REGION SKANDYNAWSKI
Najbardziej na północ położonym krajem Europy jest Norwegia, a najbardziej wysuniętym na północ miejscem na kontynencie jest ________________. Wód brzegowych Norwegii nie skuwa lód dzięki ciepłemu prądowi zwanemu ________________. Jedną z największych atrakcji tego kraju jest ________________ - największa wyspa Norwegii, położona w archipelagu Svalbard, na Morzu Arktycznym.
Pierwsze parki narodowe w Europie (Abisko, Angso, Gorphyttan, Gotska Sondon) powstały na początku XX wieku w ________________.Najbardziej znanym kąpieliskami są tu ________________ i ________________ znane z połączeń promowych z Polską. ________________ - stolica tego państwa położona jest na 14 wyspach i szczyci się m.in. Muzeum statku Waza.
________________ nazywana jest „krajem tysiąca jezior”, gdyż zajmują one 10% powierzchni tego kraju. U jej brzegów na Morzu Bałtyckim znajduje się archipelag 6,5 tys. wysp zwany ________________, którego główną miejscowością turystyczną jest Marienhamn. Na północy znajduje się ________________, gdzie w lecie słońce świeci bez przerwy, a w zimie można podziwiać zorzę polarną. Można tu też odwiedzić Św. Mikołaja, który mieszka w ________________ na kole podbiegunowym.
Dania leży na Półwyspie ________________. W skład Królestwa Danii wchodzą usytuowane na Morzu Norweskim (między Wielką Brytanią, Norwegią i Islandią) Wyspy ________________ oraz największa wyspa świata ________________. Wyspy te cieszą się szeroką autonomią. Stolica kraju Kopenhaga leży na wyspie ________________. Inna wyspa - ________________ - zyskała miano „Majorki Północy” i „perły Bałtyku” ze względu na łagodny klimat i ciekawe krajobrazy.
Druga co do wielkości wyspa Europy to ________________. Znana jest ona z wulkanów (najbardziej znany to ________________) oraz gejzerów.
REGION BAŁTYCKI
Najbardziej znane litewskie miasto na wybrzeżu Bałtyku to ________________, która łączy funkcje kąpieliska, portu i ośrodka przemysłu. Ciekawym obszarem wpisanym na listę UNESCO jest ________________ znana z najwyższych wydm w Europie. W ________________ na jeziorze Galwe znajduje się zamek zwany „małym Malborkiem” wzniesiony w XIV/XV wieku. W Wilnie znajduje się wiele miejsc ważnych dla Polaków m.in. Ostra Brama z obrazem MB Miłosiernej oraz ________________ przed którym znajduje się mauzoleum z sercem J. Piłsudskiego.
Stara część Rygi, stolicy ________________,wpisana została na listę UNESCO. Można tu podziwiać m.in. sale Wielkiej Gildii, zamek, gotyckie kościoły, prochownię.
Stolica Estonii ________________ słynie z gotyckich zabytków i dlatego wpisana została na listę UNESCO. Inne duże miasta Estonii to Narwa ________________ dawniej Dorpat), Parnawa.
REGION WYSP BRYTYJSKICH
Najwyższy szczyt Wielkiej Brytanii to ________________ znajdujący się w GórachKaledońskich. Ujście Tamizy do morza nazywamy ________________ - jest to poszerzone, lejkowate ujście rzeki, powstałe w wyniku działania pływów morskich. 24 obiekty w Anglii wpisane są na listę UNESCO, w tym ________________ - kamienne kręgi z 1900-1400 p.n.e., znane uzdrowisko - ________________ oraz twierdza Tower w Londynie. Dwa powstałe w XIII wieku i rywalizujące do dziś uniwersytety znajdują się w ________________ i ________________. Stolicą Szkocji jest ________________ również wpisany na listę UNESCO, ale największym miastem Szkocji jest ________________. Należąca do Wielkiej Brytanii północna część Irlandii nazywana jest ________________ ze stolicą w ________________. Stolicą Walii jest ________________.
„Zielona wyspa” - ________________ - zamieszkana jest przez ok 4 mln ludzi. Jej stolicą jest ________________. Największym miastem w południowej Irlandii jest ________________.
REGION ZACHODNIOEUROPEJSKI
Jednym z regionów turystycznych Niemiec jest Bawaria, której stolicą jest ________________. Największym ośrodkiem sportów zimowych w tym regionie jest ________________, w którym co roku rozpoczyna się konkurs 4 skoczni. Najważniejszym miastem Saksonii jest _______________, w którym znajduje się Zwinger. W Brandenburgii znajduje się ________________ - 3,5 milionowe miasto położone u ujścia Szprewy do Haweli, znane głównie z Wyspy Muzeów, Bramy Brandenburskiej. Głównym portem Niemiec jest oddalony o 110 km od morza, położony nad Łabą ________________.
Belgia dzieli się na dwie części: ________________ na północy i francuską południu. ________________ jest siedzibą wielu organizacji międzynarodowych m.in. NATO i Unii Europejskiej. Ważnym portem i światowy centrum obróbki diamentów jest ________________. Na granicy z Francją znajdują się Ardeny, a w nich liczne uzdrowiska w tym słynne ___________, którego nazwa przyjęła się na określenie kurortu z wodami leczniczymi.
24% terytorium Holandii to ________________, a najniższy punkt Polder Księcia Aleksandra znajduje się koło Rotterdamu (-6,7 m p.p.m.). Nawet lotnisko Schiphol w stolica kraju ________________ znajduje się pod powierzchnią morza. W zwanej „Wenecją Północy” stolicy znajdują się liczne muzea a najważniejsze to ________________ gromadzące m.in. dzieła Rembrandta. W ______________ znajduje się Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości. Miejscowością związaną z formowaniem się Unii Europejskiej jest ________________.
Trzy wielkie lotniska Le Bourget, Orly i Rossyen France znajdują się w ________________. Odcinek wybrzeża śródziemnomorskiego od Marsylii do granicy z Włochami nosi nazwę ________________. Jego najbardziej znane kurorty to ________________ oraz ________________ - główny port jachtowy Francji, znany z festiwalu filmowego. Konkurencją dla tego regionu jest ________________ - miejsce urodzenia Napoleona. Nalepiej zachowany zespó paleolitycznych malowideł naskalnych znajduje się w ________________ na Wybrzeżu Atlantyckim. Drugą najczęściej odwiedzaną atrakcją turystyczną poza Paryżem jest Mont-Saint-Michele - wpisane na listę UNESCO sanktuarium Michała Archanioła w Normandii. Najbardziej znane miejscowości turystyczne w Alpach to ________________, ________________, ________________ wszystkie one gościły olimpiady zimowe. Celem pielgrzymek jest znajdujące się w Pirenejach ________________. ________________ znana jest z licznych zamków, z których część figuruje na liści UNESCO. Znajduje się na niej również ________________ założony w przez Rzymian w I w p.n.e. a dziś będący ośrodkiem rozrządowym turystyki w dolinie Rodanu.
REGION ALPEJSKI
Ludność Szwajcarii posługuje się 4 językami: ________________, ________________, ________________, ________________. Najstarsze uzdrowisko klimatyczne Szwajcarii ________________ jest obecnie znane głównie ze szczytu najbogatszych państw. Znaną stacją sportów zimowych jest ________________, w którym dwukrotnie odbyła się olimpiada zimowa (1928 i 1948). Liczne organizacje międzynarodowe np.: Czerwony Krzyż, ONZ, WHO, mają swoje biura w ________________ nad Jeziorem ________________. W ________________ znajduje się Muzeum Olimpizmu. Centrum uchu turystycznego i bankowości oraz węzłem komunikacyjnym jest ________________.
Najwyższy szczyt Alp Grossglockner znajduje się na terenie ________________i objęty jest ochroną Parku Narodowego. Zabytkowy kład urbanistyczny Wiednia łącznie z główną ulicą okalającą centrum miasta zwaną ________________ został wpisany na istę UNESCO. Na liście tej jest również ________________ - miejsce urodzenia i zamieszkania Mozarta. Centrum turystycznym Tyrolu jest ________________ dwukrotnie goszczący olimpiadę. W Styrii główną atrakcją jest stolica landu ________________.
Północno-zachodnią część Słowenii zajmują Alpy ________________ a na południe ciągną się pasma Gór ________________. To w nich znajduje się najbardziej znana forma krasowa ________________. Pełna zabytków jest stolica kraju ________________.
Kraj, który słynie z Muzeum Znaczków Pocztowych to ________________.
REGION ŚRODKOWOEUROPEJSKI
Skalne miasto wyrzeźbione w piaskowcach noszące miano “czeskiego raju” leży w ____________. „Czeską Szwajcarią” nazywa się teren przełomowy rzeki ________________. 60 kilometrów od Pragi leży wpisany na listę UNESCO ośrodek górnictwa kruszcowego - ________________. Niedaleko Brna leży ________________ - miejsce zwycięstwa Napoleona nad Austrią.
60% powierzchni Słowacji zajmuje region karpacki. W Tatrach najlepiej zagospodarowaną stacją sportów zimowych jest okolica jeziora ________________ oraz ________________ u stóp Łomnicy. Ciekawym obiektem geologicznym w Niżnych Tatrach jest ________________, a w jej sąsiedztwie znajduje się największa stacja sportów zimowych w Europie Środkowej - Jasna pod ___________.
Na skraju gór Matra i Bukowych leży ________________ - drugie po Budapeszcie miasto kultury i zabytków Węgier. Najczęściej odwiedzane przez turystów miejsce na Wielkiej Nizinie Węgierskiej to uzdrowisko siarczanowe ________________. „Morzem węgierskim” nazywa się jezioro ________________, nad którym powstało uzdrowisko ________________ oraz miejscowości wypoczynkowe Keszthely i Tihany.
REGION WSCHODNIOEUROPEJSKI
Stolica Białorusi ________________ posiada liczne budowle w stylu socrealistycznym. Nad Niemnem usytuowane jest ________________ - zabytkowe miasto z XIV-wiecznym zamkiem. W ________________ znajduje się pałac Radziwiłłów oraz dom-muzeum Mickiewicza.
Na terenie Rosji znajdują się dwa znane jeziora: najgłębsze na świecie ________________ (nad nim leży Irkuck) oraz największe w Europie ________________. Zespół zabytkowych miast otaczających Moskwę (Siergiejew Posad, Rostów, Jarosław, Suzdal) nazywany est ________________. Obszar Rosji wciśnięty między Polskę, Litwę i Morze Bałtyckie to ________________, gdzie znajduje się Muzeum Bursztynu. Położony u ujścia Newy do Zatoki Fińskiej ________________ może poszczycić się licznymi muzeami, z których największym jest ________________. W strefie czarnomorskiej główną miejscowością turystyczną jest ________________, które będzie gospodarzem olimpiady zimowej w 2014 roku.
REGION CZARNOMORSKI
Główną rzeką Ukrainy jest ________________, nad którym usytuowana jest stolica ____________. Najczęściej odwiedzana grupa górska Karpat to ________________, w których znajduje się najwyższy szczyt Karpat Ukraińskich Howerla. Największym miastem Podola jest wpisany na listę UNESCO ________________. Tam na cmentarzu ________________ spoczywa wielu sławnych Polaków m.in. M. Konopnicka, G. Zapolska, A. Grottger. Kamieniec Podolski - zespół architektoniczny z twierdzą , ratuszem i katedrą leży nad ________________. W drodze z Podola na Wołyń leży ________________ - miasto Słowackiego ze słynnym Liceum, dzięki któremu nazywane było „wołyńskimi Atenami”. Jałta, Sewastopol, Eupatoria to najbardziej znane miasta ________________. Najważniejszym ośrodkiem nad morzem Czarnym jest ________________ - port i uzdrowisko ze słynną operą i schodami potiomkinowskimi.
Stolicą Mołdawii jest ________________, którego atrakcją jest dom-muzeum Puszkina. Na lewym brzegu Dniestru znajduje się zamieszkała głównie przez Rosjan Republika Naddniestrzańska, której stolicą est ________________ - drugie co do wielkości miasto Mołdawii.
Północną i środkową część Rumunii zajmują Karpaty, które kończą się przełomem Żelazne Wrota nad ________________. Największym portem Rumunii na M. Czarnym jest ________________, a najbardziej znane kąpieliska to Mamaia i Mangalia. ________________ - stolica kraju nazywany jest „małym Paryżem”. Stolicą Siedmiogrodu jest _______________.
Letnią stolicą Bułgarii jest Warna, obok której znajduje się popularny kompleks wypoczynkowy ________________ ze skalnym monastyrem Aładża. Największym portem, a zarazem uzdrowiskiem, jest Burgas, w pobliżu którego znajduje się największy kurort bułgarski ________________. Wpisany na listę UNESCO Rilski Monastyr jest największą atrakcją turystyczną w rejonie gór ________________. Najwyższy szczyt Bułgarii ________________ leży w paśmie Pirin.
REGION ŚRÓDZIEMNOMORSKI
SUBREGION PIRENEJSKI
Lizbona, stolica ________________, jest najważniejszym ośrodkiem turystycznym w kraju. W jej pobliżu znajduje się ________________ - rezydencja portugalskich królów wpisana na listę UNESCO. Niedaleko znajduje się ________________ - najbardziej na zachód wysunięta część Europy. Celem turystyki jet sanktuarium MB w ________________. Do Hiszpanii należy ________________ - wyspa zwana „Perłą Atlantyku”oraz odległy o 1300 km archipelag ________________.
W Madrycie znajduje się pałac królewski oraz największa w Europie galeria sztuki ________________ . W pobliżu stolicy znajduje się zamek i klasztor ________________. słynny uniwersytet założono w XIII w. ________________. Od wczesnego średniowiecza wierni pielgrzymują do grobu św. Jakuba w ________________. W jaskini ________________ odkryto najstarsze malowidła naścienne sprzed 15 tys. lat. Najbardziej znany odcinek wybrzeża a M. Śródziemnym to ________________. Stolicą Katalonii jest ________________, znana z architektury A. Gaudiego. Andaluzyjski odcinek wybrzeża to ________________, uważane za najpiękniejszy region turystyczny Hiszpanii. Do najpiękniejszych miast Andaluzji zalicza się ________________ z zespołem forteczno- pałacowym Alhambra z X w. Trzy największe wyspy znajdujących się na M. Śródziemnym Balearów to ________________, ________________, ________________. Teneryfa, Gran Kanaria, La Palma wchodzą w skład archipelagu ________________ leżącego na ________________.
Położone w Pirenejach księstwo reprezentowane przez prezydenta Francji to ____________.
SUBREGION ZACHODNIEGO ŚRÓDZIEMNOMORZA
________________ leży na francuskim wybrzeżu M. Śródziemnego, na wschód od Nicei. Jest rządzone przez książąt z rodziny Garimaldi. Najbardziej znaną jego dzielnicą jest pełne hoteli i kasyn _______________.
Połowa obszaru Włoch leży na ________________.Największą rzeką Włoch jest _____________. W rejonie Alp występują liczne jeziora, największe to: ________________, popularne są też Como i Maggiore. Od granicy z Francją na zachodzie po Pisę na południu ciągnie się Riwiera Liguryjska, której najbardziej znanym kąpieliskiem jest ________________, a największym portem jest Genua. Głównym ośrodkiem turystyki w Piemoncie jest ________________, miejsce zimowej olimpiady w 2006 roku. Głównym miastem Lombardii jest Mediolan, w którym znajdują się La Scala, Pinacotca di Brera a w kościele Santa Maria delle Grazie „Ostatnia wieczerza” Leonard da Vinci.35 km od Rzymu w ________________ znajduje się wpisana na listę UNESCO Villa Hadriana. Na Monte Cassino znajduje się klasztor ________________. Stolicą Toskanii jest położony nad rzeką Arno ________________ - kolebka włoskiego renesansu. Najsławniejszym muzeum tutaj jest ________________. U podnóża Wezuwiusza leży ________________. Największa wyspa na M. Śródziemnym to ________________, centrum krajoznawczym jest tu ________________, do znanych miejscowości należą też Taormina, Messyna.
Najmniejsza republika w Europie to położone w Apeninach Toskańskich ________________. Większość terytorium zajmuje góra Monte Titano z fortyfikacjami twierdzy ________________.
Najmniejsze państwo świata to ________________. Do najczęściej odwiedzanych miejsc Rzymu należy Plac i Bazylika św. Piotra wraz ze słynną ________________ gdzie znajdują się freski Michała Anioła.
Malta obejmuje archipelag wysp prawie pośrodku Morza Śródziemnego. Stolicą jej jest ________________, która znalazła się na liście UNESCO ze względu na barokową zabudowę. N listę UNESCO wpisano też 7 megalitycznych świątyń starszych niż egipskie piramidy.
REGION-ADRIATYCKO-BAŁKAŃSKI
W chorwackiej części półwyspu ________________ najbardziej popularne miejscowości to Porec, Pula i Opatija. Atrakcją regionu są wyspy Krk, Cres, Rab i Pag. Malownicze wybrzeże Adriatyku, znane z licznych zatok toczonych wysokimi górami oraz wysepek będących szczytami zatopionych gór to ________________. wśród ośrodków turystycznych wyróżnia si tu ________________ zwany „perłą Adriatyku”. Drugim ważnym miastem jest ________________ z zabytkowym pałacem Dioklecjana z III w. n.e. Słynne są również wyspy Brać, Hvar i ________________ - miejsce urodzenia Marco Polo z zabytkami greckimi i rzymskimi. Największą atrakcją przyrodniczą Chorwacji jest Park Narodowy ________________ składający się z 16 tektoniczno-krasowych jezior i licznych wodospadów.
________________ to przełom jednej z największych rzek Serbii między Karpatami i Górami Wschodnioserbskimi. Góry zajmują południową i wschodnią część kraju a największe pasmo górskie to ________________. W stolicy kraju ________________ można podziwiać twierdzę Kalemegdan, ruiny rzymskie i zabytki potureckie. Północna Serbia zwana jest ________________ i przeważają tam wpływy węgierskie. Stolicą regionu jest położony nad Dunajem ______________.
Stolicą Kosova jest ________________, która ma charakter orientalnego miasta z meczetami. Głównym miastem okręgu peckiego jest ________________, gdzie znajduje się wpisany na listę UNESCO monastyr Pecka Patrijarsija
Głównymi atrakcjami Czarnogóry są: wybrzeże Adriatyku z licznymi zatokami na kształt fiordów (najbardziej znana jest ________________) oraz jezioro ________________ położone na granicy z Albanią największe jezioro krasowe na Bałkanach. Na listę UNESCO wpisano średniowieczne, ufortyfikowane miasto-muzeum z zabytkami sakralnymi i kamieniczkami ________________ oraz park narodowy w Górach Dynarskich w paśmie ________________.
Sarajewo - stolica ________________ jest pięknym miastem, gdzie zachowały się liczne meczety, twierdza, klasztor derwiszów, łaźnie i inne zabytki. W znanym uzdrowisku ________________ można zobaczyć twierdzę, meczet i karawanseraj. Największym miastem Hercegowiny jest ________________ ze słynnym kamiennym mostem wybudowanym w 1566 roku, zniszczony w 1993 i odbudowanym w2004 roku przy pomocy UNESCO. Kolejny kamienny most rozciągnięty nad Driną znajduje się w ________________, gdzie urodził się Ivon Andric- laureat literackiej nagrody Nobla, autor książki „Most na Drinie”. Centrum turystyki pątniczej jest ______________.
________________ jest jednym z piękniejszych miast w Macedonii, wpisanym na listę UNESCO, usytuowanym na stromych brzegach jeziora Ochrydzkiego. Inne duże jeziora Macedonii to Prespa i Doiran. Mimo że stolica kraju ________________ została zniszczona w 1963 r. przez trzęsienie ziemi, zachowały się tu ruiny rzymskie, twierdza Kale, kamienny most, meczety, łaźnie.
Największe jeziora Albanii to j. Szkoderskie na granicy z Czarnogórą oraz j. Ochrydzkie i Prespa na granicy z Macedonią. Najwięcej zabytków znajduje się w stolicy ________________, gdzie znajdziemy zabytki zarówno orientalne jak i socrealistyczne.
Grecja eży w południowej części płw. Bałkańskiego pomiędzy morzami ________________ na zachodzie, ________________ na południu i________________ na wschodzie. Do największych atrakcji należą wyspy, które zajmują 1/5 powierzchni kraju. Największą z wysp Jońskich jest ________________ znana jako centrum jachtingu morskiego. Największa wyspa Grecji to ________________ z zabytkami kultury minojskiej w Knossos i Fajtos. Najwiękzym miastem Krety jest ________________, a atrakcją jest najgłębszy wąwóz Europy ________________. Inna wyspa - ________________ - znana jest z plaż. Na morzu Egejskim znajdują się m.in. dwa archipelagi ________________ i Sporady. Do najbardziej znanych wysp należ Santoryn, Milos, Samotraka. Najwyższa góra Grecji to liczący 2917 m. n.p.m. ________________. Wzdłuż morza Egejskiego ciągnie się Riviera ________________. Główną atrakcją płw. Chalcydyckiego jet autonomiczna republika mnichów na górze ________________. W Tesalii znajduje się zespół bizantyjskich klasztorów zbudowanych na szczytach skalnych ostańców zwany _______________. Największym miastem Grecji są Ateny z licznymi zabytkami starożytnymi na wzgórzu ________________ i dzielnicą rozrywki zwaną ________________ u jego stóp. Drugim co do wielkości miastem są ________________ - ważny port i ośrodek przemysłowy.
SUBREGION WSCHODNIEGO ŚRÓDZIEMNOMORZA
________________ jest trzecią co do wielkości wyspą M. Śródziemnego, której 2/3 zajmują góry. Najważniejsze ośrodki turystyczne znajdują się na południu: ________________ kąpielisko z zamkiem joannitów, amfiteatrem, świątynią Apollina oraz ________________ z rozległą plażą meczetem Hala Sultan Teke, grobowcem ciotki Mahometa. W stolicy ________________ znajduje się XII-wiecza katedra św. Jana. Na północy największe miasta to Famagusta i Kirenia.
Tylko 3% Turcji znajduje się w Europie. Najbardziej znanym miastem jest Stambuł usytuowany na obu brzegach ________________, którego największymi zabytkami są świątynia _____________ (dawniej bizantyjska, dziś meczet), Błękitny Meczet, meczet Sulejmana Wielkiego. W tym regionie na zwiedzanie zasługują też Troja, Iznik, Bursa. W rejonie Egejskim znajduje się najlepiej zachowane greckie miasto antyczne ________________. ________________ znana jest z wielkiego ołtarza, którego rekonstrukcja znajduje się w muzeum w Berlinie. Przyrodniczym cudem jest ________________ - słynne wapienne tarasy tzw. „zamek z waty”. W ________________ znajduje się zamek św. Piotra - słynna XV-wieczna twierdza joannitów. Pomiędzy Antalyą i Alanyą rozciąga się Riviera ________________. Na wyżynie Anatolijskiej znajduje się stolica kraju ________________. ________________ to kraina znana z domów, a nawet całych miast, wydrążonych w miękkich skałach tufowych. Nd regionem Armeńsko-Kurdyjskim góruje szczyt ________________, na którym wg Biblii miała osiąść Arka Noego.