I WYKŁAD:
Nieruchomościami są: części pow. Ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Na podstawie wyżej wymienionej def. Nieruchomością jest wydzielony grunt- jest to zasada.
Ponadto mamy dwa wyjątki od tej zasady:
pewne budynki mogą być nieruchomością wówczas jest to nieruchomość budynkowa;
pewne lokale które muszą być wyodrębnione i jest to nieruchomość lokalowa.
Rodzaje nieruchomości:
podział nieruchomości ze względu na kwalifikacje przedmiotową, czyli społeczno gospodarcze przeznaczenie nieruchomości (wyróżniamy: nieruchomości gruntowe, budynkowe, lokalowe);
ze względu na to kto jest właścicielem (wyróżniamy: nieruchomości Skarbu Państwa, Jednostek samorządu terytorialnego tj. samorząd województwa, powiat gmina; nieruchomości osób nie będących ani Skarbu Państwa ani Jednostek Samorządu Terytorialnego (nier. Prywatne).
Część składowa rzeczy: to wszystko co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
Część składowa gruntu: to są w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane jak również drzewa i inne rośliny z pominięciem wyjątku.
Urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania wody, pary, gazu, prądu elektrycznego oraz inne urządzenia podobne które nie należą do części składowych gruntu lub budynku jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu.
Przynależności są to rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z rzeczy głównej zgodnie z jej przeznaczeniem jeżeli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi.
Pożytki naturalne- są to jej płody i inne odłączne części składowe stanowiące normalny dochód wg zasad prawidłowej gospodarki.
Pożytki cywilne- użytkowane dochody rzeczy na podstawie stosunku prawnego np.: najem, dzierżawa.
II WYKŁAD:
Pojęcie nieruchomości gruntowej- uważa się grunt wraz z częściami składowymi z wyłączeniem budynku i lokali jeżeli stanowią odrębny przedmiot własności. Z tej definicji wynika że jednolity fizycznie obszar gruntu należący do tego samego właściciela lub do tych samych współwłaścicieli stanowi zawsze jedną nieruchomość gruntową.
Nieruchomość rolna- ogólna def. Nieruchomości rolnej zawarta w KC art.46. Nieruchomościami rolnymi (gruntami rolnymi) są nieruchomości które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej wyłączając produkcje ogrodniczą sadowniczą i rybną.
Nieruchomość rolna skarbu państwa- ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami skarbu państwa, def. Gruntu rolnego zawarta w ustawie z dn. 03.02.1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
Działka budowlana- na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami działką budowlana jest zabudowana działka gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej umożliwiają prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynku i urządzeń położonych na tej działce. Minimalna pow. Działki budowlanej nie jest określona ustawowo. Zasady i warunki podziału terenu na działki budowlane a w tym ich minimalna pow. Określa miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
Nieruchomość budynkowa- zasadą jest, że budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane są częściami składowymi gruntu. Od tej zasady istnieją wyjątki i pewne rodzaje budynków trwale z gruntem związanych lub ich części mogą być odrębnym od gruntu przedmiotem własności.
Budynek jest trwale połączony z gruntem jeżeli spełnia 3 przesłanki:
gospodarcze (funkcja m2, i);
fizyczne (intensywnie połączony z gruntem);
czasowe.
Obecnie na podstawie przepisów szczególnych nieruchomość budynkowa mogą stanowić budynki:
zniesione na gruncie skarbu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego bądź ich w związku użytkowania wieczystego;
nabyte przez użytkownika wieczystego na podstawie umowy o oddanie gruntu zabudowanego użytkowanie wieczyste.
III WYKŁAD
Nieruchomość lokalowa- jest to lokal mieszkalny lub lokal o innym przeznaczeniu a w tym garaż stanowiący część składową budynku jeżeli lokal ten stanowi odrębną własność wg postanowień ustawy z dn. 24.06.1994r. o własności lokalu. Na podstawie tej ustawy przedmiotem odrębnej własności lokalu może być jedynie tzw. lokal samodzielny.
Lokal samodzielny- jest to wydzielony gołymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspakajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Rozstrzygnięcie czy dany lokal spełnia wymagania lokalu samodzielnego stwierdza na żądanie strony starosta w formie zaświadczenia. Przed wydaniem tego zaświadczenia starosta może przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Zaświadczenie o samodzielności lokalu stwierdza stan faktyczny wg postanowień ustawy i ma moc dowodową dokumentu urzędowego. W przypadku strony postępowania nie zgadzają się z treścią tego zaświadczenia sąd nie jest związany z tym zaświadczeniem. Odmowa wydania zaświadczenia następuje w formie postanowienia na które przysługuje zażalenie. Nie wszystkie samodzielne lokale mieszkalne mogą być przedmiotem odrębnej własności. Nie dopuszcza się wyodrębnienia lokali niemieszkalnych w TBSA jednakże zakaz ten obejmuje lokale w budynkach wzniesionych przy wykorzystaniu kredytów preferencyjnych. Z własnością samodzielnych lokali związany jest udział w nieruchomości wspólnej którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia nie służące wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Udział w nieruchomości wspólnej odpowiada stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu wraz z pomieszczeniami przynależnymi do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi. Dopóki trwa własność odrębna lokali nie można żądać zniesienia współwłasności w nieruchomości wspólnej tzw. współwłasność przymusowa. Wg ustawy przedmiotem własności jest cały grunt ze względu na jego powierzchnię.
Odrębna własność może powstać w drodze:
umowy jednostronnej czynności prawnej;
orzeczenie sądu o zniesieniu współwłasności;
na podstawie prawa współdzielczego;
jednostronnej czynności prawnej.
Odrębna własność powstaje z chwilą wpisu do KW.