Magdalenka i obrady okrągłego stołu
Po fali strajków, władze rządowe PRL , chcąc zakończyć manifestacje spotkały się z członkami `Solidarności' i biskupami by porozumieć się w sprawie ZZ, gosp. Polit i przygotowania obrad okrągłego stołu. Ultimatum stanowiło przerwanie strajków, na co przystał Wałęsa.
W związku z dużą liczną uczestników, rozmowy przeniesiono z willi przy ul. Zawrat do ośrodka MSW w podwarszawskiej Magdalence.
W delegacji PRL pojawili się przedstawiciele sojuszników PZPR z ZSL, SD i OPZZ, Kiszczak , Ciosek i Bondar
W skład delegacji „Solidarności” obok Lecha Wałęsy wchodzili: Stelmachowski , Frasyniuk, Lech Kaczyński , Tadeusz Mazowiecki, Geremek i Kuroń.
Obserwatorami z ramienia Episkopatu byli księża Alojzy Orszulik i Bronisław Dembowski.
Początkowo strony nie umiały uzgodnić końcowego komunikatu, spór dotyczył legalizacji „Solidarności'. Opozycja domagała się bowiem od władz komunistycznych jasnego stanowiska w tej sprawie jeszcze przed rozpoczęciem obrad „okrągłego stołu”.
Dopiero po rozmowie Kiszczaka , Wałęsy i Mazowieckiego na osobności doprowadziła do złagodzenia atmosfery i buntów przedstawicieli `S'.
Podobno minister spraw wewnętrznych obiecał Wałęsie odwołanie rządu Messnera co przyśpieszy obrady i legalizację stowarzyszenia , a Wałęsa odszedł od swojej wcześniejszej deklaracji dotyczącej „S” i przekonał swoją część delegacji , ze przedmiotem obrad będzie m.in. kształt polskiego ruchu związkowego.
Ostatecznie spotkanie zakończyło się podpisaniem wspólnego komunikatu, który stwierdzał jedynie, że obrady Okrągłego Stołu rozpoczną się w połowie października, a ich tematem będzie m.in. „kształt polskiego ruchu związkowego”, specjalnie nie wymieniając nazwy „Solidarność”. Jednak obrady okrągłego stołu nie odbyły się w październiku jak sugerował gen. Kiszczak.
6 lutego 1989 w Warszawie rozpoczęły się obrady Okrągłego Stołu. Jednakże utknęły w martwym punkcie i 2 marca 1989 rozpoczęła się druga tura rozmów w Magdalence - rozpatrywano tam najbardziej sporne kwestie z obrad Okrągłego Stołu.
W czasie obrad Okrągłego Stołu odbyło się 5 spotkań w Magdalence (spotkania miały też czasem miejsce w gmachu URM) - w czasie tych spotkań przygotowywano stanowiska wspólne, które znane były potem jako ustalenia Okrągłego Stołu. W sumie tzw. Grupa Magdalenka spotykała się 13 razy - były to spotkania robocze i spotkania współprzewodniczących grup.
Obradowano w 3 głównych zespołach roboczych :
Gospodarki i polityki społecznej , gdzie przewodniczyli- Władysław Baka (koalicja) i Witold Trzeciakowski (Solidarność)
Reform politycznych - Janusz Reykowski, Bronisław Geremek
Pluralizmu związkowego - Aleksander Kwaśniweski, Tadeusz Mazowiecki, Romuald Sosnowski (OPZZ)
Obok głównych zespołów powołano również podzespoły tzw. Podstoliki : rolnictwa, górnictwa, reformy prawa i sądów, stowarzyszeń , samorządu terytorialnego, środków masowego przekazu i inne.
W negocjacjach wzięło udział 452 ludzi. W rzeczywistości najistotniejsze kwestie rozstrzygnięto w trakcie poufnych spotkań (najczęściej w Magdalence)
W trakcie rozmów Okrągłego Stołu w całym kraju trwały protesty i strajki organizowane przez Niezależny Związek Studentów, Konfederacja Polski Niepodległej, Solidarność Walcząca, Federacja Młodzieży Walczącej i Polska Partia Socjalistyczna
Obrady zakończyły się 5 kwietnia tzw kontraktem stulecia. Postanowiono :
7 kwietnia 1989 r. Sejm uchwalił „Ustawę o zmianie Konstytucji PRL”, wprowadzającą m.in. zapisy o Senacie, urzędzie prezydenta oraz ordynacjach wyborczych do Sejmu i Senatu.
utworzenie Senatu z liczbą 100 senatorów; wybory większościowe (po 2 senatorów z każdego województwa, a w woj. warszawskim i katowickim po 3);
kwotowe wybory do Sejmu - 65% miejsc (299 mandatów) miało być zagwarantowane dla PZPR, SD, ZSL(60%) oraz dla prokomunistycznych organizacji katolików (5%). Ważny jest fakt, iż liczbę 299 podzielono na 264 i 35, z czego pierwsze były obsadzane w wyniku wyborów w okręgach wielomandatowych, a drugie z tzw. listy krajowej, na której znajdowali się najbardziej znani przedstawiciele partyjni; o pozostałe 35% miejsc (161 mandatów) mieli walczyć w wolnych wyborach kandydaci bezpartyjni;
utworzenie urzędu Prezydenta PRL wybieranego przez Zgromadzenie Narodowe na 6-letnia kadencje
zmiana prawa o stowarzyszeniach, gdzie zobowiążano się do legalizacji NSZZ „Solidarność” (nastąpiło 17 kwietnia 1989)
dostęp opozycji do mediów (np. raz w tygodniu półgodzinna audycja w TVP, reaktywowanie „Tygodnika Solidarność");
przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.