Pasywa - źródła finansowania aktywów. Dzielimy je na: kapitał własny oraz zobowiązania.
I. Kapitał własny.
A) Kapitał podstawowy:
• kapitał zakładowy - w spółkach akcyjnych, będący równowartością w statucie i zgodnej z wpisem do rejestru handlowego kwoty, która podlega wpłaceniu przez akcjonariuszy (w formie pieniężnej lub aportów pieniężnych), stanowiąc podstawę działania spółki,
• kapitał zakładowy (udziałowy) - w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, będący równowartością udziałów wniesionych przez wspólników zgodnie z umową spółki oraz wpisem do rejestru handlowego,
• fundusz udziałowy - w spółdzielniach, będący równowartością wniesionych udziałów członkowskich, w wysokości określonej w statucie spółdzielni,
• fundusz założycielski - w przedsiębiorstwach państwowych, stanowiący równowartość majątku przekazanego przedsiębiorstwu do jego dyspozycji jako część mienia będącego własnością Skarbu Państwa. Fundusz ten wyraża udział Skarbu Państwa w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa.
B) Kapitał (fundusz) zapasowy - tworzony ustawowo (S.A.) lub zgodnie ze statusem lub umową spółki, z następujących źródeł:
• ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej,
• z innych źródeł (np. z dotacji wspólników, z zysku).
Kapitał zapasowy można przeznaczyć na pokrycie strat, zwrot dopłat lub podwyższeniu kapitału podstawowego (zakładowego).
C) Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny - tworzony ustawowo w momencie przeszacowania środków trwałych, a także w związku ze wzrostem wartości inwestycji długoterminowych.
D) Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe, których tworzenie jednostki może przewidywać w statucie lub umowie celem zatrzymania w spółce zysku netto przeznaczonego do stabilizowania wysokości dywidendy w latach przyszłych lub na pokrycie zadań specjalnych (np. prac badawczych).
E) Zysk (strata) z lat ubiegłych - niepodzielony zysk (lub niepokryta strata) osiągnięte w latach poprzedzających rok obrotowy, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe.
F) Zysk (strata) netto - wynik finansowy netto, jaki jednostka osiągnęła w roku obrotowym, za który sporządzane jest sprawozdanie.
II. Zobowiązania długoterminowe.
Zobowiązania - to wynikające z przeszłych zdarzeń obowiązki wykonywania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przeszłych aktywów jednostki.
Zobowiązania długoterminowe to ta część zobowiązań jednostki, które są wymagalne po upływie 12 miesięcy od dnia bilansowego.
Do zobowiązań długoterminowych NIE zalicza się zobowiązań z tytułu dostaw i usług, zobowiązań wobec pracowników i innych, które wiążą się z normalnym cyklem operacyjnym. Zaliczane są one w całości do zobowiązań krótkoterminowych, nawet, jeżeli są wymagalne po upływie 12 miesięcy od dnia bilansowego.
Zobowiązania długoterminowe wykazuje się w podziale na grupy:
• kredyty i pożyczki,
• zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów (obligacji, skryptów dłużnych, bonów, weksli własnych),
• inne zobowiązania finansowe (z tytułu opcji),
• inne zobowiązania długoterminowe (z tytułu umów leasingu finansowego, z tytułu środków trwałych przewłaszczonych, lecz nadal użytkowanych przez jednostkę).
III. Zobowiązania krótkoterminowe.
Zobowiązania krótkoterminowe - ogół zobowiązań z tytułu dostaw i usług, a także całość lub ta część pozostałych zobowiązań, które są wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.
Na zobowiązania krótkoterminowe składają się:
• zobowiązania z tytułu dostaw i usług (tę grupę zobowiązań stanowią głównie zobowiązania wobec dostawców),
• zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń (wobec budżetów, urzędu celnego, ZUS, i innych instytucji publicznoprawnych),
• zobowiązania z tytułu wynagrodzeń - będące zobowiązaniami wobec pracowników za wykonaną na rzecz jednostki pracę,
• inne zobowiązania: z tytułu ubezpieczeń majątkowych (wobec ubezpieczycieli), wobec pracowników z tytułu należnych im ekwiwalentów za używanie prywatnych samochodów do celów służbowych, z tytułu kosztów podróży służbowej i inne.
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług - wykazuje się z uwzględnieniem okresu ich wymagalności:
- do 12 miesięcy,
- powyżej 12 miesięcy.
Do zobowiązań krótkoterminowych zalicza się również fundusze specjalne. Fundusze specjalne tworzone są poprzez zaliczanie ich równowartości do kosztów działalności lub z zysku pozostającego do dyspozycji jednostki, z przeznaczeniem ich na określone cele, np.:
- zakładowy fundusz świadczeń socjalnych - przeznaczonych na finansowanie działalności mającej na celu zaspokojenie potrzeb socjalnych pracowników i ich rodzin (organizowanie wypoczynku, turystyki, kolonii, itp.), na udzielanie pomocy finansowej w uzyskaniu mieszkań, ich remontów i modernizacji itp.
- inne fundusze specjalne, np. fundusz nagród i premii przyznawanych pracownikom.