Konspekt lekcji biologii

Poziom edukacyjny: Gimnazjum
Program: „Ciekawa biologia cz. 4”, wyd. WSiP
Dział programu: Coraz bliżej istoty życia
Hasło programowe: Budowa chemiczna organizmów.
Temat: Poznajemy budowę chemiczną organizmów
Zakres treści:
1. Skład chemiczny biosfery i innych sfer życia
2. Związki chemiczne wchodzące w skład organizmów
3. Woda jako składnik nieorganiczny w naszym organizmie
4. Najważniejsze cukry i lipidy
Cele: A. Zapamiętanie wiadomości:
- uczeń definiuje pojęcia „związki nieorganiczne i organiczne”
- uczeń wymienia główne związki org. i nieorganicznych
- uczeń wymienia sfery ziemskie
B. Zrozumienie wiadomości:
- uczeń omawia role wody w organizmie
- uczeń potrafi wymienić i omówić przykłady cukrów
- uczeń podaje przykłady lipidów w naszym organizmie
C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych:
- uczeń wskaże na podstawie analizy diagramów skład chemiczny biosfery, litosfery,
hydrosfery i atmosfery
-uczeń zauważa wzajemne zależności organizmów ze środowiskiem nieożywionym
D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych:
- uczeń uzasadni jedność chemiczną świata żywego
- uczeń ustala związki pomiędzy składem chemicznym organizmów zamieszkujących kule
ziemską
E. Postawy:
- postawa aktywnego zaangażowania się w zdobywanie wiedzy o własnym organizmie
- odczuwanie potrzeby pogłębiania wiedzy biologicznej
Metody: słowna- wykład, pogadanka, praca z podręcznikiem, praca w grupach
Formy pracy: indywidualna, grupowa, zbiorowa
Środki dydaktyczne: środki zastępcze
środki wizualne:
- foliogram „Przykłady cukrów i tłuszczy”
przyrządy i materiały:
-rzutnik
publikacje i materiały metodyczne:
- podręczniki, zeszyt przedmiotowy, atlas

Literatura dla nauczyciela:
- Podręcznik „Ciekawa biologia cz.1”, wyd. WSiP
- Podręcznik „Biologia II”, wyd. ŻAK
- Słownik szkolny Biologia, wyd. Zielona Sowa
- Encyklopedia szkolna Biologia, wyd. Zielona Sowa
Literatura dla ucnia:
-Podręcznik „Ciekawa biologia cz1”
- Atlas anatomiczny
Notatka:

Temat: Poznajemy budowę chemiczną organizmów.

1. Funkcja wody:

-uniwersalny rozpuszczalnik
-środek transportu dla substancji w niej rozpuszczonych np. witaminy. hormony

-jeden z podstawowych substratów i produktów metabolicznych

-udział w termoregulacji (pocenie)

2. Cukry są przede wszystkim materiałem energetycznym, zapasowym i budulcowym w naszym organizmie .

CUKRY

Cukry proste Dwucukry Wielocukry

-glukoza -sacharoza -skrobia
-fruktoza -laktoza -glikogen
-ryboza -maltoza -celuloza
-deoksyryboza -chityna

3. Funkcje tłuszczy:

-materiał zapasowy u zwierząt

-funkcja energetyczna

-warstwa termoizolacyjna

-warstwa ochronna niektórych narządów (nerka, gałka oczna)

-rezerwuar energii na wypadek snu zimowego

-składnik błon biologicznych.

Praca domowa:

Podaj przykłady produktów w których występują cukry, tłuszcze i białka

Ogniwo lekcyjne	Czas realizacji	Czynności nauczyciela	Czynności ucznia
Faza wstępna: Sprawy organizacyjne Pogadanka Wstępna Faza realizacyjna Praca domowa		Przywitanie uczniów. Sprawdzenie listy obecności i zapisanie tematu lekcji. Na Ziemi wyróżniamy 3 sfery ziemskie. Czy ktoś pamięta ich nazwy? Otwórzcie podręczniki na str116 na rys. 17.1 Mamy tu wymienioną jeszcze jedną sferę. Proszę 1 ucznia o odczytanie nazwy tej sfery. Biosfera znajduje się na pograniczu litosfery i atmosfery Nauczyciel wskazuje ucznia który odczytuje z diagramów skład chemiczny biosfery, litosfery, atmosfery i hydrosfery Widzimy więc że podstawowymi pierwiastkami chemicznymi wchodzącymi w sklad biosfery jest: wodór, węgiel, tlen W biosferze występuje większość pierwiastków które pojawiają się w innych sferach jednak różnią się proporcjami. Zauważamy również iż istnieją wzajemne zależności organizmów ze środowiskiem nieożywionym. Otwórzcie podręczniki na str.117 i przeczytajcie akapit „Chemiczna jedność świata żywego…”. Poszukajcie w tekście odp. na pytanie co świadczy o pokrewieństwie wszystkich organizmów? Skład chemiczny organizmów zamieszkujących kule ziemską jest podobny. W skład organizmów wchodzą więc związki organiczne i nieorganiczne. Pamiętając z podstawówki proszę wymienić te związki. WODA jest bardzo ważnym składnikiem naszego organizmu ponieważ stanowi o 2/3 ciała człowieka. Jakie pierwiastki budują cząsteczkę wody? Otwórzcie podręczniki na str.118 i poszukajcie odpowiedzcie na pytanie. Jaką role pełni woda w naszym organizmie? Zapiszcie to w zeszycie. Ważnymi składnikami organicznymi w naszym organizmie są WĘGLOWODANY (cukry) które są zbudowane z takich pierwiastków jak tlen wodór i węgiel . Otwórzcie podręczniki na str.120 Cukry są przede wszystkim materiałem energetycznym, zapasowym i budulcowym w naszym organizmie . Zapiszcie to w zeszycie. Czy ktoś pamięta na jakie 3grupy ze względu na budowę dzielimy cukry? Czym się te grupy charakteryzują? Nauczyciel rysuje schemat podziału cukrów. Teraz w podręczniku proszę wyszukać przykłady tych cukrów. Ostatnim dziś omawianym związkiem organicznym są TŁUSZCZE Składają się z: 1cz glicerolu i 3cz kwasów tłuszczowych. Otwórzcie podręczniki na str.121 i w akapicie zatytułowanym „Tłuszcze pełnia główną funkcje…” poszukajcie odp. na pytanie Z jakich atomów składają się tłuszcze? Odszukajcie w podręczniku najważniejsze funkcje tłuszczy. W podręczniku na str122 poszukajcie przykładów tłuszczy w organizmie. Podaj przykłady produktów w których występują cukry, tłuszcze i białka	Przywitanie nauczyciela. Uczeń odpowiada: -atmosfera -litosfera -hydrosfera Biosfera Uczeń odczytuje skład sfer Ziemi. Uczniowie czytają wskazany fragment i odp. na pytanie: -w kom wys. Takie same struktury -oddychanie komórkowe -wytwarzanie białek -przekazywanie informacji genetycznej. Organiczne: węglowodany, tłuszcze, białka, kwasy nukleinowe Nieorganiczne: woda, związki mineralne. Tlen i wodór Funkcja wody: -uniwersalny rozpuszczalnik -środek transportu dla substancji w niej rozpuszczonych np. witaminy. hormony -jeden z podstawowych substratów i produktów metabolicznych -udział w termoregulacji (pocenie). Uczniowie zapisują notatke. Cukry proste Dwucukry Wielocukry Połączone 2cząsteczki cukru-dwucukry Połączenie wielu cząsteczek cukrów prostych -wielocukry (nie są słodkie, słabo rozpuszczają się w wodzie) Uczniowie rysują schemat w zeszytach. Cukry proste- glukoza, fruktoza, ryboza, deoksyryboza Dwucukry- sacharoza, laktoza, maltoza Wielocukry- skrobia, glikogen, celuloza, chityna Węgiel, wodór i tlen Funkcje tłuszczy: -materiał zapasowy u zwierząt -funkcja energetyczna -warstwa termoizolacyjna -warstwa ochronna niektórych narządów (nerka, gałka oczna) -rezerwuar energii na wypadek snu zimowego -składnik błon biologicznych Lipidy, fosfolipidy, woski, sterydy

---