Wytrzymałość na zginanie ( R_z )

R_z = ( MPa)

M – moment zginający, [N·m],

W – wskaźnik wytrzymałości, [m³].

M = [N·m] F – siła niszczaca

Wytrzymałość na ściskanie ( R_c )

R_c = [MPa]¹

F_n–siła (niszcząca) próbkę, [N],

A – przekrój poprzeczny próbki ściskanej [m²].

Wytrzymałość na rozciąganie ( R_r )

R_r = [MPa] F_r – siła niszcząca próbkę, [N],

A – przekrój poprzeczny próbki rozciągającej, , [m²].

Kruchość (k) – przyjęto, że jest to stosunek wytrzymałości na rozciąganie ( R_r ) do wytrzymałości na ściskanie ( R_c );: k = [-],

Ścieralność (s) – jest to podatność materiału na ścieranie. Ścieralność oznacza się na tarczy Böhmego, jako zmniejszenie wysokości próbki podczas badania normowego

.s = (M/A)*(1/ρ_p) [cm

M – strata masy próbki po 440 obrotach tarczy, [g]

A-powierzchnia probki (cm²⁾

p_p- gęstość pozorna probki

Gęstością nazywamy masę jednostki objętości substancji materiału w stanie całkowitej szczelności, tj. bez porów i wilgoci. Gęstość jest ilorazem masy substancji materiał do jej objętości i wyrazić ją można wzorem:

ρ = [g/cm³], (kg/m³)

m_s – masa suchej sproszkowanej próbki materiału [g], (kg),
V_a – objętość „absolutna” (bez porów) sproszkowanej próbki materiału [cm³], (m³).

Gęstość pozorna określa masę jednostki objętości wysuszonego materiału występującego w stanie naturalnym, tj. wraz z porami znajdującymi się w materiale. Gęstość pozorna jest więc ilorazem masy materiału do jego objętości w stanie naturalnym.

ρ_p = [g/cm³], (kg/m3):

m – masa próbki materiału w stanie naturalnym [g], (kg),
V – objętość próbki w stanie naturalnym (wraz z porami) [cm³], (m³).

Szczelność

Szczelność określa, jaką część całkowitej objętości badanego materiału zajmuje masa materiału bez porów. Wyraża się ją wzorem:

S = ·100[%] gdzie:

ρ_o – gęstość objętościowa [kg/m³],

ρ – gęstość [kg/m³].

Porowatość określa, jaką część całkowitej objętości materiału stanowi objętość porów. Wyraża się ją wzorem:

P = ·100[%] lub

P = (1 – S)·100[%]

ρ_o – gęstość objętościowa [kg/m³],

ρ – gęstość [kg/m³],

S – szczelność [%]

Przebieg oznaczania (badania) gęstości w aparacie Le Chatelier’a:

1. odłupywanie, zbieranie kawałków (okruchy) materiału, ok. 500 g;

2. rozcieranie na proszek i przesiewanie przez sito tkane (0,5 mm);

3. wymieszanie i kwartowanie (ćwiartowanie) do ok. 130 g proszku;

4. ponowne rozdrobnienie tak, aby całość przeszła przez sito 0,08 mm;

5. suszenie w parownicy w temp. 105 – 110 ^oC do stałej masy;

6. ostygnięty proszek ważymy i wsypujemy do aparatu Le Chatelier’a napełnionego benzenem lub spirytusem skażonym;

7. ciecz przed wsypaniem proszku powinna sięgać poziomu zerowego;

8. proszek wsypujemy tak długo, aż ciecz osiągnie poziom 20 cm³;

9. pozostałą część proszku waży się i z różnicy mas określa się ilość proszku wsypanego do objętościomierza;

10. ze stosunku masy wsypanego proszku do jego objętości „absolutnej” wyznacza się wartość gęstości;

11. wykonujemy dwa oznaczenia;

12. wynikiem badania będzie średnia arytmetyczna z dwóch oznaczeń;

13. różnica między wynikami dwóch oznaczeń nie może przekraczać 0,02 g/cm³.

---

1. Uwaga: 1 MN/m² = 1 MPa↩