Klasy czystości wód w Polsce

Klasy czystości wód podaje się na podstawie wyników monitoringu stanu czystości rzek. Ocenę jakości przygotowuje się na podstawie wskaźników fizyko-chemicznych i biologicznych. Klasyfikacji wód dokonuje się poprzez porównanie miarodajnych stężeń zanieczyszczeń określonych wskaźnikami, z normatywnymi stężeniami zanieczyszczeń określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów.

Do roku 2004 obowiązywała czterostopniowa skala: wody I, II, III klasy oraz NON - pozaklasowe. Od roku 2005 w raportach WIOŚ posługują się skalą pięciostopniową, na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód (Dz. U. z 2004 r. Nr 32, poz. 284).

Klasyfikacja trójstopniowa (do roku 2004)

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991 r. (Dz. Ust. Nr 116 poz. 503) wyróżniało się trzy klasy czystości wód i wody pozaklasowe (NON). Woda I klasy czystości nadaje się do picia, klasy II do hodowli zwierząt, a III do nawadniania upraw. W Polsce wody I klasy stanowią zaledwie 2,9%, klasy II - 20,3%, klasy III - 33%, pozostałe to wody pozaklasowe.

Rozporządzenie to zostało uchylone 01.01 2005 roku, uaktualnieniem Prawa Wodnego.

• Klasa I - Wody tej klasy czystości mogą być wykorzystywane jako źródło zaopatrzenia ludności w wodę pitną, jako źródło zaopatrzenia przemysłu spożywczego i innych gałęzi przemysłu wymagających tej klasy czystości wody oraz hodowli ryb łososiowatych.

• Klasa II - Wody tej klasy czystości mogą być wykorzystywane jako źródło zaopatrzenia w wodę hodowli zwierząt, do celów rekreacji, sportów wodnych i kąpielisk oraz do hodowli ryb z wyjątkiem łososiowatych.

• Klasa III - Wody tej klasy czystości mogą być wykorzystywane jako źródło zaopatrzenia w wodę zakładów przemysłowych z wyjątkiem tych, dla których wymagana jest klasa I i II oraz do celów nawodnienia terenów rolnych i ogrodniczych.

Nowa klasyfikacja pięciostopniowa

Według Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód (Dz. U. Nr 32, poz. 284) [1] nowa klasyfikacja wód obejmuje pięć klas czystości - I, II, III, IV oraz V.

I. Klasa pierwsza

Wody powierzchniowe w tej klasie charakteryzują się bardzo dobrą jakością:

• spełniają wymagania określone dla wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, w przypadku ich uzdatniania sposobem właściwym dla kategorii A1,

• wartość wskaźników jakości wody nie wskazują na żadne oddziaływanie antropogeniczne.

Wody podziemne w tej klasie charakteryzują się bardzo dobrą jakością:

• wartości wskaźników jakości wody są kształtowane jedynie w efekcie naturalnych procesów zachodzących w warstwie wodonośnej,

• żaden ze wskaźników jakości wody nie przekracza wartości dopuszczalnych jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi;

II. Klasa druga

Wody powierzchniowe w tej klasie można określić jako wody o charakterze dobrym:

• spełniają w odniesieniu do większości jakości wody wymagania określone dla wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, w przypadku ich uzdatniania sposobem właściwym dla kategorii A2,

• wartość biologicznych wskaźników jakości wody wskazują na niewielki wpływ oddziaływania czynników antropogenicznych.

Wody podziemne w tej klasie można określić jako wody o charakterze dobrym:

• wartości wskaźników jakości wody nie wskazują na oddziaływania antropogeniczne,

• wskaźniki jakości wody, z wyjątkiem żelaza i manganu, nie przekraczają wartości dopuszczalnych jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi;

III. Klasa trzeci

Wody powierzchniowe w danej klasie określić można jako wody zadowalające:

• spełniają wymagania określone dla wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, w przypadku ich uzdatniania sposobem właściwym dla kategorii A2.

• wartości biologicznych wskaźników jakości wody wykazują umiarkowany wpływ oddziaływań antropogenicznych;

Wody podziemne w danej klasie określić można jako wody zadowalające:

• wartości wskaźników jakości wody są podwyższone w wyniku naturalnych procesów lub słabego oddziaływania antropogenicznego,

• mniejsza część wskaźników jakości wody przekracza wartości dopuszczalne jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi;

IV. Klasa czwart.

Wody powierzchniowe tej klasy scharakteryzować można jako niezadowalającej jakości:

• spełniają wymagania określone dla wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, w przypadku ich uzdatniania sposobem właściwym dla kategorii A3,

• wartość biologicznych wskaźników jakości wody wskazują, na skutek oddziaływań antropogenicznych, zmiany ilościowe i jakościowe w populacjach biologicznych.

Wody podziemne tej klasy scharakteryzować można jako niezadowalającej jakości:

• wartości wskaźników jakości wody są podwyższone w wyniku naturalnych procesów oraz słabego oddziaływania antropogenicznego,

• większość wskaźników jakości wody przekracza wartości dopuszczalne jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi;

V. Klasa piąta

Wody powierzchniowe danej klasy identyfikować można z wodami złej jakości:

• nie spełniają wymagań określonych dla wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia,

• wartość biologicznych wskaźników jakości wody wykazują na skutek oddziaływań antropogenicznych, zmiany polegające na zaniku występowania znacznej części populacji biologicznych.

Wody podziemne danej klasy identyfikować można z wodami złej jakości:

• wartości wskaźników jakości wody potwierdzają oddziaływania antropogeniczne,

• woda nie spełnia wymagań określonych dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

---