Psychologia rozwoju późna dorosłość(1)



FAZY PRZEJŚCIA NA EMERYTURĘ

Według Atchleya


PRZEJŚCIE KONIEC ROLI


FAZA FAZA FAZA FAZA FAZA FAZA FAZA


ODDA- PRZEDE- MIESIĄCA ROZCZA- ZMIANY STABI- KOŃCOWA

LONA MERYTAL- MIODO- ROWANIA KIERUN- LIZACJI

NA WEGO KU


OKRES OKRES PO PRZEJŚCIU NA

PRZED EMERYTURĘ

EMERYTURĄ


TEORIA ERIKSONA: PÓŹNA DOROSŁOŚĆ

Rozwiązanie psychospołecznego kryzysu:

INTEGRACJA versus ROZPACZ


Bilans osiągnięć życiowych

Pomyślne rozwiązanie kryzysu poczucie satysfakcji z własnego życia, akceptacja śmierci.

Niepomyślne rozwiązanie kryzysu żal z powodu błędów życiowych i straconych szans, lęk przed śmiercią




Teoria Roberta Pecka - rozszerzenie teorii Eriksona


KRYZYSY WYMAGAJĄCE ROZWIĄZANIA W PÓŹNEJ DOROSŁOŚCI:


1. Różnicowanie się EGO versus Nadmierne zaabsorbowanie rolą związaną z pracą

2. Wykraczanie poza swe ciało versus Nadmierne zajmowanie się ciałem

3. Wzniesienie się ponad EGO versus Nadmierne zaabsorbowanie swym EGO


POMYŚLNE STARZENIE SIĘ

1. TEORIA WYŁĄCZANIA SIĘ (Cumming i Henry, 1961)

Wraz z przechodzeniem z wieku średniego w okres późnej dorosłości:

- MALEJE ZAKRES KONTAKTÓW SPOŁECZNYCH, KONCENTRACJA NA JA;

- JEDNOSTKI PRZYSTOSOWUJĄ SIĘ DO TEJ SYTUACJI; NABYWAJĄ DYSTANSU WOBEC DOTYCHCZASOWYCH RELACJI SPOŁECZNYCH, CO DOSTARCZA IM SATYSFAKCJI I ZAPEWNIA DOBRE SAMOPOCZUCIE.


2. TEORIA AKTYWNOŚCI (MADDOX, 1964)

- W okresie późnej dorosłości jednostki pragną być tak samo aktywne, jak wcześniej.

- Włączanie się w relacje społeczne dostarcza satysfakcji.



STYLE STARZENIA SIĘ A OSOBOWOŚĆ

Wyniki badań B.L.Neugarten (1968)

ISTNIEJE ZWIĄZEK MIĘDZY STYLAMI STARZENIA SIĘ A WCZEŚNIEJ UKSZTAŁTOWANĄ OSOBOWOŚCIĄ

Przykłady stylów starzenia się w relacji do osobowości:

- TYP OSOBOWOŚCI BIERNIE ZALEŻNEJ ujawniał dwa style starzenia się:

1. APATYCZNY, redukcja kontaktów z ludźmi, ograniczanie aktywności np.do zaspokajania własnych potrzeb fizjologicznych;

2. SZUKAJĄCY WSPARCIA, ujawnianie silnej potrzeby zależności i kontaktu z osobą lub osobami udzielającymi wsparcia.



- TYP OSOBOWOŚCI ZINTEGROWANEJ (przeciwieństwo osobowości biernie zależnej)

Cechy: bogate życie wewnętrzne, sprawny umysł, plastyczność, otwartość na nowe bodźce, akceptacja siebie i optymalna kontrola własnych emocji, zadowolenie z życia niezależnie do nasilenia kontaktów społecznych.

Jednostki o takich cechach ujawniały 3 style starzenia się:

1. PRZEORGANIZOWANIE SWEJ AKTYWNOŚCI - zastąpienie kontaktów z miejsca pracy aktywnością w różnych organizacjach, w społecznościach lokalnych;

2. KONCENTRACJA NA WĄSKIEJ DZIEDZINIE NOWEJ AKTYWNOŚCI ( np. pomoc rodzinie, opieka nad wnukami)

3. ŚWIADOME WYŁĄCZANIE SIĘ Z KONTAKTÓW SPOŁECZNYCH - nie z konieczności, ale z własnego wyboru; rezygnacja z relacji społecznych, ale zainteresowanie światem i realizacja własnych zainteresowań.


PIĘĆ TYPÓW OSOBOWOŚCI A PRZYSTOSOWANIE DO STARZENIA SIĘ (Reichard, Livson i Peterson, 1962):

1. DOJRZAŁY, KONSTRUKTYWNY - dobrze przystosowany, akceptuje siebie, swoje życie i kontakty społeczne;

2. TYP BUJANEGO FOTELA - dobrze przystosowany, wysoki poziom samoakceptacji, ale zależny od innych, spostrzega starość jako uwolnienie od odpowiedzialności.

3. TYP OPANCERZONY (OBRONNY) - dobrze przystosowany, odwołuje się do mechanizmów obronnych radząc sobie z negatywnymi emocjami; wiedzie aktywny tryb życia, by zaprezentować swoją niezależność;


4. TYP GNIEWNY (WROGI) - agresywnie wyraża swe niezadowolenie, przyczynę swych kłopotów widzi w innych.

5. TYP NIENAWIDZĄCY SIEBIE - za trudności i niepowodzenia oskarża siebie, depresyjny, nie akceptujący starości.


MOŻLIWOŚCI INTELEKTUALNE LUDZI STARSZYCH

INTELIGENCJA

- Inteligencja skrystalizowana - zdolność do wykonywania zadań umysłowych, które przez lata występowały w doświadczeniu człowieka;

TESTY:

wiadomości;

rozumienie NIE OBNIŻA SIĘ POZIOM

słownik WYKONANIA

arytmetyka



INTELIGENCJA PŁYNNA - zdolność do uczenia się nowych zadań, widzenia świata z nowej perspektywy, wynajdywania pomysłowych rozwiązań dla nowych problemów;

TESTY:

symbole cyfr i figur

klocki OBNIŻA SIĘ POZIOM

porządkowanie obrazków WYKONANIA


CZYNNIKI WARUNKUJĄCE POGARSZANIE SIĘ WYNIKÓW TESTÓW INTELIGENCJI:

- ZMNIEJSZENIE SIĘ SZYBKOŚCI WYKONYWANIA ZADAŃ;

- OSŁABIENIE SELEKTYWNOŚCI PAMIĘCI;

- POGORSZENIE SIĘ PAMIĘCI;

- OSŁABIENIE ZDOLNOŚCI DO PODEJMOWANIA ZŁOZONYCH DECYZJI


OGÓLNY SPADEK POZIOMU ZDOLNOŚCI INTELEKTUALNYCH MOŻE WYSTAPIĆ W EFEKCIE

- CHOROBY

- BLISKOŚCI ŚMIERCI (końcowa inwolucja, końcowy spadek)


TWÓRCZOŚĆ

Sofokles - 70 r.ż - „Król Edyp”

90 r.ż. - „Elektra”

Giuseppe Verdi - 72 r.ż. - „Otello”

Adenauer - 73 r.ż. Kanclerz RFN

R.Reagan - 70 r.ż. Prezydent USA


TEORIA PSYCHOLOGICZNEGO PROCESU UMIERANIA

Teoria Elizabeth Kubler-Ross stadiów umierania

1. Stadium zaprzeczania

- absolutne zaprzeczanie

- chwiejne zaprzeczanie

- modyfikujące zaprzeczanie

2. Stadium gniewu (dlaczego ja, a nie ktoś inny)

3. Stadium targowania się (próba odroczenia)

4. Stadium depresji

- depresja reaktywna - efekt poniesionej straty

- depresja przygotowawcza - reakcja na nadchodzącą stratę

5. Stadium akceptacji


DO ZOBACZENIA NA EGZAMINIE !!!!


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Psychologia rozwoju o średniej dorosłości
LEKTURY DO WYKŁADU Z PSYCHOLOGII ROZWOJU CZŁOWIEKA DOROSŁEGO 2012 2013
Psychologia rozwojowa Brzezińska wykład 29 Późna dorosłość zagrożenia (1)
W 08. Adolescencja. Dorosłość, Płytka IPSIR 2009, Semestr II, Psychologia rozwojowa, WYK z Psych roz
W 08. Adolescencja. Dorosłość, Psychologia Rozwojowa (IPSIR)
Psychologia rozwojowa - Brzezińska - wykład 25 - Wczesna dorosłość zagrożenia, PORTRETY PSYCHOLOGICZ
Psychologia rozwojowa - Brzezińska - wykład 27 - Środkowa dorosłość zagrożenia, PORTRETY PSYCHOLOGIC
Psychologia rozwojowa - Brzezińska - wykład 26 - Środkowa dorosłość szanse, PORTRETY PSYCHOLOGICZNE
ROZWÓJ W ŚREDNIEJ DOROSŁOŚCI.konspekt , Studia, Psychologia UW - materiały do zajęć, UWPsych - Psych
Rozwój w póxnej dorosłości konspekt, Studia, Psychologia UW - materiały do zajęć, UWPsych - Psycholo
9. ROZWÓJ W ŚREDNIEJ DOROSŁOŚCI 2014, Psychologia- jednolite magisterskie, obligatory, II rok, I sem
12.późna dorosłośc, rozwojówka(1)
Wykład 8. DOROSŁOŚĆ, WSFiZ - Psychologia, III semestr, Psychologia rozwoju człowieka
Przejawy rozwoju poznawczego w dorosłości, Psychologia materiały do obrony UJ