DEFICYT Budżetowy ma charakter:

1. jednoroczny

2. krótkotrwały

Wydatki stałe (sztywne) są one waloryzowane o określony w ustawie wskaźnik

(trzeba uelastycznić je)

Art. 64. UoFP deficyt budżetowy może być pokryty przychodami z:

• przychody pochodzące ze sprzedaży Skarbowych papierów wartościowych (ZOBOWIAZANIA)

• kredytów (ZOBOWIAZANIA)

• pożyczek (ZOBOWIAZANIA)

• z prywatyzacji majątku skarbu państwa

• z nadwyżek budżetu z lat ubiegłych (ost. raz w 1992 roku)

Pierwsze 3 powodują zobowiązania - gdy ich nie spłacimy to powiększa się dług publiczny

1. Różnica między dochodami a wydatkami budżetu państwa stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu państwa lub deficyt budżetu państwa.

2. Deficyt budżetu państwa może być pokryty przychodami pochodzącymi z:

1. sprzedaży skarbowych papierów wartościowych na rynku krajowym i za granicznym,

2. kredytów zaciąganych w bankach krajowych i zagranicznych,

3. pożyczek,

4. z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa,

5. ) nadwyżki budżetu państwa z lat ubiegłych.

DŁUG PUBLICZNY-

(powiększa się gdy w terminie nie spłacimy wymaganych zobowiązań)

Są to wszystkie zobowiązania zaciągnięte przez: (to ogół zobowiązań)

1. Skarb państwa

2. JST (gminy, powiaty, województwa) - udział długu samorządowego 3,3 %

3. Państwowe Fundusze celowe o osobowości prawnej

DEFICYT BUDŻETOWY

Nadwyżka wydatków nad dochodami (nadmierne wydatki)

dążymy do zachowania równowagi budżetowej

WYDATKI > DOCHODÓW = DEFICYT BUDŻETOWY (charakter jednoroczny i krótkotrwały)

DEFICYT Budżetowy ma charakter:

3. jednoroczny

4. krótkotrwały

PRZYCZYNY WZROSTU DŁUGU PUBLICZNEGO:

Jedna z przyczyn wysokich wydatków jest:

1. Polityka rządu

(przyczyną jest niezdolność rządu do ograniczania wydatków (związana z obniżaniem wydatków ze wzg. Społecznych ) lub podwyżka podatków bez niezadowolenia społeczeństwa

(podwyższać podatków nie można w nie skończoność - krzywa LEFFERA)

2. walka z recesją (tworzenie nowych miejsc pracy) ( teorie Keys'a )

3. finansowanie wydatków zbrojeniowych

(rozbudowa infrastruktury zbrojeniowej)

po II wojnie światowej wzrósł dług publiczny

anulowanie dł. Pub. (potrzeby pożyczkowe rządu mogą być finansowane przez:

• emisja pap. Wart.

• Zaciąganie Pożyczki

• Zaciąganie kredytu

Kredytodawcami rządu mogą być:

• bank centralny

( jego rola jest tym większa im bardziej uzależniony jest: + od ministra finansów,

+ rządu )

ART. 227 KONSTYTUCJI

+ Niezależność NBP od władzy (CZYNI TO CO RZĄD MU ZLECA jest to np. emisja pieniądza)

+ NIE MOŻE finansować potrzeb finansowych rządu przez dodruk pieniądza

( dodruk pieniądza - jest b. Niebezpieczny - nie można kontrolować pieniądza dodrukowanego. Konsekwencją jego wprowadzenia może być m.in. inflacja (spadek wartości pieniądza). ART. 220. PKT. 2 KONSTYTUCJI RP.

+ organy NBP: prezes NBP, Rada Polityki Pieniężnej oraz Zarząd NBP

+ kadencja organów NBP trwa 6 lat (SEJM 4 lata, który się rozwiąże, a Rada Polityki Pieniężnej będzie trwać nadal. JEST 10 CZŁONKÓW RPP.

+ możliwości odwołanie prezesa NBP są znikome np.

- śmierć

• choroba uniemożliwiająca wykonywanie pracy

• rezygnacja

• Trybunał stanu może odwołać prezesa NBP

• banki komercyjne

Na czym bank zarabia?

Odp: na udzielaniu kredytów + innych rzeczy

A z tym wiąże się ryzyko, że ktoś nie spłaci tego kredytu

( mogą rządowi udzielić kredytu )

[ mogą kredytować państwo na warunkach rynkowych, są ograniczenia kredytowe w finansowaniu potrzeb finansowych państwa ALE KORZYSTAJĄ Z BONÓW RZĄDOWYCH PAPIRÓW WARTOŚCIOWYCH

• przedsiębiorstwa ( pap. Wartościowe, przedsiębiorstwa kupują papiery wartościowe)

• gosp. dom. ( finansują dług publiczny z :

+ obligacji ( bo państwo zbankrutować raczej nie może dlatego ludzie je kupują,

OBLIGACJE -finansowanie wydatków budżetowych rządu przez

pożyczanie kapitału Skarbowi Państwa

+ system zachęt ze strony państwa np. ulgi podatkowe)

OBLIGACJE GMINY - żeby inwestycje były robione w danej gminie. Gmina nie może zbankrutować.

+ pożyczki przymusowe od gospodarstw domowych

NP. wenecki przymus rozbudowy floty wojennej. Prowadzony był rejestr długu publicznego. Osoby które go udzieliły dostały procent na dwa lata.

+ pożyczki z zagranicy

(Państwo zobowiązania może też zaciągać za granicą przez banki zagraniczne

na podstawie o umowy rządowe)

dług publiczny w latach 70 w Polsce - zaciąganie kredytów przez E. Gierka ale nie było żadnych inwestycji tylko konsumpcja ( w sklepach były cytrusy, kawa)

koniec lat 70 to kryzys ekonomiczno -paliwowy

lata 80 to sankcje Regana po stanie wojennym (wiarygodność naszego kraju spadła . Dziś jesteśmy już wiarygodni

PKB Polski to 200 mld $

PKB Rosji to 450 mld $

BANKI KOMERCYJNE + PRZEDSIĘBIORSTWA KORZYSTAJĄ Z EMITOWANYCH

RZĄDOWYCH PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH.

Są to papiery wartościowe

+ bezpieczne, + o stałym dochodzie , korzystne dla banku komercyjnego i dla przedsiębiorstw.

Art. 227.konstytucji RP

1. Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank Polski. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej. Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość polskiego pieniądza.

2. Organami Narodowego Banku Polskiego są: Prezes Narodowego Banku Polskiego, Rada Polityki Pieniężnej oraz Zarząd Narodowego Banku Polskiego.

3. Prezes Narodowego Banku Polskiego jest powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej, na 6 lat.

4. Prezes Narodowego Banku Polskiego nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z godnością jego urzędu.

5. W skład Rady Polityki Pieniężnej wchodzą Prezes Narodowego Banku Polskiego jako przewodniczący oraz osoby wyróżniające się wiedzą z zakresu finansów powoływane na 6 lat, w równej liczbie przez Prezydenta Rzeczypospolitej, Sejm i Senat.

6. Rada Polityki Pieniężnej ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej. Rada Polityki Pieniężnej, w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego, składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej.

7. Organizację i zasady działania Narodowego Banku Polskiego oraz szczegółowe zasady powoływania i odwoływania jego organów określa ustawa.

Art. 220. konstytucji RP

1. Zwiększenie wydatków lub ograniczenie dochodów planowanych przez Radę Ministrów nie może powodować ustalenia przez Sejm większego deficytu budżetowego niż przewidziany w projekcie ustawy budżetowej.

2. Ustawa budżetowa nie może przewidywać pokrywania deficytu budżetowego przez zaciąganie zobowiązania w centralnym banku państwa.

Procedury związane z zaciąganiem zobowiązań przez państwo

Zaciąganie zobowiązań przez państwo - wskaźnik do wartości PKB (ART. 37 UOFP I ART. 216 KONSTYTUCJI RP)

+ dług odnosimy do PKB (ART. 37 UOFP )

Państwowy dług publiczny nie może być większy niż 3/5 PKB --- ok. 60% PKB

Art. 37. UOFP

1. Minister Finansów sprawuje kontrolę nad sektorem finansów publicznych w zakresie przestrzegania zasady stanowiącej, iż państwowy dług publiczny, powiększony o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji, nie może przekroczyć 3/5 wartości rocznego produktu krajowego brutto.

2. Minister Finansów sprawuje kontrolę nad stanem długu Skarbu Państwa w celu zapewnienia przestrzegania zasady, o której mowa w ust. 1

Art. 216.KONSTYTUCJI

1. Środki finansowe na cele publiczne są gromadzone i wydatkowane w sposób określony w ustawie.

2. Nabywanie, zbywanie i obciążanie nieruchomości, udziałów lub akcji oraz emisja papierów wartościowych przez Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski lub inne państwowe osoby prawne następuje na zasadach i w trybie określonych w ustawie.

3. Ustanowienie monopolu następuje w drodze ustawy.

4. Zaciąganie pożyczek oraz udzielanie gwarancji i poręczeń finansowych przez państwo następuje na zasadach i w trybie określonych w ustawie.

5. Nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać gwarancji i poręczeń finansowych, w następstwie których państwowy dług publiczny przekroczy 3/5 wartości rocznego produktu krajowego brutto. Sposób obliczania wartości rocznego produktu krajowego brutto oraz państwowego długu publicznego określa ustawa.

PODZIAŁ ZOBOWIAZAŃ ZE WZG. NA:

1) Czas (okres) spłaty kredytu

1. kredyty krótkookresowe (do 1 roku) (<1)

2. k. średniookresowe (do 3 lat) (<3)

3. k. długookresowe (pow. 3 lat) ( >3)

(ICH MA BYĆ JAK NAJWIĘCEJ BO NAJLEPSZA JEST ICH SPŁATA)

2) cel zaciągnięcia kredytu

1. w celu pokrycia wydatków budżetowych,

2. w celu zapewnienia płynności kasowej budżetu

(krótkie, czasami kilkudniowe, nawet jednodniowe)

W ART. 45 I ART. 46 UOFP procedury ostróznościowe lub sanacyjne

Aby nie przekroczyć PKB

1. 50 -55 %

2. 55 - 60 %

3. 60 - WIĘCEJ % - zakaz udzielania nowych zobowiązań i kredytów (poręczeń i zabezpieczeń czyli gwarancji przez organy władzy)

W NOWYM ROKU PODATKOWYM -------BUDŻET MUSI BYĆ UCHWALONY BEZ DEFICYTU ART. 37 KONSTYTUCJI I ART. 216 KONSTYTUCJI RP.

Art. 45. UOFP

1. W przypadku, gdy wartość relacji łącznej kwoty państwowego długu publicznego powiększonej o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji, udzielonych przez podmioty sektora finansów publicznych, do produktu krajowego brutto, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b), ogłoszonej i obliczonej zgodnie z art. 12 ust. 3 i 4:

1. jest większa od 50%, a nie większa od 55%, to:

1. Rada Ministrów uchwala projekt ustawy budżetowej, w którym relacja deficytu budżetu państwa do dochodów budżetu państwa nie może być wyższa niż analogiczna relacja z roku bieżącego,

2. relacja, o której mowa w lit. a) stanowi górne ograniczenie relacji deficytu każdej jednostki samorządu terytorialnego do jej dochodów, jaka może zostać uchwalona w budżecie jednostki samorządu terytorialnego,

2. jest większa od 55%, a mniejsza od 60%, to:

1. Rada Ministrów uchwala projekt ustawy budżetowej, przyjmując jako górne ograniczenie deficytu jego poziom zapewniający, że relacja długu Skarbu Państwa powiększonego o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa do produktu krajowego brutto przewidywana na koniec roku budżetowego, którego dotyczy projekt ustawy, będzie niższa od relacji, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. d), ogłoszonej i obliczonej zgodnie z art. 12 ust. 3 i 4,

2. górne ograniczenie relacji deficytu każdej jednostki samorządu terytorialnego do jej dochodów, jaka może zostać uchwalona w budżecie jednostki samorządu terytorialnego, określone w ust. 1 pkt 1 lit. b), zostaje zmniejszone poprzez pomnożenie przez współczynnik R, wyliczany w następujący sposób: R = (0,6 - PDP/PKB) : 0,05, gdzie PKB - produkt krajowy brutto, PDP - państwowy dług publiczny, powiększony o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez podmioty tego sektora, oznaczają wielkości ogłoszone za poprzedni rok budżetowy,

3. Rada Ministrów przedstawia Sejmowi program sanacyjny mający na celu obniżenie relacji, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b),

3. jest równa lub większa od 60% to:

1. poczynając od siódmego dnia po dniu ogłoszenia relacji, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b), podmioty sektora finansów publicznych nie mogą udzielać nowych poręczeń i gwarancji,

2. Rada Ministrów, najpóźniej w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia relacji, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b), przedstawia Sejmowi program sanacyjny mający na celu ograniczenie przedmiotowej relacji do poziomu poniżej 60%,

3. w kolejnym roku budżetowym obowiązuje zakaz udzielania nowych poręczeń i gwarancji przez podmioty sektora finansów publicznych,

4. w projekcie ustawy budżetowej na kolejny rok budżetowy nie zawiera się deficytu budżetu państwa, a budżety jednostek samorządu terytorialnego uchwala się nie zawierając w nich deficytu.

2. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, pkt 2 lit. a) i b) oraz pkt 3 lit. d), nie stosuje się do kwot deficytu jednostek samorządu terytorialnego lub budżetu państwa sfinansowanych nadwyżką budżetową z lat poprzednich, a w przypadku deficytu budżetu państwa, także sfinansowanych przychodami budżetu państwa pochodzącymi ze sprzedaży wydzielonych aktywów Skarbu Państwa, a wydatkowanymi na sfinansowanie reformy systemu ubezpieczenia społecznego, zgodnie z ustawą z dnia 25 czerwca 1997 r. o wykorzystaniu wpływów z prywatyzacji części mienia Skarbu Państwa na cele związane z reformą systemu ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 106, poz. 673).

Art. 46. UOFP

Program sanacyjny obejmuje:

1. podanie przyczyn kształtowania się relacji państwowego długu publicznego, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b),

2. program przedsięwzięć mających na celu doprowadzenie do ograniczenia relacji, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b), uwzględniający analizę limitów ilościowych i innych uwarunkowań prawnych,

3. trzyletnią prognozę dotyczącą relacji państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto wraz z przewidywanym rozwojem sytuacji makroekonomicznej kraju.

ART. 113 i ART. 114 UOFP

Łączna wysokość zobowiązań zobowiązań zaciąganych (łączna kwota długu) nie może być wyższa niż 60 % dochodów tej jednostki (pożyczki JST optymalna granica 3,3 %)

Udział długu samorządowego 3,3%, resztę zaciąga Skarb Państwa

Łączna wysokość zobowiązań do spłaty mniejsza niż 15% dochodów jednoski w roku

W sytuacji gdy relacja długu publicznego do PKB przekroczy 15% wtedy łączna wysokość zobowiązań do spłaty mniejsza niż 12% dochodów jednostki w ciągu roku

DŁUG WYPIERA KAPITAŁ Z NASZYCH PORTFELI (MOŻE SPOWODOWAĆ : RECESJ Ę, INFLACJĘ)

DŁUGPUBLICZNY JEST NIE KORZYSTNY DLA NASZEJ GOSPODARKI.

Art. 113.UOFP

1. Łączna kwota przypadających do spłaty w danym roku budżetowym rat kredytów i pożyczek oraz potencjalnych spłat kwot wynikających z udzielonych przez JST poręczeń wraz z należnymi w danym roku odsetkami od tych kredytów i pożyczek, oraz należnych odsetek i dyskonta a także przypadających w danym roku budżetowym wykupów papierów wartościowych emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nie może przekroczyć 15% planowanych na dany rok budżetowy dochodów JST.

2. W przypadku, gdy relacja, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b), przekroczy 55%, to kwota, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 12% planowanych dochodów JST, chyba że obciążenia te w całości wynikają z zobowiązań zaciągniętych przed datą ogłoszenia tej relacji.

Art. 114. UOFP

Łączna kwota długu JSTna koniec roku budżetowego nie może przekraczać 60% dochodów tej jednostki w tym roku budżetowym.

TEORIA PIENIĄDZA 27. KWIECIEŃ 2003 ROK

POLITYKA MONETARNA

Rozwój systemów walutowych

• bimetaryzm

• system waluty złotej

• Demonetyzacja złota (XIX w.)

1. Bimetaryzm

• w obrocie jednocześnie monety złote i srebrne

• prawo Grashana - Kopernik (pieniądz gorszy wypiera lepszy - mniej kruszcu w pieniądzu)

2. system waluty złotej

• oparty wyłącznie na złocie

3. Demonetyzacja złota (XIX w.)

• rezygnacja z obiegowej waluty złotej na rzecz WALUTY SZTABOWO - ZŁOTEJ.

• SYSTEM OGRANICZONEJ WALUTY ZŁOTEJ.

• SYSTEM WALUTY KIEROWANEJ (obecnie stosowany system walutowy)

Funkcje pieniądza

Pieniądz występuje jako:

1. miernik wartości,

2. jako środek tezauryzacji (gromadzenia),

3. Środek wymiany,

4. Środek płatniczy (regulowanie wszystkich zobowiązań w gospodarce)

Formy pieniądza

1. Gotówkowa

2. bezgotówkowa

3. surogaty pieniądza (substytuty)

1. gotówkowa (ok. 20 %)

• banknot (pieniądz papierowy)

• bilon (drobne znaczki pieniężne)

• moneta (cechują się zawartością kruszcu)

2. bezgotówkowa ( PIENIĄDZ KREDYTOWY, ŻYROWY) (ok. 80 % w obiegu)

• wkłady terminowe

• wkłady żądane ( na żądanie )

• zlecenie przekazu

3.surogaty pieniężne ( substytuty pieniądza )

( - udokumentowane wierzytelności pieniężne)

• weksle handlowe ( w dowolnym czasie można je zamienić

na pieniądz gotówkowy lub żyrowy

np. DZIEŁA SZTUKI, NIERUCHOMOŚCI)

ART. 227 konstytucji RP

NBP:

• dba o wartość polskiego pieniądza

• nie dopuszcza do inflacji która zależy od: PODAZY PIENIĄDZA NA RYNKU.

• DBA O PODAŻ PIENIĄDZA NA RYNKU

Art. 227. KONSTYTUCJI RP

1. Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank Polski. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej. Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość polskiego pieniądza.

2. Organami Narodowego Banku Polskiego są: Prezes Narodowego Banku Polskiego, Rada Polityki Pieniężnej oraz Zarząd Narodowego Banku Polskiego.

3. Prezes Narodowego Banku Polskiego jest powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej, na 6 lat.

4. Prezes Narodowego Banku Polskiego nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z godnością jego urzędu.

5. W skład Rady Polityki Pieniężnej wchodzą Prezes Narodowego Banku Polskiego jako przewodniczący oraz osoby wyróżniające się wiedzą z zakresu finansów powoływane na 6 lat, w równej liczbie przez Prezydenta Rzeczypospolitej, Sejm i Senat.

6. Rada Polityki Pieniężnej ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej. Rada Polityki Pieniężnej, w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego, składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej.

7. Organizację i zasady działania Narodowego Banku Polskiego oraz szczegółowe zasady powoływania i odwoływania jego organów określa ustawa.

POLITYKA PIENIĘŻNA (MONETARNA)

Część ekonomicznej polityki państwa obejmująca :

• decyzje dotyczące kształtowania podaży pieniądza w celu dostosowania jego do potrzeb gospodarki

PODAŻ PIENIĄDZA

Całkowita wartość znajdujących się w obiegu zasobów pieniądza traktowanego jako :

• środek wymiany ( pieniądz gotówkowy + składy bankowe AVISTA)

CZYNNIKI WYZNACZAJĄCE WIELKOŚC PODAŻY PIENIĄDZA

1. Baza monetarna ( wartość wyemitowanych przez Bank Centralny znaków pieniężnych

2. Wartość udzielonych przez banki komercyjne kredytów w formie gotówkowej oraz bezgotówkowej

INSTRUMENTY POLITYKI PIENIĘŻNEJ (3)

1. Stopa procentowa

2. Operacja otwartego rynku

3. Rezerwa obowiązkowa

1. Stopa procentowa

• stopa kredytu lombardowego

• stopa redyskontowa weksli (redyskonta weksla)

• stopa interwencyjna

1. SKUTKI WZROSTU STÓP

1. wzrost stopy % = wzrost stóp % kredytów / depozytów

2. wzrost % kredytów = ograniczenie wartości udzielanych kredytów =

ZMNIEJSZENIE (spadek)wartości podaży PIENIĄDZA

B) SKUTKI OBNIŻENIA STÓP %

1. spadek stopy % = spadek % kredytów = wzrost podaży = wycofanie części pieniędzy z banków przez osoby fizyczne i przeznaczenie ich na inne cele

wzrost podaży PIENIĄDZA = wycofanie części pieniędzy z banków przez osoby fizyczne i przeznaczenie ich na inne cele !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

RADA POLITYKI PIENIĘŻNEJ USTALA OBNIŻENIE WZROST STÓP %

U PODSTAW DECYZJI RADY POLITYKI PIENIĘŻNEJ LEŻĄ TYLKO PRZESŁANKI EKONOMICZNE!!!

CZYNNIKI OBNIŻAJĄCE INFLACJE - INFLACJA BAZOWA

„ZAKLINANIE” - OCZEKIWANIE INFLACJI NA NISKIM POZIOMIE (niska dynamika kredytów, umiarkowany wzrost płac, słabe perspektywy ożywienia gospodarczego)

Instrument stóp % działa od czasu do czasu

2. Operacje rynku otwartego

Są to działania Banku Centralnego polegające na:

• kupowaniu lub

• sprzedaniu

rządowych papierów wartościowych w celu:

+ uregulowania podaży pieniądza KREDYTOWEGO ( ŻYROWEGO, bezgotówkowego) w gospodarce przez:

• ograniczenie

• lub rozszerzenie zdolności kredytowej banków komercyjnych.

Te działania mają na celu: ZMIANE BAZY MONETARNEJ

Czy banki komercyjne muszą kupić / sprzedać te papiery wartościowe ?

Odp: NIE

Interesują się nimi bo NBP ma lepsze ceny na operacjach rynku otwartego.

3. stopa rezerw obowiązkowych

wyraża minimalną relację :

wartości rezerw gotówkowych banków komercyjnych

do

wartości depozytów

PRZYKŁAD

Wkład banku komercyjnego 50 mld. Zł

St. Rezerwy obowiązkowej 10%

Obniżanie st. Rezerwy obowiązkowej o 1% = wzrost kredytów o 500 mln. Zł = wzrost podaży

Wzrost st. Rezerwy obowiązkowej o 1% = spadek kredytów = spadek podaży

W Polsce od 1999 roku stopa rezerw obowiązkowych wynosi = 5 % !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

MOŻLIWOŚCI ODZIAŁYWANIA BANKU CENTRALNEGO NA PRZEBIEG KONIUNKTURY GOSPODARCZEJ KRAJU

Ustawa o bankowym funduszu gwarancyjnym Z 14 GRUDNIA 1994 ROKU.

ZADANIA BFG

1. ochrona wkładów na rachunkach bankowych do określonej wysokości ORAZ

ich zwrot deponentom w przypadku ogłoszenia upadłości banku

2. działanie zapobiegające upadłościom banków poprzez udzielanie pomocy finansowej bankom które znalazły się w obliczu niebezpieczeństwa nie wypłacalności

3. gromadzenie i analizowanie informacji o bankach

Gwarancje BFG

W roku 2003 gwarancją objęte będą środki do wysokości 22,5 TYŚ EURO = 100 %!!!!!!

- całość zwrot z kasy

Prawo bankowe z 1997 roku określa czynności bankowe:

ZE WZG. NA PODMIOT

1. sens stricte

• udzielanie kredytów

• udzielanie gwarancji

• przyjmowanie depozytów - TYLKO BANKI!!!!!!!

2. sens largo - STAJĄ SIĘ CZYNNOŚCIAMI BANKOWYMI

• udzielanie pożyczek

• udzielanie poręczeń

ZE WZG NA CHARAKTER CZYNNOŚCI

1. operacje aktywne (czynne)

2. o. Pasywne (bierne) - CEL: PRZYJMOWANIE DEPOZYTÓW

3. o. Rozliczeniowe lub pośredniczące (obsługa obrotu płatniczego)

4. INNE OPERACE (RÓŻNE)

MODELE BANKOWOŚCI

1. MODEL AMERYKAŃSKI

• bankowość depozytowo - kredytowa

• bankowość inwestycyjna

2. M. KONTYNENTALNY

• bankowość uniwersalna

3. M.POLSKI

• bankowość uniwersalna

• bankowość specjalizacyjna

(BRANŻOWA np. BANK BGŻ, SKOK, BANKI REGIONALNE)

OD 1997 R. MOŻLIWE JEST W POLSCE TWORZENIE BANKÓW HIPOTECNYCH (POD ZASTAW NIE RUCHOMOŚCI).

BANKI HIPOTECZNE- kredyty pod zastaw

1

---