Mam zamiar zorganizować kilka nowych stanowisk do pracy z komputerem. Czy prawo reguluje w jakiś sposób wymogi, które powinny one spełniać? Jak wyglądają przepisy BHP w biurze?
Prawo szczegółowo reguluje organizację pracy w biurze. Każdemu pracownikowi musi Pan zapewnić odpowiednią powierzchnię, oświetlenie, temperaturę, a nawet wilgotność w pomieszczeniu.
WYJAŚNIENIE:
Po wejściu Polski do UE bardzo duży nacisk kładziony jest przez prawo na odpowiednie warunki pracy. Warto poznać niektóre regulacje nie tylko z uwagi na możliwość uniknięcia grzywny na wypadek kontroli, ale również dlatego, że zostały one skonstruowane tak, by zapewnić maksymalną efektywność pracy. Wiadomo, że pracownik wypoczęty i pracujący w dobrych warunkach wykonuje swe zadania lepiej. I tak - na każdego z pracowników jednocześnie zatrudnionych w pomieszczeniach stałej pracy powinno przypadać co najmniej 13 m3 wolnej objętości pomieszczenia oraz co najmniej 2 m2 wolnej powierzchni podłogi (niezajętej przez urządzenia techniczne, sprzęt itp.). Wysokość pomieszczenia nie może być mniejsza niż 3 m. Może ona być obniżona w przypadku zastosowania klimatyzacji - pod warunkiem uzyskania zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego (maksymalnie do 220 cm). W pokoju o pochyłym suficie wskazane wymagania stosujemy do średniej wysokości pomieszczenia, przy czym w najniższym miejscu jego wysokość nie może być mniejsza w świetle niż 1,9 m (licząc od poziomu podłogi do najniżej położonej części konstrukcyjnej sufitu). Pomiędzy pomieszczeniami nie należy wykonywać progów, chyba że warunki techniczne wymagają ich zastosowania. W takich przypadkach powinien Pan oznaczyć je w sposób widoczny. Pomieszczenia pracy, w których przebywają pracownicy, nie mogą być zamykane w sposób uniemożliwiający wyjście na zewnątrz. Po prostu w drzwiach nie powinno być np. samozatrzaskującego się zamka. Jeżeli istnieją względy wymagające zamykania pomieszczeń w czasie pracy przed osobami nieupoważnionymi, należy stosować przy drzwiach zamki uniemożliwiające wejście z zewnątrz, a jednocześnie umożliwiające wyjście z pokoju bez użycia klucza. W takiej sytuacji powinien Pan przewidzieć możliwość powiadamiania pracowników znajdujących się w takich pomieszczeniach o niebezpieczeństwie grożącym z zewnątrz (np. zamontować w pokoju głośnik).
Pracownikom należy zapewnić oświetlenie dzienne (dobrze jest, jeśli pokoje są sytuowane od strony południowej), chyba że jest to niemożliwe lub niewskazane ze względu na technologię produkcji, a na stosowanie oświetlenia wyłącznie elektrycznego pracodawca uzyskał zgodę właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego wydaną w porozumieniu z okręgowym inspektorem pracy. Ponadto należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania) nie niższą niż 18°C. Powinna być zapewniona wymiana powietrza wynikająca z potrzeb użytkowych i funkcji tych pomieszczeń, bilansu ciepła i wilgotności oraz zanieczyszczeń stałych i gazowych. Klimatyzacja lub wentylacja nie może powodować przeciągów, wyziębienia lub przegrzewania pomieszczeń pracy (nie dotyczy to wentylacji awaryjnej). Strumień powietrza pochodzący z urządzeń wentylacji nawiewnej nie powinien być skierowany bezpośrednio na stanowisko pracy. Maksymalna temperatura nawiewanego powietrza nie powinna przekraczać 70°C przy nawiewie na wysokości nie mniejszej niż 3,5 m od poziomu podłogi stanowiska pracy i 45°C - w pozostałych przypadkach. Ponadto oddzielnie jest regulowana praca na komputerze. W takim wypadku jest Pan obowiązany zapewnić pracownikom:
• łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitora z innymi rodzajami prac nieobciążającymi oczu i wykonywanymi w innych pozycjach ciała - przy nieprzekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora lub
• co najmniej pięciominutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy na monitorze.
Warto też wiedzieć, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy na komputerze. Widzimy zatem, że wymogi BHP nawet w pracach biurowych są bardzo rygorystyczne. Szczególne trudności mogą być związane z przestrzeganiem niektórych norm technicznych (choć z drugiej strony przy dzisiejszym stanie techniki nie jest dużym problemem ustawienie np. odpowiedniej temperatury i siły klimatyzacji). W takim wypadku nie należy popadać w przesadę i mierzyć dokładnie, czy są spełnione wartości wskazane w przepisach. Warto jest jednak zapewnić ogólne ich przestrzeganie, co jest możliwe właśnie przy organizowaniu nowego stanowiska, po to, by „mieć spokój” na później.
PODSTAWA PRAWNA:
• art. 23715 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.; ost. zm. Dz.U. z 2004 r. nr 240, poz. 2407),
• § 14-38 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650),
• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. nr 148, poz. 973).