ZADANIA PIELĘGNIARKI ANESTEZJOLOGICZNEJ
W ZESPOLE TERAPEUTYCZNYM

• Praca w OIT ma charakter zespołowy i wymaga od personelu dużej wiedzy fachowej.

• Wykonywanie zadań pielęgniarskich jak również konieczność posługiwania się specjalistyczną aparaturą, jest związane z ciągłym podnoszeniem kwalifikacji zawodowych przez pielęgniarki w ramach kształcenia podyplomowego.

• Pozwala to na zdobycie dodatkowych umiejętności , niezbędnych do pracy nad pacjentem wymagającym intensywnego nadzoru pielęgniarskiego.

• Zadania stawiane przed pielęgniarką pracującą w AiIT, wymagają od niej wysokich kwalifikacji i zaangażowania, pogłębionej wiedzy i strategii postępowania zabezpieczającego przed popełnieniem błędów.

• Do zadań kadry pielęgniarskiej w IT należy koordynowanie całokształtu zaplanowanej opieki skoncentrowanej na pacjencie.

• Najważniejsze z tych zadań to min:

• czynny udział w reanimacji i resuscytacji krążeniowo - oddechowej pacjentów,

• doskonała znajomość obsługi i działania aparatury monitorującej,

• przygotowanie aparatury i sprzętu anestezjologicznego koniecznego do przeprowadzenia znieczulenia i leczenia chorych w oddziale,

• pielęgnowanie pacjentów w stanie zagrożenia życia, według obowiązujących procedur pielęgniarskich i epidemiologicznych,

• zapewnienie opieki chorym na powierzonym jej odcinku pracy oraz współpraca z zespołem terapeutycznym w realizacji zadań związanych z prowadzeniem chorych w stanach bezpośredniego zagrożenia życia oraz chorych znieczulanych do zabiegów operacyjnych,

• realizacja zleceń lekarskich oraz udokumentowanie ich wykonania,

• uczestniczenie w badaniach specjalistycznych, zabiegach leczniczych prowadzonych na BO i OIT.

• prawidłowe prowadzenie dokumentacji pielęgniarskiej,

• ścisła współpraca z innymi komórkami organizacyjnymi szpitala,

• wykonywanie zabiegów pielęgniarskich mających na celu zapobieganie powikłaniom tj; odleżyny, przykurcze, miejscowe odczyny zapalne (współpraca z fizjoterapeutą).

• Zapewnienie bezpieczeństwa pacjenta przed znieczuleniem:

• przyjęcie i identyfikacja chorego,

• bezpieczne ułożenie chorego,

• nadzór i ocena stanu chorego,

• założenie cewników (żylnego, do pęcherza, do żołądka)

• pobieranie materiału do badań,

• stałe monitorowanie funkcji życiowych ,

• bezpieczny transport pacjentów do Sali wybudzeń lub OIT,

• bezpieczny transport pacjentów na konsultacje i badania poza oddziałem.

• utrzymanie w komplecie i stałej gotowości do użycia aparatury i sprzętu a w razie praktyczne jej zastosowanie (walizki reanimacyjne, respiratory stacjonarne i transportowe)

• Czynny udział w procesie mycia, dezynfekcji, sterylizacji sprzętu anestezjologicznego i monitorującego zgodnie z obowiązującą procedurą,

• Ustalenie rozpoznania pielęgniarskiego oraz realizowanie postępowania pielęgniarskiego wobec pacjenta, uwzględniając przede wszystkim:

• dobór metod pielęgnacyjnych stosownie do stanu pacjenta oraz ustalonego postępowania leczniczego ,

• ocenę stanu psychicznego pacjenta oraz zapewnienie właściwego klimatu zaufania i bezpieczeństwa.

• Wykonywanie czynności pielęgnacyjno – leczniczych zwłaszcza w zakresie:

- utrzymania czystości ciała, bielizny osobistej i pościelowej,

- wykonywanie gimnastyki oddechowej oraz stosowanie drenażu ułożeniowego w zależności od wskazań (współpraca),

• udzielenie pomocy przy zaspakajaniu czynności fizjologicznych.

• Podawanie pożywienia we właściwy sposób, dbanie o pasaż jelit,

• Edukacja pacjentów i ich rodzin w zakresie samoopieki, samoobsługi oraz samopielęgnacji w życiu z chorobą,

• Informowanie pacjenta o jego prawach,

• Zabezpieczenie zgodnie z panującymi przepisami odzieży i innych wartościowych przedmiotów należących do pacjenta,

• Zapoznanie się z obowiązującymi instrukcjami, procedurami, zarządzeniami i regulaminami obowiązującymi w oddziale oraz ich przestrzeganie.

• Od współczesnej pielęgniarki oczekuje się profesjonalnego podejmowania decyzji w zakresie pielęgnowania oraz wzięcia odpowiedzialności za zorganizowanie opieki opartej na usługach wysokiej jakości.

• Kompetentna działalność skierowana na wspieranie pacjenta w chwilach, gdy kłopoty ze zdrowiem lub chorobą osłabiają jego siły przystosowawcze do życia – zobowiązuje.

• Niebagatelne znaczenie w procesie leczenia odgrywa terapia niefarmakologiczna, w której to partnerująca lekarzowi pielęgniarka jest „mistrzynią”.

• Rola pielęgniarki polega na samodzielnym:

• postawieniu diagnozy pielęgniarskiej (zauważenie problemu),

• wyznaczeniu celu działania (opanowanie problemu),

• planowaniu (określenie sposobu radzenia sobie z problemem),

• ocenie końcowej (porównanie osiągnięć z założeniami) [15].

• Opisany kierunek działania wymaga ustawicznego podnoszenia kwalifikacji zawodowych, samokształcenia i dobrej współpracy w zespole terapeutycznym.

• Jest to jedyna droga dla pozyskiwania coraz większej samodzielności zawodowej.

• Czynnikiem decydującym o wdrażaniu współczesnego modelu jest postawa współpracowników zarówno w obrębie personelu pielęgniarskiego, jak i lekarskiego.

• Zasadnym wydaje się akcentowanie lekarzom wielopoziomowej roli pielęgniarek w procesie leczenia.

• Im częściej lekarze będą mieli okazję przekonać się, że w swojej pracy obcują z „pielęgniarką zawodowcem”, tym chętniej, z własnego przekonania, będą podejmowali trud współpracy na jednej płaszczyźnie porozumienia.

• Przejęcie przez pielęgniarkę indywidualnej odpowiedzialności za rezultaty pielęgnowania, wymaga od niej zaniechania wykonywania przy chorym jedynie wybiórczych czynności.

• Na przestrzeni lat zmieniała się rola zawodowa pielęgniarki. Obecnie na podstawie ustawy z dnia 5 lipca 1996 roku o zawodach pielęgniarki i położnej - zawód pielęgniarki jest zawodem samodzielnym.

• W związku z powyższym pielęgniarstwo XXI wieku zmierza do wykonywania działań autonomicznych, skoncentrowanych na podmiocie opieki, rozszerza zakres kompetencji i samodzielności pielęgniarki, tym samym zwiększając jej odpowiedzialność za proces podejmowania decyzji i za działania z niej wynikające

• Aktualnie pielęgniarka odgrywa rolę terapeuty, informatora, koordynatora przez wykonywanie funkcji zawodowych.

• Ta istotna zmiana roli pielęgniarki pozwala coraz adekwatniej odpowiadać na potrzeby pacjenta.

• Niezbędnym warunkiem profesjonalnej opieki jest współpraca i wzajemne zaufanie w zespole terapeutycznym.

• Według B. Jankowiaka i A. Bartoszewicza „zespół terapeutyczny to grupa osób wspólnie realizujących proces leczenia”, natomiast cechami zespołu są: „wspólnota celu działania i odpowiedzialności za jego realizację, wspólne ustalenie zakresu działań oraz związanych z nimi indywidualnych obowiązków i uprawnień, sprawny obieg informacji”.

• Zespół terapeutyczny składa się z grupy osób, które wspólnie realizują proces leczenia.

Jego współpraca doprowadzić może do osiągnięcia najskuteczniejszych działań, ponieważ każdy członek zespołu jest źródłem informacji o manifestowanych objawach, zachowaniu, potrzebach, postępach w procesie adaptacji.

• Trzon zespołu, stanowi lekarz i pielęgniarka oraz inni specjaliści w zakresie psychologii, dietetyki, rehabilitacji a także rodzina chorego.

Zasady pracy zespołu interdyscyplinarnego

w Anestezjologii i Intensywnej Terapii

• Istota IT polega na pracy zespołowej:

• Lekarzy,

• Pielęgniarek,

• Psychologów,

• Rehabilitantów,

• Konsultantów,

• Rodziny chorego.

Ponadto w OIT dostępni powinni być następujący pracownicy:

• technik elektroterapii,

• technik radioterapii,

• personel pomocniczy i sprzątający.

W zespole tym musi być jasno ustalona odpowiedzialność za poszczególne działania.

Członkowie zespołu są od siebie uzależnieni

w realizacji i koordynowaniu opieki sprawowanej nad pacjentem.

• Do podstawowych wyznaczników współdziałania można zaliczyć następujące działania członków zespołu:

• grupowe podejmowanie decyzji,

• wspólne rozwiązywanie problemów,

• ustalenie kompleksowych (ogólnych) celów opieki,

• konstruowanie planów opieki obejmujących wszystkich członków zespołu,

• wielodyscyplinarne realizowanie planów,

• wspólne ponoszenie odpowiedzialności za całokształt opieki i cząstkowe zadania przypisane przedstawicielom poszczególnych profesji.

• Pielęgniarki współpracują ze sobą, jak i innymi przedstawicielami zawodów medycznych.

• Na stanowisku pielęgniarskim realizowana jest praca indywidualna i zespołowa.

• praca indywidualna- wykonywana przez jedną pielęgniarkę w stosunku do jednego pacjenta lub grupy pacjentów.

• praca zespołowa- polega na osiąganiu wspólnego celu przez grupę podążającą w tym samym kierunku.

• Cel osiągany jest przez poszczególnych członków, którzy mają do wykonania zadania cząstkowe.

• Aby osiągnąć wyznaczony cel, zespół terapeutyczny powinien mieć jednoznacznie określone funkcje i zadania oraz dobrą znajomość zakresu obowiązków swoich i innych osób.

• W przydzielaniu zadań do wykonania, istotne jest przestrzeganie praktycznych zasad:

1. Określenie zadania przy współudziale wykonawców- pozwala na zespołowe rozwiązanie problemu, uwzględnienie różnych punktów widzenia, wymianę doświadczeń dotyczących możliwości i sposobu działania;

2. Przestrzeganie realności i konkretności w formułowaniu zadań, a także unikanie wydawania poleceń czy przydzielania zadań przerastających możliwości wykonania. Cele nierealne wpływają na pracowników niekorzystnie, osłabiają gotowość i sprawność.

3. Określenie znaczenia każdego zadania w przypadku kilku lub kilkunastu wyznaczonych do realizacji (ustalenie hierarchii ważności zadań).

4. Pozostawienie pielęgniarce tzw. wolnych marginesów, które mogą być wypełnione dzięki pomysłowości i inicjatywie.

5. Informowanie zespołu terapeutycznego o miernikach, według których będą mogli sami kontrolować wykonywanie pracy i będą oceniani.

• Opieka zdrowotna jest „skazana” na pracę zespołową

tak w obrębie zespołów terapeutycznych jak i pielęgniarskich.

• Zespoły terapeutyczne sprawdzają się szczególnie w OIT, gdzie jakość relacji pomiędzy pracującymi jest podstawowym elementem obniżania śmiertelności i pogłębia profesjonalizm działania.

• Przygotowanie poszczególnych profesji medycznych do współpracy w zespole terapeutycznym powinno się odbywać już w trakcie edukacji np. poprzez wspólne zajęcia przyszłych pielęgniarek i lekarzy.

• Bezpieczeństwo chorego uzależnione jest od wielokierunkowych działań całego zespołu medycznego.

• Czynniki dotyczące wyposażenia i przestrzegania procedur medycznych można dość łatwo kontrolować i stanowią one stosunkowo niewielkie zagrożenie.

• Zdecydowanie trudniej regulować czynniki wynikające z relacji międzyludzkich.

Dobra praca zespołowa i komunikacja interpersonalna zwiększa bezpieczeństwo i może mieć zasadnicze znaczenie dla zapobieżenia sytuacji krytycznej lub wychodzenia z niej (70-80% błędów medycznych zależy od stosunków międzyludzkich), a poza tym zmniejsza stres i poprawia satysfakcję pacjenta widzącego poprawne relacje zespołu terapeutycznego.

System organizacji i zarządzania- specyfika Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii

Specyfika pracy zespołu anestezjologicznego wiąże się z ciągłym napięciem spowodowanym :

• dużą bezpośrednią i natychmiastową w skutkach odpowiedzialnością za podejmowane decyzje,

• ciągłą koncentracją na pacjencie, pracy urządzeń i aparatów (przy równocześnie ograniczonych relacjach z pacjentem),

• koniecznością szybkiego reagowania w sytuacjach zagrożenia życia.

• Czynniki psychiczne, chemiczne, biologiczne czy fizyczne tj.: hałas, zmiany temperatury, oświetlenia, promieniowanie RTG, jonizujące, laserowe, rozpraszają uwagę i powodują osłabienie koncentracji.

• W wyniku ww czynników u pielęgniarek i lekarzy w AiIT , wskutek ciągłego narażenia na stres i zmęczenie, często rozwija się zespół wypalenia zawodowego.

Konsekwencje wypalenia zawodowego w przypadku zespołu anestezjologicznego

• zanik entuzjazmu do pracy,

• niestabilność uczuciowa,

• niedostateczne wykorzystanie posiadanej wiedzy i umiejętności,

• uczucie utraty tego, co stanowiło atrakcyjne wyzwanie,

• poczucie przymusu przy wykonywaniu dotychczasowych zajęć,

• zwlekanie lub odwlekanie dotychczas łatwo wykonywanych czynności,

• irytacja z powodu drobnych odchyleń od oczekiwań w zachowaniu pacjentów i ich rodzin lub zespołu terapeutycznego,

• przenoszenie niezadowolenia z sytuacji w pracy do domu, rodziny, towarzystwa,

• zwiększanie dystansu fizycznego wobec podopiecznego lub zespołu terapeutycznego,

• unikanie pracy poprzez branie zwolnień lekarskich,

• przekonanie o daremności i bezsensowności podejmowanych działań terapeutycznych i pielęgnacyjnych,

• skrajne reakcje na zachowania naszych podopiecznych i ich rodzin.

Sposobami radzenia sobie ze stresem i przeciwdziałanie wypalaniu zawodowemu może być:

- umiejętne rozpoznawanie przyczyn i skutków,

- emocjonalne dystansowanie się,

- bycie asertywnym.

- prowadzenie odpowiedniego stylu życia,

• kierowanie się optymizmem i humorem.

Tego można się nauczyć!

Praca w tak trudnych warunkach może prowadzić do:

- zmniejszenia wydajności i efektywności przy dużym obciążeniu psychicznym,

- obniżenie progu tolerancji na trudne sytuacje i zdarzenia,

- obniżenie oceny samego siebie,

- nasilenie potrzeb takich jak:

• dominacja jako kompensata obciążenia psychicznego wypływającego z braku poczucia kontroli nad procesem leczenia i pielęgnowania,

• prestiżu i uznania.

• Dlatego bardzo ważny jest sprawny system organizacji i zarządzania m.in.

• zapewnienie odpowiedniej liczby personelu,

• szybkie rozwiązywanie konfliktów,

• uwzględnienie przerw na odpoczynek

• planowanie i realizacja cyklicznych szkoleń dla stałego personelu,

• przestrzeganie zasad, norm, procedur, standardów obowiązujących w danej placówce,

• okresowa kontrola stanu technicznego urządzeń i aparatury medycznej,

• Wykonywane czynności powinny być autoryzowane, ponieważ autoryzacja zmusza do:

• solidnego wykonywania obowiązków,

• pozwala uniknąć odpowiedzialności za cudze błędy.

• przestrzeganie przepisów BHP i P/POŻ

• stosowanie środków ochrony indywidualnej,

• przestrzeganie czasu pracy i norm zatrudnienia,

• nadzór inspektora ochrony radiologicznej,

• oznaczenie stref ochronnych,

• profilaktyczne badania lekarskie [6].

• Pomieszczenie przeznaczone na OIT powinno spełniać następujące warunki:

1. możliwość obserwacji każdego chorego ze stanowiska pielęgniarki;

2. swobodny dostęp z czterech stron do każdego łóżka, z pozostawieniem miejsca na aparaturę monitorującą lub leczniczą;

3. możliwość wykonania wszystkich zabiegów diagnostycznych lub leczniczych, niezbędnych w ramach IT;

4. sprawny system łączności, umożliwiający wezwanie w każdej chwili na salę całego zespołu, innych potrzebnych specjalistów, personelu technicznego;

5. możliwość izolacji chorych, uciążliwych dla otoczenia lub stanowiących potencjalne źródło infekcji.

• Dotychczasowa praktyka światowa wykazała, że tworzenie scentralizowanych, kilkudziesięciołóżkowych OIT, choć z założenia słuszne, jest niewygodne i nieekonomiczne.

• Istnieje tendencja do organizowania w dużych miastach kilku oddziałów mniejszych, ściśle specjalistycznych.

• Zalecana liczba łóżek OIT wynosi 5-15.

Organizacja Bloku Operacyjnego

• Usytuowanie BO i odpowiednia architektura mają duży wpływ zarówno na organizację pracy jak i na profilaktykę zakażeń szpitalnych.

Lokalizacja BO

• Blok operacyjny powinien być usytuowany:

• w miejscu pozwalającym na szybki transport pacjenta z Izby przyjęć oraz z oddziałów szpitalnych,

• w pionie nad centralną sterylizatornią,

• w pobliżu oddziału (Sali) Intensywnej Opieki Medycznej

• obok sali wybudzeń [3].

• Dużym błędem jest lokalizowanie sali IT w bloku operacyjnym (IT należy do strefy „brudnej”).

• W obrębie BO lub tuż obok niego może być zlokalizowana wyłącznie sala wybudzeń (pacjenci przebywają tutaj krótko 1-3 godz.).

• Droga transportu do niej powinna być możliwie jak najkrótsza, co ułatwia transport i zwiększa bezpieczeństwo chorych w stanie niestabilnym.

• Jeśli odległość do sali wybudzeniowej jest dłuższa, a stan pacjenta mniej stabilny, konieczne jest zapewnienie odpowiedniego monitorowania na czas transportu.

• System monitorowania zarówno w Salach operacyjnych, jak i na czas transportu i w sali wybudzeniowej musi być taki sam (wtyki kabli, podłączenia).

• Łączność oddziałów szpitalnych i Izby przyjęć z BO powinna być zapewniona przez szybkobieżne windy usytuowane obok BO.

• Pokoje rekreacyjne, w których może wypoczywać personel BO w czasie dyżuru popołudniowego i nocnego w dłuższych przerwach między zabiegami, powinny być zlokalizowane również poza BO.

• Zarządzanie BO należy do kierownika (w warunkach polskich – najczęściej anestezjolog lub rzadziej chirurg).

• Podstawową zasadą pracy zespołów jest ważność każdego członka zespołu.

• Zasady zarządzania powinny być przejrzyste, znane wszystkim pracownikom, a wprowadzane zmiany konsultowane z członkami zespołów.

• Kierownik musi działać jako lider, pociągać ludzi do nowych rozwiązań, a nie tylko wydawać polecenia.

System nakazowy jest najgorszą metodą zarządzania.

• Pielęgniarki oddziałowe muszą bardzo blisko

współpracować z kierownikiem bloku, równocześnie mając wpływ na ustalanie ogólnej polityki pracy w oddziale.

• Przy planowaniu nowego lub modernizacji obecnego oddziału anestezjologii i intensywnej terapii (OAiIT) należy pamiętać o zapewnieniu dobrej komunikacji z blokiem operacyjnym, oddziałem ratunkowym (Izbą Przyjęć) oraz ze wszystkimi oddziałami łóżkowymi.

• Zaleca się, aby OAiIT miały szybkie i łatwe połączenie z bankiem krwi, apteką, pracownią mikrobiologiczną, działem technicznym, oddziałem fizykoterapii, a także bezpośredni dostęp do leków i sprzętu jednorazowego oraz możliwość sprawnej komunikacji zewnętrznej.
  
  
  
  

Rozporządzenie zaleca, aby wejście do oddziału prowadziło przez śluzę służącą do transportu chorego, która może być jednocześnie śluzą umywalkowo - fartuchową dla pracowników. Liczba łóżek na oddziale powinna stanowić 2-5% ogólnej liczby wszystkich łóżek w szpitalu (do 10% w szpitalach uniwersyteckich (EU)

• Według zaleceń Unii Europejskiej stosunek liczby łóżek w salach jednoosobowych i wieloosobowych powinien wynosić 1-2/10, ale może być wyższy na oddziałach specjalistycznych. Wymaganiem koniecznym jest urządzenie przynajmniej jednej izolatki dostępnej bezpośrednio z oddziału. 

• Oprócz sal dla chorych zalecane jest rozplanowanie zaplecza magazynowego (dla sprzętu i aparatury) oraz pomieszczeń socjalnych i administracyjnych. Stanowisko nadzoru pielęgniarskiego powinno zapewnić bezpośredni kontakt wzrokowy, (lub przy użyciu kamer) ze wszystkimi łóżkami, a w szczególności możliwość obserwacji twarzy pacjentów, przy czym preferuje się bezpośrednią obserwację przez pielęgniarkę opiekującą się pacjentem.
  
  
  
  

• Jeśli placówka dysponuje odpowiednią powierzchnią i ma możliwość wygospodarowania dodatkowego pomieszczenia w bezpośrednim sąsiedztwie sali operacyjnej, to warto pomyśleć o osobnej sali do wprowadzenia chorego w stan znieczulenia. Takie rozwiązanie znacznie ułatwia zadanie anestezjologowi, a na pewno usprawni organizację samego zabiegu.

Jaki sprzęt jest wymagany dla oddziału anestezjologii i intensywnej terapii?

• Oddział anestezjologii i intensywnej terapii powinien być przystosowany do potrzeb szpitala pod względem wielkości personelu i wyposażenia.

• Nie wszystkie oddziały tego typu muszą posiadać jednakową strukturę, jednak muszą spełniać podstawowe wymagania przeznaczone dla tych jednostek. Rozporządzenie mówi jasno o aparaturze i sprzęcie medycznym wymaganym na każdym oddziale

Są to:

1) aparat do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi metodą inwazyjną - 1 na 2 stanowiska intensywnej terapii,

2) elektryczne urządzenie do ssania - 1 na 3 stanowiska intensywnej terapii, ale nie mniej niż 2 w oddziale,

3) stymulator zewnętrzny - 1 na oddział oraz dodatkowe wyposażenie stanowiska,

4) urządzenie do pomiaru rzutu serca - 1 na 4 stanowiska,

5) aparat do hemodializy lub hemofiltracji maszynowej - 1 na oddział liczący, co najmniej 8 stanowisk intensywnej terapii, jeżeli w szpitalu nie ma stacji dializ,

6) bronchofiberoskop - 1 na oddział,

7) aparat do monitorowania ciśnienia wewnątrzczaszkowego - 1 na oddział liczący, co najmniej 6 stanowisk intensywnej terapii,

8) przyłóżkowy aparat RTG - 1 na oddział,

9) defibrylator z możliwością wykonania kardiowersji - 2 na oddział.

• Ponadto wytyczne zalecane przez Polskie Towarzystwo Anestezjologii i Intensywnej Terapii sugerują, że każdy oddział powinien posiadać również urządzenie do pomiaru laboratoryjnych parametrów krytycznych (w tym, co najmniej: gazometria, elektrolity, mleczany, glukoza, hemoglobina, hematokryt). 
  
  
  
  

• Według standardów Unii Europejskiej obszar przeznaczony bezpośrednio do opieki nad każdym pacjentem powinien wynosić minimum 25 m2 w salach jednoosobowych, natomiast w salach wieloosobowych na każdego pacjenta powinno przypadać minimum 20 m2. Rozporządzenie MZ wymaga co najmniej 18 m2 dla pokoju jednostanowiskowego i co najmniej 16 m2 na 1 stanowisko w przypadku pokojów wielostanowiskowych. 
  
  
  
  

• Przy planowaniu usytuowania konkretnych sal należy pamiętać, że wszystkie sale chorych powinny mieć zapewniony dostęp światła dziennego.

• Zalecane jest, aby w każdym określonym obszarze dla pacjentów, (np. sali chorych) była umywalka do mycia i dezynfekcji rąk.

• Istnieją niezwykle szczegółowe wytyczne dotyczące stanowiska intensywnej terapii.

• Według zaleceń Unii Europejskiej każde łóżko powinno mieć dostęp do 16-20 gniazdek elektrycznych, 4 gniazdek tlenu z regulatorem przepływu i po 3 gniazdka z ujemnym ciśnieniem i sprężonym powietrzem.

• Do każdego stanowiska intensywnej terapii powinien być przypisany system monitorujący przystosowany do potrzeb danej jednostki.

• W takich wypadkach bardzo dobrze sprawdza się system modułowy, który pozwala na dopasowanie aparatury do konkretnego przypadku, zapewnia dużą elastyczność i możliwość dobudowy kolejnych podzespołów w przyszłości.
  
  
  

Pomieszczenia oddziału anestezjologii i intensywnej terapii obejmują:

• oddział intensywnej terapii,

• stanowiska znieczulenia,

• oddział poznieczuleniowy (sala budzeń),

• zaplecze magazynowe i techniczne,

• pomieszczenia socjalne i administracyjne.

Usytuowanie OIT powinno zapewnić łatwy dostęp z:

– oddziału ratunkowego (izby przyjęć),

– bloków operacyjnych i sal poznieczuleniowych,

– działów diagnostyki,

– laboratoriów (dla personelu).

Pożądane są szybkie i łatwe połączenia z:

bankiem krwi, apteką, pracownią mikrobiologiczną, działem technicznym, działem fizykoterapii.

• Podstawowy plan sali jedno- i wieloosobowej stanowi prostokąt z pasem dla ruchu minimum 2,5 m.

• Drzwi powinny być wystarczająco szerokie i umiejscowione tak, aby umożliwić łatwy wjazd i wyjazd łóżka.

Pomieszczenia OIT powinny spełniać wszystkie określone przepisami warunki w zakresie:

– bezpieczeństwa pożarowego,

– zasilania w energię i gazy,

– klimatyzacji i wentylacji,

– komunikacji: telefonicznej, komputerowej, alarmowej, przywoławczej

Personel oddziału IT

Ze względów organizacyjnych :

• zespół pielęgniarski OAiIT podzielony zostaje na dwie części „A” czyli anestezjologię i „I” czyli intensywną terapię;

lub

• Pielęgniarki pracują w zespole, podlegając ciągłej rotacji pomiędzy intensywną terapią a anestezją.

• Praca odbywa się w systemie 12 godzinnym, rzadziej 8 godz. (dużo czasu zajmuje np. przekazywanie raportu, )

• Kadrę zarządzającą stanowi pielęgniarka oddziałowa odpowiedzialna za całość i jej zastępca, (np. organizująca pracę personelu pielęgniarskiego na bloku operacyjnym), wzajemnie się zastępujące w czasie urlopów i innych nieobecności.

• Pielęgniarka oddziałowa jest kierownikiem oddziału ds. opieki pielęgniarskiej.

Zakres obowiązków piel. oddziałowej

• Organizacja świadczeń pielęgniarskich w oddziale IT i BO.

1. Zapewnia kompleksowe, całodobowe świadczenia pielęgniarskie nad pacjentem w OIT oraz u pacjentów powierzonych opiece zespołu anestezjologicznego w BO.

• Stwarza warunki organizacyjno – techniczne do wykonania zadań w OIT I BO.

• Odpowiada za wyposażenie stanowiska pracy w potrzebny sprzęt, materiały opatrunkowe środki farmakologiczne, środki ochrony osobistej.

3. Organizuje pracę pielęgniarek poprzez planowanie i dobór prawidłowych metod postępowania pielęgnacyjnego stosownie do kwalifikacji personelu , stanu zdrowia pacjenta, ustalonego planu leczenia i wyposażenia oddziału.

4. Monitoruje, ocenia i analizuje jakość pielęgnowania i utrzymania w stałej gotowości stanowisk anestezjologicznych w BO.

5. Wdraża działania racjonalizujące pracę oddziału .

6. Zapewnia prawidłowe i terminowe wykonywanie zabiegów leczniczo – rehabilitacyjnych , pielęgnacyjnych i higienicznych.

7. Organizuje i wpływa na prawidłową realizację zadań z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia w stosunku do chorych i ich rodzin.

8. Analizuje poziom satysfakcji pacjentów i ich rodzin z jakości udzielanych świadczeń pielęgniarskich.

9. Organizuje właściwy przepływ informacji o pacjencie między wszystkimi członkami zespołu terapeutycznego.

• Kierowanie pracą podległego personelu

• Ustala podział obowiązków, odpowiedzialności i uprawnień zgodnie z kwalifikacjami i umiejętnościami podległego personelu.

• Prowadzi politykę kadrową (grafiki, urlopy, zastępstwa).

• Prowadzi bieżącą kontrolę wykonywanych zadań oraz dokumentowania świadczeń pielęgniarskich.

• Przeprowadza okresową ocenę podległego personelu.

• Przeprowadza okresową kontrolę na dyżurach nocnych, popołudniowych, w dni wolne od pracy.

6. Organizuje i kieruje wewnątrzoddziałowymi zebraniami.

7. Nadzoruje przestrzeganie procedur i standardów obowiązujących w szpitalu

• W niektórych szpitalach, pielęgniarki w oddziale anestezji pracują tylko na dyżurach rannych. Jeśli zaistnieje konieczność wykonania znieczulenia do zabiegu operacyjnego w godzinach popołudniowych, nocnych lub świątecznych, wówczas lekarzowi asystuje jedna z pielęgniarek pracujących na IT.

Piśmiennictwo:

1.A. Ksykiewicz-Dorota. Podstawy organizacji pracy pielęgniarskiej . Wydawnictwo Czelaj. Lublin 2004

2. Wołowicka L. Dyk D (red). Anestezjologia i Intensywna Opieka. PZWL, W-wa 2010.

3. Ciuruś J. Pielęgniarstwo operacyjne Adi Łódź 1998.

4. Szreter T. Organizacja Bloku operacyjnego. Ogólnopolski przegląd medyczny. 6/2009

5. Wytyczne szczegółowe, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia szpitala - Anestezjologia i Ratownictwo 2008; 1: 17-26. 

6. Muszak A. Czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe w pracy pielęgniarki anestezjologicznej . Zakład AiIT Centrum Onkologii – Instytut w Warszawie

7. Szynkowska L., Krawczyk J.: To wynika z samodzielności i profesjonalizmu.Magazyn Pielęgniarki i Położnej. Wyd. CZELEJ, Lublin 2004; 7-8 (85-86); 21

8. Wojtaszek E., Matuszkiewicz-Rowińska J.: Rola pielęgniarki w multidyscyplinarnym zespole terapeutycznym w leczeniu pacjentów z przewlekłą choroba. Nefrologia i Dializoterapia Polska. Wyd. Przegląd Lekarski 2008 ;nr 1;44-46

9. Zahradniczek K.(red): Podstawy pielęgniarstwa. Tom I Założenia teoretyczne.Wyd. CZELEJ, Lublin 2004, 157-159

10. Buczkowska E.: Pielęgniarki i położne w samoocenie. Magazyn Pielęgniarki i Położnej. Wyd. CZELEJ, Lublin 2007; 3(117); 4-5

11Jankowiak B., Bartoszewicz A.: Komunikowanie się w obrębie zespołu terapeutycznego [w:] Kwiatkowska A., Krajewska-Kułak E.: Panek W. (red): Komunikowanie interpersonalne w pielęgniarstwie. Wyd. CZELEJ, Lublin 2003, 117- 125.