RELACJE SPOŁECZNE W DOBIE INTERNETU

+

-

Integrujący i więziotwórczy charakter(zawieranie nowych przyjaźni, znajomości np. z sąsiadami i wirtualnych wspólnot) Podtrzymywanie istniejących więzi(częstsze kontaktowanie się z rodziną i znajomymi za pomocą poczty elektronicznej i komunikatorów, podtrzymywanie mocnych relacji na odległość; podtrzymywanie słabych relacji, które w innej sytuacji byłyby stracone, ze względu na duże koszta kontaktu; nowa kategoria-RODZINA Z WYBORU) Tworzenie wirtualnych społeczności( są zorganizowane wokół konkretnych zainteresowań, mają wyspecjalizowany charakter; ich powstanie jest uznane za punkt kulminacyjny historycznego procesu odrywania się życia towarzyskiego od miejsca i powstania nowych wzorców stosunków społecznych, których członkowie komunikują się za pomocą sieci komputerowych) Zwiększenie efektywności oraz oszczędność czasu(dzięki wykonywaniu wielu czynności drogą elektroniczną,niwelacja dystansu i różnic czasowych) Nawiązywanie nowych cennych relacji społecznych(znalezienie wsparcia i jego dawanie dla obcych osób może spowodować wzrost otwartości i tolerancji-powstanie nowego ładu integracji społecznej)choć przy dewirtualizacji, często okazywało się, że nawiązanie tak dobrego kontaktu w realu jest bardzo trudne. nie wyklucza to jednak nawiązywania bardzo mocnych i silnych więzi. komunikacja może być bardzo głęboka i otwarta. Wszak istnieją małżeństwa, które poznały się przez internet) Najważniejszy-tworzenie nowych wzorów życia społecznego(rozprzestrzenianie się indywidualizmu jako dominującej formy organizacji społecznej) Aspekt kulturowy(użytkownicy sieci częściej uczestniczą w wydarzeniach artystycznych, czytają więcej książek, uprawiają sporty niż nie korzystający0poszerzają się ich horyzonty i wiedza o dostępności)

Osłabienie lub zniszczenie relacji istniejących w rzeczywistości niewirtualnej Anomia(stan niepewności związany z transformacją) i spadek kapitału społecznego użytkowników(z powodu odciągnięcia ich od codziennego życia) Intensywne korzystanie z internetu (według Roberta Krauta*): Spadek intensywności komunikacji w rodzinie Zmniejszenie uczestnictwa we własnym kręgu społecznym Zwiększenie poczucia osamotnienia, stresu, depresji Relacje słabe(w sieci) zastępują mocne więzi (które dostarczały wsparcia społecznego i miały duży wpływ na samopoczucie jednostki) Więzi internetowe lepsze, jeśli chodzi o dostarczanie informacji, nie mają tak dobrych efektów psychologicznych Zawód dewirtualizacją(ktoś kogoś udaje, nie odpowiada naszym wyobrażeniom.) Sprzyja postawom aspołecznym W przypadku nałogowego korzystania z internetu, radykalny indywidualizm i egoizm

Tabela 1:korzyści straty korzystania z internetu jako środka komunikacji 3 ograniczenia dyskusji-1czas gdy jeszcze nie był powszechny internet,nieliczni użytkownicy wyolbrzymiający dystans między nimi a resztą społeczeństwa.2 niewiele było wiarygodnych obserwacji naukowych o korzystaniu z internetu,3 ideologiczna opozycja tradycja-harmonia, obywatele sieci-wyobcowani maniacy komputerowi

Wyniki Krauta potwierdził Norman Nie i Lutz Erbring. Co ciekawe badane jednostki utrzymywały, że czas poświęcony na podtrzymywanie więzi w rzeczywistości nie uległ zmianie.

Paradoks internetu (Kraut*): narzędzia są wykorzystywane(w sensie internet) do komunikacji z innymi ludźmi, jednocześnie zwiększają poczucie osamotnienia i powodują pogorszenie kontaktów ze znajomymi i rodziną

*Główną wadą badań na podstawie których Kraut formułuje swoje teorie było to, że badał nowicjuszy, którzy po raz pierwszy mieli kontakt z komputerem i internetem. Występował u nich bowiem efekt „zachłyśnięcia się” tymi dobrami. Poza tym częste są frustracje z nieumiejętności posługiwania się sprzętem, przez co trzeba poświecić na naukę więcej czasu. Jednak jak dowodził zespół Krauta, wraz z upowszechnianiem dostępu do internetu i wzrostem liczby użytkowników wzrasta liczba znajomych i członków rodziny użytkownika, którzy korzystają z sieci, a tym samym internet sprzyja podtrzymywaniu „starych” silnych więzi.

BARDZO WAŻNE!!! Negatywne skutki miały działanie krótkotrwałe i dotyczyły jak mamy napisane tylko nowicjuszy. Wraz ze wzrostem umiejętności korzystania z sieci te negatywne skutki się zmniejszały.

Próg „aktywności sieciowej”-ilość spędzanego czasu w sieci, powyżej którego wypierane są inne aktywności z życia użytkownika.

Kontakty w społeczeństwie tradycyjnym (Grupa)

Kontakty w internecie (sieć)

Ograniczały się do osób z kilku ściśle określonych i wyodrębnionych kręgów( miały wyznaczone i określone granice, wiadomo było kto do danej grupy należy, a kto nie) Kryteria przynależności przypisane, a nie osiągane Zorganizowane organizacje (grupy) hierarchicznie, z jasnym podziałem na role Duża trwałość grup(ze względu nagłębokie więzi, wspólne interesy, zobowiązania)

Brak określonych granic i trwałych podziałów na grupy Dużo mniejsza spoistość (mniejsza gęstość relacji niż w grupach) Dużo większy zasięg(angażują jednostki od siebie odległe pod wieloma względami) Duża granica przepuszczalności(jednostki wchodzą w wiele interakcji, które angażują osoby bardzo zróżnicowane) Wielofunkcjonowalność i wielopoziomowość sieci(jednocześnie ludzie mogą funkcjonować w wielu różnych sieciach w tym samym czasie) Nietrwałość sieci(relacje zmieniają się szybko między wieloma równoległymi sieciami, nie mają zobowiązań względem siebie nawzajem)

Tabela 2:charakterystyka kontaktów

Przejście od grup do sieci (Powstanie społeczeństwa usiecioionego) (według Wellmana)-zmiana form społecznych, a nie kryzys uspołecznienia

I ETAP Wspólnota oparta na sąsiedztwie Wspólnota oparta na konkretnym miejscu(wielość miejsc)

Prywatyzacja relacji- różnicowanie możliwości zawierania znajomości(każdy indywidualnie układa swój plan działań i tylko w szczególnych sytuacjach spędza cały swój czas z tymi samymi osobami, na ogół dzieląc go między różne grupy i środowiska)

NAJISTOTNIEJSZY CZYNNIK!!!!

Rozwój transportu i środków komunikacji masowej oraz przemiany w sferze pracy (erozja wspólnot opartych na lokalności, osłabienie wspólnot tworzonych we wspólnym miejscu zamieszkania, co sprzyjało zwiększeniu liczby relacji nawiązywanych na innych podstawach)

Zwiększenie mobilności (zwiekszenie autonomii jednostki. Może sama decydować o swoich relacjach. Powoduje to, że grupy czy wspólnoty z których jednostki się wywodzą przestają być wyznacznikiem ich relacji i kontaktów społecznych. Konsekwencją zwiększonej mobilności jest osłabienie zobowiązań.

Brak zobowiązań jest jednym z podstawowych czynników, osłabienia więzi społecznych.To właśnie zobowiązania są podstawą trwałości więzi

Relacje wspólnotowe i ich podtrzymywanie przeniesione z sąsiedztwa do wnętrza domów i miejsc publicznych

Wzrost liczby różnych grup, miejsc, środowisk w których ludzie uczestniczą(bo jednocześnie mogą w wielu naraz)

Działania jednostek na rzecz integracji własnej sieci (mocne więzi między osobami, które wzajemnie się nie znają,a są członkami różnych grup sprzyja dążeniu do wzajemnego poznania)

II ETAP Oderwanie wspólnoty od miejsca(wzór wspólnoty oparty na osobach, a nie na miejscu, bo bez względu na to, gdzie się jest, możliwy jest natychmiastowy kontakt)

Bauman pisze:

„słabość i krótkie życie tworzonych współcześnie wspólnot wydają się wynikać ze zmniejszenia się lub wręcz niwelacji tej przepaści: komunikacja wewnątrzgrupowa nie posiada żadnej przewagi nad procesem wymiany informacji i pomiędzy wspólnotami, jeśli oba te procesy odbywają się w oka mgnieniu”

Obecnie wspólnoty, które nie są wewnętrznie powiązane, trwale i dobrze wyodrębnione są słabe i krótkotrwałe.

Duża autonomia jednostki

KAŻDY TWORZY SWOJĄ WŁASNĄ SIEĆ

Sieci kształtują się na zasadzie rola-rola ( osoba-osoba) a nie (miejsce-miejsce)

Rola-rola -polega na tym, że te relacje angażują jedynie część osobowości jednostki. Są wyspecjalizowane i zaspokajają bardzo różne potrzeby ludzkie( np. wsparcia emocjonalnego, dostępu do informacji, pomocy materialnej, identyfikacji społecznej i poczucia przynależności) Jest niewiele więzi, które mogą zaspokoić tak wiele wyspecjalizowanych potrzeb, więc możliwe są tylko w różnych relacjach.

Relacje osoba-osoba nie muszą być relacjami twarzą w twarz

Badacze zgadzają się, co do tego że internet zmienia zarówno społeczeństwo jak i psychikę oraz funkcjonowanie jednostek. Jednak nie mogą dojść do pełnej zgody co do kierunku tych zmian.

Korzystanie z internetu może modyfikować jakość i liczbę relacji. Należy pamięta, że większość relacji nie istnieje wyłącznie w internecie, ale jest uzupełnieniem innych kontaktów.

Może służyć nawiązywaniu nowych przyjaźni, powstawaniu wirtualnych wspólnot i podtrzymywaniu istniejących więzi. Jednak może się również przyczynić do osłabienia lub wręcz zniszczenia relacji istniejących w rzeczywistości niewirtualnej. WPŁYW TEGO MEDIUM JEST UZALEŻNIONY OD SPOSOBU JEGO WYKORZYSTANIA.

---