Nr	Odżywianie	Ochrona	Sytuacja w Polsce / inne
1	gryzonie, zające, sarny, młode jelenie i dziki, czasem żywi się padliną	objęty ścisłą ochroną gatunkową; ujęty w Polskiej Czerwonej Księdze	rzadki, zagrożony, liczący koło 200 osobników
2	małe ssaki, gryzonie, ptaki, ryby, żaby	objęty ochroną	tworzy mieszańce z kotem domowym
3	zwierzęta kopytne, drobne ssaki, uzupełnieniem diety są owoce i runo leśne	podlega ścisłej ochronie gatunkowej; objęty programem reintrodukcji	- wataha składa się z kilku, głównie 6-8 osobników; dowodzi najsilniejsza para alfa (basior i wadera), która jako jedyna może się rozmnażać; silnie zaznaczona hierarchia w stadzie - dobrze rozwinięty system komunikacji: mowa ciała, odgłosy, feromony - sznurowanie- sposób przemieszczania się watahy
4	gryzonie, ptaki, jaszczurki, owoce, resztki ludzkiego jedzenia	gatunek łowny, objęty okresem ochronnym
5	wszystkożerny (nasiona, grzyby, dżdżownice, ślimaki, jaja ptaków, miód, poluje na zwierzynę leśną, łowi ryby; owoce runa leśnego)	chroniony
6	owoce, gryzonie, ptaki, jaja, płazy, owady	gatunek łowny z okresem ochronnym
7	odżywia się podobnie jak kuna leśna (ptaki, ssaki, owoce; w miastach głównie ptaki i resztki ludzkiego jedzenia)	gatunek łowny z okresem ochronnym
8	gryzonie	Chroniona
9	gryzonie	objęty ścisłą ochroną gatunkową
10	głównie gryzoniami, także ptakami, w niektórych rejonach płazami	gatunek łowny z okresem ochronnym
11	susły, króliki	objęty ścisłą ochroną gatunkową	ostatni osobnik notowany na Zamojszczyźnie w latach 70.
12	małe ssaki, żaby, ryby, owady	objęta ścisłą ochroną gatunkową	wyginęła w Polsce w latach 70-80; prawdopodobnie z powodu sprowadzenia norki amerykańskiej i osuszania terenów; najbliższe stanowisko na Białorusi
13	dżdżownicami, larwami owadów, roślinnością, gryzoniami, płazami, ślimakami, padliną	- gatunek łowny z okresem ochronnym
14	Ryby, płazy	objęta częściową ochroną; zaliczana w Czerwonej Księdze do gatunków zagrożonych	nieliczna; zwiększa swoją liczebność ze względu na wprowadzenie ochrony gatunkowej i oczyszczanie rzek
15	mięsożerna; żywi się bezkręgowcami, rybami, płazami, ptakami, gryzoniami	gatunek łowny z okresem ochronnym	- sprowadzona z Ameryki Północnej - hodowana dla futra (populacja dzika pochodzi od tych które uciekły) - brak naturalnych wrogów w Polsce- groźna ze względu na zjadanie dużych ilości lęgów i samych ptaków
16	zbieracz (jaja, roślinność, padlina); potrafi zabić małą sarnę ( na ogół mniejsze zwierzęta: płazy, ślimaki, dżdżownice, małe ptaki)	gatunek łowny z okresem ochronnym	pochodzi ze wschodu; hodowany dla futra
17	wszystkożerny	gatunek łowny z okresem ochronnym	szkodnik (niszczy lęgi ptaków)
18		chroniona, objęta programem restytucji	gatunek zagrożony ze względu na zanieczyszczenia środowiska o odławianie ryb
19	wodne i przybrzeżne rośliny; łyko drzew liściastych	chroniony	na skutek introdukcji oraz naturalnych procesów migracji, populacja obecnie liczna, w wielu miejscach gatunek pospolity
20	Nasiona, owoce, owady	objęta ochroną gatunkową; zapisana w Polskiej Czerwonej Księdze	rzadka; objęta reintrodukacją
21	żywi się zbożem (także owadami i ich larwami)	ściśle chroniony; wymaga ochrony czynnej; umieszczony w na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych
22	trawy, zioła, bulwy, nasiona, jagody, owady, jaja ptaków naziemnych	zapisany w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych; objęty ścisłą ochroną i programem reintrodukcji
23		zapisany na Czerwonej Liście; ochrona ścisła, wymaga czynnej	wyginął na przełomie lat 70 / 80; przyczyną była likwidacja obszarów pastwisk, ugorów, fragmentacja krajobrazu, przerwanie korytarzy ekologicznych; na niektórych terenach wytępiony celowy (szkodnik)
24	roślinożerca	gatunek łowny z okresem ochronnym	w Polsce (i nie tylko) jego liczebność spada
25	roślinożerny; żeruje rano i o zmroku	Pod ochroną
26	Roślinożerca	łowny z okresem ochronnym
27	dżdżownice, ślimaki, jaszczurki, owady, niekiedy małe gryzonie, jaja i pisklęta ptaków, padlina, owoce	Ścisła ochrona gatunkowa	objęty ścisłą ochroną gatunkową; zaleca się ochronę czynną
28	owadami, dżdżownicami, ślimakami, drobnymi płazami, gadami i gryzoniami, czasem też grzybami i opadłymi owocami	objęty ścisłą ochroną gatunkową
29	Dżdżownice, larwy owadów	podlega częściowej ochronie
30	silny metabolizm, duża żarłoczność - średnio przyjmuje pokarm co dwie godziny (inaczej ginie z głodu) spowodowane jest to małymi rozmiarami i stosunkowo dużą powierzchnią ciała - traci dużo ciepła i energii
31		Pospolity	na zimę często wchodzi do budynków
32	roślinożerne (137 gatunków); dokarmiane sianem, burakami, marchwią	- w 1952 roku wypuszczono je na wolność i stworzono półdziką populację - w 2000 roku wolno żyjących żubrów w Puszczy Białowieskiej było 571 osobników, w tym 306 po stronie polskiej - stan żubrów na koniec 2004 roku to 379 osobników - populacja w miarę stabilna - w 1923 roku powołano Międzynarodowe Towarzystwo Ochrony Żubra, który miał dwa cele: - rozmnażanie tego gatunku w ogrodach zoologicznych i rezerwatach, a następnie wprowadzenie go do większych kompleksów leśnych	- inwentaryzacja żubrów czystej krwi (każdy żubr posiada swój numer rodowy i imię) - w czasach historycznych zasięg żubra obejmował całą Europę, poza Hiszpanią, Skandynawią i Wyspami Brytyjskimi - kurczenie się zasięgu zaobserwowano już w średniowieczu - w Puszczy Białowieskiej są sprzyjające warunki dla żubrów, stąd też pięć wieków ochrony pozwoliły im przetrwać tam do roku 1919 (w tym czasie odbywały się też polowania władców, jednakże na tyle rzadkie, że nie szkodziły populacji, a teren był zamknięty dla zwykłej ludności) - przed wojną było 700 osobników, a po wojnie nie odnotowano ani jednego - w 1929 roku przywieziono do rezerwatu hodowlanego w Białowieży cztery pierwsze osobniki - po 10 latach było ich już 16
33	roślinożerny, latem zjada trawy, pędy, liście, krzewinki, grzyby, rośliny zielone; zimą - porosty, nasiona, liście roślin całorocznych, kora drzew
34	roślinożerny, latem zjada trawy, pędy, liście, krzewinki, grzyby, rośliny zielone; zimą - porosty, nasiona, liście roślin całorocznych, kora drzew	łowny z okresem ochronnym
35	podobnie jak jeleń szlachetny, ale korzysta też z roślin uprawnych	gatunek łowny, objęty okresem ochronnym
36	roślinożerna, zjada różne części roślin, od korzeni po igły, kwiaty, nasiona, owoce, rośliny uprawne	Gatunek łowny objęty okresem ochronnym	liczebność rośnie
37	roślinożerca, latem żywi się głównie trawami, roślinami zielonymi, pędami, liśćmi drzew; zimą - pędami, korą drzew	od początku XXI wieku nie strzela się do niego na małą skalę użytkowane do produkcji mleka
38	Wszystkożerne	zwierze łowne, z okresem ochronnym
38		zwierze łowne z okresem ochronnym
39	roślinożerna	ścisła ochrona gatunkowa
40			w okolicach Puszczy Białowieskiej przetrwały do 1780 roku - wtedy zostały odłowione i umieszczone w zwierzyńcu hrabiów Zamoyskich, następnie po niecałych 30 latach zostały wydane chłopom z powodu biedy - tam zaczęły krzyżować się z koniem domowym, co doprowadziło do powstania konika polskiego w 1936 roku próbowano odtworzyć gatunek w Puszczy Białowieskiej, ale podczas wojny hodowla została zniszczona, a część koników została przewieziona do Niemiec w 1949 roku ocalałe osobniki zostały przewiezione do Popielna gdzie prowadzi się hodowlę zachowawczą i badania naukowe - przebywają tam na otwartej przestrzeni, opieka ogranicza się do podawania siana zimą
41			w 2007 roku rozpoczęto program introdukcji w Bieszczadach - umieszczono je w zagrodzie adaptacyjnej skąd po paru latach miały zostać wypuszczone na wolność

---