PRZYKŁADOWE PYTANIA DO ZALICZENIA KOŃCOWEGO Z HISTORII FILOZOFII
1.)
Zgodnie z Platońską teorią idei żyjemy w świecie, w którym prawdziwe poznanie uzależnione jest od:
świadectwa naszych zmysłów
przekonań religijnych i opowieści mitycznych
naszej zdolności do przypominania sobie wcześniejszych losów duszy
sztuki przekonywania innych ludzi (retoryki)
2.)
Poniższy fragment pochodzi z dzieła zatytułowanego „Medytacje o pierwszej filozofii”. Przeczytaj go uważnie a następnie odpowiedz na pytania.
„Jestem więc rzeczą prawdziwą i naprawdę istniejącą; lecz jaką rzeczą? Powiedziałem: myślącą. I czym jestem poza tym? Przywołam wyobraźnię na pomoc: nie jestem tym układem członków, który się ciałem ludzkim nazywa; nie jestem też powietrzem, które te członki przenika, ani wiatrem, ani ogniem, ani oparem, ani tchnieniem, ani czymkolwiek takim, co bym sobie mógł uroić, założyłem bowiem, że to wszystko jest niczym. Podtrzymuję to założenie: a mimo to ja jestem czymś. (…) Lecz oto spostrzegam przez okno ludzi przechodzących ulicą. Cóż jednak naprawdę widzę oprócz czapek i szat, pod którymi mogłyby się ukrywać automaty, lecz sądzę, że to są ludzie. W taki oto sposób to, co zdawało mi się, iż widzę oczami, pojmuję tylko za pomocą zdolności wydawnia sądów, która należy do mego umysłu. (…) Tak oto wreszcie sam zaszedłem, dokąd chciałem. Skoro bowiem już wiem, że samych ciał nie ujmuję właściwie za pomocą zmysłów albo za pomocą zdolności do wyobrażania, lecz za pomocą samego intelektu, i że nie dzięki temu się je ujmuje, że się ich dotyka albo, że się je widzi, lecz tylko dzięki temu, że się je rozumowo poznaje, to poznaję w sposób niewątpliwy, że niczego łatwiej lub oczywiściej ująć nie mogę, niż mój własny umysł”.
Jak nazywa się autor tego dzieła? (1pkt)
Do jakiej tradycji filozoficznej jest on zaliczany? (1 pkt)
Na czym polega proces „rozumowego poznawania”, o którym mowa w tekście? Postaraj się go. (3 pkt)
Dlaczego zdaniem autora podanego fragmentu możemy posiadać pewność wyłącznie w odniesieniu do własnego umysłu? Uzasadnij wypowiedź w kilku zdaniach. (4 pkt)