UKŁAD POKARMOWY
Objaw Cullena- wybroczyny wokół pępka - krwawienie pozaotrzewnowe Objaw Greya-Turnera- wybroczyny po bokach jamy brzusznej - krwawienie pozaotrzewnowe Głowa meduzy- poszerzone naczynia żylne dookoła pępka - u chorych ze schorzeniami wątroby (np. marskość) Objaw Blumberga (tkliwy ból z odbicia)- ból wywołany gwałtownym cofnięciem ręki podczas badania powłok jamy brzusznej Obrona mięśniowa- napięcie mięśni szkieletowych jamy brzusznej (świadome w celu zapobieżeniu bólowi lub niezależnie w odpowiedzi na podrażnienie otrzewnej) Objaw Rowsinga- ból przeniesiony w prawym dolnym kwadrancie brzucha, który powstaje w wyniku ucisku przez badającego okolicy lewego dolnego kwadrantu brzucha - zapalenie otrzewnej, zapalenie pęcherza żółciowego Zespół Boerhaave'a- pęknięcie przełyku w wyniku nasilonych wymiotów Zespół Mallory'ego-Weissa- podłużne pęknięcie błony śluzowej żołądka w pobliżu połączenia żołądkowo-przełykowego powstałe w wyniku nasilonych wymiotów Objaw Hammana- dźwięk o charakterze tarcia słyszany nad sercem - obrzęk śródpiersia Objaw Murphy'ego- ostre zatrzymanie oddechu podczas ucisku przez badającego okolicy prawego górnego kwadrantu jamy brzusznej - zapalenie pęcherzyka żółciowego
Stygmaty przewlekłej choroby wątroby: pajączki naczyniowe, czerwienica dłoni, wodobrzusze, ginekomastia. Sonda Sengstakena-Blakemore'a- wielokanałowy zgłębnik nosowo-żołądkowy wyposażony w dwa- żołądkowy i przełykowy- niezależnie nadmuchiwane balony. Nadmuchanie ich powoduje bezpośredni ucisk krwawiących naczyń co ma doprowadzić do zatrzymania krwawienia z żylaków przełyku (balon żołądkowy nadmuchuje się do objętości 250-350 ml, a do uzyskania ciśnienia 25-45 mmHg) Czynnik Norwalk- parwowirusopodobny patogen szerzący się na drodze kałowo-ustnej i jest odpowiedzialny za pojawienie się zapalenia żołądkowo-jelitowego Biegunka podróżnych- biegunka spowodowana przez E.coli (niewielkie nasilenie do 7 dni) Megacolon toxicum- ostre toksyczne rozdęcie okrężnicy jako wynik utraty napięcia mięśniówki w części jelita objętego chorobą ( powikłanie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego) Objaw sznura pereł- linia małych kieszeni powietrznych w świetle wypełnionym płynem na zdjęciu RTG - niedrożność jelita Poziomy płynów ułożone na wzór drabiny na zdjęciu RTG- niedrożność jelita cienkiego Triada Charcota- ból w prawym górnym kwadrancie jamy brzusznej , gorączka z dreszczami, żółtaczka - wstępujące zapalenie dróg żółciowych Pentoda Reynolda- triada Charcota + zmiany w stanie umysłowym i hipotensja- ciężkie przypadki wstępującego zapalenia dróg żółciowych Punkt McBurneya- odległość 2/3 wzdłuż linii poprowadzonej od pępka do prawego przedniego kolca biodrowego- miejsce tkliwe w zapaleniu wyrostka robaczkowego Objaw lędźwiowy- ból wywołany ciągnięciem prawego biodra chorego w czasie gdy leży on na lewym boku - zapalenie wyrostka robaczkowego |
|
Objaw zasłonowy- ból spowodowany przez wewnętrzną rotację prawego biodra podczas utrzymywania w zgięciu kończyny w kolanie i biodrze - zapalenie wyrostka robaczkowego
Angina brzuszna- tępy kurczowy ból umiejscowiony wokół pępka; rozpoczyna się 15-30min. po posiłku Objaw granicy- ostre zakończenie cienia gazów w obrębie poprzecznicy w rzucie trzustki na zdjęciu RTG (ostre zapalenie trzustki) Objaw odwróconego drzewa- ograniczona niedrożność dwunastnicy i jelita czczego (ostre zapalenie trzustki) RTG Kryteria Ransona- wskaźniki prognostyczne ostrego zapalenia trzustki (mniej niż 3- śmiertelność 1%; więcej niż 6- wskaźnik śmiertelności wzrasta do 100%) 1) kryteria przy przyjęciu do szpitala: - wiek powyżej 35lat - leukocytoza powyżej 16 000/mm3 - stężenie glukozy większe niż 200mg% - poziom LDH > 350 j.m./l - poziom AspAT > 250 j./l 2) kryteria po 48h: - spadek Ht co najmniej o 10% - wzrost stężenia azotu mocznikowego we krwi co najmniej o 5mg% - stężenie wapnia w surowicy < 8mg% - Po2 < 60 mmHg - ilość płynów w trzeciej przestrzeni > 6l - niedobór zasad > 4 mEq/l
UKŁAD NERWOWY
Pola ostatniej łąki ( obszary wododziałowe )- miejsca w obrębie mózgowia najbardziej podatne na szkodliwe działanie hipoperfuzji (udary niedokrwienne) Zespół Wallenberga ( zespół boczny opuszki )- dotyczy obszaru unaczynienia kręgowo-podstawnego i wiąże się z uszkodzeniem pnia mózgu i móżdżku (udar krwotoczny) Drop attacks- upadki na kolana związane z zespołem Wallenberga ( zaburzenie czynności móżdżku ) Choroba Meniere'a- zawroty głowy pochodzenia obwodowego; triada objawów: upośledzenie słuchu, szum w uchu, układowy zawrót głowy
Manewr Nylena-Baranya- pomaga w określeniu czy zawrót głowy ma przyczynę ośrodkową czy obwodową. Pacjent początkowo siedzi a następnie pomaga mu się przyjąć szybko pozycję leżącą na plecach z głową uniesioną o 45o i skręconą w lewo Marsz jacksonowski- progresja objawów napadu częściowego padaczki np. drganie prawego kciuka, które stopniowo przekształca się w ruchy kloniczne całej prawej kończyny górnej i prawej połowy twarzy Porażenie Todda- ponapadowy, ogniskowy, ubytkowyobjaw neurologiczny, który może wskazywać na umiejscowienie ogniska padaczkowego
Zespół Guillaina-Barr'ego- ostra neuropatia zapalno- Porażenie Bella- idiomatyczna mononeuropatia VII nerwu czaszkowego (niedowład części twarzy po stronie nerwu, kącik ust opadnięty, chory nie może zamknąć oka i zmarszczyć czoła Plaki- obszary demielinizacji w OUN, charakterystyczna cecha stwardnienia rozsianego
|
Objaw Lhermitte'a- wrażenie przypominające porażenie prądem elektrycznym podczas zgięcia szyi u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym ( nadmierna pobudliwość zdemielinizowanych aksonów ) Dystrofia mięśniowa Duchenne'a- związana z chromosomem X rozwija się u chłopców do 5 roku życia Złośliwy zespół neuroleptyczny- triada objawów: hipertermia, sztywność, zaburzenia świadomości (wypłukanie dopaminy - stosowanie leków z grupy antagonistów dopaminy np. haloperydol) Oczy szopa (sińce okularowe)- obustronne podskórne wynaczynienie krwi w okolicach oczodołów- złamanie podstawy czaszki Objaw Battle'a - podskórne wynaczynienie krwi wokół wyrostka sutkowatego- złamanie podstawy czaszki Oddech Cheyne'a-Stokesa - ma charakter crescendo-decrescendo - wskazuje na obustronną nieprawidłową czynność półkul mózgowych przy zachowanej funkcji pnia mózgu Oddychanie apneustyczne- długotrwała przerwa po wykonaniu wdechu (np. zawał w obrębie mostu) Oddech ataktyczny- nieregularny, pozbawiony jakiegokolwiek wzorca (zwiastun śmierci) Sztywność z odkorowania- nadmierny wyprost kończyn dolnych, zgięcie w stawach łokciowych, dłonie zwrócone w kierunku środka ciała Ułożenie odmóżdżeniowe- nadmierny wyprost kończyn górnych i dolnych Ból głowy Hortona- klasterowy ból głowy (ból głowy histaminowy), okresy bólowe poprzedzane długotrwałymi okresami bezbólowymi Zespół Hornera- opadnięcie powieki, zwężenie źrenicy, brak wydzielania potu (dotyczy klasterowego bólu głowy) Krwawa łata- wstrzyknięcie własnej krwi pacjenta do przestrzeni nadtwardówkowej w miejscu poprzednio wykonanego nakłucia lędźwiowego - zapobieganie bólom głowy występującym po tym zabiegu
UKŁAD ODDECHOWY
Zagrażające zatrzymanie oddechu- zaburzenia psychiczne, znacznie nasilony wysiłek oddechowy Barotrauma (uraz ciśnieniowy)- częste powikłanie wentylacji mechanicznej i chorych na astmę oskrzelową (należy zmniejszyć objętość życiową do 10ml/kg m. c. i wydłużyć czas wydechu) Zjawisko auto-PEEP (pułapka powietrzna)- wzrost ciśnienia w klatce piersiowej, zmniejszenie napływu żylnego, obniżenie rzutu serca (PEEP- dodatnie ciśnienie końcowowydechowe) Oddech przez „zasznurowane usta”- charakterystyczny dla POChP Zator- siodło- zamknięcie obu tętnic płucnych Triada objawów w zatorowości płucnej- ból opłucnowy w klatce piersiowej, duszność, krwioplucie Objaw Westermarka- poszerzenie cienia centralnej tętnicy płucnej ze zmniejszeniem rysunku naczyniowego płuca po tej stronie na zdjęciu RTG - zatorowość płucna Garb Hamptona- zagęszczenie kształtu klina, przylegające szeroką podstawą do opłucnej wskazujące wierzchołkiem na wnękę na zdjęciu RTG - zatorowość płucna
|
|
Cewnik Cooka- cewnik o małej średnicy z jednokierunkową zastawką stosowany w celu drenażu jamy opłucnej ( w odmie samoistnej)
UKŁAD KRWIONOŚNY
Dławica Prinzmentala - skurcz tętnicy wieńcowej w miejscu usytuowania blaszki miażdżycowej prowadzący do niedokrwienia lub zawału (pojawia się często raptownie budząc chorego ze snu) Objaw Lavine'a - uderzenie dłonią w okolicę mostka w celu scharakteryzowania bulu dławicowego Triada Becka: poszerzenie żył szyjnych, hipotonia, stłumienie tonów serca - tamponada serca Tętno dziwaczne - nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego podczas wdechu (>10mmHg) - tamponada serca Objaw Kussmaula - zwiększenie stopnia poszerzenia żył szyjnych w czasie wdechu - czasem w tamponadzie serca Zespół Leriche'a - ból pośladków lub ud oraz impotencja u mężczyzn - zamknięcie tętnicy w okolicy rozwidlenia aorty na tętnice biodrowe wspólne Wskaźnik ramię-kostka - stosunek pomiędzy ciśnieniem skurczowym mierzonym na tętnicy piszczelowej tylnej i na tętnicy ramiennej (poniżej 50% - zaawansowana niewydolność tętnic) Objaw Burgera - uniesienie stóp chorego leżącego na wysokość ok. 30cm powoduje zblednięcie kończyn - zaawansowana choroba tętnic Triada Virchowa: zastój krwi, nadmierna krzepliwośc, uszkodzenie śródbłonka naczyń - zakrzepica żył Pętle drutu - obecność zmian w tętniczkach widoczne w badaniu dna oka - stan naglący w nadciśnieniu tętniczym Nadciśnienie złośliwe - obecność nadciśnienia tętniczego, któremu towarzyszy obrzęk tarczy nerwu wzrokowego - stan nagły w nadciśnieniu tętniczym
Tętno młota wodnego - szybko narastające a następnie gwałtownie zapadające się - niedomykalność zastawki aortalnej Tetno Quinckego - po delikatnym uciśnięciu czubka paznokcia pulsujące naprzemienne czerwienienie się łożyska paznokcia przy korzeniu- niedomykalność zastawki aortalnej Objaw Durozieza (ton wystrzału z pistoletu) - szmer skurczowo-rozkurczowy podczas obserwowania tętna na tętnicy udowej - niedomykalność zastawki aortalnej Szmer Austina-Flinta - miękki śródskurczowy turkot wywołany przemieszczeniem płatka przedniego zastawki dwudzielnej przez powracający do komory strumień krwi Zespół Barlowa (zespół wiotkiej zastawki) - zespół skurczowego kliku i szmeru - wypadanie płatka zastawki dwudzielnej
|
Copyright by Rescue