Patologia społeczna

Narkomania:

• Pojęcie narkomani

Stałe lub słabe używanie do celów innych niż medycznych substancji odurzających lub substancji psychoaktywnych albo środków zastępczych w wyniku czego może powstać powstało uzależnienie

• Fazy rozwoju uzależnienia:

  • Eksperymentalna

  • Fascynacji

  • Przymusu brania

  • Przyjmowania po to żeby zachować sprawność

• Środki odurzające - Klasyfikacja środków odurzających

  • Opiaty: (heroina, morfina)

-Przyjmowanie: dożylnie, domięśniowo, wdychanie oparów

-Negatywne skutki: niepokój ruchowy, spowolnienie, senność, zmniejszenie uczucia głodu i bólu

• ???? (kopnia): ( marihuana, haszysz)

-Przyjmowanie: palenie, doustnie

-Uczycie subiektywne: odprężenie, poczucie spokoju, podniesienia samooceny, zwiększenie odczucia przyjemności seksualnych

- Negatywne skutki: apatia, lęk, urojenia, pogorszenie pamięci, niemożność skupienia uwagi, psychozy

• Substancje nasenne i uspokajające

-Przyjmowanie: doustnie, domięśniowo, podskórnie

-Uczucia subiektywne: silna senność przyćmiewanie, zlewanie się mowy, utrata kontroli ruchowej

• Kokaina (działa jedynie 45 min.)

-Przyjmowanie: zastrzyk, doustnie, wziewanie do nosa,

-Uczucia subiektywne: poczucie mocy wewnętrznej, silna euforia, poczucie wyższości, pobudzenie ruchowe,

-Negatywne konsekwencje: niepokój, napięcie, bezsenność, zaburzenia pracy serca.

• Charakterystyka 2 wybranych środków odurzających w Polsce

• Przyczyny narkomani wg Lipkowskiego

  • O charakterze społecznym

- makrospołecznym: brak perspektyw i szans na godziwe życie

-mikrospołecznym błędy wychowawcze szkoły i grupy rówieśniczej

• O charakterze osobistym: - negatywna ocena własnej osoby.

• Czerwone sygnały

• Leczenie

Na co warto zwracać uwagę

Dziwne przedmioty lufki - kiedyś były używane do palenia papierosów, dziś do palenia marihuany lub haszyszu, fajki wodne, bibułki; folie aluminiowe, złotka - służą one ludziom biorącym narkotyki do wypalania heroiny; torebki foliowe, puzderka – służą do przechowywania różnych rodzajów narkotyków; tabletki, pigułki, pastylki, proszki; nasiona, dotąd nieznane kwiaty na parapecie lub w ukrytym, oświetlonym miejscu to mogą być konopie indyjskie, z których robi się marihuanę; igły i strzykawki itp.

Zmiany w zachowaniu osoby:

• nagła zmiana nawyków

• pojawiają się wahania nastroju i aktywności (często naprzemiennie zmęczenie

z euforią)

• izolowanie się od bliskich i znajomych

• pojawiają się nowi ?dziwni? koledzy i koleżanki

• tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia

• posługiwanie się niezrozumiałym językiem (slangiem)

• naśladowanie osób ze świata subkultur gdzie narkotyki odgrywają ważną rolę

• bunt, łamanie ustalonych zasad, napady agresji i złości

• pojawiają się problemy finansowe i na tym tle dochodzi do konfliktów

• wynoszenie wartościowych przedmiotów i niekorzystne zamiany rzeczy

• niewytłumaczalne spóźnienia, późne powroty

• kłamstwa, oszustwa

• pomniejszanie wszelkich autorytetów, wprowadzanie relatywistycznych poglądów

• bełkotliwa i niewyraźna mowa

• nadmierny apetyt lub brak apetytu

• spadek zainteresowania ulubionymi zajęciami

Wygląd zewnętrzny:

• blada, ziemista, zmieniona cera

• krosty i owrzodzenia (szczególnie w okolicy nosa)

• przekrwione oczy, rozszerzone lub zwężone źrenice

• spadek ciężaru ciała

• zasinienia i nakłucia (przeguby dłoni, łokci, pachwiny i okolice kostki)

• zaniedbanie w sferze higieny osobistej

• nowy styl ubierania się

• zmiana wyglądu (fryzury i koloru włosów, kolczyki, tatuaże, ostry makijaż itp.)

Objawy po zażyciu heroiny:

• źrenice, jak szpileczki,

• błyszczące oczy (widać przy oczach jasnych),

• swędzący nos i ciągłe jego pocieranie,

• drapanie się po ciele,

• lekko bełkotliwa mowa (po dużej dawce).

Objawy po zażyciu amfetaminie:

• lekkie podniecenie,

• szybsze ruchy,

• ruchy tzw. kanciaste.

Objawy po zażyciu kokainy:

• silna euforia, trwa ok. 30 minut,

• poczucie wewnętrznej mocy fizycznej i umysłowej,

• brak poczucia lęku, odwaga,

• pobudzenie, również seksualne,

• niepokój, załamanie,

• nieprzyjemne halucynacje,

• brak krytycyzmu co do własnych zachowań.

Objawy palenia marihuany:

• lekko zaczerwienione oczy,

• wesołkowatość (dziecko śmieje się z byle czego),

• zwiększony apetyt,

• wszystko smakuje niesamowicie.

Objawy po zażyciu halucynogenów:

• rozszerzenie źrenic,

• drżenie mięśni,

• wzrost temperatury ciała,

• ślinotok, mdłości albo suchość w ustach,

• przyspieszenie akcji serca,

• zaburzenia koordynacji ruchowej,

• wzmożoną potliwość,

• zimne stopy i dłonie,

• wymioty,

• zaburzenia snu.

Jak i gdzie leczyć uzależnienie od narkotyków ?

Istnieją różne rodzaje terapii narkomanii. Wybór jednej z nich zależy od stopnia uzależnienia, rodzaju przyjmowanej substancji i chęci współpracy chorego ze specjalistą. Leczenie za każdym razem jest dobierane indywidualnie i wymaga od chorego dużego wysiłku, wytrwałości i czasu. By rozpocząć leczenie, uzależniony powinien zgłosić się do jednego z państwowych punktów ambulatoryjnych oferujących pomoc w wyjściu z narkomanii. Może też skorzystać z usług

ośrodków prywatnych lub udać się do placówki MONAR-u. W tych miejscach postawiona zostanie diagnoza oraz wypisane będzie skierowanie na odpowiednie leczenie. Jeśli uzależnienie jest na tyle zaawansowane, że chory nie może już pełnić żadnych funkcji w społeczeństwie, konieczny może się okazać pobyt w placówce stacjonarnej. Czasem jednak wystarczy leczenie w warunkach ambulatoryjnych wspomagane przez uczestnictwo w różnych grupach wsparcia, które będzie wiązało się z utrzymywaniem abstynencji, w czym pomogą uzależnionemu inni chorzy.

Terapia

Leczenie uzależnionych od narkotyków można podzielić na trzy zasadnicze etapy.

Są to: detoksykacja, rehabilitacja i leczenie postrehabilitacyjne. Jeśli chodzi o rodzaje terapii, można wyróżnić terapię substytucyjną, ukierunkowaną na abstynencję oraz poznawczo behawioralną. Pierwsza polega na podawaniu choremu substancji zastępczych, które nie usuwają uzależnienia od narkotyków, ale osłabiają objawy abstynencyjne, jak „głód”, dzięki czemu u leczonego słabnie motywacja do zażywania narkotyków. Jedną z takich substancji jest metadon, substytut heroiny. By skorzystać z drugiego rodzaju terapii, chory musi mieć bardzo silną wolę zerwania z nałogiem. Terapia ukierunkowana na abstynencję, polega bowiem na uczestnictwie w spotkaniach grup terapeutycznych, w trakcie których terapeuta buduje otwarte relacje z chorymi i uczy ich radzić sobie w życiu. By spotkania były skuteczne, konieczne jest zaangażowanie chorego i jego konsekwencja w dążeniu do celu, jakim jest abstynencja. Bez tego może zrezygnować z leczenia nawet przed upływem

miesiąca. Robi tak 75% leczących się w ten sposób uzależnionych osób.

U podstaw terapii poznawczo-behawioralnej leży wiedza o związku procesu uczenia

z wykształcaniem się uzależnienia. Jej celem jest nauczenie uzależnionego rozpoznawać sytuacje, które stwarzają zagrożenie sięgnięcia po narkotyk, by mógł ich unikać lub stawiać im czoła. Leczenie składa się z ok. 12 sesji rozłożonych w czasie trzech miesięcy.

Po tym czasie chorzy, którzy ją ukończą, pozostają „czyści” nawet przez rok. Czasem

potrzebna jest większa liczba spotkań. Terapia ta jest nastawiona na indywidualne

zajmowanie się każdym pacjentem, poza tym można ją stosować równocześnie z leczeniem farmakologicznym.

Wyróżniamy trzy rodzaje uzależnienia:

1. fizyczne – zwiększa się tolerancja na narkotyk – trzeba brać większą ilość, aby

osiągnąć ten sam efekt. A brak narkotyku wywołuje syndrom abstynencki (bardzo złe

samopoczucie fizyczne i psychiczne – drżenie całego ciała, objawy grypy);

2. psychologiczne – brak konieczności zaspokajania potrzeb psychicznych;

3. społeczne – istotna jest tu przynależność do grupy akceptującej w braniu.

Najszybciej następuje uzależnienie fizyczne – w przypadku heroiny wystarcza czasami 2 – 3 miesiące próbowania!

Prostytucja

• Definicja prostytucji

• Prostytucja, nierząd – oddanie własnego ciała do dyspozycji większej liczbie osób w celu osiągnięcia przez niezaspokojenia seksualnego i pobieranie za to wynagrodzenia materialnego. Przy prostytucji ma więc miejsce świadczenie usług w dziedzinie seksu, polegających zwykle na odbywaniu stosunków płciowych za pieniądze lub inne korzyści. Wikipedia

• Prostytucja - sprzedaż usług seksualnych (najczęściej: odbywanie stosunków płciowych) za pieniądze lub inny rodzaj zapłaty. Osoba oferująca takie usługi seksualne nazywana jest prostytutką. Definicja słownikowa

• Świadczenie usług seksualnych za zapłatę, bez zaangażowania uczuciowego iw zasadzie bez wyboru. (Jasińska)

• Prostytucje definiują 3 element: ( wg McCogy)

  • Jest zachowanie, które dla klienta za znaczenie seksualne

  • Jest formą transakcji handlowej

  • Towarzyszy mu uczuciowa obojętność

• Rodzaje, formy

• Ze względy na płeć :

  • heteroseksualna,

  • homoseksualna, 

  • biseksualna i tranwestytyczna.

• Typy prostytucji

  • usługi towarzyskie, 

  • prostytucja w restauracjach i hotelach,

  • prostytucja w agencjach towarzyskich, salonach masażu, klubach typu peep-show,

  • seks na telefon (callgirls),

  • prostytucja "w oknach" - charakterystyczna głównie w Holandii.

• Przyczyny

• niski status materialny osób praktykujących prostytucję

• chęć podniesienia standardu własnego życia

• zła atmosfera wychowawcza w domu

• wczesne rozpoczynanie życia seksualnego z przygodnymi partnerami

• zachwianie systemu wartości, gdzie pieniądz staje się wartością najważniejszą

• chęć łatwego (pozornie) zarobku

• w wyniku zmuszania przez inne osoby

• Skala zjawiska

Szcauje się w Polsce szeroko rozumiane płatne usługi seksualne świadczy od 18 do 20 tys. Osób. Inne źródła podają że liczba nawet wynosi 150-160 tys. Osób a liczna agencji towarzyskich to nawet 15 tys.

• Formy reakcji prawnej na przestrzeni wieku (4)

• Do XVII w domy publiczne były legalne

• XVIII w- kuplerzy pobierali opłatę 50% zysków od prostytutek

• XIX w.- nakładano obowiązek przeprowadzenia badań lekarskich

• XX w. – profesjonalistki miały książeczki zdrowia, specjalne sekcje do walki z nierządem.

• Przestępstwa związane z prostytucją

• stręczycielstwo - nakłanianie do uprawiania prostytucji

• sutenerstwo - czerpanie korzyści majątkowych z uprawiania prostytucji przez inną osobę

• kuplerstwo - działania polegające na nakłanianiu do uprawiania prostytucji lub jej ułatwiania

• handel ludźmi - sprzedawanie ludzi w calach zarobkowych, często przymuszanie ich do uprawiania prostytucji

• Organizacje które próbują reagować

• Fundacja przeciwko handlowi kobietami "La Strada"

- międzynarodowa sieć zajmująca się działaniami mającymi ukrócić handel kobietami a także pomagająca wyjść kobietom z sytuacji prostytucji przymusowej, najczęściej wyjazdowej.

- fundacja oprócz pracy prowadzi szkolenia na terenie wielu krajów dla innych organizacji

• Federacja na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny

• Program "Stacja" - Zintegrowana pomoc w zapobieganiu i wychodzeniu z prostytucji dziecięcej oraz młodzieżowej

Samobójstwa

• Pojęcie

Definicja Durkheima: samobójstwem jest każdy przypadek śmierci będący wynikiem bezpośredniego lub pośredniego negatywnego lub pozytywnego działania wykonanego przez ofiarą, która wie jaki będzie rezultat tego działania.

• Przyczyny ???

• Widzenie w sobie źródła frustracji

• Zablokowanie możliwości przeciwstawiania się sytuacji frustracyjnej

• Frustracja postrzegana jako zagrożenie osobiste, tzn. zagrożenie obrazu własnego ja , poczucia własnej wartości,

• Ubogi repertuar mechanizmów obronnych wykorzystywanych przez jednostkę w sytuacji frustracji

Bezpośrednie przyczyny:

• Nieporozumienie w rodzinie

• Choroba psychiczna

• Przewlekłe choroby

• Zawody miłosne

• Niepowodzenie w nauce

• Trwałe kalectwo

• Konflikty w szkole

• Warunki ekonomiczne

• Nagła utrata źródeł utrzymania

• Utrata bliskiej osoby

• Niepożądana ciąża

• Typy samobójstw wg Durkheima

• samobójstwo altruistyczne - wynikające z ogromnej więzi ze społeczeństwem (np. piloci kamikaze),

• samobójstwo egoistyczne - będące skutkiem całkowitego rozerwania związków z ludźmi z najbliższego kręgu (głównie z rodziną),

• samobójstwo fatalistyczne - Pojawia się, gdy człowiek czuje brak wpływu na życie swoje i otoczenia,

• samobójstwo anomiczne - występujące w sytuacji braku jakichkolwiek regulacji, kiedy zostają zniesione wszelkie ograniczenia (np. podczas zmiany systemu politycznego)

• Formy

• powieszenie się

• otrucie gazem

• rzucenie się z wysokości

• zarzucie trucizny lub środków nasennych

• rzucenie się pod pociąg lub koła pojazdu

• utonięcie

• podcięcie sobie żył

• inne

• Statystyka- obraz społeczny przeciętnego samobójcy

• rok 2005: 4621 ogólnie, 3885 mężczyzn, 736 kobiet

• wiek 40-55 lat

• częściej mężczyźni niż kobiety

• Mity związane z samobójstwem

• ten, kto mówi że sobie odbierze życie często tego nie robi

• trzeba być silnym by targnąć się na swoje życie

• tylko smutni popełniają samobójstwo

• zwykle nic nie zapowiada samobójstwa

• człowiek który chce odebrać sobie życie, nie chce niczyjej pomocy

• Przestępstwa zawiązane z samobójstwem

• obowiązek udzielania pomocy

• namawianie

• kolizja drogowa

• naruszenie czyjegoś mienia

Przestępstwa

• Przestępstwo, przestępczość

• Przestępstwo- czyn zabroniony uznany za zasadniczo społecznie szkodliwy lub społecznie niebezpieczny, konkretnie zdefiniowany i zagrożony karą na mocy prawa karnego.

• Przestępczość- przez to pojęcie rozumie się zbiór czynów zabronionych ustawowo pod groźbą kary a popełnionych na obszarze danej jednostki terytorialnej. Jest zjawiskiem społecznym.

• Klasyfikacja przestępstw

• - przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego

• - przestępstwa prywatnoskargowe

• - waga

• - zbrodnie

• - występki

• Przestępczość nieletnich

Przestępczość nieletnich – problem przestępczości nieletnich nasilił się po II wojnie światowej szczególnie w krajach wysoko rozwiniętych co zaczęło stwarzać zagrożenie dla normalnego funkcjonowania społeczeństwa. Przestępczość nieletnich wiąże się z dynamicznym rozwojem cywilizacji, postępem technicznym, urbanizacją.

• Elementy wyłączające winę

• - nieletniość

• - niepoczytalność

• - błąd

• - stan wyższej konieczności

• - rozkaz

• - szczególna sytuacja motywacyjna

Alkoholizm

• Style picia

-Skandynawski- cały wschód, kraje Bałtyckie (wódka) pijemy do upojenia się, pijemy aż się nie skończy,

-Śródziemnomorski- (wino) pije się do smaku,

-Germański/anglosaski (piwo)

• Antoni Kempski – style picia

  • Neurasteniczny- który polega na traktowaniu alkoholu jako środka na zmężnienie, zniechęcenie rozważanie.

  • Kontaktowy- wiążący się z chęcią zmniejszenia dystansu między ludźmi, przełamanie samotności

  • Dionizyjski – wynikający z pragnienia oderwania się od codziennej rzeczywistości,

  • Heroiczny – zapewniający poczucie mocy, dokonywania rzeczy wielkich

  • Samobójczy wynikający z chęci zapomnienia o troskach kłopotach, wiążących się z niską samooceną i pragnieniem samozniszczenia

• Co to nadużywanie?

Nadużywanie- jeśli picie przynosi jakoś szkodę np. zawaliliśmy pracę, szkołę, egzamin, zepsute relacje z rodziną

• Co to jest alkohol?

Alkohol spożywany postaci napojów alkoholowych, w piwie, winie, wódce- to rozcieńczony związek chemiczny zawany alkoholem etylowym (C₂ H₅ OH) inaczej etanolem.

• Fazy alkoholizmu:

  • Faza wstępna (prealkoholowa) pijący dostrzega pozytywne skutki spożywania alkoholu. Atrakcyjność picia polega na jego działaniu uspokajająco, rozluźniająco, pokonywania nieśmiałości. Alkohol staje się wówczas jedną ze strategii radzenia sobie z nieprzyjemnymi emocjami.

  • Faza ostrzegawcza (zwiastunowa) – picie staje się pewnego rodzaju przymusem, często pije się w samotności, może odczuwać wstyd gdy pojawia się temat alkoholu, luki pamięciowe, zanik odruchy wymiotnego, większa tolerancja na alkohol,

  • Faza krytyczna- (ostra) utrata kontroli nad piciem alkoholu, pijący zaczyna wypadać ze wszystkich ról społecznych.

  • Faza przewlekła (chroniczna) obecne są wszystkie fazy uzależnienia.