Nabłonek	Cechy charakterystyczne	Lokalizacja	Funkcje
jednowarstwowy płaski	spłaszczone wielobocznie komórki, których jądra umieszczone są centralnie	opłucna, otrzewna, osierdzie, tylny nabłonek rogówki, pęcherzyki płucne, naczynia krwionośne, owodnia, torebka Bowmana w nerce	wyścielająca, ochronna, umożliwia dyfuzję gazów, filtracja niektórych substancji rozpuszczonych w płynach ustrojowych
jednowarstwowy sześcienny	komórki równościenne, w których jądra umieszczone są centralnie	kanaliki nerkowe, przewody wyprowadzające gruczołów, nabłonek płciowy w jajniku, przednia powierzchnia soczewki w oku, ucho środkowe,	wchłanianie (np. resorpcja kanalikowa w nefronach) oraz wydzielanie, transportowanie sodu i potasu
jednowarstwowy walcowaty	tworzą go wysokie komórki o kształcie nieregularnych graniastosłupów ich jądra znajdują się w dolnej warstwie cytoplazmy	górny odcinek układu oddechowego, znaczna część przewodu pokarmowego, jajowód, macica	wydzielanie i przemieszczanie śluzu, wchłanianie, transportowanie niektórych substancji
jednowarstwowy wielorzędowy	współtworzą wysokie komórki przypominające powyginane graniastosłupy oraz komórki niższe o klinowatym kształcie, jądra umieszczone na różnej wysokości w wielu rzędach	krtań, oskrzela, moczowody, miedniczka nerkowa, pęcherz moczowy	ochronna, wydzielnicza, transportująca,
wielowarstwowy płaski	z kilku warstw komórek, z których zewnętrzne są wyraźnie spłaszczone	skóra, wyściółka jamu ustnej, pochwa, przedni nabłonek rogówki, przedsionek nosa,	funkcja ochronna; nieznaczny udział w transporcie, okrywająca, wyścielająca, wydalnicza

Rodzaje tkanki mięśniowej
Kryterium	Mięśnie szkieletowe (poprzecznie prążkowane)	Mięśnie gładkie	Mięsień sercowy (poprzecznie prążkowane)
położenie	zewnętrzna muskulatura związana z kostnym szkieletem, oczodoły, język, przełyk, odbytnica, cewka moczowa	ściany przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, moczowych i rozrodczych, skóra właściwa	mięsień przedsionków, komór, początkowe odcinki naczyń krwionośnych odchodzących od serca
kształt i wielkość komórek	wydłużone, cylindryczne, od kilku mm do 50 cm, tępo zakończone, nierozgałęzione	wydłużone, wrzecionowate, ostro zakończone, nierozgałęzione	wydłużone, cylindryczne, rozgałęzione i zlewające się; oprócz typowych komórek mięśniowych - także komórki układu bodźcowo-przewodzącego
prążkowanie	występuje	brak	występuje
liczba jąder	wiele	jedno	jedno lub dwa
położenie jąder komórkowych	peryferyczne (pod błoną komórkową)	centralne	centralne
typ kontroli	włókna ruchowe układu somatycznego; skurcz pod kontrolą świadomości	włókna układu autonomicznego; skurz poza kontrolą świadomości	włókna układu autonomicznego; skurz poza kontrolą świadomości
szybkość skurczu	bardzo duża	niewielka	średnia
zdolność do trwania w skurczu	niewielka	znaczna	średnia
zdolność wydzielnicza	brak	brak	występuje
samoistne wytwarzanie potencjałów czynnościowych	brak	brak	występuje
rozprzestrzenianie pobudzenia w tkance	tylko poprzez synapsy nerwowo-mięśniowe	przez synapsy oraz przez kontakty między komórkami mięśniowymi	poprzez własny układ bodźcowo przewodzący i połączenia cytoplazmatyczne między komórkami

Rodzaje tkanek łącznych
	Występowanie w organizmie	Cechy wyróżniające	Funkcje
zarodkowa (mezenchyma)	w rozwoju zarodkowym wypełnia przestrzenie między narządami; dojrzałym organizmie w bardzo niewielkiej ilości	komórki gwiaździste (astrocyty); niewiele substancji międzykomórkowej, jej galaretowata substancja podstawowa nie zawiera włókien	Mają charakter totipotencjalny, daje początek wszystkim innym rodzajom tkanek łącznych, odpowiada za procesy regeneracji
luźna	tworzy warstwę podskórną, otacza nerwy, naczynia krwionośne i mięśnie	różne typy komórek, w tym fibroblasty wytwarzające włókna; półpłynna substancja międzykomórkowa; wielka elastyczność zapewniona przez bardzo liczne włókna retikulinowe	magazynowanie płynów i soli mineralnych, przytwierdzanie skóry do mięśni i innych struktur, udział w metabolizmie
zbita	głębsze warstwy skóry, wiązadła, ścięgna	duża wytrzymałość mechaniczna dzięki bardzo licznym włóknom kolagenowym	przenoszenie sił, mocowanie mięśni do kości, buduje ścięgna i torebki stawowe
sprężysta	tkanka płucna, ściany tętnic	dzięki rozgałęzionym włóknom elastynowym jest rozciągliwa i powraca do wyjściowych rozmiarów	nadawanie elastyczności
siateczkowata	zrób szpiku kostnego, gruczołów, wątroby, śledziony	liczne włókienka istoty międzykomórkowej zawierające kolagen	funkcja podporowa
tłuszczowa	warstwa podskórna, otoczenie niektórych narządów wewnętrznych	bardzo niewiele substancji międzykomórkowej; tłuszcz gromadzony wewnątrz komórek, początkowo gwieździstych, w miarę gromadzenia tłuszczów w cytoplazmie zmieniający kształt na kulisty, dzieli się na tłuszczową i brunatną	magazynowanie tłuszczów, izolacja termiczna, podtrzymywanie nerek i gruczołów mlecznych, rezerwa metabolizmu
chrzęstna	szkielet zarodka; w dorosłym organizmie jako chrząstka włóknista (krążki międzykręgowe, spojenie łonowe, łąkotki) szklista (powierzchnie stawowe kości długich, przegroda nosa, pierścienie w ścianach dróg oddechowych, część chrząstek krtani, chrzęstne części żeber) sprężysta: (małżowina uszna, przewód słuchowy, trąbka Eustachiusza, niektóre chrząstki krtani i nagłośni, koniec nosa)	obfita substancja międzykomórkowa, brak unerwienia i naczyń krwionośnych, komórki chrzęstne (chondrocyty) położone w jamkach i otoczone substancją podstawową; chrząstka włóknista: dużo włókien kolagenowych i elastycznych chrząstka sprężysta: dużo włókien elastycznych, brak kolagenowych chrząstka szklista: dużo włókien kolagenowych, brak elastycznych	zmniejsza tarcia między powierzchniami stawowymi, nadawanie elastyczności
kostna	główna tkanka szkieletowa w dorosłym organizmie	komórki kości (osteocyty) ułożone w jamkach kostnych tworzą koncentryczne warstwy (blaszki kostne) otaczające kanały Haversa, poprzez, które biegną naczynia włosowate i nerwy; w obfitej substancji międzykomórkowej magazynowane są substancje mineralne w tym fosforan wapnia	podtrzymanie i ochrona narządów wewnętrznych, miejsce przyczepu mięśni szkieletowych, magazynowanie wapnia
krew	serce i naczynia krwionośne	różne rodzaje komórek (erytrocyty, trombocyty, leukocyty) zawieszone w płynnej substancji międzykomórkowej	transport gazów oddechowych, substancji odżywczych, zbędnych produktów przemiany materii, hormonów, wyrównywanie temperatury wewnętrznej, funkcje obronne
limfa	naczynia i zatoki limfatyczne, węzły chłonne, przestrzenie międzykomórkowe w różnych narządach	bezbarwny przesącz krwi zawierający limfocyty	wypełnianie przestrzeni w jamach ciała, tworzenie limfocytów, niszczenie zużytych krwinek i obcych antygenów, transport substancji pokarmowych

Wspólne cechy nabłonków:

• duże możliwości regeneracyjne

• zwarty układ komórek

• oddzielają organizm od otaczającego je środowiska

• pozwala na wymianę gazową

• ułatwia odbiór bodźców

• wyścielają narządy i jamy ciała

Funkcje tkanek łącznych:

• wypełniająca

• odżywcza

• transportowa

• mechaniczna

• obronna

Podział tkanek łącznych:

1. właściwa:

• wiotka

• zbita

• tłuszczowa

• siateczkowata

• zarodkowa

2. oporowa:

• chrzęstna

• kostna

3. płynna:

• krew

• limfa

Typy włókien:

1. kolagenowe: zbudowane są z kolagenu czyli białka złożonego nierozpuszczalnego w wodzie, włókna te występują w ścięgnach, chrząstkach, kościach i skórze właściwej,

2. sprężyste (elastyczne): zbudowane są z białka elastyny, która ulega rozciąganiu, obecne są w naczyniach krwionośnych i chrząstce sprężystej

3. retikulinowe: tworzą one drobną sieć, występują, np. w węzłach chłonnych

Budowa tkanki chrzęstnej:

a) chondrocyty: komórki chrzęstne

b) substancja międzykomórkowa z różnymi typami włókien

Budowa tkanki kostnej:

a) osteocyty: komórki kostne

b) substancja międzykomórkowa z włóknami osseinowymi, wysycona solami mineralnymi (solami wapnia i fosforu)

Budowa tkanki zbitej: kanał Haversa (w nim naczynia krwionośne i nerwy), osteocyt, blaszka kostna, jamka kostna.

---