Prawo cywilne
-------------------------------------------------------------
Czynność prawna
to czynność składająca się z przynajmniej jednego oświadczenia woli, zmierzająca do wywołania określonych skutków prawnych w postaci powstania, zmiany lub ustania stosunku prawnego.
Rodzaje czynności prawnych
1.
Z uwagi na uczestnictwo stron wyróżnia się:
jednostronne czynności prawne,
umowy,
uchwały.
Uwaga!
Jeżeli do dokonania czynności prawnej potrzebna jest zgoda osoby trzeciej, osoba ta może wyrazić zgodę:
przed złożeniem oświadczenia przez osoby dokonywające czynności albo
po jego złożeniu (tzw. potwierdzenie).
Zgoda wyrażona po złożeniu oświadczenia ma moc wsteczną od jego daty.
Rodzaje czynności prawnych
2.
Czynności prawne realne - dochodzą do skutku przez złożenie oświadczenia woli i zmianę faktycznego władztwa nad rzeczą.
Czynności prawne konsensualne - dochodzą do skutku na ogół przez złożenie tylko oświadczenia woli (solo consensu).
Rodzaje czynności prawnych
3.
Z uwagi na to, kiedy ma nastąpić skutek czynności prawnej:
między żyjącymi (inter vivos),
na wypadek śmierci (mortis causa).
Rodzaje czynności prawnych
4.
Z uwagi na konsekwencje prawne:
zobowiązujące ( jedno lub dwustronnie),
rozporządzające,
przysparzające.
Rodzaje czynności prawnych
4 a.
Czynności prawne dwustronnie zobowiązujące dzielą się na:
odpłatne,
nieodpłatne.
Rodzaje czynności prawnych
5.
Czynności prawne powiernicze (fiducjarne) polegają na:
przeniesieniu przez powierzającego na powiernika jakiegoś prawa;
zobowiązaniu się powiernika do korzystania z tego prawa w określonym zakresie i w szczególności do przeniesienia tego prawa z powrotem na powiernika.
Rodzaje czynności prawnych
6.
Czynności prawne przysparzające dzielą się na:
- czynności prawne kauzalne (przyczynowe) - czyli takie, które mają swoją kauzę.
- czynności prawne abstrakcyjne (oderwane), które nie mają swojej kauzy.
Prawo podmiotowe
Daje podmiotowi możliwość określonego działania zabezpieczonego przymusem władzy państwowej.
Prawo podmiotowe jest także elementem stosunku cywilnoprawnego.
Uprawnienie
Stanowi element prawa podmiotowego.
Uprawnienia dzielą się na:
roszczenia,
uprawnienia kształtujące,
zarzuty.
Roszczenie
To uprawnienie polegające na tym, że jakaś konkretna osoba ma obowiązek wykonać świadczenie na rzecz uprawnionego, a sam uprawniony może żądać jego spełnienia.
Roszczenia dzielą się na:
wymagalne,
niewymagalne.
Uprawnienia kształtujące
Polegają na tym, że podmiotowi uprawnionemu przysługuje kompetencja do:
zmiany lub
zakończenia istniejącego stosunku prawnego przez jednostronną czynność prawną, np. wypowiedzenie umowy, odstąpienia od umowy.
Zarzut
To uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia, np. zarzut przedawnienia, potrącenie.
Służy zatem zarzut ochronie interesów tej osoby przeciwko której skierowane zostało roszczenie.