Chodyń Karol

Jelonkiewicz Mieczysław

Kowalski Grzegorz

Sprawozdanie

Układy impulsowe, czyli

Generatory przebiegów prostokątnych (multiwibratory)

Przerzutniki astabilne, nazywane też multiwibratorami, są układami relaksacyjnymi, samo wzbudnymi, wytwarzającymi przebiegi o kształcie zbliżonym do prostokątnego.

Przerzutniki astabilne realizuje się przy zastosowaniu różnych elementów dyskretnych (tranzystorów bipolarnych i unipolarnych tranzystorów jedno-złączowych, diod tunelowych)lub układów scalonych liniowych i cyfrowych.

Najprostszy przerzutnik astabilny stanowi połączenie dwóch wzmacniaczy tranzystorowych objętych pojemnościowym dodatnim sprzężeniem zwrotnym. Jak to zostało pokazane na poniższym rysunku:

Schemat 1)

Sprzężenie to jest tak silne , że tranzystory T₁ iT₂ przechodzą na przemian ze stanu nasycenia w stan obojętny i odwrotnie. Pracują więc jako przerzutniki elektryczne.

Załóżmy, że początkowo tranzystor T₁ jest w stanie nasycenia. Napięcie na jego kolektorze jest więc równe napięciu nasycenia U_CEsat.1 . Kondensator C_B2 , naładowany w poprzednim cyklu pracy rozładowuje się w obwodzie +E_C, R_B2, kolektor-emiter T₁. Rozładowanie to ma charakter wykładniczy, a stała czasowa wynosi w przybliżeniu R_B2, C_B2. Tranzystor T₂ nie przewodzi ze względu na ujemny potencjał jego bazy. Napięcie na kolektorze tego tranzystora jest zbliżone do wartości E_C. Kondensator C_B1 ładuje się w obwodzie: emiter-baza T₁ , R_C2 , +E_C. Przy prawidłowym doborze elementów układu, proces ładowania kondensatora C_B1 zachodzi szybciej niż proces rozładowania kondensatora C_B2. Jeżeli kondensator C_B2 rozładuje się do wartości napięcia przewodzenia obwodu baza-emiter U_BEP2 tranzystora T₂ , to tranzystor ten zacznie przewodzić i napięcie na jego kolektorze zacznie wzrastać. Dzięki właściwościom wzmacniającym proces ten rozwija się lawinowo i kończy zmianą stanu tranzystora T₁ i T₂.

Tranzystor T₂ jest teraz w stanie nasycenia a tranzystor T₁ w stanie odcięcia. Dalej zjawiska przebiegają podobnie, z tym że rozładowuje się kondensator C_B1 , a ładuje się kondensator C_B2 . gdy napięcie na bazie tranzystora T₁ osiągnie wartość napięcia przewodzenia U_BEP1 , tranzystor ten przejdzie w stan nasycenia a tranzystor T₂ w stan odcięcia. Nastąpi więc zamiana stanu tranzystora i proces zacznie się powtarzać.

---