RACHUNKOWOŚĆ wykłady 25-10-2008

Konto księgowe - to urządzenie ewidencyjne, służące do bieżącego ujmowania operacji gospodarczych w ewidencji

Elementy konta:

• symbol i nazwa nadana mu w zakładowym planie kont

• dwie przeciwstawne strony

• „winien” Wn lub „Debet” (Dt)

• „Ma” lub Credit (Ct)

Wn (Dt)	Nazwa konta		Ma (Ct)

Elementy funkcjonowania konta księgowego:

• założenie konta - wpisanie jego nazwy (która określa jego treść ekonomiczną) oraz symbolu cyfrowego z zakładowego planu kont

• otwarcie konta - zaksięgowanie stanu początkowego (skrót „Sp”) z bilansu otwarcia („BO”), a jeżeli dany składnik nie występuje w bilansie otwarcia to zaksięgowanie pierwszej związanej z nim operacji gospodarczej

• księgowanie operacji gospodarczych - dokonywanie zapisów operacji gospodarczych uwzględniających:

• datę operacji gospodarczej

• numer i symbol dowodu księgowego dokumentującego daną operację gospodarczą

• krótką treść charakteryzującą daną operację gospodarczą

• wartość (kwotę) tej operacji gospodarczej

• numer ewidencyjny

reguła podwójnego zapisu - każda operacja musi być zaksięgowana zawsze na:

• co najmniej dwóch kontach

• po przeciwnych stronach kont (Wn, Ma)

• w identycznej wartości na obu kontach

Wyróżniamy zapis prosty (2 konta) i zapis złożony (3 konta)

• zamknięcie konta - podsumowanie stron konta i ustalenie salda końcowego (Sk)

• ustalenie obrotów konta (podsumowanie obu stron konta)

• ustalenie salda końcowego (różnicy pomiędzy obrotami)

• zapisanie salda końcowego (łączne kwoty po obu stronach konta stają się równe)

• dwukrotnym podkreśleniem zrównoważonych obrotów konta

Ustalone saldo końcowe przenosi się do bilansu zamknięcia i stanowi ono jednocześnie saldo początkowe tego konta w następnym okresie sprawozdawczym.

Zapisy księgowe

Po stronie „winien” (zwroty)

• obciążenie konta

• zapisanie w ciężar konta

• księgowanie po stronie Winien (Dt)

• debetowanie konta

Po stronie „ma” (zwroty)

• uznanie konta

• zapisanie go na dobro konta

• księgowanie po stronie „ma”

• kredytowanie konta

Klasyfikacja kont

1. w zależności od powiązania z bilansem i procesem działalności

• konto bilansowe

• konto wynikowe

• konto pozabilansowe

2. wg kryterium bilansowego

• konto bilansowe aktywów

• konto bilansowe pasywów

• konto bilansowe aktywno-pasywne

1. wg kryterium wynikowego

• konto kosztów

• konto przychodów

1. wg kryterium współzależności kont

• konto podstawowe (główne)

• konto korygujące (pomocnicze)

1. wg szczegółowości kont

• konto syntetyczne

• konto analityczne

Wn (Dt)

Konto aktywne

Ma (Ct)

Saldo początkowe

zwiększenie (+)

zmniejszenie (-)

Obroty

debetowe

Obroty

kredytowe

Saldo

końcowe (Dt)

Obroty konta

Obroty konta

Wn (Dt)

Konto pasywne

Ma (Ct)

zmniejszenie (-)

Saldo początkowe

zwiększenie (+)

Obroty

Debetowe

Saldo

końcowe (Ct)

Obroty

kredytowe

Obroty konta

Obroty konta

Wn (Dt)	Konto aktywno-pasywne		Ma (Ct)
Saldo początkowe A zwiększenie A (+) zmniejszenie P (-)		Saldo początkowe B zwiększenie P (+) zmniejszenie A (-)
Obroty debetowe Saldo końcowe (Ct)		Obroty kredytowe Saldo końcowe (Dt)
Obroty konta		Obroty konta

Podzielność kont - polega na powiększeniu liczby kont w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji dotyczących poszczególnych środków gospodarczych, źródeł ich pochodzenia oraz procesów gospodarczych i wyników działalności podmiotów gospodarczych

Rodzaje podzielności kont:

• podzielność pozioma kont - polega na podzieleniu konta syntetycznego na większą liczbę kont syntetycznych. Konto dzielone przestaje funkcjonować.

• podzielność pionowa kont - polega na wyodrębnieniu z konta dzielonego jego określonych operacji gospodarczych na samodzielnym i wyodrębnionym koncie

łączenie kont - jest procesem odwrotnym do podzielności kont, polegającym na łączeniu kont o tej samej lub zbliżonej treści ekonomicznej

zestawienie obrotów i sald - jest instrumentem kontroli poprawności księgowań oraz dostarczanie danych do sporządzania bilansu końcowego (bilansu zamknięcia)

metody poprawiania błędów księgowych

skreślenie storno

czarne czerwone

zupełne częściowe

1. skreślenie (korekta) - polega na przekreśleniu błędnego zapisu pojedynczą linią oraz umieszczeniu zapisu prawidłowego, daty i podpisu

2. storno - zapis korygujący oparty na regule podwójnego zapisu

1. storno czarne

• zupełne - polega na zamieszczeniu zapisu eliminującego błąd po przeciwnej stronie w stosunku do zapisu mylnego

• częściowe - polega na zamieszczeniu zapisu eliminującego błąd wyłącznie na tym koncie na którym nastąpił błąd i dokonując zapisu po stronie przeciwnej korespondencji z kontem właściwym

2. storno czerwone - - polega na zamieszczeniu zapisu eliminującego błąd po tej samej stronie w stosunku do zapisu mylnego ale s kolorem czerwonym, który oznacza zapis ujemny

Zasada uzgadniania kont analitycznych z kontem syntetycznym:

• suma obrotów „winien” wszystkich kont analitycznych musi równać się sumie obrotów „winien” konta syntetycznego

• suma obrotów „ma” wszystkich kont analitycznych musi równać się sumie obrotów „ma” konta syntetycznego

• suma sald wszystkich kont analitycznych musi równać się saldu konta syntetycznego

Funkcjonowanie kont pozabilansowych:

konto pozabilansowe - służy do ujmowania zadań gospodarczych niewymagających ewidencji księgowej w pełnym zdarzeniu a wymagających odpowiedniego ujęcia ewidencyjnego dla celów informacyjnych

Zdarzenia:

• obce środki trwałe (np. leasing, wynajem)

• zapasy obce

• środki trwałe w dzierżawie

• środki trwałe w likwidacji

• należności lub zobowiązania warunkowe

• weksle dyskontowane lub indeksowane

• towary przyjęte w komis

podobieństwa	różnice
ewidencji bilansowej i pozabilansowej:
konta pozabilansowe funkcjonują na takich samych zasadach co bilansowe posiadają dwie strony („Wn” i „Ma”) podporządkowane są zasadom obowiązującym przy prowadzeniu kont aktywów i pasywów	zapisy na kontach pozabilansowych są jednostronne - nie wchodzą w korespondencję z innymi kontami

Etapy ewidencji księgowej

• w celu zapoczątkowania ewidencji księgowej wykorzystuje się bilans początkowy

• na podstawie bilansu początkowego otwiera się odpowiednie konta bilansowe otwiera się odpowiednie konta bilansowe - aktywów i pasywów zgodnie z zasadą otwarcia kont

• po otwarciu kont księguje się wszystkie operacje gospodarcze, zgodnie z regułą podwójnego zapisu

• w celu stwierdzenia prawidłowości dokonanych zapisów księgowych i ustalenie sald do bilansu końcowego sporządza się zestawienie obrotów i sald

• na podstawie zestawienia obrotów i sald sporządza się bilans końcowy na koncie okresu sprawozdawczego

• na podstawie zatwierdzonego bilansu końcowego zamyka się konta bilansowe aktywów i pasywów zgodnie z zasadą zamknięcia kont

---