Mariusz Szulc 10 grupa
Jak działa „Magia Danych” w odniesieniu do ważnych celów medycznych i społecznych?
Choroby nowotworowe - procedury niestandardowe, finansowanie, sposoby leczenia.
We współczesnym świecie istnieje wiele chorób, których współczesna medycyna nie jest w stanie do końca wyjaśnić. Jedną z nich jest choroba nowotworowa zwana także rakiem. Co to właściwie jest nowotwór? Według internetowego słownika WIEM jest to „nieprawidłowy i nadmierny rozrost tkanki ustroju, nieskoordynowany z pozostałymi tkankami, trwający mimo ustąpienia czynnika, który go wywołał i nie reagujący na naturalne mechanizmy regulacyjne organizmu”. Nowotwór może mieć dwie postaci. Jedną nich jest postać łagodna, którą wielu przypadkach udaje się zwalczyć farmakologicznie lub chirurgicznie. Druga to postać złośliwa, która charakteryzuje się możliwością przerzutów do innych narządów, a także odrastaniem po usunięciu chirurgicznym czego w dzisiejszych czasach nie jesteśmy w stanie powstrzymać.
W leczeniu chorób nowotworowych wykorzystuje się najczęściej cztery metody leczenia. Są to: lecenie chirurgiczne, radioterapia, chemioterapia, hormonoterapia.
Leczenie chirurgiczne jest najstarszą metodą leczenia nowotworów. Jej historia sięga starożytności. Jest także najpopularniejszą metodą ich leczenia. Obecnie przy leczeniu chirurgicznym dąży się do operacji w jak najwcześniejszym stadium chorobowym nowotworu, co jest jedną trzech zasad stosowanych w tym leczeniu. Drugą zasadą jest doszczętne operowanie czyli usuwanie nowotworu wraz z marginesem tkanek zdrowych. Ostatnią zasadą jest usunięcie węzłów chłonnych leżących w pobliżu guza jeśli jest to konieczne.
Leczenie chirurgiczne może mieć postać rekonstrukcyjną, paliatywną lub radykalną. Postać rekonstrukcyjna polega na poprawie jakości życia chorego, postać paliatywna to operacje mające na celu przedłużenie życia chorego, zmniejszenie masy guza lub usunięcie sąsiadujących z guzem węzłów chłonnych. Operacje chirurgiczne to nie tylko operacje przy użyciu noża chirurgicznego. Wyróżniamy także elektrochirurgię, kriochirurgię, chirurgię laserową oraz chirurgię endoskopową.
Radioterapia to druga pod względem skuteczności metoda leczenia nowotworów. Wykorzystuje się w niej promieniowanie jonizujące. Metoda ta w większości przypadków występuje wraz z leczeniem chirurgicznym i chemioterapią. Jej celem jest wzmocnienie efektów pozostałych metod leczenia. Radioterapia także może być leczeniem paliatywnym oraz radykalnym. Radioterapia jest metodą bezbolesną, pacjent nie odczuwa promieniowania w trakcie zabiegu. W przeszłości używano terapii rentgenowskiej. Aktualnie już się z niej nie korzysta. Została zastąpiona przez terapię megawoltową w której korzysta się z tak zwanej bomby kobaltowej lub bomby cezowej z której rzadziej się korzysta. W terapii tej bomba kobaltowa lub cezowa to kuliste urządzenie, które pozwala na skierowanie wiązki promieniowania w kierunku guza. Wyróżnia się trzy rodzaje radioterapii, które różnią się od siebie miejscem umieszczenia źródła promieniowania. Są to: brachyterapia, teleradioterapia oraz radioterapia izotopowa. Wśród skutków ubocznych radioterapii wymienia się między innymi: przebarwienia skóry w miejscu stosowania leczenia, nadmierną wrażliwość skóry w miejscu leczenia, wypadanie włosów w tym że miejscu, które z czasem odrastają, skóra staje się wysuszona.
Do leczenia radioterapią kwalifikuje się każdy guz, którego usunięcie nie będzie kłopotliwe dla chirurga z racji umiejscowienia. Dawka promieniowania nie może doprowadzić do trwałego uszkodzenia sąsiadujących organów dlatego, że doprowadziłoby to do śmierci pacjenta. Promieniowanie w radioterapii nie jest szkodliwe dla osób bliskich pacjenta, chory nie jest źródłem promieniowania.
Chemioterapia jest farmakologiczną metodą leczenia nowotworów. Stosuje się w niej środki cytostatyczne, które powodują zatrzymanie procesu dzielenia komórek lub prowadzą do zniszczenia komórek. Chemioterapię stosuje się jako samodzielną metodę leczenia, jako metodę uzupełniającą prowadzącą do zniszczenia pozostałości komórek nowotworowych po operacji radykalnej lub jako leczenie paliatywne, którego celem jest poprawa życia chorego.
Środki cytostatyczne działają na wszystkie żywe komórki te zaatakowane nowotworem jak i zdrowe. Najlepiej działają te środki na nowotwory które rosną szybciej niż komórki prawidłowe. W organizmie człowieka najszybciej dzielą się komórki układu krwiotwórczego. Niewiele nowotworów potrafi mieć większą dynamikę wzrostu. Należą do nich ostre białaczki i choroby układu chłonnego. Większość nowotworów wzrasta wolniej niż mające największą dynamikę podziału komórki prawidłowe, dlatego chemioterapia wiąże się z ryzykiem odwracalnego uszkodzenia komórek prawidłowych. Konkretne leki cytostatyczne działają na konkretne elementy życiowe komórki stąd w chemioterapii stosuje się metodę leczenia wielolekowego, która powoduje najlepsze rezultaty. Najczęściej podaje się je w formie doustnej lub wstrzyknięć dożylnych.
Środki uboczne występujące przy chemioterapii są odwracalne i najczęściej ustępują po zakończeniu leczenia lub nawet w trakcie leczenia. Do najważniejszych z nich zalicza się: niepłodność, dolegliwości układu pokarmowego, zmiany w szpiku kostnym, wypadanie włosów, przebarwienia skóry, dolegliwości w jamie ustnej.
Hormonoterapia także jest farmakologiczną metodą leczenia nowotworów. W odróżnieniu od chemioterapii powoduje ona mniej skutków ubocznych. Niektóre hormony wykazują aktywność zależnie od gospodarki hormonalnej organizmu, która powoduje wzrost nowotworu lub zastopowanie jego aktywności. Kiedyś hormonoterapię stosowano głównie w leczeniu paliatywnym, teraz podaje się hormony także we wczesnych stadiach choroby. Leczenie hormonalne czyli leczenie sterydami może przybrać charakter wspomagający czyli złagodzić dolegliwości spowodowane chorobą. Terapia hormonalna może mieć dwie postaci. Terapia ablacyjna polega na usunięciu narządu produkującego hormon sprzyjający rozwojowi nowotworu.
Terapia addatywna natomiast polega na podawaniu choremu hormonów, które hamują produkcję innych hormonów.
Objawy uboczne w większości przypadków ustępują po zakończeniu leczenia. Do najważniejszych zalicza się nadmierną potliwość, chorobę zakrzepową naczyń, nudności oraz zawroty głowy.
Leczenie nowotworów jest jednym z najdroższych leczeń. Przy leczeniu nowotworów bardzo często rodzina prosi o pomoc fundację, które zajmują się zbiórkami pieniężnymi na ich cel. Bardzo często w prasie, telewizji, na bilbordach na ulicy czytamy ogłoszenia, np. „Fundacja TVN Nie jesteś sam zbiera pieniądze dla Karolinki chorej na białaczkę. Pieniądze proszę przesłać na numer konta … z dopiskiem dla Karolinki Kowalskiej”. Jest to bardzo szczytny cel. Wiele leków nie jest refundowanych przez NFZ i pomoc tych fundacji jest konieczna.
Bibliografia
Metody leczenia chorób nowotworowych strona internetowa [http://www.medigo.pl/a,i,1457,metody_leczenia_chorob_nowotworowych]
Hasło nowotwór strona internetowa [http://portalwiedzy.onet.pl/72492,,,,nowotwor,haslo.html]