 g poru
32 mg - 1,011 g poru
Y mg - 100 g poru
Y = 3165,2 mg sacharozy ≈ (3,2 g sacharozy)
W badanej próbce warzywa, którym był por, zawartość sacharozy wynosi 32 mg
WYKRES: