Prawo gospodarcze publiczne - ćwiczenia

Prowadzone przez dr D Wacinkiewicza z US Szczecin

[e-mail]

1. Konkurencja.

Konkurencja (z łac. concurentia - współzawodnictwo) to proces, którego uczestnicy dążą do realizacji swoich interesów poprzez rywalizację. W grze rynkowej są to z jednej strony kupujący (konsumenci, usługobiorcy itp.), a z drugiej strony sprzedawcy (producenci, handlowcy). Kupujący rywalizują o ogromną ilość dóbr na rynku. Sprzedający rywalizują o pieniądze kupujących.

2. Rodzaje konkurencji.

Elementy konkurencji dzielą się na cenowe i pozacenowe.

Cenowe to:

• Niska cena

• Promocje

• Rabaty

• Raty

• Cena psychologiczna

• Wyprzedaże

Pozacenowe to:

• Jakość (tradycje, opinie, badania)

• Renoma (marka producenta)

• Dostępność

• Elitarność produktu (unikatowość)

• Programy lojalnościowe

• Moda

• Użyteczność (funkcjonalność)

• Gratis

• Estetyka (higiena)

• Sposób ekspozycji

• Miejsce zakupu

• Gwarancja (serwis)

• Obsługa

• Komponenty (skład)

• Kraj pochodzenia

• Reklama

• Rozwiązania technologiczne

3. Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów 

Dział I ustawy art. 1 mówi o ochronie konkurencji. Jej rozwoju, ochronie interesów przedsiębiorców i konsumentów. Ochrona ta jest w interesie publicznym. Ustawa adresowana jest do:

• 
  Przedsiębiorców

• Konsumentów jest to zakres podmiotowy ustawy

• Organów

Art. 1 ust 2 określa natomiast zakres przedmiotowy tej ustawy:

• Zasady i tryb przeciwdziałania naruszeniom konkurencji

• Praktyki zakazane

• Koncentracje przedsiębiorców

4. Zakazane praktyki.

Zakazane praktyki

Zakazane porozumienia Nadużywanie pozycji dominującej

Art. 5 Art. 8

Wyjątki

Porozumienia bagatelne art. 6 Reguła rozsądku art. 7

Por. horyzontalne (poziome) porozumienia wertykalne (pionowe)

Porozumienia (art. 4 pkt 4) mogą być zawarte w formie :

• Umowy

• Uzgodnienia

• Uchwały

Odpowiedzialności zgodnie z art. 1 ust 2 podlega przedsiębiorca, który ma określony cel ograniczający konkurencję. Nie musi on uzyskać skutku swojej praktyki.

5. Rynek.

Wyodrębnienie rynku. Aby ustalić co składa się na rynek właściwy trzeba wziąć pod uwagę 3 elementy:

• Rynek geograficzny (terytorialny)

• Rynek produktowi (asortymentowy)

• Czas (element czasu)

Czas badania

Rynek terytorialny

Rynek produktów

Badanie rynku sprowadza się do badania substytucyjności towarów tzn. stopnia w jakim produkt może zostać na rynku zastąpiony przez inny.

Dla ustaleń bardziej precyzyjnych konieczne jest zbadanie tzw. elastyczności. Elastyczność jest wysoka kiedy cena jednego produktu np. wołowiny doprowadza do tego, ze znaczna część klientów zdecyduje się zastąpić go produktem tańszym np. wieprzowiną. Wysoka elastyczność wskazuje, ze badane produkty są częścią tego samego rynku.

6. Reguła rozsądku.

Art. 7 ustawy mówi o tzw. regule rozsądku, która umożliwia zwolnienie przedsiębiorców z zakazów określonych w art. 5. Zwolnienie to występuje pod kilkoma warunkami określonymi w w/w przepisie. Treścią tego art. Jest więc wyłączenie spod zakazu. Wyłączenie to może nastąpić w formie rozporządzenia wydanego przez Radę Ministrów.

Reguła rozsądku pozwala na wyjęcie spod zakazu niektórych porozumień:

1. Których korzyści przewyższają straty (zagrożenia dla konkurencji)

2. Których beneficjentami są także inne podmioty nie zawierające porozumienia

3. Które nie są ewidentnie antykonkurencyjne

7. Decyzje Prezesa Urzędu Ochrony Konsumentów.

W sprawie praktyk uznanych za ograniczających konkurencję Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji wydaje decyzje o:

• Uznaniu praktyki za ograniczającą konkurencję art. 5 i 8 nakazującą zaniechania praktyki - art. 9

• Uznaniu praktyki za ograniczającą konkurencję art. 5 i 8 i stwierdzającą zaniechanie jej stosowania art. 10 ust 2. W takim przypadku przedsiębiorca zaprzestał stosowania praktyki zanim Prezes UOK dowiedział się o praktyce.

• Niestwierdzeniu praktyki ograniczającej konkurencję art. 11

• Zobowiązaniu przedsiębiorcy do wykonania zobowiązań, który w toku postępowania antymonopolowego zobowiązał się do zaprzestania postępowania ograniczającego konkurencję art. 11a

8. Koncentracja przedsiębiorców.

Kontrola koncentracji polega na prowadzonym nadzorze prewencyjnym, który jest władczym oddziaływaniem zapobiegającym jakimś niepożądanym, niekorzystnym zjawiskom art. 12.

Ust 2 tego artykułu określa formy koncentracji:

połączenie, które jest scaleniem samodzielnych przedsiębiorców w nowego autonomicznego przedsiębiorcę. Dotychczasowe pomioty albo przestają istnieć (inkorporacja), albo zmieniają swoją postać (fuzja).

INKORPORACJA FUZJA

5

1

A 6

Spółka A zostaje, ale zmienia się (wspólnicy, wartość itp.).

Spółka B zyskuje, ale traci tożsamość, niezależność, grozi jej restrukturyzacja.

Inkorporacja polega na tym, że tworzy się nową spółkę kapitałową na którą przenosi się cały majątek wszystkich łączących się spółek w zamian za akcje lub udziały tej nowej spółki . Akcje w przypadku spółki akcyjnej, a udziały w spółce z.o.o.

Fuzja to przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na inną spółkę (przejmującą) w zamian za akcje lub udziały, które spółka przejmująca wyda wspólnikom spółki przejmowanej.

Przejęcie kontroli - istotą jest w tym przypadku przejęcie kontroli jednego podmiotu na d drugim podmiotem. Przejęcie kontroli polega na uzyskaniu przez jednego przedsiębiorcy możliwości wywierania decydującego wpływu na działalność innego przedsiębiorcy. Dla oceny czy miało miejsce przejęcie kontroli, nie jest istotne czy przedsiębiorca rzeczywiście wywiera ten decydujący wpływ (czy go realizuje) W

Ważna jest sama potencjalna możliwość wywierania wpływu

Utworzenie wspólnego przedsiębiorcy, polega na tym, że przedsiębiorcy tworzą, ale nie przestają istnieć Wspólnikami przedsiębiorcy stają się w tworzonym wspólnie przedsiębiorstwie.

Wspólny przedsiębiorca może mieć charakter:

kooperacyjny

umożliwiają współpracę, koordynują działania przedsiębiorców założycieli, pełnią rolę instrumentu pomocniczego dla działań przedsiębiorców powołujących go do życia

koncentracyjny

prowadzi działalność gospodarczą w sposób ciągły i posiada wszystkie cechy samodzielnego przedsiębiorcy (spółki w holdingach)

Objęcie lub nabycie 25% akcji lub udziałów

Fuzje personalne

Rozpoczęcie wykonywania praw z akcji lub udziałów

Art. 13 mówi o wyjątkach w obowiązku zgłoszenia zamiaru koncentracji.

- czasowe nabycie papierów wartościowych przez instytucję finansową (banki, domy maklerskie itd.)

- czasowe nabycie akcji czy udziałów na zabezpieczenie wierzytelności

- obrót biernego (pasywnego) uczestnika koncentracji

- transakcja będąca następstwem postępowania upadłościowego

- transakcje wewnątrzgrupowe (pkt 6)

Rozdział 2

Decyzje w sprawach koncentracji

Art. 17

- decyzja /zgoda na dokonanie koncentracji/ - bezwarunkowa gdy na rynku nie zostanie konkurencja ograniczona

- zgoda warunkowa warunki : - wyzbycie się praw, majątku, praw wyłącznych, (osłabienie swojej pozycji) art. 18

- art. 19 ust. 1. zakaz koncentracji przy ograniczenia konkurencji

- art. 19 ust. 2 przyznanie zgody na koncentrację z zastosowaniem reguły rozsądku (rozwój ekonomiczny, postęp techniczny, pozytywny wpływ na gospodarkę narodową) pomimo osłabienia konkurencji

- art. 20. 1

Uchylenie decyzji (zgody)

- nierzetelność informacji będącej źródłem decyzji

- brak spełnienia warunków zgody na koncentrację

- niezgłoszenie Prezesowi Urzędu zamiaru koncentracji

- niewykonanie decyzji o zakazie koncentracji

Skutek - Prezes może:

- dokonać podziału przedsiębiorstwa

- zbycie całości lub części

- zbycie udziałów lub akcji

- odwołanie z funkcji członka organów zarządzających

1

X

A

B

C

D

E

F

A

B

---