Medycyna i patofizjologia
Patologia - nauka o chorobach (patos-cierpienie, logos-nauka)
Przyczyny → mechanizm powstawania
PATOLOGIA ↓
następstwa ← rozwój chorobowy
patofizjologia - zmiany organizmu podczas choroby (nauka doświadczalna i teoretyczna)
patomorfologia - opis zmian morfologicznych (sekcja zwłok)
„Zdrowie jest najpierwszym dobrem Uroda drugim, a bogactwo - trzecim”
Platon
„Podział w dziedzinie medycyny dokonały tak olbrzymiego postępu, że dziś - praktycznie biorąc - nikt już nie jest zdrowy”
Bernard Russel (1872 - 1970)
ETIOLOGIA I PATOGENEZA
Patologia - wyjaśnienie przyczyny i mechanizmu choroby
Etiologia - przyczyny choroby (daje szansę poznanie choroby; jeżeli nie da się określić to staramy się zapobiegać)
Patogeneza - mechanizm zaburzeń (sposób żywienia, współistniejących chorób przy głównej chorobie)
Czynniki zagrożenia -
Patologia ogólna
Przyczyny:
zewnętrzne
wewnętrzne
(choroba samoistna + choroba idiopatyczna)
choroby jatrogenne
Czynniki zewnętrzne
biologiczne - wirusy, bakterie, antygeny, grzyb, pasożyty
fizyczne - promienie, wibracje, urazy, prąd elektryczny, zmiany temperatury
chemiczne - kwasy, zasady, lotne, przez skórę leki, alkohol, papierosy
społeczne - stres, higiena, żywienie
Czynniki wewnętrzne
uwarunkowanie genetyczne
czynniki ryzyka
Okresy i definicje charakteryzujące związki gospodarza z patogenem
zakażenia bezobjawowe (przedkliniczne, utajone - przebieg bez widocznych objawów choroby np. wirusy wątroby)
zakażenia kontaktowe (przez styczność - powstają w wyniku bezpośredniej lub pośredniej styczności z zakażonym człowiekiem lub zwierzęciem
zakażenia kropelkowe ( powstają w skutek wydychania powietrza wraz z kropelkami zakażonej śliny)
zakażenie parentralne (pozajelitowe) - zakażenie z pominięciem przewodu pokarmowego
patogenność - zdolność do wywoływania choroby
zakażenia poronne - o łagodnym, nietypowym, najczęściej krótkim przebiegu (np. szczepionka przeciw gruźlicy)
zaraźliwość - możliwość przeniesienia patogenu z jednego rezerwaru lub innego organizmu do nowego gospodarza
wirulencje (zjadliwość) - zdolność patogenu do wnikania, namnożenie się i uszkodzenia organizmu gospodarza.
Zdrowie a choroba
Zdrowie - stan pełnego fizycznego i socjalnego dobrego samopoczucia.
Zdrowie - normalny stan ustroju, którego czynności i struktura są prawidłowe, a układy regulujące zapewniają stan wewnętrznej równowagi oraz zdolność przystosowania się do warunków zewnętrznych.
Choroba - stan zmniejszonej zdolności przystosowawczej organizmu z towarzyszącymi zaburzeniami jego czynności.
Homeostaza i Adaptacja
Homeostaza - zdolność organizmu do utrzymania w dynamicznej równowadze stałości środowiska wewnętrznego.
Adaptacja - przystosowanie organizmu do otaczającego środowiska
Czynniki patogenne → zdolność równowagi środowiska wewnętrznego
↑
mechanizmy regulujące
np.
- wentylacja
wysiłek fizyczny
- pojemności minutowej serca (więcej krwi na min)
Przebieg i objaw choroby
okres utajony (= okres wylęgania w chorobach zakaźnych)
- subiektywne (= podmiotowe)
objaw choroby
- obiektywne (= przedmiotowe) - przebadanie lekarza
Przebieg:
choroba ostra
choroba podostra
choroba przewlekła - miażdżyca, nawrotowe, gruźlica
- wyzdrowienie (całkowite lub niecałkowite)
zejście choroby
- śmierć (kliniczna lub biologiczna)
Zejście zależy od:
siły i czasu działania czynnika chorobotwórczego
stanu sil obronnych
warunków otaczających
Pobyt w szpitalu