2 Opieka jako kategoria prawno-społeczna.

Ze względu na różnorodność form i różny zakres opieki, której przedmiotem jest człowiek możemy nazywać je ogólnie opieką międzyludzką.

Takie ogólne ujecie opieki jest niezbędne wszędzie tam, gdzie sprawowana jest ona nad człowiekiem niezależnie od tego, kim są ci ludzie, jaka jest forma organizacyjna i zakres.

1. H. Radlińska - istotę opieki widziała w tym, że „ bierze ona odpowiedzialność za losy podopiecznego i w większej lub mniejszej mierze ubezwłasnowolnione."

2. Kubicki i Woszczyk pogląd ten powtórzyli:

Przez opiekę nad dziećmi i młodzieżą rozumieć będziemy nie tylko dostarczenie niezbędnych środków mających na celu zaspokojenie potrzeb materialnych, lecz również wzięcie części odpowiedzialności za losy podopiecznego- za prawidłowy jego rozwój.

3. A. Kamieński - w swej definicji sygnalizuje dwie istotne cechy pojęcia opieki: tj. niezdolność jednostek do samodzielnego pokonywania określonych trudności życiowych oraz odpowiedzialności opiekuna za podopiecznego.

4. Jakubowski utożsamia opiekę z wychowaniem.

5. Cz. Czapów opublikował iż „opieka polega na stwarzaniu dziecku dostępu do różnorodnych dóbr, przedmiotów, sytuacji, co warunkuje zaspokojenie potrzeb dziecka oraz ma mu pomagać w korzystaniu z dostarczonych mu dóbr, bez których nie mogłoby ono istnieć i rozwijać się.

6. W. Okoń - opieka nad dzieckiem to ogół działań podejmowanych przez odpowiednie instytucje lub osoby w celu zaspokojenia codziennych potrzeb dzieci oraz stworzenia warunków niezbędnych do ich wychowania.

7. Z. Dąbrowski - „ Opieka w ogóle to konieczna aktywność jej podmiotu wobec zależnego od niego przedmiotu polegająca na ciągłym i bezinteresownym zaspokajaniu jego swoistych potrzeb i kompensowaniu niezdolności- w tym ze sfery wiary do samosterowania lub samowychowania"- definicja ta wyczerpuje wszystkie znamiona opieki.

KATEGORIE OPIEKI

Kategoria społeczna o społecznym charakterze opieki rozstrzyga jej społeczny podmiot oraz społeczne siły i środki realizacji. Opieka jest społeczna gdy: jej podmiot jest społeczeństwem, opiera się na społeczeństwie i jest realizowana przez specjalnie powołane instytucje. Głównym jej celem jest pomoc i wsparcie ludzi i ich egzystencji a głównie opieka i pomoc dzieciom i młodzieży, daje poczucie bezpieczeństwa socjalnego.

Kategoria prawna najbardziej podstawowe normy prawne dotyczące opieki zawarte są w konstytucji. Do zakresu opieki prawnej zaliczamy: realizacja określonych świadczeń wynikających z norm prawnych oraz egzekwowanie tych świadczeń w wyniku ich zaniechania; stanowienie prawnych norm opieki;

Kategoria moralna

Opieka osadzona jest od wieków w odczuciach i świadomości ludzi, przejawia się w pozytywnym albo negatywnym stosunku do jej określonego urzeczywistniania się w życiu codziennym. Stąd przede wszystkim wszelkie rażące zaniedbania opiekunów wobec swych podopiecznych a więc w stosunkach opiekuńczych spotykają się na ogół z dezaprobatą i potępieniem społecznym, zaś znęcanie się nad bezbronnym dzieckiem piętnowane jest powszechnie jako zachowanie nieludzkie.

Moralne normy opiekuńczości —opiekuńczość przejawiająca się w współżyciu między jednostkowego życia, czyli wg T. Kotarbiński za podstawową cnotę moralną co wyraża w swych oryginalnych założeniach etyki niezależnej i jej istocie - koncepcji opiekuna godnego zaufania.

---