SYSTEMY EKONOMICZNE PAŃSTW UE 8.06.2010

PROCESY WZROSTU I ROZWOJU GOSPODARCZEGO W UE – KONWERGENCJA I DYWERGENCJA

Wzrost gospodarczy jest najważniejszym elementem polityki spójności gospodarczej.

Konwergencja – upodobnienie, zbliżenie, wyrównanie, zmniejszenie dysproporcji. Chodzi tu o dysproporcje społeczne i gospodarcze. W UE polega na tym, by te zróżnicowania zmniejszyć a instrumentem prowadzącym do tego jest wzrost gospodarczy. Spotyka się ona z dywergencją.

Dywergencja – polega na pogłębianiu się zróżnicowań, na powstawaniu coraz większych dysproporcji, na coraz większych różnicach w rozwoju gospodarczym i społecznym.

Konwergencja i dywergencja nieustannie sobie towarzyszą, tak jak integracja i dysintegracja. Nie sposób tego uniknąć. Można dążyć do tego by dominowała konwergencja nad dywergencją. Całkowite wyeliminowanie dywergencji jest niemożliwe.

Ten drugi proces jest widoczny na poziomie regionów. W regionach występuje z reguły proces konwergencji, czyli zbliżania się do siebie poziomów rozwoju, ale w niektórych przypadkach, w niektórych regionach widoczna jest dywergencja. Im mniejsze regiony bierzemy pod uwagę tym łatwiej dostrzec proces dywergencji. Na poziomie dużych regionów jest on słabo widoczny. Ogromna ilość dużych regionów podlega konwergencji.

*W Polsce region, który chce się uporać z zacofaniem jest województwo mazowieckie.

Mniejsze regiony to subregiony lub podregiony w Polsce ich jest 66.

Polaryzacja – następują w krajach Europejskich coraz większe rozpiętości między regionami.

Połacie obszarów – wyludnianie obszarów, zmniejszenie zaludnienia

W skali całej UE dywergencja nie występuje, tylko konwergencja.

TEMPO WZROSTU

Tempo wzrostu gospodarczego mierzy się wzrostem PKB w %.

Następuje powolne wyrównywanie się poziomu rozwoju gospodarczego między państwami UE.

Regiony nuts 2 to województwa w Polsce.

Polityka spójności wkłada określone środki, które mają na celu wyrównać proces rozwojowy. Wyrównanie w przyszłości może przebiegać w taki sposób:

• Słowacja 2009

• Czechy 2012

• Estonia 2019

• Następne kraje do 2024 będą na poziomie słabszym poniżej 90%

Fundusz strukturalny i spójności są przeznaczone na konwergencję.

Alokacja według państwa członkowskich – limity dla każdego kraju. Są to sumy możliwe do wykorzystania, ale nie oznacza to, że będą na pewno wykorzystane.

Środki przeznaczane na politykę spójności w relacji do PKB całej UE lekko, wolno spadają. Dawniej były większe – największe w 1999 roku

Cele i ogólne zasady pomocy na lata 2007-2013:

• Konwergencja – środki na ten cel pochodzą europejskiego funduszu rozwoju regionalnego, strukturalnego i spójności

  • Ożywienie wzrostu gospodarczego – wzrost produkcji

  • Innowacyjność

  • Społeczeństwo oparte na wiedzy

  • Obejmuje najsłabiej rozwinięte państwa i regiony

Tylko Praga, Bratysława, budapesztański region i Słowenia, później dochodzi mazowieckie – nie spełniają kryterium do wsparcia w celu konwergencji

Wszystkie kraje komunistyczne spełniają kryterium do wsparcia w zakresie konwergencji.

Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie – cel realizowany może być w tych regionach, które nie są objęte celem pierwszym. Polska nie jest nią objęta, bo wszystkie jej regiony są objęte konwergencją.

• Uprzedza zmiany gospodarze i społeczne

• Współpraca trans graniczna- granice wewnętrzne i zewnętrzne

• Cel- europejska współpraca terytorialna ma wspierać współprace trans graniczną

• Ci, którzy najwięcej otrzymywali nadal najwięcej otrzymują (woj. maz. ,śląskie, itp., tam gdzie są duże aglomeracje). Każdy kraj wpłaca do budżetu i otrzymuje z niego środki. W Pl jest wyraża przewaga środków uzyskanych nad środkami wpłacanymi. Istnieją też wypłaty.

Egzamin – 3 pytania otwarte

Pierwszy termin 25 czerwca od 9⁰⁰ audytorium D

Egzamin poprawkowy – 7 września od 9⁰⁰-11⁰⁰ w audytorium A