KK CZĘŚĆ SZCZEGÓLNA

Zabójstwo - art. 148 § 1 KK

Przedmiotem ochrony jest życie człowieka. Chroni życie ludzkie jednostki urodzonej, a nie płodu.

Czynność sprawcza jest określona czasownikiem "zabija".

Sprawcą przestępstwa może być każdy; jest to przestępstwo powszechne. W formie zaniechania może popełnić je jedynie sprawca, na którym ciąży prawny szczególny obowiązek zapobiegnięcia śmierci człowieka. W tym zakresie jest to przestępstwo indywidualne.

Zabójstwo jest przestępstwem umyślnym, które może być popełnione z zamiarem bezpośrednim lub zamiarem ewentualnym. Może być ono z góry zaplanowane, a jak też zamiar zabójstwa może powstać nagle pod wpływem określonych okoliczności. Nie ma znaczenia cel działania sprawcy. Na formę zamiaru bezpośredniego lub ewentualnego wskazuje sposób działania, jak też motywacja sprawcy, stosunki pomiędzy sprawcą a pokrzywdzonym.

Zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem - art. 148 § 2 pkt 1 KK

Znamieniem kwalifikowanym jest sposób zachowania się sprawcy polegający na dopuszczeniu się czynu verba legis "ze szczególnym okrucieństwem". Ten sposób zachowania się charakteryzuje się bezwzględnym, bezlitosnym działaniem, zadaniem nadmiernego bólu i czerpanie z tego przyjemności.

Zabójstwo w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo rozbojem - art. 148 § 2 pkt 2 KK

Znamiona kwalifikujące są zachowaniami stanowiącymi odrębne przestępstwa: wzięcia zakładnika, zgwałcenia i rozboju. Pozbawienie życia musi pozostawać w związku z jednym z tych czynów, z tym że obojętny jest rodzaj tego związku.

Zabójstwo w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie - art. 148 § 2 pkt 3 KK

Zabójstwo to podlega surowszej karze ze względu na motyw działania sprawcy. Jest nim motywacja zasługująca na szczególne potępienie. Jest to znamię ocenne, odnosi się do ocen moralnych.

Zabójstwo z użyciem broni palnej lub materiałów wybuchowych - art. 148 § 2 pkt 4 KK

Potraktowanie jako zabójstwa ciężkiego zabójstwa ze względu na rodzaj użytego narzędzia, tj. broni palnej lub materiałów wybuchowych wiąże się niewątpliwie z faktem, że używanie tych przedmiotów jest szczególnie groźne. Kwalifikację z tego przepisu uzasadnia użycie broni palnej lub materiałów wybuchowych, a nie wystarczy samo posłużenie się nimi.

Zabójstwa jednym czynem więcej niż jednej osoby - art. 148 § 3 KK

Ujęcie zabójstwa "jednym czynem więcej niż jednej osoby" jako kwalifikowanego typu odzwierciedla wysoki stopień społecznej szkodliwości takiego czynu. Chodzi o jeden czyn pociągający za sobą dwa skutki w postaci śmierci człowieka.

Zabójstwo dokonane przez osobę, która wcześniej była prawomocnie skazana za zabójstwo - art. 148 § 3

Znamieniem kwalifikującym w tym wypadku jest uprzednie prawomocne skazanie za zabójstwo. To zabójstwo kwalifikowane jest prawnym następstwem skazania za zabójstwo.

Zabójstwo pod wpływem silnego wzburzenia - art. 148 § 4 KK

Jest to typ uprzywilejowany, a znamieniem uprzywilejowującym jest stan psychiczny sprawcy. Jest to silne wzburzenie i jego usprawiedliwienie okolicznościami czynu.

Zabójstwo eutanatyczne - art. 150 KK

Przedmiot ochrony

Przedmiotem ochrony jest życie człowieka, znajdującego się z takim stanie, że żąda pozbawienia go. Chodzi o życie jako o obiektywną wartość, którym jednostka nie ma prawa rozporządzać, a stanowi ono dobro całej ludzkości.

Strona przedmiotowa

Zachowanie sprawcy polega na pozbawieniu życia pokrzywdzonego, które może być dokonane w różny sposób. Najważniejszym elementem strony przedmiotowej jest, uzasadniającej przyjęcie tego przestępstwa jest żądanie pokrzywdzonego pozbawienia go życia. Żądanie oznacza stanowcze domaganie się zadania śmierci, wyrażenie tej woli w sposób kategoryczny, nieznoszący sprzeciwu.

Podmiot

Sprawcą może być każdy. Jest to przestępstwo powszechne. W razie popełnienia go przez zaniechanie, na sprawcy musi ciążyć szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi.

Strona podmiotowa

Przestępstwo to może być popełnione tylko z zamiarem bezpośrednim, bowiem sprawca musi kierować się współczuciem do ofiary.

Przerwanie ciąży za zgodą kobiety - art. 152 KK

Przedmiot ochrony

Artykuł 152 KK chroni życie dziecka poczętego; chodzi o organizm w fazie prenatalnej od momentu poczęcia.

Strona przedmiotowa

Zachowanie sprawcy polega na przerwaniu ciąży z naruszeniem przepisów ustawy. Przerwanie ciąży jest zabiegiem usuwającym za pomocą metod farmakologicznych lub mechanicznych płód z macicy.

Czynność sprawcza przestępstwa określonego w art. 152 § 2 KK polega na:

- udzieleniu pomocy kobiecie ciężarnej w przerwaniu ciąży z naruszeniem warunków dokonania tego zabiegu

- nakłanianiu jej do tego

Znamieniem kwalifikującym przestępstwa określone z art. 152 § 1 i 2 KK jest stan rozwoju dziecka poczętego. Ma to być taki stopień rozwoju, że jest ono zdolne do samodzielnego życia poza łonem matki.

Podmiot

Sprawcą omawianych przestępstw może być każdy. Jest to przestępstwo powszechne.

Strona podmiotowa

Przestępstwa te należą do przestępstw umyślnych i mogą być popełnione w obu formach zamiaru, tj. bezpośredniego i ewentualnego, z wyjątkiem czynu polegającego na nakłanianiu kobiety ciężarnej do przerwania ciąży, które to przestępstwo może być popełnione wyłącznie z zamiarem bezpośrednim.

Przerwanie ciąży bez zgody kobiety - art. 153 KK

Przedmiot ochrony

Przedmiotem ochrony jest życie dziecka poczętego oraz prawo kobiety do macierzyństwa.

Strona przedmiotowa

Zachowanie się polega na dokonaniu zabiegu przerwania ciąży bez zgody kobiety ciężarnej:

- przy zastosowaniu wobec niej przemocy lub innego sposobu: do przerwania ciąży dochodzi w drodze użycia przemocy, a sprawca sam lub w porozumieniu z inną osobą dokonuje zabiegu

- doprowadzeniu jej to tego przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem; kobieta poddaje się zabiegowi przerwania ciąży pod wpływem przemocy, groźby lub postępu

Znamieniem kwalifikującym oba wyżej wymienione zachowania sprawcze jest stan rozwoju dziecka poczętego, a jest nim zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej.

Podmiot

Sprawcą obu typów przestępstw może być każdy. Są to przestępstwa powszechne. Sprawcą ich nie może być kobieta ciężarna.

Strona podmiotowa

Przestępstwa te są przestępstwami umyślnymi, które mogą być popełnione z zamiarem bezpośrednim lub zamiarem ewentualnym. Jedynie w sytuacji, gdy zachowanie sprawcze polega na podstępie, może być ono popełnione tylko z zamiarem bezpośrednim.

Nieumyślne spowodowanie śmierci

Przedmiotem ochrony jest życie człowieka. Przepis ten chroni życie człowieka przed nieumyślnymi zachowaniami.

Strona przedmiotowa

Czynność sprawcza polega na pozbawieniu życia człowieka, która może obejmować różnorodne zachowania nieostrożne pociągające za sobą śmierć człowieka.

Podmiot

Sprawcą tego przestępstwa popełnionego w formie działania jest każdy; jest to w tym zakresie przestępstwo powszechne. Jeżeli śmierć jest wynikiem zaniechania, odpowiedzialność na nieumyślne spowodowanie śmierci spoczywa tylko na tym, na kim ciążył prawny szczególny obowiązek zapobiegnięcia tej śmierci.

Strona podmiotowa

Strona podmiotowa polega na nieumyślności zarówno w formie lekkomyślności jak i niedbalstwa.

Ciężki uszczerbek na zdrowiu - art. 156 KK

Przedmiot ochrony

Przedmiotem ochrony art. 156 § 1 i 2 jest zdrowie człowieka, czyli sprawność fizyczna i psychiczna jako organizmu, prawidłowe funkcjonowanie wszystkich jego organów, a art. 156 § 3 KK - także jego życie.

Strona przedmiotowa

Czynność sprawcza polega na spowodowaniu uszkodzeń ciała wymienionych w tym przepisie. Mogą one być spowodowane działaniem lub zaniechaniem. Między zachowaniem a którymkolwiek ze skutków musi istnieć związek przyczynowy.

Stukami należącymi do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu są:

- pozbawienie wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia

- spowodowanie innego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej lub znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała.

Typem kwalifikowanym jest nieumyślne spowodowanie śmierci jako następstwa umyślnego uszkodzenia ciała - takiego, które wypełnia znamiona czynu przestępnego z art. 156 § 1 KK.

Podmiot

Wszystkie typy tego przestępstwa mogą być popełnione przez każdego; są to przestępstwa powszechne, a jedynie w razie jego popełnienia przez zaniechanie, jego sprawcą może być osoba, która ma prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia takiemu skutkowi.

Strona podmiotowa

Przestępstwo spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu określone w art. 156 § 1 KK może być popełnione z winy umyślnej w formie zamiaru bezpośredniego lub zamiaru ewentualnego, stypizowane zaś w art. 156 § 2 KK - z winy nieumyślnej w obu postaciach, tj. lekkomyślności lub niedbalstwa.

W sytuacji, gdy następstwem spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu jest śmierć człowieka wymagana jest wina kombinowana, bowiem spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu musi być umyślne, a skutek objęty nieumyślnością.

Średnie uszkodzenie ciała - art. 157 § 1 i 3 KK

Przedmiotem jest zdrowie człowieka przed naruszeniem czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia na okres trwający dłużej niż 7 dni. Spowodowanie obrażeń ciała określonych w tych przepisach godzi w zdrowie człowieka.

Czynność sprawcza polega na spowodowaniu obrażeń ciała określonych w art. 157 § 1 KK. Chodzi o wszelkie zachowania, których następstwem są te skutki. Może ono polegać na działaniu lub zaniechaniu.

Skutkiem jest naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający dłużej niż 7 dni.

Sprawcą może być każdy; jest to przestępstwo powszechne.

Przestępstwo z § 1 może być popełnione umyślnie z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym, a stypizowane z § 3 tylko nieumyślnie, zarówno z formie lekkomyślności, jak i niedbalstwa.

Lekkie uszkodzenie ciała - § 2 i 3

Przestępstwo lekkiego uszkodzenia ciała określone jest w 2óch typach podstawowych jako umyślne spowodowanie takich uszkodzeń ciała (§ 2) oraz nieumyślne ich spowodowanie (§ 3). Przestępstwa te są ścigane z oskarżenia prywatnego.

Przedmiotem ochrony jest zdrowie człowieka przed naruszeniem czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia na okres trwający nie dłużej niż 7 dni.

Strona podmiotowa

Czynność sprawcza tj. w § 1. Różnica w rodzaju uszkodzeń ciała. W tym wypadku chodzi o naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni.

Podmiot

Przestępstwa te są przestępstwami powszechnym, których sprawcą może być każdy.

Strona podmiotowa

Przestępstwo określone w § 2 może być popełnione tylko umyślnie w obu formach zamiaru, tj. bezpośredniego i ewentualnego, a zachowanie wyczerpujące znamiona przestępstwa z art. 3 tylko wtedy, gdy ma charakter nieumyślny.

Udział w bójce lub pobiciu - art. 158 KK

Przedmiotem ochrony jest życie i zdrowie człowieka, które jest narażone w bójce lub pobiciu.

Zachowanie sprawcze polega na udziale w bójce lub pobiciu.

Przestępstwo udziału w bójce lub pobiciu, określane jako bójka występuje w typie podstawowym, obejmującym udział w bójce lub pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub średniego uszkodzenia ciała oraz w dwóch typach kwalifikowanych, w których skutkiem bójki lub pobicia jest ciężki uszczerbek na zdrowiu (§ 2) albo śmierć człowieka (§ 3).

Sprawcą wszystkich tych przestępstw może być każdy; są to przestępstwa powszechne.

Udział w bójce lub pobiciu ma miejsce także wtedy, gdy zostało ustalone, który z uczestników bójki lub pobicia bezpośrednio spowodował skutki, wpływające za kwalifikowaną postać bójki lub pobicia. Podstawą jego odpowiedzialności jest to, że swoim udziałem przyczynił się do powstania tego skutku.

Strona podmiotowa

Przestępstwo to w typie podstawowym jest umyślne, które może być popełnione z zamiarem bezpośrednim lub zamiarem ewentualnym. Przestępstwa w typach kwalifikowanych co do udziału w bójce lub pobiciu wymagają umyślności w formie zamiaru bezpośredniego lub ewentualnego, a co do skutków w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci - nieumyślności w postaci lekkomyślności lub niedbalstwa.

PRZESTĘPSTWA PRZECIWKO WOLNOŚCI

Groźba karalna - art. 190KK

Przedmiotem ochrony jest wolność od groźby popełnienia przestępstwa, poczucie bezpieczeństwa jednostki, wolność psychiczna.

Działanie przestępne polega na grożeniu. Groźba jest działaniem, zmierzającym do zastraszenia inne osoby. W art. 190 KK chodzi o zapowiedź popełnienia przestępstwa na szkodę innej osoby lub osoby najbliższej, tj. zbrodni i występku. Nie ma znaczenia rodzaj dobra, które ma być naruszone lub zagrożone przestępstwem; może to być każde dobro chronione przez prawo karne.

Groźba może być skierowana przeciwko pokrzywdzonemu lub osobie dla niego najbliższej.

Groźba może być uzewnętrzniona przez sprawcę lub inną osobę. Może być wyrażona w dowolnej formie.

Warunkiem karalności jest powstanie u zagrożonego uzasadnionej obawy, że groźba zostanie spełniona.

Uzasadniona obawa zachodzi wtedy, gdy osoba ta - ze względu na osobę wypowiadającą groźbę lub inne okoliczności - ma podstawy sądzić, że groźba jest poważna i może zostać zrealizowana.

Przestępstwo to jest ścigane na wniosek pokrzywdzonego.

Sprawcą tego przestępstwa może być każdy; jest to przestępstwo powszechne.

Przestępstwo to jest umyślne i może być popełnione z zamiarem bezpośrednim lub zamiarem ewentualnym. Nie ma znaczenia cel wypowiedzianej groźby.

Zabieg leczniczy bez zgody pacjenta - art. 192 KK

Przedmiot ochrony

Art. 192 § 1 KK chroni prawo do samostanowienia pacjenta o przeprowadzeniu zabiegu leczniczego, jego autonomię wobec takich zabiegów.

Strona przedmiotowa

Zachowanie sprawcze polega na wykonaniu zabiegu leczniczego, z tym że warunkiem przestępności jest brak zgody pacjenta.

Zabieg leczniczy jest czynnością leczniczą podejmowaną w celu leczniczym, profilaktycznym lub rehabilitacyjnym.

Warunkiem przestępności czynu jest brak zgody pacjenta. Brak zgody zachodzi nie tylko wtedy, gdy pacjent sprzeciwił się wykonaniu zabiegu, lecz także wówczas, gdy nie uzyskano od niego pozytywnego oświadczenia woli.

Przestępstwo to jest ścigane na wniosek pokrzywdzonego.

Podmiot

Sprawcą tego przestępstwa może być każdy; jest to przestępstwo powszechne.

Strona podmiotowa

Przestępstwo to jest umyślne; może być popełnione w formie zamiaru bezpośredniego lub zamiaru ewentualnego. Sprawca musi mieć świadomość braku zgody pacjenta na wykonanie zabiegu leczniczego i co najmniej godzić się na to, że wykonuje taki zabieg bez jego zgody.

PRZESTĘPSTWA PRZECIWKO WOLNOŚCI SEKSUALNEJ I OBYCZAJOWOŚCI

Zgwałcenie - art. 197 KK

Przedmiotem ochrony jest wolność seksualna, samostanowienie w sferze seksualnej, podejmowanie decyzji w tej kwestii w sposób wolny od nacisków.

Strona przedmiotowa

Przestępstwo zgwałcenia występuje w typie podstawowym i dwóch typach kwalifikowanych. Podstawowym typem jest:

- doprowadzenie przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem innej osoby do obcowania płciowego (§ 1)

- doprowadzenie przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem innej osoby do poddania się innej czynności seksualnej albo wykonania takiej czynności (§ 2)

Znamieniem kwalifikującym wyżej wymienione czyny jest dopuszczenie się ich wspólnie z inną osobą (par. 3) oraz działanie ze szczególnym okrucieństwem (§ 4).

Podmiot

Sprawcami tych przestępstw może być każdy; są to przestępstwa powszechne.

Strona podmiotowa

Przestępstwa te są umyślnymi, które mogą być popełnione tylko z zamiarem bezpośrednim.

Pedofilia - art. 200 KK

Przedmiotem ochrony jest prawidłowy rozwój psychofizyczny małoletniego poniżej 15 lat (główny przedmiot ochrony) oraz wolność seksualna, gdyż osoba poniżej 15 roku życia nie jest w stanie - ze względu na niedojrzałość psychiczną - podejmować decyzji co do swojego życia płciowego, a także przepis ten chroni przed wczesnym macierzyństwem lub ojcostwem (dodatkowy przedmiot ochrony).

Strona przedmiotowa

Czynność sprawcza z § 1 polega na obcowaniu płciowym z małoletnim poniżej lat 15 lub dopuszczeniu się wobec takiej osoby innej czynności seksualnej lub doprowadzeniu jej do poddania się takim czynnościom albo do ich wykonania.

Dochodzi do popełnienia przestępstwa, chociażby małoletni taki zdawał sobie w pełni sprawę ze znaczenia czynu.

Zachowanie sprawcze z § 2 obejmuje prezentowanie małoletniemu poniżej lat 15 w celu zaspokojenia seksualnego wykonania czynności seksualnej. Nie jest wystarczające obnażania się wobec takiego małoletniego, gdyż ustawa wymaga wykonania czynności seksualnej.

Sprawcą obu przestępstw może być każdy; jest to przestępstwo powszechne. Pewne problemy rodzi kwestia odpowiedzialności za tego rodzaju czyny, w których partnerzy nie mają ukończonych 15 lat; nie ponoszą odpowiedzialności ze względu na nieosiągnięcie wieku wymaganego do jej ponoszenia, tj. 17 lat, a co najwyżej może to świadczyć o ich demoralizacji.

Oba przestępstwa są umyślne; mogą być popełnione tylko z zamiarem bezpośrednim, z tym że dla bytu przestępstwa określonego w par. 2 wymagane jest "działanie w celu zaspokojenia seksualnego", a zatem może być ono popełnione z zamiarem bezpośrednim zabarwionym. W wypadku, gdy sprawca nie znał dokładnie wieku małoletniego, odpowiada za te przestępstwa o ile godził się na to, że nie ma on 15 lat.

Zmuszanie do prostytucji - art. 203 KK

Przedmiotem ochrony jest wolność seksualna od określonym form zmuszania.

Zachowanie sprawcze polega na doprowadzeniu osoby do uprawiania prostytucji, czyli spowodowanie, że zacznie ona odbywać stosunki lub inne czynności seksualne za zapłatą.

Sposobem doprowadzenia do tego są: przemocą, groźbą bezprawną, postępem lub wykorzystanie stosunku zależności lub krytycznego położenia.

Sprawcą tego przestępstwa w formach sprawczych polegających na używaniu przemocy, groźby bezprawnej, podstępu lub wykorzystaniu krytycznego położenia może być każdy; w tym zakresie jest to przestępstwo powszechne, a jeżeli sprawca wykorzystał stosunek zależności, to ma ono charakter przestępstwa indywidualnego, bowiem jego sprawcą może być tylko osoba, która pozostaje z ofiarą w odpowiednim stosunku, uzależniającym ją od sprawcy.

Przestępstwo to jest umyślne, które może być popełnione tylko z zamiarem bezpośrednim.

PRZESTĘPSTWA PRZECIWKO RODZINIE I OPIECE

Znęcanie się nad osobą zależną - art. 207 KK

Przedmiotem ochrony jest rodzina (główny przedmiot ochrony), jej prawidłowe funkcjonowanie oraz życie, zdrowie, nietykalność cielesna oraz wolność i cześć (dodatkowy przedmiot ochrony).

Strona przedmiotowa

Zachowanie sprawcze polega na znęcaniu się fizycznym lub psychicznym.

Znamiona przestępstwa wyczerpuje znęcanie się nad:

- osobą najbliższą

- inną pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy

- małoletnim

- osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny

Znamieniem kwalifikującym są stosowanie szczególnego okrucieństwa (§ 2) oraz targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie (§ 3).

Sprawcą tego przestępstwa - w wypadku znęcania się nad najbliższymi lub osobą pozostającą w stosunku zależności - może być osoba, która pozostaje w określonym stosunku z pokrzywdzonym, tj. w stosunku odpowiedniego pokrewieństwa lub powinowactwa albo nadrzędności. Jest to wówczas przestępstwo indywidualne. W sytuacji, gdy sprawca znęca się nad małoletnim lub osobą bezradną, przestępstwo ma charakter powszechny i może być popełnione przez każdego.

Są to przestępstwa umyślne. Mogą być popełnione z zamiarem bezpośrednim lub zamiarem ewentualnym. W zakresie typu kwalifikowanego ze względu na targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, skutek ten jest objęty winą nieumyślną.

PRZESTĘPSTWA PRZECIWKO CZCI I NIETYKALNOŚCI CIELESNEJ

Zniesławienie - art. 212 KK

Przedmiotem ochrony jest cześć osoby, grupy osób, instytucji, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej w jej aspekcie zewnętrznym.

Zachowanie sprawcze obejmuje pomówienie, które polega na podniesieniu w obecności co najmniej jednej osoby negatywnej informacji lub informacji o ujemnym postępowaniu (zarzut) określonej jednostki. Pomówienie może nastąpić ustnie lub na piśmie albo w inny sposób.

str. 299

Sprawcą przestępstwa w typie podstawowym, jak i kwalifikowanym może być każdy; jest to przestępstwo powszechne. Sprawcami przestępstwa za pomocą środków masowego komunikowania się są przede wszystkim dziennikarze, aczkolwiek może być każdy, kto opublikuje zniesławiony artykuł, list do redakcji itp.

Przestępstwa są umyślnymi i mogą być popełnionego z zamiarem bezpośrednim i ewentualnym.

Znieważenie - art. 216

Przedmiotem ochrony jest cześć osoby w znaczeniu podmiotowym, oznaczająca poczucie własnej godności osobistej, wewnętrzne przekonanie o własnej osobie.

Zachowanie sprawcze polega na znieważeniu, czyli na takim zachowaniu, które narusza godność człowieka. Do znieważenia może dojść słowem przez wypowiedzenie obelżywych słów lub za pomocą pisma, a także innym zachowaniem wyrażającym pogardę dla danej osoby.

Sprawcą obu przestępstw może być każdy; są to przestępstwa powszechne.

Oba te przestępstwa są umyślnymi. Mogą być popełnione z zamiarem bezpośrednim lub zamiarem ewentualnym.

Naruszenie nietykalności cielesnej - art. 217 KK

Przedmiotem ochrony jest nietykalność cielesna.

Zachowanie sprawcze polega na naruszeniu nietykalności, przez które należy rozumieć oddziaływanie fizyczne na ciało człowieka, nie powodujące naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia.

Przedmiotem czynności wykonawczej może być każdy człowiek. Nie dotyczy to jednak pewnych kategorii osób, których nietykalność cielesna jest chroniona szczególnie.

Ściganie tego przestępstwa odbywa się z oskarżenia prywatnego.

Sprawcą tego przestępstwa może być każdy; jest to przestępstwo powszechne.

Jest to przestępstwo umyślne, które może być popełnione w formie zamiaru bezpośredniego lub zamiaru ewentualnego.

Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego

Przedmiotem ochrony jest prawidłowa działalność instytucji państwowych i samorządowych oraz nietykalność cielesna funkcjonariusza publicznego i osoby przybranej mu do pomocy.

Zachowaniem sprawczym jest naruszenie nietykalności cielesnej, tj, przy art. 217 KK

Czynność sprawcza jest skierowana na funkcjonariusza publicznego lub osobę przybraną mu do pomocy.

Sprawcą może być każdy; jest to przestępstwo powszechne.

Przestępstwo to jest umyślne i może być popełnione z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym.

Czynna napaść na funkcjonariusza publicznego - art. 223 KK

Przedmiotem ochrony jest prawidłowa działalność instytucji państwowych i samorządowych oraz nietykalność cielesna, życie i zdrowie funkcjonariusza publicznego i osoby przybranej mu do pomocy.

Zachowanie sprawcze polega na czynnej napaści, którą jest wszelkie działanie zmierzające do wyrządzenia krzywdy funkcjonariuszowi publicznemu, chociażby ten cel nie został osiągnięty.

cd. 321

PRZESTĘPSTWA PRZECIWKO MIENIU

Kradzież - art. 278 KK

W art. 278 KK zostały stypizowane typy podstawowe:

- kradzież rzeczy ruchomej

- kradzież programu komputerowego

- kradzież energii lub karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu

Zachowanie sprawcze polega na zaborze rzeczy ruchomej, programu komputerowego, energii lub karty bankomatowej.

Sprawcą wszystkich tych przestępstw może być każdy. Są to przestępstwa powszechne.

Przestępstwa te są przestępstwami umyślnymi. Mogą być popełnione z zamiarem bezpośrednim zabarwionym.

Kradzież z włamaniem - art. 279 KK

Kwalifikowanym typem przestępstwa kradzieży ze względu na sposób działania sprawcy.

Zachowanie sprawcze polega na kradzieży z włamaniem.

Sprawcą wszystkich typów przestępstw może być każdy; są to przestępstwa powszechne.

Przestępstwa te są przestępstwami umyślnymi.

Rozbój - art. 280

Określony czyn jest zbrodnią. Jest to podwójnie kwalifikowana kradzież.

Sprawcą tych przestępstw może być każdy; są to przestępstwa powszechne.

Surowszej odpowiedzialności z § 2 podlega także sprawca, który działa wspólnie z inną osobą.

Przestępstwa te są przestępstwami umyślnymi.

Kradzież rozbójnicza - art. 281 KK

Kwalifikowany typ przestępstwa kradzieży.

Zachowanie sprawcze jest złożone, gdyż polega:

1. na zaborze rzeczy ruchomej w celu przywłaszczenia,

2. użyciu po zaborze przemocy wobec osoby lub groźby natychmiastowego jej użycia albo doprowadzenie człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności.

Sprawcą tego przestępstwa może być wyłącznie osoba, która dokonała kradzieży rzeczy ruchomej i znajduje się w jej posiadaniu. Jest to więc przestępstwo indywidualne.

Przestępstwo to jest przestępstwem umyślnym.

Wymuszenie rozbójnicze - art. 282 KK

Kwalifikowany typ kradzieży

Zachowanie sprawcze polega na doprowadzeniu innej osoby - w celu osiągnięcia korzyści majątkowej - do rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem albo do zaprzestania działalności gospodarczej przy użyciu przemocy, groźby zamachy na życie lub zdrowie albo gwałtownego zamachu na mienie.

Sprawcą tego przestępstwa może być każdy; jest to przestępstwo powszechne.

Jest to przestępstwo umyślne.

Uszkodzenie rzeczy - art. 288 KK

Przedmiotem ochrony jest własność, posiadanie i inne prawa rzeczowe do rzeczy ruchomej, jak i nieruchomej.

Przestępstwo uszkodzenia rzeczy jest przestępstwem, które godzi w substancję rzeczy i jej naruszenie następuje poprzez jej zniszczenie, uszkodzenie lub uczynienie niezdatną do użytku.

Sprawcą tych przestępstw może być każdy. Są to przestępstwa powszechne. Sprawcą przestępstwa z § 2 in fine KK polegającego na nieprzestrzeganiu przepisów obowiązujących przy naprawie kabla może być tylko osoba, które dokonuje naprawy. W tym zakresie jest to przestępstwo indywidualne co do czynu. Przestępstwa te są przestępstwami indywidualnymi w razie ich popełnienia przez zaniechanie.

Przestępstwa te są przestępstwami umyślnymi, które mogą być popełnione zarówno w formie zamiaru bezpośredniego, jak i zamiaru ewentualnego.

Paserstwo umyślne - art. 291 KK

Przedmiotem ochrony jest obrót prawny.

Paserstwem jest udzielenie w określonej formie pomocy w zakresie postępowania z rzeczą uzyskaną za pomocą czynu zabronionego. Występuje ono jako paserstwo umyślne (art. 291 KK) oraz paserstwo nieumyślne (art. 292 KK).

Sprawcą tego przestępstwa może być każdy; jest to przestępstwo powszechne.

Przestępstwo to jest przestępstwem umyślnym, które może być popełnione z zamiarem bezpośrednim, jak i z zamiarem ewentualnym.

---