Wojciech Pętelski 10.10.2006

Chemia Budowlana - ćwiczenia

Zadanie numer 4.1:

Identyfikacja wybranych kationów.

Zadanie miało na celu opanowanie podstawowych informacji o reakcjach charakterystycznych dla wybranych kationów, a następnie na identyfikacji kationów w próbkach roztworów o nieznanym składzie w 5 przygotowanych probówkach zgodnie z podanym drzewem reakcji chemicznych.

Reakcje przeprowadza się używając ok. 0,5 - 1,0 cm³ roztworu zawierającego kation, dodając później taką samą objętość odczynnika.

BK - (Badany kation)

I. Probówka:

1. Reakcja BK₁ + HCl

- brak osadu

2. Reakcja BK₁ + NaOH

- brak osadu

3. Dokonanie próby organoleptycznej (zapach)

- pojawienie się zapachu charakterystycznego dla amoniaku

Równanie reakcji:

NH₄⁺ + OH^- → NH₃↑ + H₂O

Wniosek:

Badanym kationem w pierwszej probówce jest NH₄⁺ (kation amonowy).

II. Probówka:

1. Reakcja BK₂ + HCL

- pojawienie się białego osadu

Równanie reakcji:

Pb²⁺ + 2Cl^- → PbCl₂↓

Wniosek:

Badanym kationem w drugiej probówce jest Pb²⁺ (kation ołowiawy).

III. Probówka:

1. Reakcja BK₃ + HCl

- brak osadu

2. Reakcja BK₃ + NaOH

- pojawienie się osadu

3. Dodanie dodatkowej ilości odczynnika

- rozpuszczenie osadu

Równanie reakcji:

Al³⁺ + 3OH^- → Al(OH)₃↓ - pojawienie się białego osadu

Al(OH)₃↓ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O - rozpuszczanie się osadu

Wniosek:

Badanym kationem w trzeciej probówce jest Al³⁺ (kation glinowy).

IV. Probówka:

1. Reakcja BK₄ + HCl

- brak osadu

2. Reakcja BK₄ + NaOH

- pojawienie się czerwonobrunatnego osadu

3. Dodanie dodatkowej ilości odczynnika

- brak efektu

4. Reakcja BK₄ + KSCN (Rodanek potasu)

- uzyskanie krwistoczerwonej barwy roztworu

Równanie reakcji:

a) Fe³⁺ + 3OH^- → Fe(OH)₃↓ - pojawienie się czerwonobrunatnego osadu

b) Fe³⁺ + 3SCN^- → Fe(SCN)₃↓ - uzyskanie krwistoczerwonej barwy roztworu

Wniosek:

Badanym kationem w czwartej probówce jest Fe³⁺ (kation żelazowy).

V. Probówka:

1. Reakcja BK₅ + HCl

- pojawienie się białego osadu

Równanie reakcji:

Pb²⁺ + 2Cl^- → PbCl₂↓

Wniosek:

Badanym kationem w piątej probówce jest Pb²⁺ (kation ołowiawy).

---