Agent - osoba, która posiada otwarcie wyrażone lub domniemane upoważnienie działania lub reprezentowania kogoś innego, np. zleceniodawcy.
Akwizycja - zjednywanie i pozyskiwanie klientów, zbieranie zamówień, zawieranie umów o dostawę produktów lub wykonywanie usługi (rodzaje: ze względu na: przedmiot akwizycji, cel, podejście do konsumenta)
Allotment - forma zawierania umowy. Pewna liczba miejsc hotelowych, transport, przeznaczona dla organizat; miejsca te muszą być wykupione przed ustaloną datą, po którejwracają do hotelu lub przewoźnika bez żadnej opłaty.
Animator wolnego czasu - osoba zatrudniona w celu organizowania życia towarzyskiego i innych zajęć dla gości w hotelu, ośrodku wakacyjnym lub innym miejscu.
Atrakcje turystyczne - składniki produktu turystycznego przyciągające odwiedzających i decydujące o tym, ze wybierają oni dany obszar, a nie inny.
Baza material tur - baza komunik., nocleg., żywieniowa, towarzysząca, tech, społ.
Bumping - odmowa przewiezienia pasażera lub zakwaterowania gościa z rezerwacja na korzyść innego w przypadku „przebukowania”.
Czarter - forma zawierania umowy. Określ ilośc miejsc na określ war, płatne bez względu na wykorzystanie.
Delphy - służy do oceny elementu potencjału tur lub Pr tur przez 2 gr respondentów - turystów oceniających subiektywnie i ekspertów - obiektywnie.
Impreza - realizacja przedsięwzięć związanych ze zwiedzaniem, wypoczynkiem, rekreacją, krajoznawstwem oraz wszystkimi formami wyjazdów, odnoszących się do programów własnych biur podróży.
Impreza fakultatywna - dodatkowa impreza, nie wliczona w cenę.
Impreza grupowa - impreza organizowana dla określonej liczby osób, po uzgodnionej cenie, w ściśle określonym terminie, zgodnie z określonym programem i świadczeniami, zlecona przez zleceniodawcę z zewnątrz bądź organizowana do sprzedaży z wolnej akwizycji, mająca pilota bądź przewodnika, posiadająca ubezpieczenie. (+14 os.)
Impreza indywidualna - impreza organizowana na zlecenie klienta, zgodnie z jego zamówieniem co do ilości, rodzaju i standardu świadczeń.
Impreza lokalna cykliczna - własna impreza organizatora turystyki, dla klienta krajowego bądź zagranicznego, przeznaczona do sprzedaży z wolnej akwizycji.
Impreza zlecona - impreza organizowana na zlecenie kontrahenta z zewnątrz. Zleceniodawca może być z kraju bądź z zagranicy, może również urządzić imprezę indywidualną lub grupową.
Infrastruktura tur. - zbiór obiektów zagospodarowania tur. i paratur. wraz z innymi formami zainwestowania niekubaturowego, wykorzystywanych w celach tur i wypocz.
Inwestycje (okr międzywoj.) - Hotele w Zakopanem, Augustowie, Gdyni, baza narciarska w Sławsku, kolejki linowe i linowo-szynowe na Kasprowy, Gubałówkę, Górę Parkową.
Jednodniówka - impreza gdzie program jest realizowany w ciągu 1 dnia.
Kabotaż - żegluga pomiędzy portami tego samego państwa. Często kabotażem nazywa się ogólnie żeglugę przybrzeżną.
Klient - osoba, która zamierza zawrzeć lub zawarła umowę o świadczenie usług turystycznych.
Krajoznawstwo - ruch społ. popularyzujący wiedzę o własnym kraju
Koszty stałe - nakłady jakie musi ponieść przedsiębiorca niezależnie od wys produkcji (np. czynsz, dzierżawa, koszty konserwacji).
Koszt świadczeń - jest podawany bezpośr w formie pieniężnej i obejmuje świadczenia wypłacane zarówno os poszkod jak ich rodzinom
Krajówka - imprezy organizowane w kraju, zarówno wyjazdowe, jak i przyjazdowe.
Liderzy - Francja, USA, Hiszp., Wł., Chiny
Marina - mały port morski, rzeczny lub na jeziorze z urządzeniami do cumowania łodzi motorowych i żaglowych zwykle zapewniający usługi w zakresie konserwacji i zaopatrzenia. Większość marin posiada keje do krótko lub długotrwałego wykorzystania oraz oferuje łodzie na czarter.
Marka (brand) - ustalona nazwa produktu, która pozwala na natychmiastową jego identyfikacje i odróżnienie od innych produktów.
Markowy pr tur - prod mający unikalną osobowość, coś co wyróżnia go od innych.
Marża - stosunek zysku do ceny sprzedaży. Zysk to różnica między ceną sprzedaży, a kosztem pozyskania towaru.
Numer imprezy - każda impreza jako samodzielne przedsięwzięcie, posiada oznaczenie. Umożliwia on identyfikowanie dokumentów związanych z daną imprezą, ułatwia jej obsługę, umożliwia przypisanie do danej imprezy związanych z nią kosztów. Sposób numerowania jest wewnętrzną sprawą biura.
NTO (Narodowa Organizacja Turystyczna) - oficjalne ciało odpowiedzialne za rozwój, promocję i koordynację turystyki w danym kraju.
Objazdówka - impreza turystyczna kilkudniowa, mająca w programie zwiedzanie atrakcji turystycznych, w kilku miejscowościach danego regionu kraju.
Obowiązki - wydanie pisemnego potwierdzenia zawarcia umowy ubezp na rzecz klienta, obowiązki uczestników w zakresie punktualności i dyscypliny, tryb zgłaszania reklamacj. Prawa - do odstąpienia od umowy, możliwość zmiany programu imprezy lub jej ceny.
Obsługa imprezy turystycznej - wykonywanie wszystkich czynności niezbędnych do przygotowania, przeprowadzenia i rozliczenia imprezy turystycznej. Dotyczy to zarówno czynności wykonywanych w biurze jak i czynności wykonywanych przez pilota bądź inne osoby uczestniczące w realizacji imprezy.
Obsługa podróżnicza - dziedzina usług prowadzonych przez biuro turystyczne, dotycząca sprzedaży biletów komunikacyjnych (kolejowych, lotniczych, autobusowych, promowych). Nazwa ta najczęściej odnosi się do kompleksowej obsługi.
Osobonocleg - wyrażenie służące do określenia wykorzystania miejsc noclegowych. 1 osoba korzystająca z 1 noclegu.
Organizacja imprezy turystycznej - przygotowanie, oferowanie i realizacja imprezy turystycznej.
Organizator tur - przedsiębiorca organizujący imprezę tur.
Pakiet tur - kombinacja 2 lub więcej elem (np. transport, nocleg, wyżyw) sprzedanych jako całościowy produkt po zryczałtowanej cenie
Park tematyczny - miejsce wyznaczone i eksploatowane w celu zapewnienia rekreacji i rozrywki odwiedzającym za pomocą różnych atrakcji opartych na wybranym temacie historycznym lub innym, gdzie świadczy się również usługi gastronomiczne i handlowe, zwykle z płatnym wstępem.
Pilot - osoba zatrudniona przez organizatora imprezy tur prowadząca wycieczki, opiekująca się turystami przybyłymi z zagranicy, dbająca o ich zakwaterowanie, program pobytu, rozrywki. Odpowiedzialność materialna, karna, służbowa.
Pobytówka - impreza o charakterze pobytowym - przeznaczenie przynajmniej kilku dni na odpoczynek.
Podatek od turystów (tourist tax) - dowolny rodzaj cła, opłaty obowiązkowej lub podatku pobierany przez rząd centralny lub lokalny.
Podział tur - krajowa, przyjazdowa, wyjazdowa; wewnątrzkrajowa (k+p), narodowa (k+w), międzynarodowa (w+p)
Polisa ubezpieczeniowa - dokument stwierdzający fakt zawarcia umowy o ubezpieczenie pomiędzy ubezpieczającym a towarzystwem ubezpieczeniowo-reasekuracyjnym (ubezpieczycielem).
Pomnik przyr - pojedyncze twory przyr ożywionej i nieożyw lub ich skupienia o szczeg wart przyr, nauk, kult, hist lub krajobraz.
Pośr tur - przedsięb., którego działalność polega na wykon na zlec klienta czynności faktycznych i prawnych zw z zawier umów o świadcz usług tur.
Prod tur - wszystko co kupują turyści(transport, nocleg). Mogą być nabywane osobno lub w pakietach (dobra, urządzenia+usługi)
Program - precyzyjnie określona przez organizatora ilość, miejsce, czas i jakość, a także forma zwiedzania miejsc oraz obiektów, jakie są zapewnione grupie - bezpłatnie bądź za dodatkowa opłatą.
Program imprezy - dokument stanowiący integralna część umowy zawieranej z klientem, w którym przedstawiony jest harmonogram imprezy, z rozbiciem na poszczególne dni, zaznaczone są zwiedzane miejscowości i atrakcje turystyczne, których zwiedzanie jest wliczone w cenę, określona jest trasa podróży i środek transportu, ilość i rodzaj posiłków oraz nazwa i standard obiektów noclegowych.
Program tur - określ h wyjazdów i przyjazdów, zwiedzania obiektów kultura i odwiedzanie ob. Rozryw, czas przeznacz na posiłek, czas wolny. Dostosow prog do wielu grup, ustalone koszty.
Prom - służy głównie do przewozu pasażerów i samochodów, pływa na wielkich odległościach.
Prowizja - wynagrodzenie za pośrednictwo w zawieraniu umów na rzecz dającego polecenie lub zawieranie ich w jego imieniu
Przewodnik - pracownik obsługi ruchu turystycznego, świadczący swoje usługi na rzecz turystów, głównie przy zwiedzaniu muzeów, zabytków, zespołów miejskich.
Przyjazdówka - obejmuje przyjazdy do danego kraju osób stale mieszkających za granicą
Rejestry - służą do ewidencji numerów nadawanych imprezie. każda działalność biura związana ze sprzedażą usług, realizacja zamówień klientów lub zleceń otrzymywanych z innych biur, winna być ewidencjonowana.
Resort (ośr. tur.) - miejsce gdzie ludzie jeżdżą na wakacje i dla rekreacji.
Rezydent - Pilot przebywający na stałe w danym ośr tur, reprezentant biura podróży, organizator pobytu turystów.
Ruch tur - ogół różnorodnych form czasowego przemieszczania się osób wynikających z indywidualnych potrzeb
Skansen - muzeum etnograf pod gołym niebem, prezentujące kulturę ludową danego regionu
Study tour - specjalistyczna i nieliczna grupa poznawcza nastawiona na ukierunkowane zwiedzanie danego kraju.
Survival - umiejętność przeżycia, przetrwania, zaadaptowania się do ciężkich warunków, radzenie sobie w trudnych sytuacjach, również w tych zagrażających życiu i zdrowiu.
Szwedzki stół - samoobsługowy bufet, z którego turysta ma prawo korzystać bez ograniczeń, przyjęte jest też, że nie wynosi się posiłków celem ich konsumpcji na zewnątrz.
Śniadanie angielskie - tradycyjny posiłek serwowany na ciepło w krajach Wysp Brytyjskich. Kiedyś codzienny w większości angielskich domów; obecnie podawany głównie w hotelach, pensjonatach i B&B.
Teczka imprezy - zawiera wszystkie dok zw z organiz IT (zamówienia, potwierdz tych zamówień, korespondencja z usługodaw, war uczestnictwa w impr itp.). Skład: zlecenie wykonania usługi np. zakwaterowanie, wyżywienie; zgłoszenie uczestnictwa (umowa o udział w imprezie); - warunki uczestnictwa w imprezie (prawa i obowiązki stron); - program imprezy z dokładnymi danymi; - listy hotelowe, graniczne, bile ty lotnicze, diagramy miejsc; - lista uczestników; - voucher; - polisy ubezpieczeniowe; - zlecenia pracy pojazdu (tachograf powinien być w posiadaniu kierowcy); - protokół szkodowy zabezpiecza interes biura; - sprawozdanie z realizacji imprezy; - fundusz awaryjny - określony przez referenta w dewizach na rozmowy telefoniczne i przejazdy taksówkowe w sytuacjach awaryjnych; - notatki służbo we; - kalkulacja kosztów; - realizacja kosztów
Transfer - przewiezienie osoby, towaru, sprzętu z jednego miejsca na drugie różnymi śr. transport.
Tranzyt - przejazd przez obce państwo, na ogół bez noclegu, w drodze do kraju docelowego.
Trekking - rodzaj tur górskiej wymagającej specjal przygotowania (sprzęt, umiejętn, kond)
Turysta - osoba która podróżuje do innej miejscowości poza swoim miejcem zamieszkania na okres krótszy niż 12mies., celem nie jest podjęcie pracy
Turystyka - ogół czynności osób, które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, służb lub innych, nie dłużej niż rok bez przerwy poza miejscem zamieszk
Turystyka alternatywna (tur. zrównoważona) - nowy sposób podejścia do turystyki, polegający na preferowaniu takich form uczestnictwa oraz organizacji i ruchu turystycznego, który polega na zasadzie zrównoważonego rozwoju. Jego istotą jest aby rozwój na danym terenie odbywał się z korzyścią dla środowiska przyrodniczego i kulturowego, ludności terenów odwiedzanych, organizatorów turystyki, jak i dla samych turystów. Główną ideą jest kontrolowany rozwój, indywidualizacja, aktywność i wysiłek oraz poszukiwanie jego najbliższego kontaktu z ludnością miejscową.
Turystyka os niepełnospr - relaks, rozrywka, śr terapeutyczno-wych, łagodzący skutki kalectwa.
Tyryzm - powstał XXw., całokształt spraw i zagadnień zw z turystyką.
Usługi hotelarskie - zespół świadczeń i usług zaspokajających podstawowe potrzeby bytowe człowieka przebywającego poza swoim gospodarstwem domowym (m.in. nocleg oraz usługi z tym związane).
Usługa turystyczna - obejmuje pojedynczą usługę turystyczną hotelową, transportową, gastronomiczną, przewodnicką.
Ustawa o usługach - reg przepisy dot pilotażu i przewodnictwa, kategoryzacji obiektów hotelarz, ochr klienta, dziłaln organiz tur, pośredników i agentów tur.
VAT - 0% (czarter-transport wodny, lotniczy-międzynarodowy), 7% (obiekty noclegowe, transport kolej.-krajowy), 22% (usługi pośrednictwa-transport autokar, usługi pilotów i przewod.)
Voucher - dokument rozliczeniowy między danym biurem a jego kontrahentami, precyzyjnie określający ilość, jakość oraz strukturę świadczeń zamawianych i realizowanych (tj. program, wyżywienie, zakwaterowanie, transfery).
Wiza - pisemne zezwolenie wystawione przez przedstawicielstwo konsularne państwa, do którego dany turysta się udaje, będące warunkiem koniecznym (ale nie wystarczającym) do wjazdu na terytorium tego państwa.
Wiza administracyjna - dokument wystawiany przez administrację państwową lub policję, nakazujący jej posiadaczowi opuścić kraj w ciągu krótkiego, określonego czasu. Powodem wystawienia wizy administracyjnej jest ciężkie naruszenie norm prawnych obowiązujących danym kraju.
Wojewoda - udzielanie i odmawianie zezwolenia na szkolenie pilotów, ustala zasady szklenia pilotów i zdania przez nich egzaminu, może cofnąc uprawnienia pilota, prowadzi ewidencję nadanych uprawnień
Wolna akwizycja (impreza katalogowa) - forma sprzedaży imprez własnych organizowanych przez biuro. Przeznaczona jest do zakupu przez indywidualnych klientów zarówno we własnych punktach sprzedaży organizatora, jak i u agentów.
Wycieczka - rodzaj imprezy turystycznej, której program obejmuje zmianę miejsca pobytu jej uczestników.
Wycieczkowicz - odwiedzający dany kraj, którzy spędzili mniej niż 24h i nie korzystali z bazy hotelowej.
Wyjazdówka - wyjazdy mieszkańców danego kraju za granicę.
Zagospodarowanie tur - oznacza działalność mającą na celu przystosowanie danego terenu lub przestrzeni środowiska na potrzeby tur.
Zamówienie-potwierdzenie - forma zawierania umowy z dostawcą usług. Może mieć formę ustną, pisemną. Zamawiający określa jakie świadczenia zamawia, usługodawca potwierdza, czy może zamówione świadczenia zrealizować czy nie, określa cenę i inne elementy realizacji zamówienia