a) Staphylococcaceae

Staphylococcus aureus ssp. anaerobius — gronkowiec beztlenowy

Staphylococcus aureus ssp. aureus — gronkowiec złocisty

Staphylococcus epidermidis — gronkowiec skóry, gronkowiec biały

Staphylococcus saprophyticus — gronkowiec saprofityczny

b) Streptococcaceae

Streptococcus bovis — paciorkowiec bydlęcy

Streptococcus eąui — paciorkowiec koński

Streptococcus lactis — paciorkowiec mlekowy

Streptococcus mutans — paciorkowiec zmienny

Streptococcus pneumoniae — paciorkowiec zapalenia płuc

Streptococcus pyogenes — paciorkowiec ropny

Streptococcus salivarius — paciorkowiec ślinowy

Streptococcus viridans — paciorkowiec zieleniejący

c) Enterococcaceae

Enterococcus faecium — paciorkowiec jelitowy

Enterococcus faecalis — paciorkowiec kałowy

d) Spirochaetaceae

Borrelia duttoni — borelia Duttoni

Borrelia hispanica — borelia hiszpańska

Borrelia persica — borelia perska

Borrelia recurrentis — borelia duru powrotnego

Borrelia venezuelensis — borelia wenezuelska

Treponema carateum — krętek pinty

Treponema pallidum ssp. pertenue — krętek malinicy (frambezji)

Treponema pallidum ssp. pallidum — krętek blady

e) Leptospiraceae

Leptospira biflexa — krętek nie wywołujący zakażeń chorobotwór­czych

Leptospira canicola — krętek choroby stuttgarckiej psów

Leptospira grippotyphosa — krętek gorączki błotnej

Leptospira icterohaemorrhagiae — krętek żółtaczki zakaźnej

Leptospira pomona — krętek choroby pasterzy świń

f) Lactobacłllaceae

Lactobacillus acidophilus — pałeczka kwasolubna

Lactobacillus casei — pałeczka serowa

Lactobacillus fermentum — pałeczka fermentacyjna

g) Corynebacteriaceae

Corynebacterium bovis — maczugowiec bydlęcy

Corynebacterium diphtheriae — maczugowiec błonicy

Corynebacterium urealyticum — maczugowiec rozkładający mocznik

h) Mycobacteriaceae

Mycobacterium avium — prątek ptasi

Mycobacterium bovis — prątek bydlęcy

Mycobacterium fortuitum — prątek przypadkowy

Mycobacterium intracellulare — prątek międzykomórkowy

Mycobacterium leprae — prątek trądu

Mycobacterium smegmatis — prątek mastki

Mycobacterium tuberculosis — prątek gruźlicy

Mycobacterium ulcerans — prątek owrzodzeniowy

coccus — ziarniak

corynebacterium — maczugowiec

sarcina — pakietowiec

spirillum — śrubowiec

staphylococcus — gronkowiec

streptococcus — paciorkowiec

tetracoccus — czworaczek

cilia — rzęska flagellum — wić

in vitro — w naczyniu doświadczalnym poza ustrojem (dosł. w szkle)

in vivo — w ustroju żywym

Eucaryota — jądrzaste

Procaryota — bezjądrzaste

aerobius — tlenowy

anaerobius — beztlenowy

Exercitium 10

Streptococcus viridans magnus

Staphylococcus aureus acer

Enterococcus faecium audax

Leptospira pomona parva

Treponema pallidum breve

Leptospira canicola spiralis

Exercitium 11

Spectamus Mycobacterium leprae. - Oglądamy prątek trądu.

Cilia longa et vacua sunt. - Rzęski są długie i puste

Cilia filamenta spiralia sunt. - Rzęski są spiralnymi nićmi

Multum de Pustula malign) legimus. - Wiele czytamy o kroście czarnej

Bacteria anaerobia) in duo genera dividuntur. - Bakterie beztlenowe dzielą się na dwa rodzaje

Actinomyces bovis in organismo animalium invenitur. - Promieniowiec bydlęcy znajduje się w organiźmie zwierząt

Nocardiae bacteria aerobia sunt. - Nokardie są tlenowymi bakteriami

Aquosis bacteriis Vibrionem cholerae annumeramus. - Przecinkowca cholery zaliczamy do bakterii wodnych.

Exercitium 12

Oglądajcie komórki paciorkowca zieleniejącego. Spectate cellulas Streptococci viridantis.

Choroby wywołane dwoinką rzeżączki leczymy penicyliną. - Morbi evocati per Neisseriam gonorrhoeae penicillino curamus

Oglądamy prątki trądu z tkanek człowieka. - Mycobacteria leprae e telis hominis spectamus

Błonica jest wywoływana przez maczugowca błonicy. - Diphtheria a Corynebacterio evocatur

Leki przeciwbakteryjne hamują wzrost maczugowców. - Antibacterialia crescentiam Corynebacteriorum retinent

Dwoinka zapalenia opon mózgowych wywołuje zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. - Neisseria meningitidis meningitidem evocat.

Czytamy o krętku bladym. - Treponemate pallido legimus

Paciorkowiec kałowy i jelitowy zaliczają się do paciorkowców. - Enterococcus faecium et Enterococcus faecalis Streptococcis annumerantur

Porównaj wielkość gronkowców. - Compara magnitudinem Staphylococcorum

Oglądajcie preparaty borelii hiszpańskiej. - Spectate praeparata Borreliae hispanicae.

Kuliste komórki gronkowców. - Cellulae globosae Staphylococcorum.

Spiralne kształty krętków. - Formae spirales Leptospirarum.

Uczymy się o paciorkowcu mlekowym. - De Streptococco lactis discimus.

Studenci oglądają krętka żółtaczki zakaźnej. - Studiosi Leptospiram icterohaemorrhagiae spectant.

Dwoinki zapalenia płuc rozpuszczają się w żółci. - Pneumococcus in felle solvitur.

Cykl życiowy krętka psiego. - Cyclus vitalis Leptospirae canicolae.

Należy wiele wiedzieć o bakteriach. - Multum de bacteriis scire oportet.

Borelie duru powrotnego hoduje się na płynnych podłożach z krwią. - Borreliam recurrentis in basi quida e sanguine colitur.

Exercitium 13

Leptospirae bacteriorum mobiliorum, spiralium genus magnum sunt. - Krętki są dużą grupą spiralnych i ruchliwych bakterii.

Leptospirae cito a siccatione necantur. - Krętki są szybko zabijane przez suszenie.

Leptospirae optime in conditionibus oxygenicis crescunt. - Krętki rosną najlepiej w warunkach tlenowych.

Leptospira grippotyphosa in aqua et in muris invenitur. - Krętek gorączki błotnej znajduje się w wodzie i na murach.

Staphylococcus epidermidis florae cutis hominum elementum est. - Gronkowiec skóry jest składnikiem flory skóry ludzi.

Staphylococcus aureus in secreto nasi nonullorum hominum invenitur - Gronkowiec złocisty znajduje się w wydzielinie nosa niektórych ludzi.

Staphylococci hominis parasiti universales sunt. - Gronkowce są powszechnymi pasożytami człowieka.

Paries cellularis Staphylococcorum albumen, carbohydrata con-tinet. - Ściany komórek gronkowców zawierają białko i węglowodany.

Studiosi de Borrelia legunt. - Studenci czytają o borelii.

Staphylococcus viridans, Streptococcus bovis in flora naturali hominis apparent. - Paciorkowiec zieleniejący, paciorkowiec bydlęcy występuje w na­turalnej florze człowieka.

Antibacterialia Staphylococcos aureos delent. - Środki przeciwbakteryjne niszczą gronkowca złocistego.

Peptostreptococci in sano systemate genitali feminarum ap­parent. - Paciorkowce beztlenowe występują w zdrowym układzie płcio­wym kobiet.

Przysłowia:

Parvum addas parvo, magnus acervus erit. - Dodasz małe do małego, a powstanie duży stos.

Morbos evitare quam curare facilius est. - Łatwiej jest unikać, niż leczyć choroby.

Quod verum est, id merum est. - Co jest prawdziwe, jest słuszne.

Est profecto animi medicina philosophia. - Zaiste, lekiem dla duszy jest filozofia.

Vocable

lego, ere (3) — czytać

magnitudo, inis (f) — wielkość

comparo, are (1) — porównywać

globosus, a, um — kulisty

cellula, ae (f) — komórka

forma, ae (f) — kształt

multum — wiele

specto, are (1) — oglądać

fel, fellis (n) — żółć

solvo, ere (3) — rozpuszczać

spiralis, e — spiralny

cyclus, i (ra) — cykl

vitalis, e — życiowy

oportet — należy

studiosus, i {tri) — student

scio, ire (4) — wiedzieć

basis, is (f) — podłoże

liquidus, a, um — płynny

colo, ere (3) — hodować

e, ex — z (z abl.)

sanguis, inis (m) — krew

antibacterialia — leki przeciwbakteryjne

crescentia, ae (f) — wzrost

diphtheria, ae (f) — błonica

retineo, ere (2) — hamować

meningitis, idis (/) — zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

penicillinum, i (n) — penicylina

tela, ae (f) — tkanka

evoco, are (1) — wywoływać

de (przyim.) — o (z abl.)

annumero, are (1) — zaliczać do (z dat.)

mobilis, e — ruchliwy

bacterium, ii (n — bakteria

genus, eris (n) — grupa, rodzaj

magnus, a, um — wielki

neco, are (1) — zabijać

siccatio, onis (f) — suszenie

conditio, onis (f) — warunek

oxygenicus, a, um — tlenowy

murus, i (m) — mur invenio,

ire (4) — znajdować się

elementum, i (n) — składnik

flora, ae (f) — flora

secretum, i (n) — wydzielina

nasus, i (m) — nos

universalis, e — powszechny

paries, etis (m) — ściana

cellularis, e — komórkowy

albumen, inis (n) — białko

carbohydratum, i (n) — węglo­wodan

naturalis, e — normalny

appareo, ere (2) — występować

deleo, ere (2) — niszczyć

Peptostreptococcus, i (m) — paciorkowiec beztlenowy

systema, atis (n) — układ

systema genitale — układ płcio­wy

femina, ae (f) — kobieta

---