KOPARKO - ŁADOWARKI
Z jakich układów zbudowana jest kop.-ład.?
- układ napędowy jazdy, ukł. kierowniczy, ukł. hamulcowy, ukł roboczy,
Jakie podstawowe osprzęty posiada koparko ładowarka
- osprzęt koparkowy i osprzęt ładowarkowy
Jakie inne osprzęty można zamontować do koparko ładowarki
-- zamiast koparkowego - młot do skuwania, hak, chwytak, zagęszczarka, wiertnica itp.
- zamiast ładowarkowego - widły, ostroga do kręgów, urządzenia czyszczące,
Do której kategorii pracujemy bez spulchniania gruntu.
- osprzętem koparkowym do czwartej
- osprzętem ładowarkowym do drugiej
Od czego zależy wydajność kop.-łąd.
- od rodzaju kop.-ład, czyli od wielkości naczynia roboczego
- od sprawności maszyny,
- od umiejętności operatora,
- od rodzaju gruntu i warunków atmosferycznych
Czym różni się nowoczesna kop.-ład. od starej (Ostrówek)
- nowe posiadają zmiennik a ostrówek sprzęgło cierne,
- przy nowoczesnych można stosować więcej osprzętów roboczych,
- w nowych są lepsze warunki pracy, bezpieczne kabiny, lepsze sterowanie itp.
Czy można kop.-ład ze zmiennikiem palić na zaciąg?
- nie można
A Ostrówek ?
- można bo posiada sprzęgło cierne
Jak przebiega napęd w kop.-lad
- z silnika na sprzęgło lub zmiennik w zależności od kop.-ład, ze zmiennika na skrzynię przekładniową, ze skrzyni wałami napędowymi na most przedni i tylny lub jeden(tylny), a stamtąd na przekładnie boczne (zwolnice) i na koła
Jak działa układ roboczy?
- pompa hydrauliczna tłoczy olej pod ciśnieniem ok. 140-160 [atm] w zależności od typu kop.-ład na rozdzielacz, sterując rozdzielaczem podajemy olej na siłowniki układu sterowania łyżką do koparki lub łyżką do ładowarki, z siłowników olej przez rozdzielacz wraca do zbiornika.
Jak działa układ skrętu?
- olej tłoczony jest od rozdzielacza typu orbital. Skręcenie kierownicy powoduje przepływ oleju do siłownika skrętu dwustronnego działania i możemy skręcać w lewo lub w prawo.
Jak postępować przy wymianie przewodu hydraulicznego?
- ustawiamy maszynę w bezpiecznym miejscu, opuszczamy wysięgnik tak, aby z siłownika maksymalnie wypchać olej, gasimy silnik, odprężamy układ hydrauliczny ruszając dźwignią rozdzielacza, odczekujemy aż olej ostygnie i wymieniamy przewód.
Jak należy się zachowywać przy wymianie opony?
- należy spuścić powietrze, aby nie nastąpiło odbicie, i uderzenie operatora pierścieniem zabezpieczającym.
Jak należy się zachować gdyby w naczyniu roboczym znalazł się pocisk?
- należy opuścić lekko osprzęt, unieruchomić kop.-ład i nie odchodząc od maszyny, powiadomić najlepiej policję
Jak należy odpowietrzać układ hydrauliczny?
- przy uruchomionym silniku należy poruszać osprzętem na maksymalny zasięg od końca do początku ruchu. Powietrze przejdzie do zbiornika i przez zawór za zewnątrz.
Ilu ludzi jest potrzebnych do wjazdu kop.-ład na przyczepę?
- dwie osoby, operator i kierujący ruchem operatora przy wjeździe
Jak przygotować kop.-ład do przejazdu?
- należy zablokować pedały hamulcowe, musi być sprawny układ hamulcowy, kierowniczy, oświetlenie, zablokowany obrót łyżki, maszyna musi być oczyszczona, usunięte wycieki oleju
HYDRAULIKA SIŁOWA
Z czego zbudowany jest układ hydrauliczny?
- zbiornik, przewody, filtry, pompa hydrauliczna, zawory, siłowniki, akumulatory ciśnienia, zamki hydrauliczne, silniki hydrauliczne.
Jak zbudowany jest zbiornik oleju hydraulicznego?
- najczęściej tłoczony jest z blachy, musi posiadać wlew z filtrem siatkowym, w dolnej części korek spustowy, może posiadać wziernik do kontroli poziomu oleju, czujnik temp. Oraz zawór odpowietrzający ukł. hydrauliczny
Jakie znasz przewody hydrauliczne?
- sztywne i elastyczne, Sztywne to rurki stalowe bez szwu, elastyczne gumowe zbrojone oplotem bawełnianym i siatką metalową.
Jakie ciśnienia musza wytrzymać przewody hydrauliczne?
- w zależności od typu maszyny 250 - 400 [atm].
Kiedy stosujemy przewody sztywne a kiedy elastyczne?
- sztywne tam gdzie nie zmienia się położenie jednego elementu względem drugiego,
- elastyczne tam gdzie połączone elementy zmieniają względem siebie położenie
Czy można łączyć przewody o różnych średnicach przepływu.
- nie, ponieważ nastąpiło by dławienie przepływu, spadek ciśnienia i wzrost szybkości przepływu oleju
Po co stosuję się filtry oleju?
- do czyszczenia oleju, aby mieć pewność działania i przedłużyć żywotność elementów hydraulicznych
Jakie mogą być filtry?
- jednorazowe i z wymiennym wkładem, które mogą być z tektury, bawełny, siatki metalowej. Budowa filtra zależy od ciśnienia jakie musi wytrzymać.
Jak dzielą się pompy hydrauliczne?
- zębate, wielotłoczkowe osiowe i promieniowe, śrubowe i łopatkowe. Najczęściej stosowane są pompy zębate i wielotłoczkowe osiowe.
Do jakich ciśnień stosuje się pompy zębate a do jakich wielotłoczkowe?
- zębate w zakresie do 250[atm], a wielotłoczkowe do 350 [atm].
Od czego zależy wydajność pompy zębatej?
- od jej budowy tj. od wielkości zębów, (modułu) i obrotów operator ma wpływ tylko na obroty.
Od czego zależy wydajność pompy wielotłoczkowej?
- od ilości tłoczków i ich średnicy, skoku tłoczków, która uzależniona jest od wychylenia tarczy napędów i obrotów.
Jak odróżnić pompę od silnika hydraulicznego?
Po otworach wlotowym i wylotowym, - przy silniku są o jednakowej średnicy, przy pompie otwór wlotowy (ssący) ma średnicę większą niż wylotowy (tłoczący). Pompa działa zawsze w jednym kierunku.
Jak dziela się siłowniki hydrauliczne
- na tłokowe, nurnikowe, teleskopowe, jednostronnego i dwustronnego działania.
Kiedy siłownik jest dwustronnego działania?
- w siłowniku dwustronnego działania olej doprowadzany jest pod ciśnieniem ba dwie strony tłoka w zależności od wymaganego kierunku ruchu tłoczyska.
Od czego zależy siła na siłowniku, a od czego szybkość poruszania?
- siła zależy od powierzchni tłoka i ciśnienia oleju, a szybkość od czasu napełniania się olejem
Który siłownik może być jednostronnego działania?
- tam gdzie tłoczysko może się przesuwać pod jakimś ciężarem, np. wysięgnika osprzętu.
Czym różni się siłownik tłokowy od nurnikowego (wyporowego)?
- w tłokowym tłok styka się z cylindrem a w nurnikowym nie. Nurnikowe siłowniki można spotkać przy wózkach podnośnikowych
Gdzie i kiedy stosowane są siłowniki teleskopowe?
- tam gdzie potrzebny jest duży skok tłoka np. przy kiprach oraz przy urządzeniach dźwigowych.
Co to jest wydajność pompy, a co to jest chłonność silnika?
- wydajność pompy jest to ilość przetłaczanego w jednostce czasu mierzona w l/min, natomiast chłonność silnika to ilość oleju pobieranego przez silnik od pompy w l/min.
Jakie znasz zawory hydrauliczne?
- sterujące ciśnieniem i sterujące kierunkiem przepływu oleju.
Wymień kilka zaworów sterujących ciśnieniem?
- zawór bezpieczeństwa, przeciążeniowy, krzyżowy. Są to zawory typu grzybkowego lub kulowego.
Podaj przykład zawory sterującego kierunkiem przepływu oleju?
- typowym przykładem jest rozdzielacz w maszynach roboczych, gdzie przez przesunięcie suwaka w sekcji rozdzielacza olej kierowany jest do sterowania np. podnoszenia ramienia łyżki.
Do czego służy zawór krzyżowy?
- zabezpiecza przed nagłym wzrostem ciśnienia przy zmianie kierunku obrotu wysięgnika i bocznym uderzeniu o przeszkodę.
Do czego służą siłowniki hydrauliczne?
- Do wykonywania określonych ruchów osprzętem
Do czego służą akumulatory hydrauliczne (hydroakumulatory)?
- ich zadaniem jest gromadzenie oleju pod ciśnieniem w czasie pracy i jak potrzeba oddanie do układu. Utrzymują więc w miarę stałe ciśnienie w układzie hydraulicznym.
Jakie są akumulatory hydrauliczne?
- najczęściej gazowe i sprężynowe o różnych rozwiązaniach konstrukcyjnych.
Jak działają akumulatory hydrauliczne?
- jeżeli nastąpi gwałtowny wzrost ciśnienia oleju w układzie, olej gromadzi się w akumulatorze
- jeżeli opór zewnętrzny maleje, maleje też ciśnienie w układzie i olej z akumulatora powraca do układu roboczego. A więc akumulator przejmuje gwałtowny ruch ciśnienia oleju z układu hydraulicznego i powoduje tłumienie tego ciśnienia.
Do czego służą zamki hydrauliczne?
- są to urządzenia, które zabezpieczają opadnięcie wysięgnika przy awarii (pęknięciu) przewodu hydraulicznego. Najczęściej stosowane w dźwigniach hydraulicznych i pompach do betonu.
Co to jest silnik hydrauliczny?
- jest to urządzenie przetwarzające ciśnienie oleju na energię mechaniczną - ruch obrotowy lub posuwisto zwrotny tłoka, pompa podaje olej pod ciśnieniem do silnika, który np., napędza koła jezdne lub rozety napędzające gąsienice.
Co to jest zmiennik momentu?
- zmiennik momentu jest to przekładnia hydrokinetyczna zmieniająca moment obrotowy przy zmianie obciążenia zewnętrznego bez zmiany obrotów silnika napędowego
Co to jest przełożenie dynamiczne zmiennika i ile ono wynosi oraz co to oznacza?
- przełożenie dynamiczne zmiennika wynosi 1:3,5 i oznacza, że przenoszony moment obrotowy na wale wyjściowym ze zmiennikiem może wzrosnąć 3,5 razy
Prze co przenoszony jest moment w zmienniku?
- moment przenoszony jest za pośrednictwem oleju.
Czy ostrówka zapalimy na zaciąg?
- tak, (posiada sprzęgło cierne)
Czy maszynę ze zmiennikiem zapalimy na zaciąg?
- nie
Ile wynosi normalna temp. Oleju w zmienniku podczas pracy?
- średnio wynosi ok. 80 stC
Co robimy gdy temperatura wzrośnie do 120 stC?
- zostawiamy silnik na podwyższonych obrotach aż do ostygnięcia oleju.
Co się stanie gdy będziemy pracować na oleju rozgrzanym do temp. 120 stC?
- Zniszczymy uszczelniacze.
PODSTAWY ELEKTROTECHNIKI
W jakich jednostkach mierzy się:
- napięcie U - w voltach (V)
- natężenie I - w amperach (A)
- opór R - w Ohm (OM)
- moc N - kilowatach (KW)
Co jest większe KM czy KW?
- większy jest KW - 1 KW = 1,36 KM
Co to jest rozrusznik i do czego służy?
- rozrusznik jest to silnik prądu stałego, służy do uruchamiania silnika spalinowego.
Jak działa rozrusznik?
- po włączeniu zapłonu uruchamia się automat rozrusznika (Bendix) - kółko zębate rozrusznika zazębia się z wieńcem zębatym koła zamachowego i następuje uruchomienie silnika. Po zwolnieniu kluczyka kółko zębate (bendix) zostaje wyrzucone z zazębienia z wieńcem.
Co jest lepsze: prądnica czy alternator?
- lepszy jest alternator, bo wytwarza prąd przy niskich obrotach, jest lżejszy i mniejszy, nie ma komutatora, który iskrzy i w zasadzie jest bezobsługowy
Jaki prąd wytwarza prądnica?
- prądnica wytwarza prąd stały, a alternator prąd zmienny, który jest prostowany najczęściej prostownikiem diodowym.
Co jest głównym odbiornikiem prądu w maszynie?
- głównym odbiornikiem jest akumulator.
Kiedy uszkodzimy alternator?
- jeżeli przy uruchomionym silniku spalinowym nie będzie odbioru prądu np. odłączymy akumulator, zabrudzone klemy lub słupki akumulatora, przetarcie przewodów w obwodzie ładowania - czyli każda przyczyna powodująca, że wytwarzany prąd przez alternator nie będzie dopływał do akumulatora.
Jakie mogą być przyczyny braku lub złego ładowania akumulatora?
- zerwany lub ślizgający pasek, zabrudzone lub nie dokręcone klepy, inna przerwa w obwodzie łądowania, zawieszone lub zużyte szczotki, zabrudzony komutator
Jak sprawdzamy naciąg paska klinowego?
- przez naciśnięcie kciukiem - ugięcie powinno wynosić ok. 1,5 cm. Nadmierny naciąg powoduje szybkie zużycie łożysk.
Co się stanie jak nie będzie ładowania?
- rozładuje się akumulator.
Czy możemy pracować jak nie ma ładowania?
- Nie, najwyżej do zjazdu maszyny w bezpieczne miejsce
Jak łączymy akumulatory?
- szeregowo „+” z „-„ i równolegle „+” do „+” a „-„ do „-„. Przy łączeniu szeregowym wzrasta napięcie, a pojemność pozostaje bez zmian, a równolegle wzrasta pojemność a napięcie pozostaje bez zmian.
Jak należy łączyć dodatkowy akumulator przy zapalaniu silnika?
- należy łączyć równolegle.
Jak sprawdzamy ładowanie akumulatora?
- prze pomiar gęstości elektrolitu aerometrem - pełne naładowanie 1,26 - 1,28 [g/cm3] .
Co zrobić przy wystąpieniu zwarcia?
- zgasić silnik, odłączyć akumulator i szukać przyczyny zwarcia.
Co dolewamy do akumulatora?
- wodę destylowaną, chyba że wyleje się elektrolit to dolewamy elektrolitu o takiej samej gęstości i tyle samo co się wylało
Ile wynosi napięcie na celi?
- ok. 2V - czyli akumulator 6V będzie miał trzy cele
W jakich jednostkach określa się pojemność akumulatora?
- w amperogodzinach Ah
Który słupek w akumulatorze jest grubszy i dlaczego?
- słupek dodatni - zabezpiecza przed mylnym podłączeniem akumulatora. Chroni ro alternator przed uszkodzeniami.
SILNIKI SPALINOWE
Jakie są podstawowe układy silnika?
- tłokowo-korbowy, rozrządu, smarowania(olejenia), chłodzenia, zasilania,
Co to jest stopień sprężania i ile on wynosi?
- jest to stosunek całkowitej pojemności cylindra do pojemności komory sprężania - w silnikach niskoprężnych do 11 a wysokoprężnych do 22,
Do czego służy układ tłokowo-korbowy i jak jest zbudowany?
- zmienia ruch posuwisto-zwrotny tłoka na ruch obrotowy wału korbowego, składa się z: tłoka z pierścieniami, sworznia, korbowodu, wału korbowego
Po co wał korbowy jest drążony (posiada otwory)?
- celem doprowadzenia oleju do smarowania łożysk głównych i korbowodowych
Jak wyglądają pierścienie tłokowe?
- uszczelniające są pełne, a zgarniające są w formie blaszek połączonych ze sobą- posiadają otwory celem odprowadzenia nadmiaru zgarnianego oleju
Jak zbudowany jest układ zasilania silnika wysokoprężnego?
- zbiornik, pompka zasilająca, filtry wstępnego i dokładnego oczyszczania, przewody niskiego ciśnienia, pompa wtryskowa, przewody wysokiego ciśnienia, wtryskiwacze.
Czy układ zasilania może się zapowietrzyć?
- silnika wysokoprężnego - tak, a niskoprężnego - nie,
Jakie są średnie ciśnienia wtrysku?
- w większości silników 140 - 170 [atm]
Jak odpowietrzamy układ zasilania?
- najpierw odnajdujemy przyczynę zapowietrzenia i ją usuwamy, następnie odkręcamy pokrętło pompki zasilającej i pompujemy paliwo, odkręcamy odpowietrznik na pierwszym filtrze i pompujemy aż będzie wypływać czyste paliwo bez powietrza i zakręcamy odpowietrznik - tak postępujemy przy każdym odpowietrzniku - kończymy na pompie wtryskowej, czasem trzeba odpowietrzyć wtryskiwacze
Co to jest rozbieganie się silnika?
- polega to na tym, że silnik wchodzi samoczynnie na coraz wyższe obroty, a operator nie ma na to wpływu.
Jakie są przyczyny rozbiegania silnika?
- zacięcie listwy zębatej pompy wtryskowej, uszkodzenie regulatora obrotów.
Jak postępujemy przy rozbieganiu?
- opuszczamy osprzęt, odcinamy paliwo, odchodzimy na bezpieczną odległość - nie wolno przekręcać kluczyka bo uszkodzimy alternator.
Jakie są układy chłodzenia?
- powietrzny, cieczowy, mieszany
Co to jest mały i duży obieg chłodzenia?
- mały jest pomiędzy : pompa - blok- termostat - pompa
- Duży: przez chłodnicę
Co to jest termostat?
- urządzenie które otwiera lub zamyka duży obieg
Czy można pracować jak uszkodzi się termostat?
- należy go wymontować i pracować ile to jest konieczne i natychmiast po zakończeniu zadania założyć dobry termostat
Jaki będzie silnik bez termostatu?
- nie dogrzany
Jakie są przyczyny powolnego przegrzewania silnika?
- mało cieczy w układzie chłodzenia, ślizgający się pasek klinowy, kamień chłodnicy, zabrudzona chłodnica, kamień w pompie wodnej, zacinający się termostat, słabe smarowanie
Jakie są przyczyny nagłego wzrostu temperatury silnika?
- zerwanie paska, ścięcie klina pompy, nagły wyciek cieczy chłodzącej, uszkodzenie wentylatora, nagłe uszkodzenie smarowania silnika, brak płyny chłodzącego
Jakie są rodzaje napędu rozrządu?
- przez koła zębate, łańcuszek i pasek zębaty
Do czego służy rozrząd?
- steruje pracą silnika- otwiera i zamyka zawory
Kiedy wszystkie zawory są zamknięte?
- w suwie sprężania pracy
Jakie znasz sposoby smarowania silnika wysokoprężnego?
- rozbryzgowy i obiegowy pod ciśnieniem - rozbryzgowy nie występuje w maszynach budowlanych. W obiegowym pod ciśnieniem olej poprzez smok zasysany jest przez pompę olejową i podawany przez magistralę główną na smarowanie panewek wału oraz wałka rozrządu. Nadmiar spływa do miski olejowej
Co to jest turbodoładowanie?
- polega ono na dostarczeniu przez turbosprężarkę dodatkowej ilości powietrza przy równoczesnej większej dawce paliwa. Zwiększa się ilość mieszanki paliwowo-powietrznej co pozwala uzyskać większą moc silnika na tej samej pojemności. Obroty turbosprężarki sięgają 60000 - 100000 [Obr/min]
Jak gasimy silnik z turbodoładowaniem?
- pozostawiamy silnik na wolnych obrotach przez ok. 5 min celem obniżenia obrotów turbosprężarki oraz aby się wystudziła i nie zatarła przez brak smarowania i dopiero gasimy silnik
Jak zapalamy silnik z turbodoładowaniem po dłuższym postoju?
- najlepiej nasmarować łożyska turbinki (wlać olej), lub można dwa-trzy razy przekręcić rozrusznikiem bez zapalania silnika
Jak transportować maszynę z silnikiem turbodoładowanym?
- Po załadunku i właściwym zabezpieczeniu należy przytkać rurę wydechową (komin)
Co to jest przepłukanie cylindra?
- jest to moment pracy silnika, w którym równocześnie otwarte są: zawór ssący i wydechowy - pozwala to na lepsze napełnienie cylindra mieszanką paliwa z powietrzem i uzyskanie większej mocy silnika.
OGÓLNA BUDOWA MASZYN
Jak pracuje silnik?
Odpowietrzanie silnika?
Opisać przyczyny dymienia na: biało, czarno, niebiesko”
Wzrost temperatury płynu chłodzącego - przyczyny?
Różnica wtryskiwacz - pompowtryskiwacz?
Różnica wtryskiwacz - elektrowtryskiwacz?
Rozbieganie silnika - przyczyny , jakie podjąć działania?
Różnica między cztero i dwusuwem z zapłonem samoczynnym?
Zaświecenie się lampki ciśnienia oleju - przyczyny, jakie działania?
Zaświecenie się lampki ładowania - przyczyny:
Hamulec jazdy gąsienic?
Odległości od linii energetycznych?
Zamek hydrauliczny?
Zabezpieczenie wykopu?
Droga paliwa do silnika?
Budowa silnika - opisać najważniejsze elementy?
Klin odłamu, kąt stoku naturalnego?
Głębokość wykopu: do 1m, do 2m, pow 2m, pow. 4m, rozkop z kątem stoku naturalnego?
Akumulatory - podłączenia, gęstość elektrolity, napięcie?
Napęd hydrostatyczny?
Przekładnie do wymiany oleju przekładniowego: obrót, jazda, mosty napędowe, zwolnice, skrzynia biegów,
Rodzaje gruntów (str 32) np. 2 - gdzie ma stać koparka?
Rodzaje układów zasilania w paliwo?
Akumulator hydrauliczny - co to jest, kiedy pracuje: awaria, pulsacje ciśnienia, układ kontroli jazdy?
Rodzaje pomp wysokiego ciśnienia - rzędowe, rozdzielaczowi?
Przekładnie mechaniczne: olej - kontrola, jaki olej, obrót, gąsienice?
Mechanizm różnicowy - budowa zasada działania?
Jak działa silnik?
Co to jest klin odłamu?
Turbosprężarka - gdzie jest, jak działa, jaki cel stosowania?
Kolumna obrotu - budowa, cel stosowania, miejsce zabudowy?
Łożysko wieńcowe - budowa, miejsce zabudowy?
Droga oleju do układu jazdy w koparce?
Głębokość kopania koparką, gdzie odkład, skarpowanie, barierki ochraniające?
Napęd hydrostatyczny?
Napęd hydrokinetyczny.
Jak zmienia się biegi w koparko-ładowarce?
Z jakich układów zbudowana jest maszyna?
-Układ napędowy jazdy, układ kierowniczy, układ hamulcowy, układ roboczy, podwozie, nadwozie,
Na jakich podwoziach zbudowane są maszyny?
- kołowe - samochodowe i samojezdne,
- gąsienicowe,
- dwudrogowe (wielotorowe),
Pływające( pontonowe),
Kroczące,
System napędowy jazdy:
-mechaniczny - sprzęgło cierne, skrzynia biegów mechaniczna, wał napędowy, most napędowy ze zwolnicami,
- hydrokinetyczny - zmiennik momentu, skrzynia biegów przełączalna pod obciążeniem, wał napędowy, most napędowy ze zwolnicami
- hydrostatyczny - zbiornik oleju, pompa hydrauliczna, silniki hydrauliczne, rozdzielacz, zawór przelewowy, filtr oleju, przewody
Rodzaje dodatkowych osprzętów roboczych?
- młot do skuwania, zagęszczarka, przecinarka, widły, chwytak, hak, urządzenia czyszczące, urządzenia do korowania pni drzew, wiertnice, łyżki przesiewające, kruszące, łyżki do rozminowywania
Rodzaje sprzęgieł?
- mechaniczne (cierne) - działa na zasadzie tarcia,
- hydrokinetyczne - działa na zasadzie energii strumienia cieczy
Elementy sprzęgła hydrokinetycznego:
- wirnik pompy, wirnik turbiny, obudowa
- olej wlany w ilości ok. 80-90 % pojemności sprzęgła
Jakie jest przełożenie dynamiczne sprzęgła hydrokinetycznego?
- Id jest równe 1 - sprzęgło przenosi moment obrotowy
Co to jest zmiennik momentu?
- jest to przekładnia hydrokinetyczna zmieniająca moment obrotowy pod wpływem obciążenia zewnętrznego bez zmiany obrotów silnika
Wymień elementy zmiennika:
- wirnik pompy, wirnik turbiny, kierownica strumienia, obudowa
Ile jest oleju w zmienniku?
- pełno czyli 100% - jest to olej do przekładni hydrokinetycznych, jest tłoczony ze skrzyni biegów,
Ciśnienie oleju w zmienniku?
- jest to 4 - 7 [atm]
Przełożenie dynamiczne zmiennika?
- jest do 3,5 razy
Temperatura pracy zmiennika?
- to 80 - 90 stC przy wzroście określonym w DTR (110 - 120 stC) pracę należy przerwać i pozostawić silnik na wolnych obrotach do czasu schłodzenia oleju
Co to jest punkt sprzęgnięcia zamiennika?
- jest to punkt kiedy obroty turbiny i pompy są takie - zmiennik pracuje jak sprzęgło
Po czym poznajemy że zmiennik się przegrzał?
- po wskazaniach wskaźnika temp. oleju zmiennika,
- po temperaturze cieczy chłodzącej silnik
Wymień zalety zmiennika.
- zabezpiecza układ napędowy przed przeciążeniem, prosta budowa , mała awaryjność, ułatwia pracę operatora, płynne ruszanie bez względu na obciążenie, możliwość płynnej jazdy z bardzo małymi prędkościami, cicha i spokojna praca, tłumienie obciążeń dynamicznych
Wymień wady zmiennika.
- stosunkowo mała sprawność (poślizg), brak biegu wstecznego, pogorszenie efektywności hamowania silnikiem, brak możliwości uruchomienia na „popych”, niski zakres przełożeń, szybkie grzanie, większe zużycie paliwa
Różnice między sprzęgłem hydrokinetycznym a zmiennikiem,
- sprzęgło przenosi a zmiennik zmienia moment obrotowy,
- w zmienniku jest nieruchoma kierownica strumienia,
- w sprzęgle olej jest nalany, a do zmiennika tłoczony jest ze skrzyni biegów,
- w sprzęgle nie ma ciśnienia oleju, a w zmienniku olej jest pod ciśnieniem 4-7 [atm]
Co jest nośnikiem momentu obrotowego w sprzęgle hydrokinetycznym i zmienniku?
- moment obrotowy przenoszony jest przez olej,
Czy można uszkodzić zmiennik momentu?
- można, ale tylko poprzez przegrzanie - uszkodzone zostają uszczelnienia
Postępowanie w przypadku powstania zmiennika?
- przerywamy pracę, a silnik pozostawiamy na wolnych obrotach,
Co to jest skrzynia pełno nawrotna?
- jest to skrzynia która posiada tyle samo biegów do jazdy w przód i tył,
Jakie jest ciśnienie oleju na sprzęgiełkach w skrzyni biegów?
- 14 - 16 [atm], minimalne 12 [atm],
Kiedy można uszkodzić skrzynię biegów?
- kiedy ciśnienie oleju na sprzęgiełkach spadnie poniżej 12 [atm], to zatrą się tarcze,
- zęby mogą zostać wyłamane, jeżeli bez zatrzymania zmienimy bieg z jazy w przód na bieg wsteczny, lub bez zwolnienia zredukujemy bieg,
Z jakich mechanizmów jest zbudowany most napędowy?
- przekładnia główna, mechanizm różnicowy, półosie napędowe, zwolnice,
Po co stosujemy mechanizm różnicowy?
- celem zróżnicowania prędkości obrotowych kół lewego i prawego w czasie jazdy po łuku,
Do czego służy blokada mechanizmu różnicowego?
- do blokowania półosi napędowych, celem przeniesienia napędu na obydwa koła bez względu na ich opory zewnętrzne, pozwala to na wyjechanie z ugrzęźnięcia.
Kiedy nie wolno włączać mech. Różnicowego?
- podczas jazdy,
- kiedy kierowane są skręcone,
Po co doprowadzane jest powietrze z układu hamulcowego na skrzynię biegów?
- powoduje spadek ciśnienia oleju na sprzęgiełkach jazdy - napęd zostaje rozłączony
Dlaczego sprzęgamy pedały hamulcowe.
- aby równomiernie hamowane były koła po obu stronach pojazd,
Rozwiązania techniczne awaryjnych układów skrętu?
- z pompą o zazębieniu wewnętrznym umieszczoną w rozdzielaczu, napędzaną od koła kierowniczego
- z pompą napędzaną od koła jezdnego
Zasady demontażu i montażu koła:
- zabezpieczamy maszynę - podbudowujemy i „spinamy”
- przed demontażem obowiązkowo spuszczamy powietrze z ogumienia,
- pompujemy w „koszu” lub przykręceniu koła do felgi,
- dokręcamy koło po odpowiednim przebiegu,
Skąd biorą napęd pompy hydrauliczne?
- od silnika, przez wirnik pompy zmiennika momentu,
GOSPODARKA MASZYNAMI
Co oznacza skrót DTR i co oznacza?
- DTR - dokumentacja techniczno-ruchowa - dokument obowiązkowy, wydaje producent i znajdują się w niej rysunek lub zdjęcie maszyny, jej opis, parametry techniczne, opisy schematów elektrycznych, hydraulicznych, napędowych, instrukcja obsługi i przeglądów technicznych, sposób docierania, transportu, rozmieszczenie przyrządów k-p i sterujących. DTR ma znajdować się w kabinie maszyny
Kiedy czytamy DTR?
- zawsze kiedy otrzymujemy nową lub nieznaną maszynę, oraz kiedy potrzebne nam są dane np., na temat przeprowadzonej OT, czy jakiekolwiek informacje o maszynie.
Po co przeprowadzamy OT ?
- aby zapewnić pełną sprawność maszyny dla uzyskania bezawaryjnej i bezpiecznej pracy, a więc większej wydajności,
Kiedy wykonujemy OT- transportową?
- przy mianie miejsca użytkowania, jej sprzedaży, przewiezienia do NG,
Jak transportujemy maszynę?
- na własnym chodzie lub na przyczepie niskopodwoziowej.
O czym należy pamiętać przy przejazdach pok-ład?
- najważniejsze spiąć hamulce, zabezpieczyć osprzęt we właściwym położeniu, sprawdzić światłą, hamulce, ukl. kierowniczy, czy nie ma wycieków, oczyścić
Ile osób potrzeba do wjazdu na przyczepę?
- co najmniej dwie - jedna wjeżdża a druga kieruje
W jaki sposób zabezpieczamy maszynę na czas przewozu,
- po wjeździe maszyny opuszczamy osprzęt na podłogę, odprężamy układ roboczy (zerujemy), zabezpieczamy klinami i pasami odciągowymi lub linami, opuszczamy podpory, zaciągamy hamulec ręczny, wyłączamy masę. W trakcie transportu nie wolno siedzieć operatorowi w kabinie maszyny i transportować jej z odpalonym silnikiem. Należy obowiązkowo zatkać rurę wydechową.
Kiedy przeprowadzamy OT-magazynową?
-jeżeli maszynę nie będziemy używać przez dłuższy okres czasu, np. w zimie, oczekiwaniu na sprzedaż i innych powodów
Co robimy w OT-magazynowej?
- dokładnie czyścimy, ustawiamy w miejscu magazynowania, opuszczamy osprzęt i podpory, zerujemy układ, zabezpieczamy elementy korodujące, wyłączamy masę i wyciągamy akumulator. Zbiornik paliwa uzupełniamy do pełna lub całkowicie spuszczamy paliwo. Układ hydrauliczny całkowicie zalkany olejem. Co pewien okres czasu można uruchomić silnik celem jego przesmarowania.
Która z obsług jest najważniejsza i jak się dzieli
- OBSŁUGA CODZIENNA - przed pracą, w czasie pracy i po pracy,
Jak przeprowadzić OC - przed pracą?
- pewne czynności dla wszystkich maszyn są stałe, a niektóre narzucone w DTR.
Podchodzimy do maszyny i dokonujemy oględzin zewnętrznych - sprawdzamy stan ogumienia, dokręcenie kół, stan osprzętu roboczego, wszystkie połączenia przegubowe, stany oleju silnikowego (bagnetem), hydraulicznego, płyny chłodzącego, hamulcowego, elektrolitu. Sprawdzamy stan przewodów hydraulicznych, nasiąg pasków klinowych, wycieki z miski olejowej, mostów, spod wtryskiwaczy, z układu chłodzenia. Czyścimy kabinę, szyby, lusterka, schodki, podesty i możemy zapalić silnik w położeniu dźwigni sterujących „0”. Słuchamy jak pracuje silnik- sprawdzamy ciśnienie oleju, ładowanie, temperaturę płynu chłodzącego. Poruszamy bez obciążenia osprzętem roboczym. Po odjechaniu sprawdzamy układ hamulcowy i kierowniczy. Wypełniamy RD. W nowoczesnych maszynach podstawowe układy kontrolowane są elektronicznie i każdy układ posiada sygnalizację awarii lub prawidłowej pracy. Polecenia odczytujemy na ekranie komputera. W przypadku zagrożenia następuje jej awaryjne wyłączenie lub wyłączenie danego układu, np. hydraulicznego układu roboczego
OC- w czasie pracy?
- słuchamy pracy silnika i podzespołów, kontrolujemy wskaźniki, pracujemy w sposób bezpieczny dla siebie i otoczenia zgodny z przepisami bhp oraz przeznaczeniem maszyny
OC - po pracy?
- myjemy maszynę, odstawiamy w miejsce parkowania, opuszczamy sprzęt i podpory, zerujemy układ, sprawdzamy stan techniczny, uzupełniamy paliwo, wypełniamy RD oraz zabezpieczamy maszynę przed osobami postronnymi
Co robi operator po przyjściu do pracy?
- idzie z raportem MF-1 aby kierownik lub majster wpisał mu zadanie dzienne. Gdyby była praca zmianowa to sprawdza czy w miejscu „uwagi” są wpisy. Następnie idzie do maszyny przeprowadzić OC - przed pracą
Co robimy w ramach OTO-1?
To samo co przy OC + dodatkowe czynności przewidziane w DTR. OTO-1 wykonuje sam operator w miejscu pracy maszyny.
Co robimy w ramach OTO-2?
- czynności OTO-1 + dodatkowe przewidziane w DTR - wykonuje operator z mechanikiem w miejscu garażowania
KMB - co to jest i co zawiera?
- jest to KSIĄŻKA MASZYNY BUDOWLANEJ - dokument obowiązkowy. Zawiera wpisy o właścicielu maszyny, podstawowe dane techniczne i eksploatacyjne oraz informacje o przebiegu pracy maszyny - czas pracy, zużycie paliwa i innych materiałów eksploatacyjnych, wymiany podzespołów, awarie, naprawy. KMB są dwie - jedna w biurze a druga w kabinie maszyny. Wpisów dokonuje się co najmniej raz w miesiącu
Co to jest Raport pracy sprzętu?
- jest dokumentem nieobowiązkowym - wypełnia operator przed rozpoczęciem i po zakończeniu pracy. Wpisuje czas rozpoczęcia i zakończenia pracy swojej i maszyny, stan licznika mth, rozlicz paliwo, wpisuje przestoje i inne dzienne informacje zgodnie z wymaganiami firmy.