Metody i techniki obsługi ruchu turystycznego

1. Ruch turystyczny - zjawisko o charakterze społ. - kulturowo - ekonom, polegające na podróżowaniu w celach rekreacyjnych, poznawczych, duchowych, zdrowotnych i rozrywkowych. Jest to ruch dobrowolny i czasowy ( bez motywów zarobkowania i osiedlania się)

2. Obsługa ruchu turystycznego - gospodarka turystyczna oparta na środkach …. i organizacyjnych która urzeczywistnia potrzeby transportowe, noclegowe, żywieniowe, i inne towarzyszące usługi mające na celu realizację podróży podjętej przez turystę.

3. Klasyfikacja ruchu turystycznego (WTO):

1. wg kryterium pochodzenia turysty:

• turystyka krajowa (podróże po własnym kraju)

• T. przyjazdowa ( przyjazdy osób mieszkających stale gdzie indziej)

• T. wyjazdowa ( wyjazdy osób poza teren stałego zamieszkania)

• T. wewnątrzkrajowa ( tworzy t. krajową i przyjazdową)

• T. narodowa ( tworzy t. krajową i wyjazdową)

• T. zagraniczna ( tworzy t. przyjazdową i wyjazdową)

1. wg kryterium motywacji wyjazdów ( Gaworecki):

• T. wypoczynkowa ( weekendowa i urlopowa, a także lecznicza i uzdrowiskowa)

• T. kulturowa ( poznawcza, alternatywna i pielgrzymkowa)

• T. sportowa ( aktywna i pasywna)

• T. towarzyska ( rodzinna, klubowa, grup nieformalnych)

• T. związana z gospodarką ( podróże w interesach, uczestnictwo w kongresach, targach, wystawach, konferencjach, t. motywacyjna)

• T. związana z polityką ( tur. dyplomatów, uroczystości polityczne)

4. Inne rodzaje turystyki : krajoznawcza, kwalifikowana, morska, etniczna, polonijna, młodzieżowa, gastronomiczna, seniorów, osób niepełnosprawnych, agroturystyka.

5. Regiony turystyczne - stosunkowo jednorodny obszar, który wyróżnia się z otoczenia określonymi cechami naturalnymi lub nabytymi ( czyli charakteryzuje się atrakcyjnymi walorami turystycznymi)

6. Rzeczywisty region turystyczny - już zagospodarowany i odwiedzany

7. Potencjalny region turystyczny - niezagospodarowany, bez lub z b. małym ruchem turystycznym.

8. Biorąc pod uwagę usytuowanie obszarów popytu i podaży tur. wydziela się dwa podstawowe podziały:

1. Turystyczny region metropolitarny ( duże skupiska miejskie)

2. Tur. region peryferyjny ( duża atrakcyjność walorów przyrodniczych) dzieli się ze względu na kształt obszarów:

• Regiony pasmowe ( najczęściej przy wybrzeżach )

• Węzłowe ( najczęściej zw. Ze środowiskiem górskim i pojeziernym)

9.WTO wyodrębnia 6 światowych makroregionów w ramach których 12 subregionów:

a) Europa - wschodni, północny, zachodni, południowy subregion

b) Ameryka - A. Płn, A. Pd, A. środkowa, Karaiby

c) Azja - wschodnia i obszar Pacyfiku z Australią

d) Afryka - wschodni, płn, Zach., Pd., środkowy subregion

e) Bliski Wschód

f) Azja Południowa

10. Największymi regionami w Europie ze względu na rolę ruchu tur. i położenia:

• Turystyczny region basenu Morza Śródziemnego

• Turystyczny region alpejski

HISTORIA

11. Starożytność

• 4000 p.n.e - pierwsze wędrówki o charakterze turystycznym. Grecy, Rzymianie podróżowali w celach handlowych, wojennych.

• Powstanie patronów opiekujących się przejezdnymi, domów wczasowych, map drogowych

• Powstanie voucherów - dokument upoważniający do noclegów w zajazdach

12. Średniowiecze - podróżowali głównie kupcy i pielgrzymi, studenci - Włochy i Rzym, Bolonia

1271 - wyprawa Marco Polo do Chin

1336 - wyprawa Francesco Petrarki w Alpy Prowansalskie

13. Wiek XIV i XV

1492 - wyprawa K. Kolumba i odkrycie Ameryki

1498 - podróż Casco de Gama do Indii

1499 - 1500 - wyprawa Amerigo Vespucciego do Ameryki

14. Wiek XVII i XVIII

1841 - I biuro turystyczne Thomas Cook

1882 - powstają pierwsze zrzeszenia hotelarzy w Szwajcarii

1901 - w Nowej Zelandii powstaje I państwowy organ ds. turystyki

1815 - Kongres Wiedeński:

• Uregulowania międzypaństwowych stosunków dyplomatycznych

• Uporządkowanie przepisów paszportowych

Nastąpił wzrost ruchu tur. ponieważ:

• Wynaleziono maszynę parową

• Nastąpiło budowanie świadomości społ. ( poza pracą jest wypoczynek)

• Zakładanie pierwszych organizacji proponujących turystykę

• Powstanie profesjonalnych form obsługi ruchu tur.

15. Najważniejszymi segmentami rynku będą w najbliższej przyszłości : kobiety, osoby samotne, mieszkańcy dużych miast, os. Osiągające dochody przeciętne i wyższe, także lepiej wykształcone , w wieku 25 - 40 lat.

16. Ze względu na starzenie się społ. Europejskich:

• Wzrasta l. podróży osób w wieku powyżej 65 lat

• Rośnie popyt na usługi pakietowane, zwłaszcza w podróżach dalekodystansowych

• Wzrost popytu na tur. zdrowotną ( uzdrowiskowa, usł. Sanatoryjne)

• Skracanie przeciętnej długości pobytu

• Maleje zainteresowanie tur. aktywną (górską, noclegi na campingach )

• Rośnie rola spektakularnych imprez organizowanych w dużych miastach, przy malejącej roli tradycyjnej tur. kulturowej

17. Natomiast ECC zwraca uwagę na liczne zagrożenia i wyzwania stające przed tur. europejska:

• Rosnąca oferta różnych towarów i usług może stanowić rosnącą konkurencje wobec wydatków na turystykę

• Rosnące rozwarstwienia dochodów gosp. domowych sprawia, że będziemy mieli dotyczenia z jednej strony z gr. coraz bogatszych dysponujących coraz mniejszą ilością czasu wolnego, a z drugiej strony z grupami uboższymi dysponującymi wolnym czasem, ale mało skłonnymi do przeznaczenia skromnych dochodów na turystykę

• Postęp technologii zwłaszcza w systemach info. I dystrybucji wymusi zmiany w branży tur. W przyszłości wygrają Ci, którzy zdobędą większą elastyczność w systemach rezerwacji oraz przedstawią oferty dla indywidualnych klientów. Już obecnie rosnąca liczba dośw. turystów chętnie wykorzystuje nowe możliwości techn. do samodzielnego organizowania podróży i dokonuje rezerwacji bezpośrednio u usługodawców.

18. Liczba podróży międzynarodowych - 842 mln. (2006r)

19. Liczba przyjazdów do państw europ. - 458 mln.

20. Największy ruch turystyczny ( tur. zagraniczna):

• Francja

• Hiszpania

• USA

• Chiny

• Włochy

21. Największe wpływy z tur. zagranicznej:

• USA

• Hiszpania

• Francja

• Włochy

• Niemcy

• Wielka Brytania

22.Kraje świata o największych wydatkach na wyjazdy zagraniczne:

• Niemcy

• USA

• Wielka Brytania

• Japonia

• Francja

23. Prognozy UNWTO rozwoju turystyki do 2020 roku

• Liczba podróży na świecie wyniesie w 2020 r. 1561 mln

• Wpływy osiągną wartość 2 bilionów

• Europa pozostanie najczęściej odwiedzanym regionem świata co stanowi 46% udziału w światowym rynku

• Wśród poszczególnych regionów europ. największy wzrost dochodów odnotują Kraje Europy Środk. - Wsch. ( 223 mln) , oraz Południowo - Wsch. Kraje basenu M. Śródziemnomorskiego (212 mln)

• Region Azji Wsch. i Pacyfiku stanie się drugim po Europie najczęściej odwiedzanym miejscem na świecie i jego udział wzrośnie do 25%.

• Liczba podróży międzyregionalnych będzie rosła szybciej niż l. podróży wewnątrz regionów.

• Prognozy przyjazdów na świecie - 1006,4 (2010r.), 1561,1 (2020r.)

• Prognozy przyjazdów Europa - 527,3 (2010r.), 717,0 (2020r.)

24. Organizacje w Turystyce:

• Międzyrządowe (rządowe)

• Pozarządowe

25. Organizacje międzyrządowe - tworzone przez państwa i działające na podstawie umów międzynar. Charakteryzują się istnieniem stałych organów o określonych kompetencjach i uprawnieniach. Np. ORZ - w ramach której sprawami turystyki zajmują się następujące organy:

• Zgromadzenie Ogólne

• Rada Gosp. i Społ.

Organizacje wyspecjalizowane ONZ:

• UNESCO

• AO

• Międzynar. Bank Odbudowy i Rozwoju

• Org. Międzynar. Lotnictwa Cywilnego

• Międzynar. Organizacja Pracy

• Międzynar. Fundusz Walutowy

• WTO

Organizacje o zasięgu regionalnym:

• UE

• Org. Współpracy Gosp. i Rozwoju

• Międzyamerykańskie Kongresy Turystyczne

• Arabski Związek Turystyczny

26. Najważniejsze akty prawno - międzynarodowe w aspekcie turystyki:

• Konwencje celne ( NY - 1954) dotyczące ułatwień celnych dla potrzeb turystyki

• Konwencje o odpowiedzialności hotelarzy za rzeczy podróżnych w hotelu ( Paryż 1962)

• Konwencje o przedmiocie umowy o podróż. - org. I pośrednictwo podróży ( Bruksela 1970)

27. Organizacje pozarządowe - tworzone przez związki, instytucje, osoby prawne i fizyczne z różnych państw. Dzielą się na :

• Zajmujące się ogólnymi sprawami turystyki ( organizacje uniwersalne np. Międzynarodowa Akademia Turystyczna w Monte Carlo 1951, Międzynarodowe Stowarzyszenie Turystyczne w Luksemburgu 1898; organizacje regionalne np. Europejska Komisja Turystyczna, Stowarzyszenie Turystyczne Rejonu Oceanu Spokojnego.)

• Zajmujące się wybranymi zagadnieniami turystycznymi np. Międzynarodowa Federacja Samochodowa ( Paryż 1904)

• Zawodowe organizacje turystyczne ( TRANSPORTOWE np. Międzynarodowy Związek Przewoźników Drogowych, Międzynarodowe Stowarzyszenie Transportu Lotniczego, ATA; HOTELARSKIE np. Międzynarodowe Stowarzyszenie Hotelowe( Londyn 1946); BIUR PODRÓŻY np. Światowa Organizacja Biur Podróży ( WATA, Genewa 1949 )

• Organizacje pośrednio związane z turystyką np. Międzynarodowa Izba , Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych

28. UNWTO - 1975, powstało z przekształcenia Międzynarodowego Związku Oficjalnych Organizacji Turystycznych. Siedziba znajduje się w Madrycie, zrzesza 150 państw. Polska znalazła się wśród członków założycieli org.

29. Organy WTO:

• Zgromadzenie Ogólne

• Rada Wykonawcza

• Sekretarz Generalny ( od 1997r. Francesco Frangalli, Francja)

• Komisja Regionalna

30. Cele WTO:

• Promocja, rozwój turystyki

• Badania statystyczne

• Współpraca z przedstawicielami sektora prywatnego

• Badania nad wykorzystaniem technik „IT”

• Działania edukacyjne

• Pomoc krajom najuboższym

31. Nar. Org. Tur. w krajach eur. - podział administracyjny na 2 struktury zarządzania sektorem tur.:

a) organ administracji rządowej - Narodowa Admin. Turystyczna (NAT) - odpowiada za formułowanie polityki turystycznej w ramach ogólnej strategii gospodarczej. Do podstawowych zadań NTA zalicza się:

• Tworzenie wizerunku kraju jako destylacji turystycznej

• Podnoszenie jakościowych działań promocyjnych na szczeblu krajowym

• Prowadzenie o poszerzanie współpracy pomiędzy centralnymi organami admin., państw oraz organizacji krajowymi

• Wzrost opłacalności związanych z podnoszeniem jakości usług ( standard bazy noclegowej, usług kadr)

• Rozszerzenie współpracy na szczeblu międzyregionalnym

2. Narodowa Organizacja Turystyczna ( NTO ) struktura rządowo - samorządowa - jest odpowiedzialna za kształtowanie wizerunku kraju na rynkach zagranicznych i krajowych oraz za wspieranie sektora tur. w zakresie informacji turystycznej, marketingu i rozwoju produktu turystycznego. 227 krajów OECD tylko w Belgii i w Polsce nie ma WTO.

32. Cele NTO:

• Wzrost wydatków turystów i dochodów z turystyki

• Rozwój popytu na najbardziej opłacalnych rynkach i segmentach

• Wzrost zatrudnienia w turystyce

• Koordynacja promocji zagranicznej

• Tworzenie narzędzi promocji dla przemysłu turystycznego

• Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw w działaniach promocyjnych

33. Finansowa działalność NTO i NTA w wybranych krajach

KRAJ	NTO	NTA	UWAGI
Austria	Nar. Biuro Turystyki	Federalne Ministerstwo Handlu i Przemysłu	Specjalistyczne organizacje ds. promocji
Dania	Duńska Rada Turystyki	Ministerstwo Przemysłu	D jest Radą z biurem wykonawczym
Francja	Maison de la France	Ministerstwo Transportu Zagospodarowania i Turystyki	Maison de la France jest niezależny od rządu

34. Historia turystyki w Polsce.

1563 - podróż Beaty Łaskiej w Tatry do Zielonego Stawu Kieżmarskiego.

1614 - w Krakowie ukazuje się przewodnik A. Jarzębskiego „Pielgrzym Polski” albo „Krótkie Rzymu i miast pomniejszych opisanie ”

Początek XIX w. - popularyzacja uzdrowisk w Krynicy, Szczawnicy, Iwoniczu. Najczęściej odwiedzane - Zakopane.

1805 - S. Staszic opisuje swoje przeżycia z wędrówek po Tatrach w książce „O ziemiorodztwie gór, dawnej Sarmacji, a później Polski”

1873 - Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie

1874 - I schronisko górskie nad Morskim Okiem

1876 - powstanie schroniska w Dolinie 5 Stawów w Roztoce

1906 - Polskie Towarzystwo Krajoznawcze

1907 - Zakopiański Oddział Narciarzy

1909 - Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe

1913 - Poznańskie Towarzystwo Turystyczne

1919 - Referat Turystyczny przy Ministerstwie Robót Publicznych

1920 - Towarzystwo Tatrzańskie zmienia nazwę na Polskie Towarzystwo Tatrzańskie z siedzibą w Krakowie

1923 - powstaje biuro podróży „Orbis” we Lwowie

1929 - LOT

1937 - Spółdzielnia Turystyczno - Wypoczynkowa - Gromada

1949 - Fundusz Wczasów Pracowniczych

1950 - Rada Turystyczna , Polskie Towarzystwo Krajoznawcze - Polskie Towarzystwo Turystyczne = Polskie Towarzystwo Turystyczne i Krajoznawcze

1952 - Komitet dla spraw Turystyki, CTOPR

1956 - „Sporttourist”, „Gromada” (reaktywacja), „Juventur” - biura podróży

1960 - Główny Komitet Kultury Fizycznej i Tur.

1990 - Polska Izba Turystyczna

1991 - TOPR

1997 - Sejm powołał ustawę o usługach turystycznych

35.Ministerstwo Gospodarki kieruje sprawami turystyki, nadzoruje prace Polskiej Organizacji Turystycznej (POT), podległy jest mu Instytut Turystyczny

36. 2000 r. - Departament Turystyki odpowiada za wykon. zad. Ministerstwa w zakresie spraw dotyczących gospodarki turystycznej.

Działy:

• Wydział Strategii Współpracy Regionalnej i Programów Pomocy

• Wydział Usług Turystycznych

• Wydział Współpracy Międzynarodowej

• Wydział Badań Rynku i Szkoleń

• Zespół ds. Zagadnień Finansowych

Zadania Departamentu:

• Zagospodarowanie przestrzenne kraju w zakresie turystyki

• Opracowanie i monitorowanie realizacji programów z zakresu turystyki

• Rozwój turystyki

• Ocena usług turystycznych

• Ochrona konsumentów usług turystycznych

• Prowadzenie prac badawczych

• Wspieranie procesu kształcenia i szkolenia kadr turystyki

37. Zadania dotyczące turystyki związane są między innymi Z Ministerstwem Właściwym ds.:

• Transportu - w zakresie infrastruktury, transportowego ruchu drogowego, kolejowego, lotniczego, żeglugi itd.

• Gospodarki morskiej - w zakresie transportu i żeglugi morskiej, portów, marin morskich itd.

• Środowisko - w zakresie ochrony przyrody

• Spraw wew. - w zakresie kontroli ruchu granicznego, bezp. Ochrony przeciw pożarowi

• Edukacji i ochrony dziedzictwa narodowego - w zakresie dóbr kultury, muzeów, cmentarzy, miejsc pamięci narodowych

• Architektury i budownictwa

• Finansów publicznych

• Rolnictwa i gospodarki żywnościowej - w zakresie turystyki wiejskiej

38. W 2006r. Ministerstwo Gospodarki dokonuje do Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Tur. Przedstawicielem rządu w województwie jest wojewoda i marszałek.

39. W kompetencjach marszałków woj. Znajdują się 3 BLOKI zadań dotyczących turystyki:

a) biura podróży. Ich zadania to :

• Prowadzenie wojewódzkiego rejestru działalności regulowanej

• Wydawanie zaświadczeń o wpisie do rejestru

• Wydawanie decyzji o ochronie wpisu do rejestru

2. przewodników turystycznych i pilotów wycieczek:

• nadawanie i cofanie uprawnień przewodnikom i pilotom wycieczek

• kontrola przewodników turystycznych i pilotów wycieczek w zakresie przestrzegania przepisów ustawy o usługach turystycznych

• egzaminowanie na p.t i p.w

• zadania nadzoru nad działalnością podmiotów prowadzących szkolenia dla kandydatów na p.w i p.t

• wydawanie i cofanie uprawnień do prowadzenia szkolenia

• kontrola organizatorów szkoleń

• wykrywanie organizatorów szkoleń nie posiadających uprawnień

3. przedsiębiorców świadczących usługi hotelarskie:

• prowadzenie kategoryzacji obiektów hotelarskich

• powoływanie zespołów oceniających obiekty hotelarskie ( tzw. Komisji Kategoryzacyjnych)

• prowadzenie ewidencji - wydawanie decyzji o zaszeregowaniu, odmowie i potwierdzeniu zaszeregowania

40. 2006 r. - 44,7 mln. Wyjazdów polaków za granicę, a 65,1 mln. Przyjazdów cudzoziemców. Liczbę przyjazdów turystów szacujemy na 15,7 mln., wśród turystów od 2004 roku najwięcej jest NIEMCÓW.

41. 2005r. - 2,9 mln USD - przychody dewizowe od odwiedzających jednodniowych. 3,3 mln USD - przychodów dewizowych z turystów.

42. Biura podróży w Polsce - 2689 (2006r.)

---