Konstrukcja podatku
I. Analiza konstrukcji]
1. Zakres podmiotowy
- na które kategorie jednostek prawodawca nałożył ten podatek
- może nałożyć na jedną kategorię jednostek np. podatek dochodowy od osób fizycznych
(podmioty podatku: os. Fizyczne, os. Prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej)
" spółka cywilna nie podlega ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ani prawnych - dzielimy dochód pomiędzy wspólników i opodatkowujemy każdego z osobna na podstawie ustawy o podatku doch. Od os. Fizycznych
zwolnienie - od pewnej węższej kategorii jednostek ustawodawca postanowił nie pobierać podatku jednakże jest objęta zakresem podmiotowym;
wyłączenie - pewna węższa kategoria jednostek została usunięta z zakresu podmiotowego "z wyjątkiem"
2. Zakres przedmiotowy
- to sytuacja faktyczna lub prawna z zaistnieniem której, stronie podmiotu podatkowego ustawodawca związał obowiązek świadczenia podatkowego w danym podatku np. posiadanie psa;
wyłączenie - pewna węższa kategoria sytuacji została usunięta z zakresu przedmiotowego
"podmiotowi nie podlega";
zwolnienie - od pewnej węższej kategorii sytuacji ustawodawca postanowił nie pobierać podatku;
" nabycie praw autorskich w drodze spadku lub darowizny było oparte zwolnieniem do 95r., a po 95 zostało wyłączone (więc podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych);
Jak rozróżnić wyłączenie - inne zwroty (nie podlega, z wyjątkiem)
Zwolnienie - zwalnia się od podatku;
Czy wystarczające jest spełnienie aspektów podmiotowych do obowiązku płacenia podatku?
- nabycie praw majątkowych w drodze spadku (jest przedmiotem opodatkowania)
aspekt przedmiotowy spełniony, aspekt podmiotowy nie jeśli jest to osoba prawna (ustawa dotyczy os. fizycznych)
Opodatkowanie następuje w części wspólnej oby zakresów tzw. Pole obowiązku podatkowego, czyli obydwa aspekty muszą być spełnione równocześnie;
Podstawa opodatkowania
- to ilościowe ujęcie ( kwantyfikacja) przedmiotu opodatkowania;
- podatek od psów - podst. Opod. To ilość psów
- podatek dochodowy - podst. Opod. Wysokość uzyskanego dochodu
- podatek od spadków i darowizn - wartość nabytych praw "czysto" art.7
Sposób wyrażenia przez ustawodawcę podstawy opodatkowania rzutuje na możliwość zastosowania stawek podatkowych różnego rodzaju: np. podatek od nieruchomości - bycie właścicielem - budynki, budowle (podst.opod. stanowi powierzchnia), grunty;
Nie zależnie od tego czy podstawa opodatkowania wyrażona jest w wartościach pieniężnych, czy niepieniężnych, stawkę opodatkowania można wyrazić
Podstawa obliczenia podatku
Jest to wielkość określona liczbowo, do której odnosi się stawki podatkowe w celu obliczenia wysokości świadczenia podatkowego;
Np. podatek dochodowy
- osiągnięty dochód - 100.000
- wpłata darowizny na kult rel.(do 10% uz. Doch. Zwolnienie podatkowe) - 10.000
" podst. Opodatkowania - 100.000
" podst. obliczenia podatku - 90.000
Konstrukcja podatku
I. Analiza konstrukcji]
1. Zakres podmiotowy
- na które kategorie jednostek prawodawca nałożył ten podatek
- może nałożyć na jedną kategorię jednostek np. podatek dochodowy od osób fizycznych
(podmioty podatku: os. Fizyczne, os. Prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej)
" spółka cywilna nie podlega ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ani prawnych - dzielimy dochód pomiędzy wspólników i opodatkowujemy każdego z osobna na podstawie ustawy o podatku doch. Od os. Fizycznych
zwolnienie - od pewnej węższej kategorii jednostek ustawodawca postanowił nie pobierać podatku jednakże jest objęta zakresem podmiotowym;
wyłączenie - pewna węższa kategoria jednostek została usunięta z zakresu podmiotowego "z wyjątkiem"
2. Zakres przedmiotowy
- to sytuacja faktyczna lub prawna z zaistnieniem której, stronie podmiotu podatkowego ustawodawca związał obowiązek świadczenia podatkowego w danym podatku np. posiadanie psa;
wyłączenie - pewna węższa kategoria sytuacji została usunięta z zakresu przedmiotowego
"podmiotowi nie podlega";
zwolnienie - od pewnej węższej kategorii sytuacji ustawodawca postanowił nie pobierać podatku;
" nabycie praw autorskich w drodze spadku lub darowizny było oparte zwolnieniem do 95r., a po 95 zostało wyłączone (więc podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych);
Jak rozróżnić wyłączenie - inne zwroty (nie podlega, z wyjątkiem)
Zwolnienie - zwalnia się od podatku;
Czy wystarczające jest spełnienie aspektów podmiotowych do obowiązku płacenia podatku?
- nabycie praw majątkowych w drodze spadku (jest przedmiotem opodatkowania)
aspekt przedmiotowy spełniony, aspekt podmiotowy nie jeśli jest to osoba prawna (ustawa dotyczy os. fizycznych)
Opodatkowanie następuje w części wspólnej oby zakresów tzw. Pole obowiązku podatkowego, czyli obydwa aspekty muszą być spełnione równocześnie;
Podstawa opodatkowania
- to ilościowe ujęcie ( kwantyfikacja) przedmiotu opodatkowania;
- podatek od psów - podst. Opod. To ilość psów
- podatek dochodowy - podst. Opod. Wysokość uzyskanego dochodu
- podatek od spadków i darowizn - wartość nabytych praw "czysto" art.7
Sposób wyrażenia przez ustawodawcę podstawy opodatkowania rzutuje na możliwość zastosowania stawek podatkowych różnego rodzaju: np. podatek od nieruchomości - bycie właścicielem - budynki, budowle (podst.opod. stanowi powierzchnia), grunty;
Nie zależnie od tego czy podstawa opodatkowania wyrażona jest w wartościach pieniężnych, czy niepieniężnych, stawkę opodatkowania można wyrazić
Podstawa obliczenia podatku
Jest to wielkość określona liczbowo, do której odnosi się stawki podatkowe w celu obliczenia wysokości świadczenia podatkowego;
Np. podatek dochodowy
- osiągnięty dochód - 100.000
- wpłata darowizny na kult rel.(do 10% uz. Doch. Zwolnienie podatkowe) - 10.000
" podst. Opodatkowania - 100.000
" podst. obliczenia podatku - 90.000
Element łączący podstawę opodatkowania z podstawą obliczenia podatku jest to sposób wyrażenia (będący taki sam) w danych jednostkach;
Minimum podatkowe
- to części podstawy obliczenia podatku, od której ustawodawca podatku nie pobiera
*2790 - min. Podatkowe przy podatku od osób fizycznych
* art. 9 ustawy o podatku od spadków i darowizn, 9 637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do l grupy podatkowej
minimum w ujęciu wąskim - pobranie podatku od całości podstawy (sytuacja gdy kasa przekracza minimum, poniżej minimum nigdy się nie pobiera)
minimum podatkowe w ujęciu szerokim - od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad minimum podatkowe ( j.w.)
Charakterystyka stawek danego podatku:
1. Stawki stałe/ ruchome
a) stawki ruchome - gdy dla różnych wielkości podstawy obliczenia podatku ustawodawca przewidział różne stawki na podatek dochodowy od osób fi., podatek od spadków i darowizn;
b) stawka stała - obowiązuje w ramach jednego podatku dla wszystkich wielkości podstawy obliczenia np. podatek dochodowy od osób prawnych;
Stawki zroznicowane(dla poszczegolnych kat.podm,przedm,teryt obowiazuja w ramach danego podatku rozne stawki)
Stawki jednolite (dla calego zakresu podm,przedm, teryt obowiazuja jednak stawki danegi podatku)
Stawki kwotowe (wyrazone w jednostkach pienieznych)
Stawki procentowe (wyrazone w odsetkachod podstawy obliczenia)
Sposób opodatkowania:
Progresja podatkowa(wtedy gdy przy wzroscie podstawy obliczenia podatku kwota podatku(bezwzg. kwota podatku)rosnie szybciej niż podstawa obliczenia) (gdy przy wzroscie podstawy obliczenia podatku wzgledna wysok podatku rosnie)(podatek od darowizny)
Proporcjonalnosc podatkowa (gdy przy wzroscie podstawy podatku kwota podatku kwota podatku rosnie tak samo) (mimoz zmian wielkosci podstawy oblicz podatku wzgledna wysok podatku nie ulega zmianie)podatek dochod od osob prawnych)
Regresja podatkowa (wtedy gdy przy wzroscie podstawy obliczenia podatku, kwota podatku rosnie wolniej niz podstawa obliczenia albo nie ulega zamianie albo maleje) (gdy przy wzroscie podstawy obliczenia podatku wzgled wysok podatku maleje)(od czynnosci cywilno prawnych)
Rodzaje progresji
Odcinkowa (gdy ustawodawca dzieli podstawe obliczenia podatku na odcinki a wzrastajace stawki podatk odnosi do poszczegolnych odcinkow podstawy obliczenia (dochod od os. Fiz)
Calosciowa (ma miejsce wtedy gdy wzrastajace stawki podatkowe ustawodawca odnosi do calej podstawy obliczenia (podatek od wynagrodzen).
Przerwana (od pewnej podstawy obliczenia podatku ustawodawca podejmuje decyzje ze podatek ma char regresywny lub proporcjonalny)
Nieprzerwana (efekt progresji jest zachowany przy kazdej wielkosci podstway podatku)
Ordynacja podatkowa:
Ustawa normuje:zobowiązania podatkowe, informacje podatkowe, postępowanie podatkowe, kontrolę podatkową i czynności sprawdzające, tajemnicę skarbową.
Ustawę stosuje się do podatków, opłat oraz nieopodatkowanych należności budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania uprawnione są organy podatkowe; 2.opłaty skarbowej oraz opłat o których mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych; 3spraw z zakresu prawa podatkowego
Organem podatkowym jest naczelnik:urzędu skrabowego; celnego, wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta lub marszałek województwa jako organ 1 instancji
Dyrektor izby skarbowej ; celnej jako organ odwoławczy...........
Jeżeli podatek przynależny gminie wtedy decyzja od wójta, burmistrza lub prezydenta miasta
Jeżeli budżetowi to naczelnik urzędu skarbowego w ramach pierwszej instancji; wyjątki:podatek od spadków i darowizn; od czynności cywilno prawnych; karta podatkowa-należa do gminy ale pobierane są przez urząd podatkowy! Dla gminy!!
Naczelnik urzędu celnego-organ podatkowy 1 instancji w sprawach vatu oraz podatku akcyzowego z tyt. Importu tow. i usług, należa do budżetu państwa
Podatnikiem jest osoba fizyczna prawna lub jednostka org nie mająca osobowości prawnej podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.
Płatnikiem jest osoba .......obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Inkasentem jest osoba fizyczna ......obowiązana do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu-nie obliczono podatku wykonuje to urząd podatkowy, może nim być np. sołtys pobierający podatek rolny
Obowiązek podatkowy-wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.
Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz skarbu państwa, województwa powiatu albo gminy podatku w wysokości w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.
Skonkretyzowana powinność zapłacenia podatku w 4 aspektach:
Aspekt personalny
Co do wysokości kwoty
Co do terminu zapłaty
Co do miejsca zapłaty
Teraz to co mroooz z nowickim pisali
Strona czynna - organy podatkowe
Strona bierna - podatniik
Podatnikiem jest osoba fizyczna, prawna, jedn org nie majaca osob prawnej, podlegajaca na mocy ustaw podatkowych obowiazkowi podatkowemu
Podatnik a platnik
Platniki - osoba fizyczna, prawna lub jedn org nie posiadajaca osob prawnej, obowiązana na podstawie przepisow prawa podatkowego do obliczneia i pobrania od podatnika podatku i wplacenia go we wlasciwym terminie organowi podatkowemu, np. pracodawca, zleceniodawca (umowa o dzielo i zlecenie)
Inkasent - osoba fizyczna, prawna lub jedn org nie majaca osobowosci prawnej obowiazana do pobierania od platnika podatku i wplacenia go we wlasciwym terminie organowi podatkowemu, nie oblicza podatku, wykonuje to organ podatkowy, inkasetnem może być np. soltys pobierajacy podatke rolny
Obowiazek podatkowy a zobowiazanie podatkowe,
obowiazek podatkowy - wynikajace z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinnosc przymusowego swiadczenia pienieznego w zwiazku z zaistnieniem zdarzenia okreslonego w tych ustawach,
zobowiazaniem podatkowym jest wynikajace z obowiazku podatkowego zobowiazanie podatnika do zaplacenia na rzecz skarbu panstwa, wojewodztwa, powiatu, albo gminy podatku w wysokosci w terminie oraz w miejscu okreslonych w przepisach prawa podatkowego, na bazie obowiazku podatkowego powstaje zobowiazanie podatkowe
skonkretyzowana powinnosc zaplacenia podatku w 4 aspektach
aspekt personalny
co do wyskosci kwoty
co do terminu zaplaty
co do miejsca zaplaty
zobowiazanie podatkowe powstaje z dniem:
1)zaistnienie zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiazania
2)doreczenie decyzji organu podatkowego, ustalajacej wysokosc tego zobowiazania, np. podatek rolny, lesny, od nieruchomosci, od spadkow i darowizn
przedawnienie
zobowiaznie podatkowe w którym mowa o dorecznieu decyzji nie powstaje jeżeli decyzja ustalajaca to zobowiaznie zostala doreczona po uplywie 3 lat liczac od konca roku kalendarzowego w którym powstal obowiazek podatkowy
termin nie 3 a 5 letni wtedy gdy:
1)nie zlozyl tej deklaracji w terminie przewidzianym (miesiac od powstania obowiazku podatkowego) w przepisach prawa podatkowego
2)w zlozonej deklaracji nie ujawnil wszystkich danych niezbednych do ustalenia wysokosci zeznania podatkowego
Zob. podatkowe powstałe z dniem zaistnienia zdarzenia
-powstają z mocy prawa, automatycznie, z urzędu
-np. PIT, CIT, VAT, akcyza, gdy osiągamy dochód powstaje zob.
-podatnik sam oblicza podatek, wypełnia deklaracje i opłaca podatek
czasem dostajemy decyzję podatkową, mimo że zob. powstaje
z mocy prawa(np. niezłożona deklaracja, niezapłacony podatek itp.)
decyzje ustalające wys.zob.podatkowego-konstytutywne,tworzą
pewien nowy stan prawny.
decyzje określające wys.zob.podatkowego-deklaratywne(deklaratoryjne),
urzędowo stwierdzają istnienie danego stanu prawnego
(np.decyzje wydane mimo,że zob.powstałe z mocy prawa)
TERMIN PŁATNOŚCI PODATKU
a)przy doręczeniu decyzje ustalającej wys.podatku-14 dni od doręczenia
(nie liczymy dnia otrzymania decyzje),minister może przez
rozporządzenie określić termin płatności jakiegoś podatku(datę),
jeśli decyzje nie doręczona przed ta datą, to 14 dni
b)jeśli podatnik sam liczy i wpłaca podatek-termin płatności to
ostatni dzień, w którym wpłata powinna nastąpić
np. PIT za umowę o prace-do 20 dnia następnego mies.
PIT za umowę zlecenie-do 7 dnia następnego mies.
VAT-do 25 dnia następnego mies.
Zaległość podatkowa-podatek nie zapłacony w terminie.
FORMY ZAPŁATY
a)gotówkowa-dzień wpłaty to kiedy wpłacono na poczcie, w banku, kiedy
pobrał płatnik albo inkasent
b)bezgotówkowa-obowiązuje prowadzących działalność gosp.,
prowadzących księgę rachunkową lub księgę przychodów-rozchodów;
dzień wpłaty to dzień obciążenia rachunku podatnika
Jeśli podatnik ma różne zob. podatkowe, dokonana wpłata zaliczana na
zob. o najwcześniejszym terminie płatności, chyba że wskaże na co płaci.