Dyniowate - Cucurbitaceae

Ogórek - Cucumis sativus L.

Jednoroczna, jednopienna, rozdzielnopłciowa.

System korzeniowy - płytki, dobrze rozwinięty - zasięg poziomy 1.5-2m, korzeń palowy do 1m, w górnej części dużo silnych, dobrze rozgałęzionych korzeni bocznych, zasięg pionowy 20-25(30)cm.

Łatwo tworzy korzenie przybyszowe - w kątach liści i z części podliścieniowej, bardzo wrażliwy na uszkodzenia korzeni - roślin nie można przesadzać (tylko rozsada doniczkowa).

Bardzo ważne - dobre wykształcenie systemu korzeniowego (w stosunku do masy całej rośliny stanowi tylko ok.1.5%) hamowanie przez niską temperaturę, niedobór światła (przy produkcji rozsady), zbita, zlewna i zbyt wilgotna gleba.

Pędy - (wzrost sympodialny) - płożące, długie - 1.5-2m, odmiany szklarniowe do ponad 5m.

Szorstkie, pokryte krótkimi włoskami, delikatne i kruche.

W kątach liści - wąsy czepne.

Pęd główny początkowo rośnie pionowo, gdy wytworzy 4-6 liści zaczyna się płożyć.

Z kątów liści wyrastają pędy boczne (stopniowo od najstarszych węzłów), roślina rozgałęzia się (pędy boczne I i II rzędu, u szklarniowych - dalszych rzędów) - cięcie oraz częsty zbiór owoców pobudza tworzenie pędów bocznych (im częściej - im mniejsze - tym roślina bardziej się rozrasta i rozgałęzia).

Liście - pojedyncze, 3-5 klapowe, dłoniaste, na dość długich ogonkach, barwa od jasno- do ciemnozielonej.

Kwiaty - 30-50 dni po wschodach, rozdzielnopłciowe, w katach liści, żółte męskie i żeńskie z różnych węzłów tej samej rośliny - męskie wcześniej - po kilka z węzła, żeńskie z dalszych węzłów - zwykle pojedynczo, po 2 lub 3.

Budowa promienista, kielich dzwonkowaty, 5 działek - zrośnięte na ¹/₃ długości, 5 płatków korony przyrośnięte do kielicha, słupek 3 komorowy, zalążnia dolna zrośnięta z dnem kwiatowym, ma kształt małego ogórka.

Kwiaty męskie (na cienkich szypułkach), 5 pręcików (4 zrośnięte parami, 1 wolny).

Odmiany ustalone - więcej kwiatów męskich

Odmiany mieszańcowe (F₁) - mało lub wcale ( tylko kwiaty żeńskie - odmiany żeńskie).

Owadopylne (pszczoły), obcopylne. Bardzo ważne dobre zapylenie (brak pszczół - zniekształcony owoc, niski plon).

Typy roślin ogórka

Obupłciowe jednopienne

męskojednopienne trójjednopienne żeńskojednopienne

męskie jednopienne żeńskie

rozdzielnopłciowe

Owoc - jagoda rzekoma - 5-50cm, kształt cylindryczny, na przekroju okrągły lub trójkątny; barwa zielona, czasem smugowaty; skórka gładka lub chropowata - brodawki małe lub duże (np. odmiany konserwowe grubo- i drobnobrodawkowe).

W miarę dojrzewania przebarwia się i wygładza.

Zawiązki - kolce, włoski, brodawki. W miarę wzrostu owocu powierzchnia się wygładza, włoski i kolce odpadają.

Zbiór owoców - owoce niedojrzałe, gdy osiągną odpowiednie wymiary, w zależności od przeznaczenia np. co 2-3 dni (korniszony codziennie, sałatowe rzadziej), przy niskiej temperaturze rzadziej.

Owoce niedojrzałe hamują rozwój następnych.

Zbyt długie pozostawienie wyrośniętych owoców na roślinie hamuje dorastanie zawiązków w węzłach położonych wyżej.

Odmiany partenokarpiczne - szklarniowe, tunelowe, coraz częściej też polowe.

Użytkowy podział odmian ogórka (podział odmian do uprawy w polu):

korniszony dł. 2-6cm średnica 1-2.5cm

konserwowe 6-10cm 2.5-4cm

kwaszeniaki 8-15cm 3.5-5cm

sałatkowe ponad 10cm- do 6cm - do mrożenia

do spożycia

Podział odmian ogórka szklarniowego w zależności od długości owocu:

bardzo

---