Tryb studiów
Stacjonarne, Niestacjonarne |
Nazwa kierunku studiów
Pedagogika |
Poziom studiów
Studia pierwszego stopnia |
Rok studiów/semestr
Rok III, semestr 6 |
Specjalność
|
Liczba punktów kredytowych ECTS
8 |
Nazwa przedmiotu
Pedagogika społeczna |
Typ przedmiotu
Przedmiot kierunkowy |
Język przedmiotu
polski |
Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego przedmiot
dr Maria Żak, dr Ewa Tłuczek-Tadla |
Forma i wymiar zajęć
Forma kursu |
Wykład |
Ćwiczenia |
Laboratorium/projekt |
Seminarium |
Ogólna liczba godzin |
30 |
30 |
|
|
Metody dydaktyczne |
wykład, wykład konwersatoryjny, dyskusja, metody sytuacyjne. |
praca w grupach, praca z książką, analiza SWOT, burza mózgu, gry dramatyczne, mind map, metody sytuacyjne |
|
|
Efekty kształcenia
Efekty kształcenia w zakresie wiedzy: - zna elementarną terminologię wykorzystywaną w pedagogice społecznej; - wymienia i omawia wybrane nurty pedagogiki społecznej; - scharakteryzuje aktualne problemy pracy opiekuńczo-wychowawczej i metody pozwalające na ich rozwiązywanie, - omawia współczesne zagrożenia globalne i lokalne; - scharakteryzuje współczesne środowiska społeczne jednostki (rodzina, szkoła, grupa rówieśnicza, społeczność lokalną - ma świadomość konieczności kształtowania społeczeństwa obywatelskiego i kapitału społecznego w Polsce.
Efekty kształcenia w zakresie umiejętności: - wykorzystuje wiedzę z zakresu metod pracy pedagoga społecznego do rozwiązywania aktualnych problemów społeczno-wychowawczych. - analizuje w oparciu o posiadaną wiedzę współczesne problemy rodziny, szkoły itp.; - obserwuje i interpretuje współczesne zagrożenia globalne i lokalne; - wypowiada się w sposób precyzyjny i spójny mowie i na piśmie, na tematy dotyczące wybranych zagadnień z zakresu pedagogiki społecznej korzystając różnych ujęć teoretycznych; - projektuje adekwatne do potrzeb (jednostki, rodziny, szkoły, grupy rówieśniczej, społeczności lokalnej) działania pedagoga społecznego; - ma rozwinięte umiejętności komunikacyjne w zakresie dyskutowania o współczesnej problematyce z pedagogiki społecznej.
Efekty kształcenia w zakresie kompetencji: - dokonuje samooceny własnej wiedzy, umiejętności z zakresu pedagogiki społecznej i wyznacza kierunki dalszego własnego samokształcenia w tym zakresie; - jest przekonany o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań pedagogicznych w środowisku społecznym - poszukuje optymalnych rozwiązań aktualnych problemów środowisk społecznych, postępuje zgodnie z zasadami etyki - jest zdolny do porozumiewania się z osobami będącymi i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie do rozwiązywania aktualnych problemów środowisk społecznych - jest przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach, organizacjach i instytucjach realizujących działania pedagogiczne z pedagogiki społecznej.
|
Wymagania wstępne
- zna podstawową terminologię pedagogiczną, socjologiczną i psychologiczną - wykorzystuje podstawową terminologię pedagogiczną, socjologiczną, psychologiczna do opisu rzeczywistości edukacyjnej i jej licznych uwarunkowań.
|
Treści merytoryczne przedmiotu:
Wykład
Treści tematyczne wykładów |
Liczba godz. |
|
|
Tryb S |
Tryb NS |
|
2
2
4
3
4
4
3
4
4 |
2
2
4
3
4
4
3
4
4 |
Razem godzin |
30 |
30 |
Ćwiczenia
Treści tematyczne ćwiczeń |
Liczba godz. |
|
|
Tryb S |
Tryb NS |
1. Nurty pedagogiki społecznej w zachodnich i polskich koncepcjach wychowawczych. Charakterystyka społeczeństwa industrialnego, istota globalizacji. - rozwój pedagogiki społecznej w latach międzywojennych- główni przedstawiciele - źródła odrębności pedagogiki społecznej w Polsce 2. Podstawowe środowiska wychowawcze: - środowisko jako zespół czynników wpływających na rozwój jednostki - podział środowiska - naturalne, społeczne, kulturowe - grupa rówieśnicza jako środowisko wychowawcze 3. Rodzina i jej znaczenie w rozwoju dzieci i młodzieży - tendencje przemian współczesnej rodziny - wybrane teorie wyjaśniające obraz współczesnej rodziny - struktura rodziny i jej funkcje - typy rodzin - problemy współczesnej rodziny - przyczyny dezorganizacji rodzinnej - etapy rodziny - praca socjalno - wychowawcza i wsparcie rodzin 4. Społeczno-kulturotwórcza rola współczesnej szkoły: - rola szkoły podczas dokonujących się zmian i przeobrażeń środowiska lokalnego - znaczenie szkoły w rozwoju jednostki - efektywność pracy wychowawczej szkoły - podmiotowość nauczyciela, ucznia i rodzica, współpraca szkoły ze środowiskiem lokalnym - relacje wychowawca/nauczyciel - uczeń 5. Pedagogizacja rodziców. Zajęcia pozalekcyjne - ich rola w kreowaniu i zaspokajaniu zainteresowań: - pozaszkolne środowiska wychowawcze. - wychowanie równoległe. Definicje, cechy wiodące. Placówki wspierające rozwój dzieci i młodzieży. 6. Środowisko pracy - zakład pracy jako instytucja formalna - funkcje zakładu pracy - zakład pracy w kontekście środowiska wychowawczego
7. Metody i problemy pracy społeczno - wychowawczej. Praca społeczna jako uruchomienie potencjalnych sił społecznych 8. Diagnoza, pojęcie, geneza i rozwój diagnozy, (pojęcie, techniki diagnostyczne-rozmowa i wywiad, ankieta, obserwacja, analiza dokumentów i wytworów, kwestionariusz), różne obszary diagnozy (rodzina, przemoc i zaniedbywanie dzieci, dysleksja rozwojowa- różne przykłady i próba zdiagnozowania ich), diagnozowanie zaburzeń w zachowaniu, diagnoza identyfikacyjna, diagnoza genetyczna, diagnoza znaczenia, diagnoza fazy, diagnoza prognostyczna; Omówienie technik i narzędzi badawczych stosowanych w diagnozie 9. Instytucje diagnozujące środowisko: ośrodki pomocy społecznej, poradnie psychologiczno- pedagogiczne, rodzinne ośrodki diagnostyczno- konsultacyjne, kuratorzy sądowi, ośrodki interwencji kryzysowej, instytucje prowadzące działalność pedagogiczną. 10. Patologia społeczna w zarysie ogólnym, teorie i koncepcje dewiacji społecznych, zjawiska patologiczne charakterystyczne dla współczesnej cywilizacji (agresja, przestępczość, uzależnienia, samobójstwa, patologie seksualne, sekty, mobbing, profilaktyka zachowań dewiacyjnych).
Ruchy i inicjatywy społeczne na rzecz zapobiegania alkoholizmowi 11.Zagrożenia lokalne i globalne oraz sytuacje ryzyka dla jednostek, grup i środowiska - bezrobocie ( rodzaje bezrobocia- bezrobocie długotrwałe, krótkotrwałe, skutki bezrobocia), ubóstwo, bezdomność, problem migracji zarobkowej starość, dezorganizacja rodziny. 12. Wybrane dziedziny aktywności człowieka: kultura, czas wolny, rekreacja, aktywność społeczna i obywatelska, organizacje pozarządowe, wolontariat. 13. Pedagogika czasu wolnego. Wychowanie do kreatywnego czasu
wolnego. Potrzeby, zainteresowania kulturalne, uczestnictwo 14. Gerontologia w służbie ludzi trzeciego wieku. Animacja społeczno-kulturalna oraz zagadnienie kształtowania zainteresowań w czasie wolnym. 15. Zaliczenie przedmiotu
|
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
|
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
|
Razem godzin |
30 |
30 |
Laboratorium
Treści tematyczne laboratoriów |
Liczba godz. |
|
|
Tryb S |
Tryb NS |
|
|
|
Razem godzin |
|
|
Seminarium
Treści tematyczne seminariów |
Liczba godz. |
|
|
Tryb S |
Tryb NS |
|
|
|
Razem godzin |
|
|
Literatura
Podstawowa: Człowiek, szkoła, wspólnota: w kręgu edukacji społecznej, red. M. Mendel, Adam Marszałek. Toruń 2002. Dudzikowa M., Erozja kapitału społecznego w szkole w kulturze nieufności, w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, red. M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak, Wydawnictwo GWP, Gdańsk 2008. Gliński P., Demokracja bez partycypacji. O konieczności zaangażowania obywatelskiego uczniów w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, red. M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak, Wydawnictwo GWP, Gdańsk 2008. Marynowicz-Hetka E., Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, tom 1. PWN, Warszawa 2006. Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, tom 2, red. Marynowicz-Hetka E. PWN, Warszawa 2007. Radziewicz-Winnicki A., Pedagogika społeczna. Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008. Pedagogika społeczna - dokonania - aktualność - perspektywy, red. S. Kawula. Warszawa 2003. Pedagogika społeczna, red. T. Pilch. i I. Lepalczyk. „ŻAK”, Warszawa 2003. Uzupełniająca: Winiarski M., Rodzina, szkoła, środowisko lokalne: problemy edukacji środowiskowej, Warszawa 2000. Kawula S., Pomocniczość i wsparcie: kategorie pedagogiki społecznej, Olsztyn 2002. Dziecko w rodzinie i w środowisku rówieśniczym: wybrane zagadnienia i źródła z pedagogiki społecznej, red. J. Izdebska, Białystok 2003. Radziewicz-Winnicki A., Społeczeństwo w trakcie zmiany, Gdańsk 2004. Kawula S., Brągiel J., Janke A. W., Pedagogika rodziny: obszary i panorama problematyki, Toruń 2004. Środowisko wychowawcze jako przedmiot badań pedagogicznych, red. J. A. Pielkowa, Słupsk 1997. Dziecko w rodzinie i w środowisku rówieśniczym: wybrane zagadnienia i źródła z pedagogiki społecznej, red. J. Izdebska, Białystok 2003. Radziewicz-Winnicki A., Społeczeństwo w trakcie zmiany, Gdańsk 2004. Lalak D., Pilch T., Elementarne pojęcie pedagogiki społecznej i pracy socjalnej, Warszawa 1999, Przecławska A. , Theiss W., Pedagogika społeczna. Pytania o XXI wiek, Warszawa 1999 Współczesne społeczeństwo polskie, dynamika zmian, red. J. Wasilewski, Warszawa 2006.
|
Wymagany minimalny nakład pracy własnej studenta w godzinach
140 |
Sposoby sprawdzania i oceny osiągniętych efektów kształcenia:
Sposób i zasady zaliczenia określonej formy zajęć: Wykład (obecność na zajęciach, zaangażowanie w dyskusjach prowadzonych na zajęciach, przygotowanie prezentacji multimedialnej w grupie 4-6 osobowej) Ćwiczenia (obecność na zajęciach, zaangażowanie w dyskusjach prowadzonych na zajęciach, przygotowanie prezentacji multimedialnej w grupie 4-6 osobowej, pozytywna ocena z kolokwium pisemnego)
Zasady dopuszczenia do egzaminu: zaliczenie wykładu i ćwiczeń, obecność na wykładach i ćwiczeniach (min. 80%, większa ilość nieobecności musi zostać usprawiedliwiona)
Dominujące formy pomiaru (oceny) pracy studenta to: 1.Formy pisemne: egzamin pisemny, kolokwium pisemne 2.Formy ustne: dyskusja, rozmowa, 3.Prace samodzielne studentów w grupach 4-6 osobowych ( prezentacje multimedialne na tematy wskazane przez prowadzącego zgodne z podanymi kryteriami) 4. Frekwencja na zajęciach i zaangażowanie na nich.
|
………………………… …............................... ……………………………
(podpis osoby podpis Kierownika Zakładu) (podpis Dyrektora Instytutu)
odpowiedzialnej za przedmiot)
(podpisy zespołu dydaktycznego)
1. ……………………………………
Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna
im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu
SYLABUS na rok akademicki 2011/2012
(Cykl kształcenia rozpoczęty w roku akademickim 2011/2012)
4