Pytania z metod – opracowane

1. Procesy zachodzące we współczesnej światowej hodowli zwierząt

Swobodniejszy handel międzynarodowy i intensyfikacja wymiany materiału hodowlanego, szybki postęp hodowlany w krajach, w których korzysta się z najlepszego materiału z zagranicy.

2. Depresja inbredowa wystąpi, gdy…

Hodowli krewniaczej towarzyszą też pewne negatywne efekty, jak zmniejszony wigor i ogólna żywotność zwierząt pochodzących z inbredu. Obserwuje się ją z reguły przy inbredowaniu populacji naturalnych, które charakteryzuje pierwotny wysoki stopień heterozygotyczności.

3. Tempo narastania inbredu w populacji zamkniętej zależy od:

- wielkości populacji

- liczby pokoleń

- od współczynnika spokrewnienia

4. Cel krzyżowania:

W hodowli praktycznej termin krzyżowanie obejmuje najczęściej kojarzenie osobników należących do różnych ras. Krzyżowanie zwierząt prowadzi się dla osiągnięcia dwóch celów:

1. krzyżowanie hodowlane przez wprowadzenie do stada pożądanych genów lepszego stada lub rasy w celu trwałego ich przyswojenia (krzyżowanie uszlachetniające, wypierające oraz rasotwórcze)

2. krzyżowanie użytkowe, wykorzystujące zjawisko heterozji wśród mieszańców (krzyżowanie międzyrasowe, krzyżowanie wewnątrzrasowe)

5. Przyczyna przewagi efektów krzyżowania 2-stopniowego nad 1-stopniowym:

Krzyżowanie 2-stopniowe (3 rasowe) – na przykładzie owiec

Prowadzi do wzrostu liczby jagniąt, lepszej ich wydajności w tuczu i wartości rzeźnej. Maciorki miejscowe kojarzy się z trykami ras plennych. Następnie maciorki mieszańce F1 są krzyżowane z trykami ras mięsnych. Potomstwo F1 i F2 przeznaczone na tucz. Krzyżowanie to daje dobre efekty, gdyż wykorzystuje efekt heterozji matecznej i indywidualnej mieszańców F2. Jest trudne w praktyce, gdyż wymaga prowadzenia równolegle dwóch stad zarówno czystorasowej populacji maciorek miejscowych jak i maciorek mieszańców F1. Stosowane w dużych stadach.

6. Znaczenie techniki MOET

MOET – superowulacja oraz przenoszenie zarodków

Zalety:

- możliwość pozyskania większej liczby potomstwa od wybitnie cennych krów

- zwiększanie intensywności selekcji, na ścieżce matka – syn

- pozyskiwanie większej liczby córek od wyselekcjonowanych matek buhajów

- możliwa ocena wartości hodowlanej buhajów na siostrach i półsiostrach, co skraca czas oceny z 7-8 do 2-4 lat

- zwiększenie i przyspieszenie postępu hodowlanego

- łatwość wymiany materiału genetycznego i transportu na duże odległości

- możliwość długotrwałego przechowywania materiału genetycznego (przez mrożenie) wartościowych osobników lub jednostek systematycznych zagrożonych lub ginących

7. Związek między 2 cechami może mieć naturę:

genetyczną, fenotypową, środowiskową

8. Współczynnik powtarzalności to inaczej

jest miarą korelacji między pomiarami cechy w różnych sezonach produkcyjnych tego samego zwierzęcia. Wykazuje on duże podobieństwo do h^2. W mianowniku obu ułamków występuje ogólna wariancja fenotypowa, natomiast licznik współczynnika powtarzalności obejmuje oprócz wariancji genetycznej również pewną część wariancji środowiskowej, spowodowanej oddziaływaniem czynników o charakterze systematycznym.

9. Łączenie źródeł informacji w ocenie wartości hodowlanej jest wskazane dla:

cech o niskim h^2 – współczynniku odziedziczalności.

10. Wielkość DS ma wpływ na:

Różnica selekcyjna – jest to różnica między średnią wartością fenotypową selekcjonowanej cechy osobników wybranych na rodziców a średnią wartością tej cechy pokolenia rodzicielskiego. Jest to miara intensywności selekcji.

Ma ona wpływ na wielkość postępu genetycznego -> ∆G=h^2 * DS.

11. Wśród czynników wpływających na ∆G hodowca może oddziaływać na:

dobór rodziców, intensywność selekcji co wpływa na DS.

12. Chcąc selekcjonować w kierunku kilku cech jednocześnie należy uwzględnić:

istotne jest występowanie korelacji genetycznych między cechami

są dwa przypadki:

- korelacja korzystna ze względu na zdefiniowany cel hodowlany – selekcja na jedną z cech daje skorelowaną reakcję drugiej cechy bez jej selekcjonowania lub gdy selekcjonujemy obie, wspomagamy nawzajem postęp hodowlany każdej z nich. Np. tempo wzrostu i wykorzystanie paszy.

- korelacja niekorzystna ze względu na zdefiniowany cel hodowlany – selekcja musi ponieść ciężar przeciwstawienia się tej korelacji np. liczba jaj i ich wielkość u kur, wydajność mleka i zawartość tłuszczu u krów; im wyższa korelacja między cechami, tym większa dokładność oceny wartości hodowlanej osobnika przy pomiarach obu cech.

13. Przyczyny genetycznego powiązania cech:

współdziałanie genów w kształtowaniu fenotypu – cechy spr., plejotropia (1 gen daje wiele cech).

14. Skuteczność selekcji wyróżniamy jako:

postęp hodowlany – jest to różnica między wartością genetyczną danej cechy potomstwa a wartością genetyczną tej cechy w stadzie, z którego wybrani byli rodzice.

15. Krzyżowanie to

proces w którym dochodzi do skrzyżowania 2 osobników odmiennych genetycznie; skutkiem tego jest nowa pula genów, heterozja (czyli średnia wartość cechy w pokoleniu potomnym przewyższą średnią wartość cechy w pokoleniach wyjściowych), następuje wzrost heterozygotyczności.

16. Występowanie heterozji zależy od:

∆x = y^2 * d -> efekt heterozji

zależy od y^2 – różnicy frekwencji genu między populacją 1 i 2 wyjściowymi oraz od d, czyli wielkości dominacyjnego efektu współdziałania alleli

17. Dokładność szacowania wartości genetycznej osobnika na podstawie fenotypu krewnych zależy od:

odziedziczalności cechy oraz spokrewnienia osobnika ze źródłem, spokrewnienia wewnątrz grupy krewnych oraz od liczby krewnych biorących udział w ocenie.

18. Wartość hodowlana to:

wartość użytkowa – zdolność organizmu do określonej produkcji; mierzymy ją ilością uzyskiwanego produktu, głównie dla którego zwierzę jest utrzymywane; uwarunkowana genetycznie zdolność zwierzęcia gospodarskiego do przekazywania określonej cechy lub cech potomstwu.

19. Składnikowe wariancji genetycznej to:

wariancja genetyczna (nie może być ujemna) = wariancja addytywna (kumulująca) + wariancja dominacyjna (współdziałanie genów A i a) + interakcyjne oddziaływanie genów (współdziałanie genów z różnych par AA i Bb)

wariancja fenotypowa = wariancja genetyczna + wariancja środowiskowa

20. Miarą zmienności cechy fenotypu w populacji jest:

zmienność fenotypowa, wariancja fenotypowa. składa się ona z dwóch składowych: genetycznej oraz środowiskowej. Ta pierwsza, zwana inaczej wartością fenotypową, wynika z interakcji pomiędzy allelami tych samych loci – dominacji, z oddziaływania między allelami różnych loci – epistaza, z sumowania się efektów poszczególnych loci – brak dominacji i brak epistazy, wartość fenotypowa składa się z 3 składników: wariancji genotypowej addytywnej, dominacyjnej oraz interakcji; składnik fenotypowy zaś składa się z 2 składników: ogólnego oraz specyficznego, na wariancję środowiskową ogólną mają wpływ czynniki wspólne dla jakiejś grupy osobników, działające przez całe życie osobnika, z jednakowym natężeniem i kierunkiem, wariancję środowiskową specyficzną zaś stanowią krótkotrwałe i podlegające częstym zmianom uwarunkowania specyficzne dla pojedynczego osobnika, działające z różnym natężeniem i w różnych kierunkach.