Z a k ł a d M e t a l o z n a w s t w a i M e t a l u r g i i P r o s z k ó w Wydz. M i I M AGH

L A B O R A T O R I U M Z M E T A L O G R A F I I

Imię i Nazwisko: Paweł Sobczak	WMiIM III MOC	DATA	OCENA
NR./TEMAT: Mikroskopia I

Program ćwiczenia:

1. Cel ćwiczenia:

Zapoznanie się z budową i działaniem mikroskopów działających na zasadzie światła odbitego oraz obserwacja zgładów próbek stalowych w jasnym oraz ciemnym polu widzenia.

2. Wyposażenie:

− mikroskopy: metalograficzny EPITYP

uniwersalny NU 2

Wszystkie typy mikroskopów są produkcji niemieckiej firmy C. Zaiss w Jenie.

− zestaw próbek:

próbka nr 1: stal 45 normalizowana o strukturze - perlit + ferryt.

próbka nr 2: stal narzędziowa N12 w stanie po wyżarzaniu zupełnym o strukturze: perlit + Fe₃C”

Wszystkie próbki trawione były nitalem.

3. Wyposażenie dodatkowe.

− schematy mikroskopów: EPITYP, NU 2.

− zdjęcia mikrostruktur stali N8 w jasnym i ciemnym polu widzenia

Szczegółowa charakterystyka ćwiczenia (zadania, metoda...)

4. Wykonanie ćwiczenia:

Zad. 1. Obserwacja próbki nr 1 za pomocą mikroskopu EPITYP w jasnym polu widzenia.

Zad. 1. Obserwacja próbki nr 2 za pomocą mikroskopu NU2 w jasnym polu widzenia.

Zad. 1. Obserwacja próbki nr 2 za pomocą mikroskopu NU2 w ciemnym polu widzenia.

Wyniki pomiarów, ich opracowania, omówienie oraz wnioski

Zad 1.

Zastosowany mikroskop w zadaniu pracował na zasadzie mikroskopu odwróconego. Jego obiektyw znajduje się w rewolwerze obiektywowym, a okular w nasadce okularowej dwuocznej. Zastosowany oświetlacz jest oświetlaczem typu „kelerowskiego” z możliwością regulacji przysłon.

Obiektyw:

typ: planochromat (obiektyw wyższego typu, zapewnia płaski obraz)

V = 25x

A = 0,5, ∝/0

Przygotowanie mikroskopu:

− ustawienie przysłony polowej D₂

− ustawienie przysłony aperturowej D1 w sposób zapewniający odpowiednią ilość światła

Wnioski:

Obserwowany obraz jest ostry w całym polu widzenia. Efekt taki zapewniony jest dzięki prawidłowemu ustawieniu oświetlacza.

Zad 2.

Obiektyw:

typ: planochromat (obiektyw wyższego typu, zapewnia płaski obraz)

V = 25x

A = 0,5

∝/0

Okular:

Ramsdena

Powiększenie: 12,5x

Przygotowanie mikroskopu:

− ustawienie przysłony polowej D₂

− ustawienie przysłony aperturowej D1 w sposób zapewniający odpowiednią ilość światła

Wnioski:

Obraz w jasnym polu widzenia dzięki kontrastowym wytrawionym granicom międzyfazowym.

Zad 3.

Obiektyw:

typ: planochromat (obiektyw wyższego typu, zapewnia płaski obraz)

V = 25x

A = 0,5

∝/0

Okular:

Ramsdena

Powiększenie: 12,5x

Przygotowanie mikroskopu:

− w miejsce soczewki S₂ wprowadzamy przysłonę D_C

− obiektyw umieszczamy w tulejce

− usuwamy zwierciadło Z_p i filtr

− przysłony D₁ i D₂ otwieramy (maksymalnie)

− ustawiamy ostrość

Wnioski:

Obraz w ciemnym polu widzenia jest ciemny z jasnymi kontrastowymi granicami faz. Można powiedzieć, iż jest on negatywem w stosunku co do obrazu obserwowanego w jasnym polu widzenia. Po za tym wyraźnie widoczna jest ciemna siatka cementytu wtórnego.

Załączniki: (rysunki, tabele, programy komputerowe, itd.)

---