WYMIEŃ NAJWAŻNIEJSZE AKTY PRAWNE Z DZIEJÓW PRAWODAWSTWA OCHRONNEGO Z OKRESU XX-LECIA MIEDZYWOJENNEGO ( 1918-1939)
I. 08.02.1919 -”Państwowa Zasadnicza Ustawa Sanitarna”- chroniła czystość środowiska a zwłaszcza wód. Stanowiła, że do podstawowych zadań zarządu państwowej służby zdrowia należy piecza nad czystością wód, ziemi i powietrza. Dotyczyła ochrony przed zanieczyszczeniami.
II. 19.09.1922 - „Ustawa wodna” - pierwsza polska kodyfikacja prawa wodnego. Upoważniała władze wodne do ochrony krajobrazu poprzez nakazywanie instalowania urządzeń ograniczających „ szpecenie krajobrazu”
III. 22.03.1928 - rozporządzenie Prezydenta RP „ O ochronie zwierząt” zakaz znęcania się nad zwierzętami i zadawania im zbędnych cierpień pod rygorem odpowiedzialności karnej.
IV. 10.03.1934 - „ O ochronie przyrody” obejmowała bardzo szeroką problematykę do tworzenia parków narodowych poprzez wprowadzenie ochrony gatunkowej aż do wywłaszczania obiektów ochrony.
RAPORT U THANTA
Raport Sekretarza Generalnego ONZ U Thanta z 26 maja 1969 r. „ Człowiek i jego środowisko” zawierał:
* informacje na temat zagrożeń dla środowiska naturalnego występujących na całym świecie, zwłaszcza: problemy osiedli ludzkich, zagadnienia terytorialne i globalne
* dokonano klasyfikacji problemów ochrony środowiska na: lokalne, regionalne, krajowe i międzynarodowe
* zwrócono uwagę na zagadnienia globalne, ponieważ istnieją problemy, które można rozwiązać jedynie w drodze międzynarodowych porozumień pod warunkiem, ze narody wyrażą gotowość wspólnego działania
* raport określał cele i zadania, czas i miejsce oraz założenia organizacji konferencji ONZ ochrony środowiska oraz katalog problemów które winny być rozpatrzone
Raport U Thanta przyczynił się do zorganizowania Konferencji ONZ w Sztokholmie w czerwcu 1972, a także do zebrania materiałów dotyczących rozwiązywania konkretnych problemów oraz do upowszechniania idei ochrony środowiska na całym świecie.
OMÓW OSIĄGNIĘCIA 1972 R W SZTOKHOLMIE
Na konferencji sztokholmskiej ochrona środowiska została podniesiona do rangi podstawowej funkcji państwa a prawo do czystego zdrowego środowiska uznano za podmiotowe prawo człowieka o takiej samej mocy jak prawo do życia czy prawo własności. Pojawił się nowy termin polityka ochrony środowiska. Opracowano zbiór zasad, zawierające podstawowe zasady ochrony środowiska, plan działań ze wskaźnikami jak go realizować. Niektóre zasady znalazły się w umowach międzynarodowych jak i postanowieniach konstytucji wielu krajów. Deklaracja zapoczątkowała międzynarodową współpracę współpracę w dziedzinie ochrony środowiska. Powołany został Program Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych - UNEP
ZASADA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W KONSTYTUCJI RP 1997 R
Definicja pochodzi z prawa ochrony środowiska
Zrównoważony rozwój to taki rozwój społeczno -gospodarczy, w którym zachowane są podstawowe procesy ekologiczne. Gospodarka światowa z jednej strony musi zaspokajać ludzkie potrzeby i uzasadnione ale jej wzrost powinien mieścić się w granicach ekologicznej pojemności naszej planety. Zasada została podniesiona do rangi zasady ustrojowej Konstytucji. Konstytucja RP 1997 r. Art. 5
DEKLARACJA Z RIO DE JANEIRO 1992 R
W czerwcu 1992 odbyła się konferencja w Rio De Janeiro na temat „Środowisko i rozwój” tzw. Szczyt Ziemi. Nawiązywała do idei i dokumentów konferencji sztokholmskiej. Dominował pogląd, że ochrona środowiska jest ściśle powiązana z rozwojem społecznym i gospodarczym. Deklaracja zawiera 27 zasad zrównoważonego rozwoju, gdzie prawa i obowiązki państw i obywateli wobec środowiska odgrywają podstawową rolę. Wszyscy ludzie mają prawo do życia w harmonii z przyrodą. Każde państwo ma prawo do suwerennego korzystania ze swoich zasobów naturalnych, nie niszcząc środowiska naturalnego innych państw. Państwa powinny współpracować, prowadzić odpowiednią politykę demograficzną, wymianę naukową i technologiczną. W przypadku katastrofy należy powiadomić kraje które mogą z tego powodu ucierpieć.
OCHRONA KLIMATU OD SZCZYTU W RIO DO PROTOKOŁU W KIOTO
Podczas Szczytu Ziemi liderzy państw doszli do wniosku, że konieczna jest zmiana nastawienia do problemów środowiska. Zaczęto propagować rozwój gospodarczy, który zapewni możliwość zaspokojenia potrzeb. Rezultatem jest Ramowa Konwencja w sprawie zmian klimatu. Jej zadaniem jest zapobieganie zwiększeniu się koncentracji gazów cieplarnianych w atmosferze i zmianom klimatycznym. Państwa rozwijające się podpisując Konwencję przyjęły zobowiązania: publikowanie raportów o emisjach gazów, popieranie transferu technologii, zrównoważonego zarządzania, współpracy w zakresie badań naukowych. Państwa rozwinięte dodatkowo zobowiązały się do redukcji gazów do poziomu z roku 1990. Najbogatsze państwa zapewnią nowe fundusze, zmianę technologii węglowych na inne.
OCHRONA RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ OD RIO DO PROTOKOŁU Z KARTAGENY
Rosnąca troska o stratę różnorodności biologicznej doprowadziła do międzynarodowego porozumienia przyjętego na Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro 1992.Konwencja o różnorodności biologicznej Jej celem jest ochrona różnorodności biologicznej, zrównoważone użytkowanie jej elementów oraz uczciwy i sprawiedliwy podział korzyści wynikających z wykorzystania zasobów genetycznych, w tym przez odpowiedni dostęp do zasobów i odpowiedni transfer technologii. Protokół kartageński zobowiązuje natomiast państwa do zapewnienia bezpiecznego przewozu, przekazywania i wykorzystywania żywych organizmów zmodyfikowanych genetycznie GMO, które są efektem prac laboratoriów biotechnologicznych. Cechą wspólną tych aktów jest troska o zdrowie i życie ludzkie oraz zachowanie środowiska naturalnego w stanie nienaruszonym.
OMÓW OSIĄGNIĘCIA KONFERENCJI W JOHANESBURGU
Konferencja ONZ w Johanesburgu ( 26.08.2002 - 04.09.2002 )
Uwaga Świata skupiła się działaniach mających na celu osiągnięcie zrównoważonego rozwoju. Oznaczało to konieczność stawienia czoła wielu wyzwaniom świata, w którym stale rośnie zapotrzebowanie na żywność, wodę, schronienie, urządzenia sanitarne, usługi zdrowotne i bezpieczeństwo ekonomiczne. Konferencja ta objęła 5 kluczowych obszarów: woda, urządzenia sanitarne, energia, zdrowie rolnictwo, bioróżnorodność, mówiono o ich globalnych problemach. Dokument końcowy konferencji liczył 65 stron, pod którym podpisali się przedstawiciele uczestniczących państw. Dokument był jednak bardzo ogólny.
WYBIERZ I OPISZ JEDNĄ Z KONWENCJI MIĘDZYNARODOWYCH Z ZKRESU OCHRONY ŚRODOWISKA
Międzynarodowa Konwencja o zapobieganiu zanieczyszczeniu morza olejami z 12 maja 1954r Konwencję podpisało 81 państw, które za cel przyjęły sobie zapobieganie zanieczyszczeniu morza olejami, mieszankami olei, cieczami oleistymi oraz nakładanie kar za takie zanieczyszczenia. Państwo na którego wodach doszło do bezprawnego usunięcia ze statku oleju, może żądać odszkodowania , bądź nałożyć karę. Wyjątek stanowi usunięcie oleju by zapobiec uszkodzeniu statku, bądź ładunku oraz dla ratowania życia w razie katastrofy. Statki muszą być wyposażone w książki zapisów olejowych a porty wyposażone w urządzenia do usuwania pozostałości olejowych.
JAKIE DOKUMENTY PRZYJĘTO NA KONFERENCJI W RIO. WYMIENIĆ Z KRÓTKIM OPISEM
* Agenda 21- globalny program działań na XXI wiek, pokazuje problemy ekologiczne i ich rozwiązania, daje wytyczne do programów ochrony środowiska, mówi że populacja powinna się równoważyć
* Ramowa Konwencja w sprawie zmian klimatycznych z 1992r, człowiek powinien ograniczać swój wpływ na środowisko, gdyż następuje wzrost temperatury globalnej i jest to związane z działalnością człowieka
* Związany dokument z Ramową Konwencją - Protokół z Kioto aby osiągnąć założenia Konwencji trzeba ograniczyć emisję gazów cieplarnianych o 5% w stosunku do roku bazowego 1990 w odstępie czasowym do 2012.
* Deklaracja z Rio de Janeiro w sprawie środowiska i rozwoju, mają charakter ogólny niewiążący . UMOWY: Konwencja o ochronie różnorodności biologicznej i Konwencja w sprawie zmian klimatycznych
JAKIE KONWENCJE POWSTAŁY POD WPŁYWEM DEKLARACJI SZTOKHOLMSKIEJ Z 1972R
* Konwencja wiedeńska - o ochronie warstwy ozonowej z 1985 r. Ratyfikowana przez Polskę w 1992r. ( zubożenie warstwy, silniejsze promieniowanie ultrafioletowe)
* Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie odległości - sporządzona w Genewie w 1979 r.( emisja z wysokich kominów)
DEFINICJA ZASADY ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
To taki rozwój społeczno - gospodarczy, w którym zachowane są podstawowe procesy ekologiczne. Gospodarka światowa z jednej strony musi zaspokajać potrzeby ludzkie i uzasadnione wymagania, ale jej wzrost powinien mieścić się w granicach ekologicznej pojemności naszej planety
ŚRODOWISKO I JEGO OCHRONA
Środowisko - to ogół elementów przyrodniczych w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka, a w szczególności: powierzchnia ziemi, wody, kopaliny, powietrze, zwierzęta, rośliny, krajobraz oraz klimat. Przejawia się w kształtowaniu środowiska, gospodarowaniu zasobami przyrodniczymi, zapobieganiu szkodliwym wpływom na środowisko.
Prawo ochrony środowiska - to zespół norm, których przedmiotem jest środowisko i jego ochrona , czyli odnosi się do środowiska
OCHRONA ŚRODOWISKA W KONSTYTUCJI RP
Art. 5 ,Art. 31 , Art.68, Art. 74, Art. 86, Art. 232