LEKI P/KASZLOWE

Stosowane są w suchym, męczącym kaszlu różnego pochodzenia w celu łagodzenia nadmiernie nasilonych odruchów kaszlowych.

Kaszel-fizjolog. odruch obronny, wyst. na skutek podrażnienia zakończeń czuciowych bł.śluz. dróg oddech. lub przez pobudzenie ośrodka kaszlowego w rdzeniu przedłużonym

1)Leki p/kaszlowe o działaniu ośrodkowym

Mechanizm dzialania: Depresyjny wpływ na ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym.W róznym stopniu wywieraja wpływ hamujący na osrodek oddechowy oraz inne struktury oun,co może powodowac wiele objawow niepożądanych(zaburzenia oddychania,senność,drgawki).

A)Narkotyczne leki p/kaszlowe

Pochodne morfiny: KODEINA, DIHYDROKODEINA, HYDROKODON, FOLKODYNA oraz pochodne morfinanu np.: DIHYDROMETORFANMożliwość uzależnienia!!

NOSKAPINA - alkaloid,nie powoduje uzależnienia, ma słabe właściwości spazmolityczne.

B)Nienarkotyczne leki p/kaszlowe

Hamują wybiórczo ośrodek kaszlu i zasadniczo nie wpływają depresyjnie na ośrodek oddechowy. Nie działają p/bólowo, nie powodują euforii ani uzależnienia. Obdarzone efektem bronchospazmolitycznym i słabo wykrztuśnym. Przedstawiciele:

- BUTETAMAT

- BUTAMIRAT ( ester 2-[2-(dietyloamino)-etoksy]-etylowy kwasu α-etylo-α-fenylooctowy )

OKSELADYNA, PENTOKSYWERYNA, EPRAZINON, ZIPEPROL, MORKLOFON, KLOFEDANOL(dziala slabo cholinolitycznie i miejscowo znieczulająco-w dawkach terapeutycznych nie powoduje depresji oddechowej oraz innych dzuakan niepożądanych,char.dla narkotycznych lekow p/kaszlowych), KLOBUTINOL.

2) Leki p/kaszlowe o działaniu obwodowym

Mech.dział. Znieczulają zakończenia nerwów czuciowych (pkt. kaszlowych) m.in. w płucach, oskrzelach, lub działają osłaniająco na błonę śluzową dróg oddechowych i(lub) przewodu pokarmowego, hamując odruch kaszlu.

PRENOKSDIAZYNA-1-{2-[3-(2,2-difenyloetylo)-1,2,4-oksadiazol-5-ylo]-etylo}-piperydyna) ( rozszerza oskrzela, m-scowo znieczula-poraża zakończenia nerwow czuciowych w drogach oddechowych)

BENZONATAT ( zarówno ośrodkowe, jak i obwodowe działanie p/kaszlowe)

ŚLUZY z różnych sur. roślinnych - chronią błonę śluz. dróg oddech. przed działaniem czynników drażniących. Osłaniają także błonę śluzową żołądka, hamują odruchowe wydzielanie śluzu w oskrzelach, co zmniejsza nasilenie bodźców kaszlowych.

LEKI WYKRZTUŚNE

Zwiększają sekrecję i upłynniają wydzielinę oskrzeli oraz wzmagają odruch kaszlowy, przez co ułatwiają usunięcie śluzu i wydzieliny zapalnej z dróg oddech. Stos. są w schorzeniach górnych dróg oddech. oraz oskrzelowo-płucnych przebiegających z nadmiernym wydzielaniem śluzu i słabych odruchach kaszlowych.

1)Leki sekretolityczne

A)sole nieorg. i org. (solne środki wykrztuśne)

KI, CHLOREK AMONOWY, WODOROWĘGLAN I OCTAN AMONOWY, NaCl wydalają się one częściowo przez drogi oddech. i na drodze bezpośredniej przez drażnienie gruczołów błony śluz. oskrzeli pobudzają je do zwiększonego wydzielania śluzu oraz upłynniają wydzielinę (zmiana pH)

BENZOESAN SODU - podany doustnie drażni błonę śluz. żołądka, powodując odruchowe wydzielanie śluzu w oskrzelach, częściowo wydala się przez drogi oddech. działając m-cowo sekreto litycznie i odkażająco.

B)Syntetyczne leki wykrztuśne

GUAJAFENEZYNA, SULFOGWAJAKOL ( mieszanina 4-hydroksy-3-metoksybenzenosulfonianu potasu i 3-hydroksy-4-metoksybenzenosulfonianu )

Mech.dział. - drażnią błonę śluz. żołądka powodując odruchowe zwiększenie wydzielania gruczołów oskrzelowych. Wydalając się przez drogi oddech. działają m-cowo sekretolitycznie, sekretomotorycznie i antyseptycznie. Większe dawki - efekt miorelaksujący.

JODOPROPYLIDENOGLICEROL

2) Leki mukolityczne

Powodują depolimeryzację kwaśnych mukoglikoprotein wydzieliny śluzowej (mucyny) dróg oddech., w wyniku rozrywania wiązań di siarczkowych w łańcuchu polipeptydowym. Tak zmniejszają lepkość śluzu i ułatwiają jego usunięcie.

P/wskazania - choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy oraz ostra astma.

ACETYLOCYSTEINA, KARBOCYSTEINA, ETYLOCYSTEINA, MECYSTEINA,

TIOPRONINA ( N-(2-merkapto-1-oksopropylo)-glicyna)

LETOSTEINA, MESNA (podawana drogą wziewną, w postaci wlewów lub aerozoli donosowych),BROMHEKSYNA - lek mukolityczny obdarzony równocześnie działaniem wykrztuśnym i pobudzającym wytwarzanie surfaktantu

AMBROKSOL - aktywny metabolit bromheksyny, o znacznie silniejszym działaniu.

TYLOKSAPOL - niejonowy detergent, zmniejszający napięcie pow. Podany drogą wziewną ułatwia odkrztuszanie wydzieliny i przywraca ruch rzęsek nabłonka oddechowego.

---