Twórczość-to dochodzenie człowieka do podmiotowości. Człowiek odmawiał sobie prawa do bycia sprawczym, a przedewszystkim twórczym. tw. można i należy systematycznie badać i kształtować. Każdy człowiek jest twórczy, nie wiąże się to działalnością artystyczną-twórczym można być we wszystkich dziedzinach życia, nawet w codziennych czynnościach-można T. kształtować.
Rodzaje twórczości:
1.nieświadoma-tw.dokonywana w sposób przypadkowy, niezamierzony, bezpośredni.
2.świadoma-człowiek przyznał sobie prawo do tworzenia rzeczy nowych-jest przypadkowa i bezpośrednia- świadomy jest efekt zewnętrzny a nie proces i rozwój twórczy.
3.umyślna(samoświadoma)-pośrednia-oddziaływanie na samego siebie. człowiek wie że bycie twórczym jest możliwe i posiada umiejętności które ulepsza.
Dwie strony twórczości
-psychologiczna-samorozwój twórczy-czyli człowiek uświadamia sobie swoją podmiotowość i proces twórczy. każdy rozwój człowieka jest inny tak jak każdy z nas jest inny-mamy inna wrażliwość, dyspozycyjność, talenty, wiedzę, doświadczenia, wolę, emocje.
-historyczna-wytwarzanie rzeczy nowych, przełamanie schematów, stereotypów kulturowych i zastępowanie ich nowymi. nadawanie wielu znaczeń tym samym aspektów rzeczywistości.
Metoda Techne jest to teoretyczno-praktyczny proces dochodzenia do wiedzy naukowej, formułowania twierdzeń naukowych i przekształcania rzeczywistości(rozwiązywanie problemów).operowanie w sferze symboli a nie w sferze rzeczywistości. jest to tez zjawisko o charakterze społeczno-historycznym-czyli nauka rozwija się poprzez akty twórcze, przypadkowe-naukowiec wpada na pomysł i dopiero później wyprowadza naukowo.
Plusy
-człowiek zapanował nad przyrodą poprzez rozwój techniki
-poszerzenie wiedzy z doświadczenia
-wyjaśnianie przeszłości, rekonstrukcja zdarzeń, przewidywanie przyszłości
-teoretyczne rozwiązywanie problemu, ulepszanie działania.
Minusy
-złudzenie obiektywizmu-nie badanie całej rzeczywistości tylko pewne jej fragmenty. człowiek bada swoje dzieło niż naturalną rzeczywistość.
Schemat metody Techne
1.Rzeczywistość zastana (projekt)
2.Doświadczenie
a) Obserwacja-jest to brak świadomości w przebieg zdarzeń
b) Eksperyment-jest to świadoma ingerencja w przebieg zdarzeń
c) Rozumowanie - uznawanie jakiegoś zadania za prawdziwe wg innych zdań-przesłanek
d) Indukcja - od szczegółu do ogółu
3.Nauki empiryczne (na podstawie faktów, dośw.)- symboliczny zbiór zjawisk opisujący przyrodniczą powtarzalną rzeczywistość
4.Nauki dedukcyjne (z założenia, z góry) -których twier. można wyprowadzić z dan prawdziwych, których nie trzeba dowodzić czyli nie zależnych od dośw.
5.Nauki praktyczno-stosowane -zbiór technologii działania na otoczenie-rzeczywistośi np. medycyna, infor,tech
a) Dedukcja- wnioskowanie od ogółu do szczegółu
b)Projektowanie - tworzenie symbolicznej rzeczywistości, która ma być wytworzona-projekt (rozwiązywanie problemów)
6. Wytwarzanie-praktyczna realizacja wcześniej przygotowanych projektów
7.Rzeczywistość wytworzona- (nowe produkty) zmiana istniejących poglądów dzięki nowemu postrzeganiu w danej rzeczywistości
Mechanicyzm-zjawiska porównywane do kształtu i ruchu atomów. zjawisko życia, nasze emocje, myśli to popychanie jednych atomów przez inne. człowiek jest jak mechanizm-to trzeba wymienić aby mechanizm działał. jeśli zdrowe są części to zdrowa jest całość.
Behawioryzm- zachowanie człowieka jest zdeterminowane w całości przez czynniki zew. tj otoczenie, środowisko zew, system kar i nagród, bodźce.
Psychoanaliza- psychika ludzka składa się z 3części: ego-świadomość, id-podświadomość, superego-nadświadomość. Każdy człowiek ma część umysłu zwaną podświadomością do którego nie ma dostępu(ukryte myśli, instynkt, namiętności) determinują nasze zachowanie i odczuwanie. Z drugiej strony w naszym umyśle (superego) są zakodowane normy moralne i społeczne, stanowiące cenzurę dla treści ukrytych w podświadomości.
Podmiot heteronomiczny-człowiek który odmawia sobie prawa do bycia autorem własnych czynów, tłumi je w sobie ponieważ boi się krytyki i odrzucenia przez otoczenie. postrzega siebie w określonej roli (górnik, rolnik).postrzega swoje cele jako zobowiązania, a świat jako obszar w którym należy czynić to co do niego należy.
-bierny-podlega różnym wpływom-pozbawiony indywidualności
- zdeterminowany- brak wolnej decyzji
- doskonale sterowany
- taki, który nie stanowi sam o sobie
Podmiot autonomiczny- człowiek posiada możliwość kierowania swoim zachowaniem, posiada niezależność, możliwość dokonywania samodzielnych wyborów. Dostrzega twórczą swoją rolę w rzeczywistości, jest autorem swoich czynów, samego siebie.
Gra podmiotu z otoczeniem i działania umyślnie twórcze
1.Repertuar aktywności-zbiór wszystkich czynów, których człowiek może wykonać poprzez działania zew.
2 Repertuar decyzji- umiejętności, które potrafimy podjąć, wybieranie czynów i zachowań
3. Wola działania-konsekwencja wprowadzania czynów, ciągów w podejmowane decyzje
DW- działania wewnętrznych organów na rzecz utrzymania organizmu
DZ- działania zewnętrzne podmiotu na otoczenie w celu konsumpcji(zasilenie organizmu)
K -konsumpcja- działamy na otoczenie i zaspokajamy własne potrzeby
Tworzywo-emocje, wiedza, zjawiska
Działania umyślnie twórcze- część działań skierowana na siebie w celu wzbogacenia możliwości podmiotu. Najpierw człowiek oddziaływuje na siebie a później na otoczenie.
Działania twórcze-zachodzą gdy podmiot podejmuje wcześniej nie znane działania, które przynoszą wyższe efekty niż wcześniej realizowane działania.
Działania standardowe- gdy podmiot podejmuje działania dobrze mu znane a podczas tego nie zmieniają się repertuary i otoczenia.
Sprawność- stosunek wykorzystanych kosztów do działań wew. i zew.