DESMURGIA
Desmurgia - (gr. Demos - więź, wiązadło) - dział chirurgii, zajmujący się opatrunkami i materiałami opatrunkowymi oraz sposobami ich mocowania.
Opatrunek idealny powinien zapewniać:
■ odpowiednie środowisko dla wszystkich ran,
■całkowite wyleczenie rany na wszystkich etapach gojenia
Opatrunek ma na celu:
ochronę rany przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych,
eliminację martwej przestrzeni,
tamowanie krwawienia,
ułatwianie odpływu wydzielin lub wydalin
umożliwienie przenikania środków leczniczych do rany lub skóry,
wzmocnienie lub unieruchomienie tkanki po operacjach lub urazach,
zmniejszanie obrzęku oraz powstawania blizny,
zapewnienie komfortu wyglądu estetycznego.
Podział opatrunków
na ranę
aseptyczny
antyseptyczny
uciskowy
na okłady
zimne - chłodzące
-ciepłe - rozgrzewające
unieruchamiające
Warstwy opatrunku
■ kontaktowa - dotyka- powierzchni rany, może być przywierająca lub nieprzywierająca,
■ pośrednia - utrzymuje warstwę kontaktową przy ranie, chroni przed urazem oraz wchłania wydzieliny z rany, daje
również usztywnienie w celu unieruchomienia,
■ zewnętrzna-chroni pozostałe warstwy przed zanieczyszczeniem oraz utrzymuje je na właściwym miejscu.
W zależności od użytej warstwy kontaktowej wyróżniamy opatrunki:
■ przywierające (suche, wilgotne),
■ nieprzywierające(np. gaza z parafiną lub wazelina, hydrożele - hydrożelowy, hydrokoloidy),
■ przeciwbakteryjne (opatrunki zawierające jodynę, sole srebra),
■ bioaktywne.
Opatrunki na ranę
aseptyczne - pierwszą warstwę kontaktową stanowi jałowy materiał (gaza) - stosowany po zabiegach operacyjnych
antyseptyczny- warstwa kontaktowa pokryta jest środkiem antyseptycznym
Warstwa pośrednia
jest warstwą wchłaniającą
usuwa szkodliwe substancje z powierzchni rany,
chroni części miękkie położone nad wyniosłościami kostnymi,
równomiernie rozkłada nacisk poszczególnych owijek opasek na większą powierzchnię.
Warstwa zewnętrzna
utrzymuje pozostałe warstwy opatrunku na miejscu,
chroni przed zanieczyszczeniami zewnętrznymi.
Opatrunek uciskowy:
zakładany w przypadku obficie krwawiących ran,
obrzękach kończyn,
ranach nadmiernie ziarninujących,
zapaleniach ścięgien i stawów.
Okłady chłodzące
Stosujemy w nadostrych i ostrych zapaleniach (stłuczenia, skręcenia). Na początku procesu zapalnego (1-3 dni).
Niska temperatura:
zwęża naczynia krwionośne,
hamuję krwawienie,
zmniejsza stan zapalny,
uśmierza ból.
Okłady rozgrzewające
Wyróżniamy okłady rozgrzewające:
wilgotne,
wysychające (brak warstwy izolacyjnej).
Stosowane:
w podostrych i chronicznych procesach zapalnych, stanach spastycznych mięśni (obniżają napięcie), powodują przekrwienie tętnicze i zaostrzenie lub ustąpienie procesu zapalnego.
Opatrunki unieruchamiające i podporowe
Stosowane w celu:
■ unieruchomienia stawów i kości,
■zapobiegania zsuwania się opatrunków
Wyróżniamy opatrunki:
>tężejące
>nietężejące
Opatrunki tężejące
Stosowane są:
opaski gipsowe
opaski żywiczne (polimeryzujące, termiczny)
Opatrunki nietężejące
Stosowane są:
szyna Kramera
listewka drewniana,
longeta wykonana z materiału tężejącego,
inne (rura PCV, listewka metalowa, drut).
Opatrunek okienkowy
Jest to rodzaj opatrunku unieruchamiającego, w którym wykonuje się dostęp (okienko) do ran lub przetok wymagających dodatkowego leczenia.
Zabezpieczenie opatrunku:
W weterynarii stosowane są:
■ kołnierz:
✓ elżbietański,
✓ „gorset* (sztywny, pompowany),
■ fartuch,
■ buty ochronne,
■ klatka,
■ kaganiec.
Powikłania:
martwica,
odleżyny,
obrzęki,
zapalenia skóry.
W przypadku stwierdzenia
■ wzrostu ciepłoty ciała,
■ braku apetytu,
■ przykrego zapachu,
■ niszczenia opatrunku przez zwierzę
należy zmienić kontrolnie opatrunek.